Ε΄ Κυριακή των Νηστειών. Τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας. Μητροπολίτου Αντινόης Παντελεήμονος

Ε΄ Κυριακή των Νηστειών. Τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας

Μητροπολίτου Αντινόης Παντελεήμονος  

Την περίοδο της 5^ης Κυριακής των Νηστειών η Ορθόδοξός μας Εκκλησία τιμά την μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, η οποία υπήρξε παράδειγμα ειλικρινούς μετανοίας.  Έζησε για πολλά χρόνια ασώτως, αλλά η ειλικρινής της μετάνοια την ανέδειξε ως μία των μεγαλυτέρων και σπουδαιότερων αγίων γυναικών.
Αυτή η οσία ήταν από την Αίγυπτο και έζησε στα χρόνια του Βυζαντινού Αυτοκράτορος Ιουστινιανού, κατά το έτος 520 μ.Χ.  Η οσία Μαρία στα νεανικά της χρόνια έζησε μία ζωή μέσα στην ακολασία και στις ηδονικές απολαύσεις της σαρκός.   
Η ομορφιά του σώματος της ελκούσε πολλούς στη διάπραξη της αμαρτίας και με τα τεχνάσματά της οδηγούσε πολλούς στην ηθική καταστροφή.  Σ’ αυτό τον τρόπο ζωής έζησε περίπου (17) δέκα επτά χρόνια, ύστερα όμως έδωσε τον εαυτό της στη μετάνοια και στην άσκηση της αρετής.  Και τόσο πολύ υψώθηκε διά μέσου της απαθείας, ώστε περπατούσε επάνω στα νερά και τους ποταμούς, χωρίς να βυθίζεται, και όταν προσευχόταν, υψωνόταν από την γη και στεκόταν στον αέρα μετέωρη.  Η αιτία της τοιαύτης μεταβολής και μετανοίας ήταν η ακόλουθη:

Ο Μητροπολίτης Αντινόης, ως Γκάνας, με τους ιερείς που χειροτόνησε.

His Eminence Metropolitan Panteleimon, as Bishop of Ghana, with the priests whom he ordained.

Στις 14 Σεπτεμβρίου, όταν στα Ιεροσόλυμα γινόταν η ύψωση του Τιμίου Σταυρού, πολλοί χριστιανοί συνέτρεχαν στα Ιεροσόλυμα, για να προσκυνήσουν το Τίμιο Ξύλο· τότε και η οσία αυτή γυναίκα πήγε εκεί μαζί με ακόλαστους νέους.  Θέλουσα να εισέλθει στο ναό της Αναστάσεως, για να δει και να ασπασθεί τον ζωοποιό Σταυρό, εμποδίζετο από κάποια αόρατη δύναμη.   Παρακάλεσε και υποσχέθηκε στην Θεοτόκο, ότι εάν αφεθεί να έμβει και προσκυνήσει τον Σταυρό του Κυρίου, θα φυλάξει σωφροσύνη και δεν θα ξαναμολύνει το σώμα της με επιθυμίες και ηδονές.   Αφού πέτυχε το ποθούμενο, δεν παραμέλησε την υπόσχεσή της, αλλά, αφού πέρασε τον Ιορδάνη ποταμόν, επήγε στην έρημο, όπου έζησε 47 χρόνια, χωρίς να δει άνθρωπο.  Και τόσο αγωνίσθηκε, ώστε ανέβηκε υπεράνω της ανθρώπινης φύσεως και απέκτησε μίαν ζωή αγγελική και υπεράνθρωπο, και μ’ αυτόν τον τρόπο απήλθε εν ειρήνη προς Κύριον.

Η ζωή και η πολιτεία των οσίων ανδρών και γυναικών της Ορθοδόξου Εκκλησίας αποτελούν πνευματικές πηγές από τις οποίες εμείς αντλούμε δυνάμεις για να συνεχίσουμε τον δικό μας αγώνα κατά της αμαρτίας.  Και ενώ η διάνοια του ανθρώπου έγκειται «επιμελώς επί τα πονηρά εκ νεότητος αυτού» (Γεν. 8:21), ο εν Χριστώ άνθρωπος, εκείνος που έχει αναγεννηθεί με την Χάρη του Χριστού, ζει την καινούργια ζωή που του προσφέρει ο Θεάνθρωπος.   
Ο παλαιός άνθρωπος αποθνήσκει και ο καινούργιος ανασταίνεται.  Ο εν Χριστώ άνθρωπος δεν ζει πλέον κάτω από την τυραννία των αμαρτωλών παθών και επιθυμιών, αλλά, ως καινούργια κτίση, ζει αυτόν τον Χριστό σε κάθε του εκδήλωση, σε κάθε του σκέψη, σε κάθε του ενέργεια.  Γίνεται Χριστοφόρος, Θεοφόρος, Πνευματοφόρος.  Με άλλα λόγια ο εν Χριστώ άνθρωπος γίνεται άγιος, σύμφωνα με την εντολή του Θεού, «άγιοι γίνεσθε, ότι Εγώ Άγιος ειμί».

