Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Λόγοι Δ΄. Νοικοκυριὸ καὶ πνευματικὴ ζωὴ τῆς μητέρας

Λόγοι Δ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" 
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  

Κεφάλαιο 2ον

Ὁ ρόλος τῆς μητέρας στὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν

Νοικοκυριὸ καὶ πνευματικὴ ζωὴ τῆς μητέρας

-Γέροντα, πῶς μπορεῖ μιὰ νοικοκυρὰ νὰ ρυθμίση τὶς δουλειές της, ὥστε νὰ ἔχη χρόνο καὶ γιὰ προσευχὴ; Τί ἀναλογία δηλαδὴ πρέπει νὰ ὑπάρχη ἀνάμεσα στὴν ἐργασία καὶ στὴν προσευχὴ;
-Οἱ γυναῖκες συνήθως δὲν ἔχουν μέτρο στὶς δουλειές τους.  Θέλουν συνέχεια νὰ ἀνοίγουν δουλειὲς. Ἐνῶ ἔχουν πολλὴ καρδιά καὶ θὰ μποροῦσαν νὰ κάνουν πολὺ καλὸ νοικοκυριὸ στὴν ψυχή τους, ξοδεύουν τὴν καρδιὰ τους σὲ ἀσήμαντα πράγματα. Ἄς ὑποθέσουμε ὅτι ἔχουμε ἕνα ποτήρι μὲ ὡραῖα σχέδια, μὲ γραμμὲς κ.λ.π. 
Καὶ ἄν δὲν εἶχε γραμμές, τὴν δουλειά του πάλι θὰ τὴν ἔκανε. Ἐκεῖνες ὅμως πᾶνε στὸ κατάστημα καὶ ἀρχίζουν: «Ὄχι, τὶς θέλω μέχρι ἐκεῖ τὶς γραμμές, ὄχι ἔτσι, ὄχι ἀλλιῶς».  Καὶ ἄν ἔχη καὶ κανένα λουλούδι, ἔ, τότε εἶναι ποὺ σκιρτᾶ ἡ καρδιὰ!
Ἔτσι ἡ γυναίκα καταστρέφει ὅλη τὴν δυναμικότητά της.  Σπάνια θὰ βρῆς κανένα ἄνδρα νὰ δώση προσοχὴ σὲ κάτι τέτοια.  Καὶ ἄν ἕνα πορτατιφ λ.χ. εἶναι καφὲ ἤ μαῦρο, οὔτε ποὺ τὸ προσέχουν οἱ ἄνδρες.
Ἀλλὰ ἡ γυναίκα θέλει κὰτι ὄμορφο, χαίρεται, δίνει ἕνα κομμάτι τῆς καρδιᾶς της σὲ αὐτό, ἄλλο κομμάτι σὲ κάτι ἄλλο, ὁπότε τὶ μένει γιὰ τὸν Χριστό; Τὰ χασουμουρητὰ ἀπὸ τὴν κούρασή της στὴν ὥρα τῆς προσευχῆς. Ὅσο ἀπομακρύνεται ἡ καρδιὰ τῆς γυναίκας ἀπὸ τὰ ὄμορφα, τόσο πλησιάζει τὸν Χριστό.
  Καὶ ὅταν ἡ καρδιὰ δοθῆ στὸν Χριστό, τότε ἔχει μεγάλη δύναμη!  Εἶδα μιὰ ψυχὴ αὐτὲς τὶς μέρες ποὺ ἔχει ἀφεθῆ τελείως στὸν Θεό.  Βλέπεις νὰ καίη μέσα της μιὰ γλυκειὰ φλόγα!  Τὰ παίρνει ὅλα στὰ ζεστά. Ἦταν τελείως κοσμική, ἀλλὰ εἶχε καλὴ διάθεση καὶ κάποια στιγμὴ τινάχθηκε ἡ σπίθα μέσα της.  Χρυσαφικά, λοῦσα, ὅλα τὰ πέταξε.

