Αφιερώματα Μ. Εβδομάδος από την Πειραϊκή Εκκλησία (Αρχείο mp3)

Μια σειρά αφιερωμάτων για τη Μ.Εβδομάδα και τα Άγια Πάθη του Κυρίου
Α΄ Μέρος

«ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟΝ ΕΙΣ ΤΟ ΣΙΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ» της Αιθερίας

Αναφορά στους Αγίους Τόπους του 4ου αιώνα μέσα από το κείμενο του «Οδοιπορικού εις το Σινά και τους Αγίους Τόπους». Μετάφραση κειμένου υπό του Αρχιμανδρίτου Νικοδήμου Μπαρούσα
Ηγουμένου της Ι. Μ. Χρυσοποδαριτίσσης Νεζερών
Διαβάζει ο Ιερομόναχος Εφραίμ Παναούσης

Το 1884 ο J.F. Gramurrini ανεκάλυπτε στην βιβλιοθήκη της Μονής του Arezzo ένα χειρόγραφο από 74 φύλλα. Μετά το έργο του Αγίου Ιλαρίου «Περί των Μυστηρίων και των Ύμνων» υπήρχαν τα αποσπάσματα ενός αγνώστου έργου. Το χειρόγραφο προερχόταν από το Mont-Cassin όπου είχε γραφεί το χειρόγραφο από τον 11ον αιώνα. Στην συνέχεια διεπίστωσαν πως το κείμενο αυτό είχε χρησιμοποιηθεί από τον Πέτρο, διάκονο αυτού του Μοναστηριού, για το έργον του «Οδοιπορικό των Αγίων Τόπων» που το συνέταξε το πρώτο ήμισυ του 12ου αιώνος.

Το κείμενο σώζεται αποσπασματικά και γι’ αυτό δεν ξέρουμε το όνομα του συγγραφέα και τον πραγματικό τίτλο του έργου. Εξ άλλου χάθηκε όπως φαίνεται ένα μεγάλο μέρος των
περιγραφών από τα ταξίδια. Στην συνέχεια περιγράφονται οι καθημερινές, εβδομαδιαίες και ετήσιες εκκλησιαστικές ακολουθίες των Ιεροσολύμων, αλλά κι αυτό το μέρος είναι αποσπασματικό. Δυστυχώς δεν διασώθηκε η περιγραφή των λοιπών προσκυνημάτων των Αγίων Τόπων και ιδιαίτερα των Ιεροσολύμων.

Το κείμενο αυτό αν και ακρωτηριασμένο παρουσιάζει μια εξαιρετική σπουδαιότητα γιατί είναι η αρχαιότερη και πλουσιώτερη περιγραφή των ιερών προσκυνημάτων των Αγίων Τόπων. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες το κείμενο συνετάγη μεταξύ του 381 και 384 κατά την διάρκεια του προσκυνήματος που έγινε εκεί. Ο επίσκοπος των Ιεροσολύμων που αναφέρεται ανωνύμως είναι ο άγιος Κύριλλος, ο συγγραφέας των 18 Κατηχήσεων και των 5 Μυσταγωγικών Κατηχήσεων.

Συγγραφέας του έργου αυτού είναι μια γυναίκα αφιερωμένη, μάλλον μοναχή, που έγραψε αυτό το κείμενο για τις μοναχές της αδελφότητός της. Το όνομά της ήταν Αιθερία.

Το κείμενο περιλαμβάνει περιήγησι στο Σινά, την Υπεριορδανία, την Συρία, την Μεσοποταμία και την Αντιόχεια, στο πρώτο μέρος, και την λειτουργική ζωή των Ιεροσολύμων, στο δεύτερο μέρος που είναι και το σπουδαιότερο.

Από το 326 η Αγία Πόλις είναι γεμάτη από εκκλησίες, γύρω από τον Γολγοθά και τον Πανάγιο Τάφο -που στο κείμενο ονομάζεται Ανάστασις-, και διεξάγεται μια έντονη λατρευτική ζωή με λιτανείες και μακρές ακολουθίες. Στον χώρο αυτό ήταν και η βασιλική που την έλεγαν Μαρτύριον, που εχρησίμευε σαν Μητροπολιτικός Ναός. Ο σημερινός ναός της Αναστάσεως δεν καταλαμβάνει παρά ένα μέρος από την εκκλησία εκείνη, το Μαρτύριον. Σ’ αυτούς τους ιερούς χώρους, καθημερινά, τόσο οι κληρικοί υπό τον επίσκοπο, όσο κι όλος ο λαός και μάλιστα οι μοναχοί που έχουν εκεί πάντοτε έντονη την παρουσία τους, λατρεύουν ακατάπαυστα τον Αναστάντα Χριστό.

Διαβάζοντας τις σελίδες του βιβλίου, μπαίνουμε και εμείς στο αμέτρητο πλήθος που αιώνες τώρα πήραν τον δρόμο για τα Ιεροσόλυμα. Τόσοι και τόσοι χριστιανοί, από την Αιθερία, που ξεκίνησε μάλλον από το Bordeaux της Γαλλίας, μέχρι τις ημέρες μας, που χιλιάδες πιστοί ξεκινούν από τα πέρατα του κόσμου για να αξιωθούν να προσκυνήσουν τους Αγίους Τόπους. Πολλοί απ’ αυτούς μας άφησαν γραπτές τις εντυπώσεις τους. Καμμιά όμως απ’ όλες αυτές τις περιγραφές δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να αντικαταστήση το Οδοιπορικό που έγραψε η Αιθερία.


Ιερομόναχος Νικόδημος Μπαρούσης
Ιερά Μονή Χρυσοποδαριτίσσης
Νεζερά - Πατρών

Κατεβάστε από εδώ:
avraam/peiraiki_ekklisia/odoiporiko_aitherias.mp3
Αβραάμ / Πατερικός Λόγος