13 Απριλίου Συναξαριστής

Μαρτίνου πάπα Ρώμης, μνήμη τῶν δυὸ ἐξορισθέντων Ἐπισκόπων Ὁμολογητῶν, Θεοδοσίας βασιλίδος καὶ τοῦ Γεροντίου τοῦ εὐνούχου, τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Δᾴδα, Κυντιλλιανοῦ καὶ Μαξίμου τῶν ἀναγνωστῶν, Ἐλευθερίου καὶ Ζωίλου Μαρτύρων, Θεοδοσίου Μάρτυρος, Χριστοφόρου Ὁσιομάρτυρος, Ἀρσενίου Ἀρχιεπισκόπου Ἐλασσῶνος, Στεφάνου τοῦ Νέου Ἱερομάρτυρα, Ἀνακομιδὴ ἱερῶν λειψάνων Ἁγίου Νεομάρτυρα Γεωργίου τοῦ Κυπρίου.


Ὁ Ἅγιος Μαρτίνος πάπας Ρώμης

Ὁ Ἅγιος Μαρτίνος, Ἐπίσκοπος Ρώμης, γεννήθηκε στὸ Τόδι τῆς Ὀμβρικῆς τῆς Κεντρικῆς Ἰταλίας. Ἀνῆλθε στὸν ἐπισκοπικὸ θρόνο τῆς Ρώμης σὲ μία ἐποχή, κατὰ τὴν ὁποία τὴν Ἐκκλησία τάρασσε ἡ αἵρεση τῶν Μονοθελητῶν. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἶχε τότε ἐμπλακεῖ στὴν αἵρεση αὐτή.
Ὁ Ἅγιος Μαρτίνος συγκάλεσε Σύνοδο στὸ ναὸ τοῦ Σωτῆρος Λατερανοῦ, τὸ ἔτος 649 μ.Χ., ἡ ὁποία καταδίκασε τὸν Μονοθελητισμό, ὁ δὲ Ὅρος αὐτῆς ἦταν ἐπέκταση τῆς διδασκαλίας τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἡ Σύνοδος ψήφισε ἐπίσης, καὶ εἴκοσι ἀναθεματισμοὺς κατὰ τῶν αἱρετικῶν καὶ τῶν ἀρχηγῶν τους, ἐνῷ καταδίκασε ἐκτὸς τῶν ἄλλων τοὺς μονοθελητὲς Πατριάρχες τῆς Κωνσταντινουπόλεως Σέργιο καὶ Πύρρο, συνεργάτες τοῦ Ἡρακλείου καὶ τὸν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Παῦλο Β’. Σημαντικὸ ρόλο στὶς διεργασίες τῆς Συνόδου διαδραμάτισε καὶ ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής.
Ὁ Ἅγιος Μαρτίνος ἀνέπτυξε μεγάλη δραστηριότητα γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἀποφάσεων τῆς Συνόδου αὐτῆς στὴ Δύση καὶ Ἀνατολή. Εἶχε διατελέσει παπικὸς ἀποκρισάριος στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ δὲν ἦταν πρόσωπο εὐχάριστο στὸν αὐτοκράτορα Κώνσταντα Β’ (641-668 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος ἦταν ὁμόφρον μὲ τοὺς αἱρετικοὺς καὶ διέταξε τὸν ἔξαρχο τῆς Ἰταλίας Ὀλύμπιο νὰ μεταβεῖ στὴ Ρώμη καὶ νὰ φέρει αἰχμάλωτο τὸν Ἅγιο στὴν Κωνσταντινούπολη.

Ἡ διαταγὴ ὅμως ἔμεινε ἀνεκτέλεστη, διότι ὁ Ὀλύμπιος ἐπαναστάτησε κατὰ τοῦ αὐτοκράτορα καὶ μετὰ ἀπὸ δυὸ ἔτη σκοτώθηκε στὴ Σικελία, μαχόμενος ἐνάντια στοὺς Ἄραβες, τὸ ἔτος 652 μ.Χ.
Ὁ νέος βυζαντινὸς διοικητὴς τῆς Ἰταλίας Θεόδωρος, συνέλαβε τελικὰ τὸ ἔτος 653 μ.Χ. τὸν Ἅγιο Μαρτίνο καὶ ἀπέστειλε αὐτόν, ἀσθενῆ καὶ κλινήρη, στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ δικάσθηκε ὑπὸ τῆς συγκλήτου ὡς συνωμότης, καθαιρέθηκε σὲ τελετή, κατὰ τὴν ὁποία διέρρηξαν τὰ ἱερατικά του ἄμφια, καὶ ἐξορίσθηκε στὴ Χερσώνα τῆς Κριμαίας, ὅπου καὶ πέθανε τὸ ἔτος 655 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ'. Θείας πίστεως.
Θείοις δόγμασι, τῆς εὐσέβειας, ὑπεστήριξας, τὴν Ἐκκλησίαν, ὦ Μαρτίνε ἱεράρχα Θεόσοφε, τὸν γὰρ Χριστὸν διπλοῦν ὄντα ταὶς φύσεσιν, ὁμολογήσας τὴν πλάνην κατήσχυνας. Πάτερ Ὅσιε Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.