Τώρα ζῆ μὲ μιὰ ἁπλότητα! Ἀγωνίζεται, κάνει δουλειὰ πνευματική.  Μὲ τί θυσία κινεῖται!  Ζήλεψε τοὺς Ἁγίους μὲ τὴν καλὴ ἔννοια.  Τί κομποσχοίνι, τί νηστεῖες κάνει, τί Ψαλτήρι διαβάζει!.... Φοβερό!  Αὐτὴ τρέφεται ἀπὸ τὴν ἄσκηση τώρα.
-Γέροντα, μιὰ μητέρα μοῦ εἶπε: «Εἶμαι ἀδύναμη σωματικὰ καὶ κουράζομαι πολὺ· οὔτε τὶς δουλειὲς προλαβαίνω νὰ κάνω, οὔτε χρόνος μοῦ μένει γιὰ προσευχή».
-Νὰ ἁπλοποιήση τὴν ζωή της, γιὰ νὰ τῆς μένη χρόνος καὶ γιὰ προσευχή. Μὲ τὴν ἁπλότητα μιὰ μητέρα μπορεῖ νὰ κάνη πολλὴ προκοπή. Ἄν μιὰ μάνα ἔχει ἁπλοποιήσει τὴν ζωή της, ἀλλὰ κοπιάζει, γιατὶ ἔχει πολλὰ παιδιὰ, δικαιοῦται νὰ πῆ «κουράζομαι». Ἄν ὅμως χάνη τὸν χρόνο της κοιτάζοντας πῶς θὰ παρουσιάση τακτοποιημένο τὸ σπίτι της στοὺς ξένους, τότε τὶ νὰ πῆ κανείς;
 Μερικὲς μητέρες, γιὰ νὰ τὰ ἔχουν ὅλα τακτοποιημένα στὸ σπίτι, περιορίζουν ἀσφυκτικὰ τὰ παιδάκια καὶ δὲν τὰ ἀφήνουν νὰ μετακινήσουν μιὰ καρέκλα ἤ ἕνα μαξιλάρι.  Τοὺς ἐπιβάλλουν στρατιωτικὴ πειθαρχία, καὶ ἔτσι τὰ παιδιὰ, ἐνῶ γεννιοῦνται κανονικά, μεγαλώνουν δυστυχῶς βλαμμένα.
Ἕνας μυαλωμένος ἄνθρωπος, ἄν δῆ σὲ ἔνα σπίτι ποὺ ἔχει πολλὰ παιδιὰ ὅλα τὰ πράγματα στὴν θέση τους, θὰ βγάλη συμπέρασμα ὅτι ἡ τὰ παιδιὰ εἶναι βλαμμένα ἤ ἡ μάνα εἶνα βάρβαρη καὶ ἐπιβάλλει στρατιωτικὴ πειθαρχία. 
Ὑπάρχει φόβος στὴν ψυχὴ τῶν παιδιῶν, γι’ αὐτὸ πειθαρχοῦν.  Μιὰ φορὰ εἶχα παέι σὲ ἕνα σπίτι μὲ πολλὰ παιδιά.  Πόση χαρὰ μοῦ ἔδωσαν τὰ παιδάκια μὲ τὶς παιδικὲς ἀταξίες τους, ποὺ χαλοῦσαν τὴν κοσμικὴ τάξη-τὸ κάθε πράγμα στὴν θέση του. Αὐτὸ εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀταξία, ποὺ κουράζει πολὺ τὸν σημερινὸ ἄνθρωπο.
Παλιὰ δὲν ὑπῆρχαν πνευματικὰ βιβλία, γιὰ νὰ βοηθηθοῦν οἱ μητέρες μὲ τὴν μελέτη. Τώρα ὑπάρχουν ἕνα σωρὸ Πατερικά, ἕνα σωρὸ μεταφράσεις, ἀλλὰ δυστυχῶς οἱ περισσότερες μητέρες ἤ ἀσχολοῦνται μὲ κάτι χαζὰ ἤ ἐργάζονται, γιὰ νὰ τὰ βγάλουν πέρα.
Ἡ μάνα καλύτερα εἶναι νὰ ἀσχολῆται μὲ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, παρὰ νὰ καταπιάνεται σχολαστικὰ μὲ τὸ νοικοκυριό, μὲ τὰ ἄψυχα πράγματα.  Νὰ τοὺς μιλάη γιὰ τὸν Χριστό, νὰ τοὺς διαβάζη βίους Ἁγίων.
  Παράλληλα νὰ ἀσχολῆται καὶ μὲ τὸ ξεσκόνισμα τῆς ψυχῆς της, γιὰ νὰ λαμποκοπάη πνευματικά. Ἡ πνευματικὴ ζωὴ τῆς μητέρας θὰ βοηθήση ἀθόρυβα καὶ τὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν της. Ἔτσι καὶ τὰ παιδιά της θὰ ζοῦν χαρούμενα, καὶ ἐκείνη θὰ εἶναι εὐτυχισμένη, γιατὶ μέσα της θὰ ἔχη τὸν Χριστό. Ἄν ἡ μάνα δὲν εὐκαιρῆ οὔτε ἕνα «Τρισάγιο» νὰ πῆ, πῶς θὰ ἁγιασθοῦν τὰ παιδιά της;
