Ἡ γνώμη περί τοῦ Πνευματικοῦ. Μέρος Δ'. Ἰλαρίωνος Φέλεα Ρουμάνου ἱερομάρτυρος (+1940)

  Ἡ γνώμη περί τοῦ Πνευματικοῦ
Μέρος Δ'

12. Ἔχω δεῖ πιστούς, οἱ ὁποῖοι ἐπῆγαν στά μοναστήρια θέλοντας νά ἐξομολογηθοῦν τίς ἁμαρτίες τους, ἀλλά  ἐγύρισαν στό σπίτι τους ἀπαρηγόρητοι, διότι πολλές φορές κι ἐκεῖ  ἡ ἐξομολόγηση γίνεται πρόχειρα καί ἄκριτα.
Πῶς μπορεῖ νά διαμορφωθεῖ ὁ πρωτότυπος Πνευματικός; Διά θεολογικῆς ἐκπαίδευσης ἀπό πολύ καταρτισμένους καθηγητές καί διά πραγματικῆς, ὄχι ψεύτικης πνευματικότητας, πού νά βασίζεται στό Εὐαγγέλιο καί στήν πατερική παράδοσι τῶν Ἁγίων καί ἀσκητῶν μας.
Τό λέω εἰλικρινά ὅτι στήν θεολογική σχολή δέν ἄκουσα κάτι περί τοῦ Πνευματικοῦ καί τοῦ  ἔργου του, οὔτε ἤξερα ὅτι ὑπάρχει καί πῶς πρέπει νά εἶναι αὐτός, ἀλλά ἔμαθα μετά τήν χειροτονία μου, ἀπό ἡλικιωμένους ἱερεῖς, μέ λιγώτερες σπουδές ἀπό τούς σημερινούς, ἀλλά μέ πίστη τουλάχιστον ὡς κόκκον σινάπεως (Ματθ. 17, 20).
Μορφωμένος μ᾿ αὐτό τόν τρόπο, ὁ Πνευματικός θά κατηχήσει καί τούς πιστούς του. Ὁ ρόλος τοῦ Πνευματικοῦ στήν χριστιανική Κοινότητα εἶναι πολύ σπουδαῖος, διότι καταρτίζει τόν χαρακτῆρα τους πού θά εἶναι οἱ αὐριανοί πολίτες καί χριστιανοί τῆς κοινωνίας καί Ἐκκλησίας μας.
13. Ἐγνώρισα μόνο ἕνα πρότυπο Πνευματικοῦ στήν ζωή μου. Καί ἡ ἐξομολόγηση σ᾿ αὐτόν εἶναι ἕνα πραγματικό χριστιανικό πανηγύρι γιά μένα καί γιά τούς συμφοιτητές μου. Ἦταν ὁ Πνευματικός τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Λυκείου τοῦ Σιμπίου, ὁ πατήρ Δημήτριος Κουντσάνου. Σέ καθήλωνε μέ τήν δύναμη τοῦ λόγου του καί τίς συμβουλές του πῶς νά πράττεις τό καλό. Εἶχε τήν δύναμη νά βοηθήσει τόν μετανοημένο χριστιανό νά διαλέξει τόν δρόμο τῆς ἀρετῆς. Ἀπ᾿ αὐτόν ἔμαθα πολλά γιά τό πῶς νά ἐξομολογῶ τούς πιστούς μου.
14. Ἔχω τήν ἀκράδαντη πεποίθηση ὅτι ἡ ἐπιτέλεση τῆς ἱερατικῆς ἀποστολῆς εἶναι πιό δύσκολη ἀκριβῶς σ᾿ αὐτό τό σημεῖο, δηλαδή νά εἶσαι Πνευματικός. Εἶναι ὁ ἄξονας τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου τοῦ ἱερέως.
Ἔχω καί τήν θλιβερή πεποίθηση ὅτι τό σύγχρονο ἱερατεῖο δέν καταρτίζεται ἱκανοποιητικά σ᾿αὐτό τό σημεῖο τῆς ποιμαντικῆς μας κλίσης, λόγῳ τῆς ἀπειρίας καί τῆς βιασύνης μέ τήν ὁποία ἐξὁμολογοῦμε.