Μνήμη τῶν δυὸ Ἐπισκόπων Ὁμολογητῶν τῶν ἐξορισθέντων σὺν τῷ Ἁγίῳ Μαρτίνω

Μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Μαρτίνο, Ἐπίσκοπο Ρώμης, ἐκδιώχθηκαν καὶ δυὸ Ἐπίσκοποι, τῶν ὁποίων ἡ μνήμη ἑορτάζεται κατὰ τὴν ἡμέρα αὐτή.



Οἱ Ἅγιοι Θεοδοσία ἡ βασίλισσα καὶ Γερόντιος ὁ εὐνοῦχος της

Ἡ μνήμη αὐτῶν δὲν ἀπαντᾷ στοὺς Συναξαριστές. Γνωρίζουμε γιὰ τοὺς Ἁγίους ἀπὸ τὸ Λαυριωτικὸ Κώδικα Ι 70, ὅπου ὑπάρχει σχετικὸ ὑπόμνημα.
Σύμφωνα μὲ αὐτὸ ἡ Ἁγία Θεοδοσία ἦταν θυγατέρα τοῦ βασιλέως Ἀνδριανοῦ (117-138 μ.Χ.). Ἐπειδὴ δὲν ἤθελε νὰ νυμφευθεῖ, ἐγκατέλειψε τὸν βασιλικὸ οἶκο καὶ μαζὶ μὲ κάποιον εὐνοῦχο ποὺ ὀνομαζόταν Γερόντιος ἔφθασε στὰ Ἱεροσόλυμα.
Ἐκεῖ προσκύνησε τοὺς Ἁγίους Τόπους καὶ βαπτίσθηκε στὸν Ἰορδάνη. Ἀφοῦ ἐπισκέφθηκε τὰ μοναστήρια καὶ τὶς σκῆτες τῆς περιοχῆς, κατοίκησε σὲ κελλὶ καὶ διῆλθε τὸ βίο της μὲ νηστεῖες, ἀγρυπνίες καὶ προσευχές. Ὁ εὐνοῦχος Γερόντιος ἔγινε μοναχὸς σὲ μοναστῆρι καὶ ἀφοῦ ἔφθασε σὲ ὕψη ἀρετῆς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.
Ἡ Ὁσία Θεοδοσία, ἀφοῦ ἔζησε θεοφιλῶς καὶ ἀξιώθηκε τοῦ προορατικοῦ χαρίσματος καὶ τῆς συνομιλίας μὲ Ἀγγέλους, προεῖδε τὸ τέλος της, μετέλαβε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπό τῆς περιοχῆς καὶ παρέθεσε τὸ πνεῦμα της στὰ χέρια τοῦ Κυρίου.