Αυτή την αλλαγή, που για τον κοσμικό άνθρωπο, τον άνθρωπο που είναι σκλαβωμένος μέσα στα προσωπικά του πάθη και αμαρτωλές ορέξεις, είναι αδύνατο να βιώσει, για τον εν Χριστώ άνθρωπο αποτελεί ένα θαύμα, μία αλλαγή, μία εσωτερική μεταμόρφωση.  Ο άνθρωπος από την κατάσταση της αμαρτίας μεταβαίνει στην κατάσταση της αγιότητος, γίνεται άγιος.  Αποξενώνεται από τον κόσμο και τα του κόσμου.   Διέρχεται μέσα από κάθαρση πνευματική, που επιτυγχάνεται με την Χάρη του Θεού.  Εξέρχεται του εαυτού του για να βρεί τον εαυτό του.  Ο εν Χριστώ άνθρωπος δεν αναζητά πλέον το «ευ ζειν», δηλαδή το πώς να ζήσει καλά μέσα στις απολαύσεις της ζωής, αλλά αναζητά το «ευ είναι», δηλαδή το πώς η όλη ύπαρξή του θα είναι σύμφωνη με το θείο Θέλημα.

Η σημερινή εορτή της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας αποτελεί ακράδαντο παράδειγμα για τα αποτελέσματα που φέρει η ειλικρινής μετάνοια.  Έζησε για πολλά χρόνια μέσα στην αμαρτία, όμως η μετάνοιά της την ανέδειξε άξια κόρη του Ουρανίου Πατρός.  Υπήρξε αμαρτωλή, αλλά αναδείχθηκε αγία.  Παρέσυρε πολλούς νέους της εποχής της στην ηθική καταστροφή, αλλά, για αιώνες τώρα και μέχρι την συντέλεια του αιώνος τούτου, θα οδηγεί τα αναρίθμητα πλήθη των μετανοούντων πιστών στην μετάνοια και στην ελπίδα.  Διότι, το μήνυμα που μας δίδει η Οσία Μαρία είναι το ακόλουθο:  Όσο αμαρτωλός κι αν είναι κανείς υπάρχει ελπίδα σωτηρίας, εάν και εφ’ όσον κανείς την επιθυμεί και την επιδιώκει.

Ποιός από εμάς δεν παρασύρθηκε από τις επιθυμίες και τις ηδονές της σαρκός;  Ποιός έμεινε αμόλυντος και καθαρός από τον ρύπο της επιθυμίας;  Ας μιμηθούμε, λοιπόν, αυτή την οσία γυναίκα και ας στραφούμε με ειλικρινή μετάνοια στο Θεό του ελέους.  Ο Θεός είναι πάντοτε έτοιμος να μας δεχθεί, να μας αγκαλιάσει, να μας συγχωρέσει, αρκεί εμείς να κάνουμε το πρώτο βήμα και Εκείνος θα κάνει τα υπόλοιπα.

St Mary of Egypt

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αντινόης, ως Γκάνας, με τους ιερείς που χειροτόνησε.

His Eminence Metropolitan Panteleimon, as Bishop of Ghana, with the priests whom he ordained.

Our venerable mother Mary of Egypt was a desert ascetic who repented of a life of prostitution. She lived during the sixth century, and passed away in a remarkable manner in 522. The Church celebrates her feast day on the day of her repose, April 1; additionally, she is commemorated on the Sunday of St. Mary of Egypt, the fifth Sunday in Great Lent.

Life:  She began her life as a young woman who followed the passions of the body, running away from her parents at age twelve for Alexandria. There she lived as a harlot for seventeen years, refusing money from the men that she copulated with, instead living by begging and spinning flax.

One day, however, she met a group of young men heading toward the sea to sail to Jerusalem for the veneration of the Holy Cross. Mary went along for the ride, seducing the men as they traveled for the fun of it. But when the group reached Jerusalem and actually went towards the church, Mary was prohibited from entering by an unseen force. After three such attempts, she remained outside on the church patio, where she looked up and saw an icon of the Theotokos. She began to weep and prayed with all her might that the Theotokos might allow her to see the True Cross; afterwards, she promised, she would renounce her worldly desires and go wherever the Theotokos may lead her.

After this heart-felt conversion at the doors of the church, she fled into the desert to live as an ascetic. She survived for years on only three loaves of bread and thereafter on scarce herbs of the land. For another seventeen years, Mary was tormented by "wild beasts—mad desires and passions." After these years of temptation, however, she overcame the passions and was led by the Theotokos in all things.

Following 47 years in solitude, she met the priest St. St Zosima in the desert, who pleaded with her to tell him of her life. She recounted her story with great humility while also demonstrating her gift of clairvoyance; she knew who St Zosima was and his life story despite never having met him before. Finally, she asked St Zosima to meet her again the following year at sunset on Holy Thursday by the banks of the Jordan.

St Zosima did exactly this, though he began to doubt his experience as the sun began to go that night. Then Mary appeared on the opposite side of the Jordan; crossing herself, she miraculously walked across the water and met St Zosima. When he attempted to bow, she rebuked him, saying that as a priest he was far superior, and furthermore, he was holding the Holy Mysteries. Mary then received communion and walked back across the Jordan after giving St Zosima instructions about his monastery and that he should return to where they first met exactly a year later. When he did so, he found Mary's body with a message written on the sand asking him for burial and revealing that she had died immediately after receiving the Holy Mysteries the year before (and thus had been miraculously transported to the spot where she now lay). So St Zosima, amazed, began to dig, but soon tired; then a lion approached and began to help him, that is, after St Zosima had recovered from his fear of the creature. Thus St. Mary of Egypt was buried. St Zosima returned to the monastery, told all he had seen, and improved the faults of the monks and abbot there. He died at almost a hundred years old in the same monastery.

Later, the story of Mary's life was written down by St. Sophronius, Patriarch of Jerusalem (cf. "External links").

The Life of St. Mary of Egypt is read during Great Lent along with the Great Canon of St. Andrew.