Ὁμολογῶ ὅτι δέν μπορῶ νά ὑποδείξω ἕνα σύγχρονο πρότυπο Πνευματικοῦ. Παρότι κι ἐγώ ἐξομολογοῦμαι μία φορά τόν χρόνο, ποτέ δέν αἰσθάνθηκα ἐκείνη τήν ψυχική ἀγαλλίαση καί εὐχαρίστηση τήν ὁποία φανταζόμουν ὅτι πρέπει νά αἰσθανθεῖ ὁ ἄνθρωπος μετά τήν ἐξομολόγηση, σάν ἕνα ἀποτέλεσμα αὐτοῦ τοῦ μυστηρίου.
Γι᾿ αὐτό σχεδόν πάντα ἔμεινα μέ τό συναίσθημα ὅτι κάτι λείπει, ὅτι δέν εἰσέδυσα στήν οὐσία αὐτοῦ τοῦ μυστηρίου, ὅτι ἡ ἐπιτέλεσή του δέν ἦταν ὁλοκληρωτική. Μήπως ἔφταιγα ἐγώ ἤ ἦταν καί λάθος τῶν Πνευματικῶν μου; Μᾶλλον καί τά δύο. Θυμᾶμαι μέ νοσταλγία τόν Πνευματικό μου ἀπό τήν θεολογική σχολή, τόν π. Δημήτριο Κουντσάνου, καθηγητή μουσικῆς, συγχωρεμένος τώρα, ὁ ὁποῖος μέ μαγνήτισε ἀπό τήν ἀρχή μέ μία καλωσύνη πού δέν συνάντησα ἀλλοῦ πουθενά. Εἶχε πατερική σοβαρότητα, κατανόηση γιά τά λάθη τῆς νεότητας, οἱ νουθεσίες του ἔμπαιναν μέσα στήν καρδιά μας. Ἀπό τότε δέν συνάντησα ἄλλο τέτοιον Πνευματικό.
Ἡ ἔλλειψη ἑνός τέτοιου Πνευματικοῦ ἔχει συντελέσει στό γεγονός ὅτι κι ἐγώ εἶμαι ἀβέβαιος κι ἔχω πολλές ἀμφιβολίες, ὅταν ἐξομολογῶ τούς πιστούς. Ἔχω τό συναίσθημα ὅτι δέν γνωρίζω πῶς νά εἰσδύω, πῶς νά μπαίνω πιό βαθειά στήν ψυχή τοῦ πιστοῦ. Παρατηρῶ μερικές φορές μία ψυχρότητα, μία δυσπιστία ἤ ἀκόμα κι ἕναν φόβο ν᾿ἀνοίγουν διάπλατα μπροστά στήν καρδιά μου! Καί ἀναρωτιέμαι ποιά εἶναι ἡ αἰτία; Εἶναι ὅτι ἐμένα κανένας δέν  μ᾿ἔμαθε νά ἐξομολογῶ! Ἄρα γε κάνω καλό; Κάνω κακό; Προσπαθῶ νά χρησιμοποιῶ αὐτό τό ἱερό Μυστήριο πρός σωτηρίαν τοῦ πιστοῦ, ἀλλά μερικές φορές αἰσθάνομαι ὅτι ἡ ἐξομολόγηση παραμένει στήν ἐπιφάνεια καί ὅτι ἀλλιῶς θά ἔπρεπε νά ἐπιτελεστεῖ γιά νά ἔχει τά ποθούμενα ἀποτελέσματα. Πῶς; Νομίζω ὅτι ἐδῶ ἔχουμε ἕνα πρόβλημα αὐτοεκπαίδευσης.
Ἡ ψυχική προετοιμασία τοῦ Πνευματικοῦ, πρίν ἀρχίσει τήν ἐξομολόγηση τῶν πιστῶν, ἔγκειται: Σέ διαλογισμούς σχετικά μ᾿ αὐτό τό μυστήριο, σέ βαθειές σκέψεις περί τῆς κατάλληλης διαδικασίας, στήν μελέτη τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ἀκόμα καί μία κωδικοποίησή τους γιά τήν καλύτερη χρῆση τους, στίς θεῖες ἐντολές καί σέ ἄλλους κανόνες.

Μεταφραστές : ἱερεύς π. Κυπριανός Στάϊκου, ρουμᾶνος καί μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου και πηγή στο Διαδίκτυο  Ἀναβάσεις 

Γιά νά διαβάσετε τα ὑπόλοιπα μέρη πατήστε Ἰλαρίων Φέλεα