-Καὶ ὅταν, Γέροντα, μιὰ μάνα ἔχη πολλὰ παιδιὰ καὶ πολλὲς δουλειές;
-Ὅταν κάνη τὶς δουλειὲς στὸ σπίτι, δὲν μπορεῖ συγχρόνως νὰ προσεύχεται; Ἐμένα ἡ μητέρα μου μοῦ ἔμαθε νὰ λέω τὴν εὐχή. Ὅταν σὰν παιδιὰ κάναμε καμμιὰ ἀταξία καὶ πήγαινε νά θυμώση, τὴν ἄκουγα ποὺ ἔλεγε: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με». Ὅταν ἔβαζε τὸ ψωμὶ στὸ φοῦρνο, ἔλεγε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Παναγίας».  Καὶ ὅταν ζύμωνε καὶ ὅταν μαγείρευε, πάλι ἔλεγε συνέχεια τὴν εὐχή. Ἔτσι ἁγιαζόταν ἡ ἴδια, ἁγιαζόταν καὶ τὸ ψωμὶ καὶ τὸ φαγητὸ ποὺ ἔκανε, ἁγιάζοταν καὶ αὐτοὶ ποὺ τὸ ἔτρωγαν.
Πόσες μητέρες ποὺ εἶχαν ἅγια ζωὴ εἶχαν καὶ ἁγιασμένα παιδιὰ! Νά, ἡ μητέρα τοῦ Γέροντα Χατζη-Γεώργη. Ἀκόμη καὶ τὸ γάλα αὐτῆς τῆς εὐλογημένης μάνας, ποὺ θήλαζε ὁ Γαβριήλ –τὸ κατὰ κόσμον ὄνομα τοῦ Γέροντα Χατζη-Γεώργη- ἦταν ἀσκητικό!
Εἶχε ἀποκτήσει δὺο παιδιὰ καὶ ὕστερα ζοῦσαν μὲ τὸν σύζυγό της ἐν παρθενίᾳ, ἀγαπημένοι σὰν ἀδέλφια.  Εἶχε ἀσκητικὸ πνεῦμα ἀπὸ μικρή, γιατί εἶχε ἀδελφὴ μοναχή, ἀσκήτρια, τὴν ὁποία ἐπισκεπτόταν καὶ ἀργότερα μὲ τὰ παιδιὰ της.
 Ὁ πατέρας τοῦ Γαβριήλ ἦταν καὶ αὐτὸς εὐλαβὴς καὶ ἀσχολοῦνταν μὲ τὸ ἐμπόριο, γι’ αὐτὸ τὸν περισσότερο καιρὸ τὸν περνοῦσε στὰ ταξίδια.  Αὐτὸ ἔδινε τὴν εὐκαιρία στὴν μητέρα του νὰ ζῆ ἁπλὰ, νὰ μὴ «μεριμνᾷ καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά»14, νὰ τὸν παίρνη μαζί της καὶ νὰ ἀγρυπνῆ μὲ ἄλλες γυναῖκες πότε στὶς σπηλιὲς καὶ πότε στὰ ἐξωκλήσια.  Γι’ αὐτὸ μετὰ ἔφθασε σὲ τέτοια μέτρα ἁγιότητος15..
Ἡ εὐλάβεια τῆς μητέρας ἔχει μεγάλη σημασία. Ἄν ἡ μητέρα ἔχη ταπείνωση, φόβο Θεοῦ, τὰ πράγματα μέσα στὸ σπίτι πᾶνε κανονικά.  Γνωρίζω νέες μητέρες ποὺ λάπμπει τὸ πρόσωπό τους, ἄν καὶ δὲν ἔχουν ἀπὸ πουθενὰ βοήθεια. Ἀπὸ τὰ παιδιὰ καταλαβαίνω σὲ τὶ κατάσταση βρίσκονται οἱ μητέρες.



14.Βλ. Λουκ. 10,41.
15.Βλ. Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου. Ὁ Γέρων Χατζη-Γεώργης ὁ Ἀθωνίτης, «Ἱ. Ἡσυχ. Εὐαγγ. Ἰωάννης ὁ Θεολόγος», Σουρωτὴ Θεσσαλονίκης, 6η ἔκδ. 2001.

Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 87-90 τοῦ βιβλίου:

    ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

                                 ΛΟΓΟΙ Δ΄    

                ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

                   ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

    «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»

                ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