Οἱ Ἅγιοι Δᾴδας, Κυντιλλιανὸς καὶ Μάξιμος οἱ Ἀναγνῶστες οἱ Μάρτυρες

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Δᾴδας, Κυντιλλιανὸς καὶ Μάξιμος ἔζησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Μαξιμιανοῦ (285-305 μ.Χ.) καὶ Διοκλητιανοὺ (284-305 μ.Χ.) καὶ τῶν ὑπάτων Γαβιβίου καὶ Ταρκυΐνου. Κατάγονταν ἀπὸ τὴν πόλη τοῦ Δοροστόλου τῆς δευτέρας Μοισίας καὶ ἦταν ἀναγνῶστες τῆς Ἐκκλησίας. Κήρυτταν μὲ παρρησία τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ, γι’ αὐτὸ διαβλήθηκαν στοὺς ὑπάτους καὶ συνελήφθησαν.
Ἐπειδὴ ὁμόλησαν τὸν Χριστό, ρίχθηκαν στὴ φυλακή, βασανίσθηκαν καὶ τέλος ἀποκεφαλίσθηκαν στὸ κτῆμα αὐτῶν ποὺ λεγόταν Ὀζοβία.
Οἱ Χριστιανοὶ περισυνέλεξαν μὲ εὐλάβεια τὰ ἱερὰ λείψανα αὐτῶν καὶ τὰ μετέφεραν στὴν Κωνσταντινούπολη, στὸ ναὸ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου «ἐν τοὶς Βιγλεντίου», ὅπου ἐτελεῖτο καὶ ἡ Σύναξη αὐτῶν.




Ὁ Ἅγιοι Ἐλευθέριος ὁ Πέρσης καὶ Ζωίλος ὁ Ρωμαῖος

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ἐλευθέριος καταγόταν ἀπὸ τὴ χώρα τῆς Περσίας. Ὄντας ὅμως Χριστιανὸς καὶ ἀγαπώντας τὸν Χριστὸ κατευθύνθηκε πρὸς τὸν Ἅγιο Συμεὼν τὸν Ἐπίσκοπο καὶ κοντὰ σὲ αὐτὸν διδασκόταν τελειότερα τὸν λόγο τῆς ἀλήθειας. Καί, ἀφοῦ ἐπέστρεψε στὸ σπίτι του, δίδασκε καὶ ὁ ἴδιος ὅσους προσέρχονταν σὲ αὐτὸν τὰ σχετικὰ μὲ τὴν Οἰκονομία τοῦ Χριστοῦ.
Διδάσκοντας μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ Ἅγιος Ἐλευθέριος καὶ ἐπαναφέροντας πολλοὺς ἀπὸ τοὺς ἄπιστους στὴ Χριστιανικὴ διδασκαλία βαπτίζοντάς τους, ἔγινε ἀντιληπτὸς ἀπὸ τοὺς πυρολάτρες Πέρσες. Καὶ ἀφοῦ κατηγορήθηκε στὸ βασιλέα, συνελήφθη καὶ παρουσιάσθηκε δέσμιος σὲ αὐτόν. Ὅταν ὅμως τὸν ρώτησε ὁ βασιλέας καὶ τὸν εἶδε ἀμετακίνητο στὴν πατρῴα εὐσέβεια, τὸν παρέδωσε στοὺς ἀρχιμάγους καὶ τοὺς παρήγγειλε νὰ τὸν ἀναγκάσουν νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Χριστό. Ὁ Μάρτυς ὑπέφερε καὶ καρτερία καὶ προσευχὴ τὰ βασανιστήρια.
Ὁ Ἅγιος Ζωίλος, βλέποντας τὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν πίστη τοῦ Ἁγίου Ἐλευθερίου, τὸν μακάρισε. Ἔτσι συνελήφθη καὶ αὐτὸς καὶ ἀποκεφαλίσθηκε μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Ἐλευθέριο.




Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος ὁ Μάρτυρας

Εἶναι ἄγνωστο ποὺ καὶ πότε μαρτύρησε ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος, ὁ ὁποῖος τελειώθηκε μὲ ξίφος.




Ὁ Ἅγιος Χριστόφορος ὁ ὁσιομάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυρας Χριστόφορος, ἄσκησε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Σάββα. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν Βίο καὶ τὸ Μαρτύριο τοῦ Ἁγίου.




Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος Ἀρχιεπίσκοπος Ἐλασσῶνος

Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος γεννήθηκε στὴν Εὐρυτανία, τὸ ἔτος 1548, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ φιλόθεους, τὸν Θεόδωρο καὶ τὴν Χριστοδούλη.
Τὸ συγγραφικό του ἔργο, ἡ γλωσσομάθειά του καὶ ἡ θητεία του ὡς διδασκάλου, δείχνουν ὅτι ἦταν πολὺ μορφωμένος. Ποῦ ἔμαθε τὰ γράμματα δὲν μᾶς εἶναι γνωστό. Τὸ ἔτος 1574 ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ἐξελέγη Ἐπίσκοπος «Δημονίκου καὶ Ἐλασσῶνος» καὶ διαδέχθηκε τὸν Δαμασκηνὸ Β’ (1570-1574). Τὸν ἴδιο χρόνο δέχθηκε τὴν ἐπίσκεψη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἱερεμίου Β’ τοῦ Τρανοῦ, ποὺ πραγματοποιοῦσε περιοδεία στὴ Ρούμελη καὶ τὴν Πελοπόννησο. Ὁ Πατριάρχης Ἱερεμίας φιλοξενήθηκε στὸ μοναστῆρι τῆς Ὀλυμπιώτισσας.
Τὸ γεγονὸς ὅτι περίπου ἀπὸ τὸ ἔτος 1580 λειτουργοῦσε στὴν Ὀλυμπιώτισσα κρυφὸ σχολειό, μᾶς κάνει νὰ θεωροῦμε ὅτι ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ἐνδιαφέρθηκε ζωηρὰ καὶ γιὰ τὴν στοιχειώδη μόρφωση τῶν νέων τῆς Ἐπισκοπῆς του. Γι’ αὐτὸ καὶ σὲ συνεννόηση καὶ συνεργασία μὲ τὸν ἡγούμενο καὶ τοὺς μοναχοὺς τῆς Ὀλυμπιώτισσας ὀργάνωσε τὸ σχολεῖο αὐτὸ καὶ παρακίνησε καὶ ἐνθάρρυνε τὰ Ἑλληνόπουλα τῆς Ἐλασσῶνος, ποὺ εἶχαν ζῆλο γιὰ τὰ γράμματα, νὰ ἀνεβαίνουν στὸ μοναστῆρι καὶ ἐκεῖ νὰ μαθαίνουν ἀνάγνωση καὶ γραφὴ ἐπάνω στὰ ἱερὰ κείμενα.
Κατὰ τὸ ἔτος 1588 ὁ Ἅγιος συνόδευσε, μαζὶ μὲ τὸν Μητροπολίτη Μονεμβασίας Ἰερόθεο, τὸν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ἱερεμία Β’ στὴ Μόσχα, ὅπου στὶς 26 Ἰανουαρίου 1589 ἀναγόρευσαν καὶ ἐγκατέστησαν τὸν Μητροπολίτη Ἰὼβ ὡς Πατριάρχη Βλαδιμηρίας, Μόσχας καὶ ἁπάσης Ρωσίας καὶ ἁπασῶν τῶν βορείων Χωρῶν. Τὴν τελετὴ καὶ τὶς ἐκδηλώσεις τῆς ἐνθρονίσεως τοῦ Μητροπολίτη Ἰὼβ τὶς περιέγραψε ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος μὲ στίχους στὴ δημοτικὴ γλῶσσα, μὲ τίτλο «Κόποι καὶ διατριβὴ τοῦ ταπεινοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀρσενίου».
Ὁ Ἅγιος δὲν ξαναγύρισε στὴν Ἐπισκοπὴ Ἐλασσῶνος, ἀλλὰ ἔμεινε ὁριστικὰ στὴ Ρωσία, ὅπου καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1625.
Σχετικὰ μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὴ δράση του στὴ Ρωσία, γνωρίζουμε ὅτι δίδαξε στὸ Κοινοτικὸ Ἑλληνικὸ σχολεῖο τοῦ Λβὼφ τῆς Ρουθηνίας, ὅπου ὑπῆρχε πολυμελὴς καὶ ἀκμαία Ἑλληνικὴ παροικία, κυρίως ἐμπόρων, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ὁ Κρητικὸς κρασέμπορας Κωνσταντῖνος Κορνιακτός.
Ἀργότερα ὁ Ἅγιος διετέλεσε διοικητὴς τῆς ἐπαρχίας Σουζδαλίας, ἀπὸ ὅπου ἀλληλογραφοῦσε συχνὰ μὲ τὸν Πατριάρχη Ἀλαξενδρείας Ἅγιο Μελέτιο τὸν Πηγά. Στὸ διάστημα τῆς πολύχρονης διαμονῆς του στὴ Ρωσία ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος δὲν λησμόνησε τὴν γενέτειρά του καὶ τὰ μοναστήρια, ὅπου μᾶλλον εἶχε περάσει τὰ νεανικά του χρόνια. Ἀφιέρωσε πολλὰ βιβλία, εἰκόνες καὶ ἱερὰ σκεύη στὴ μονὴ Τατάρνης καὶ στὰ Μετέωρα.




Ὁ Ἅγιος Στέφανος ὁ Νέος ὁ Ἱερομάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Στέφανος, κατὰ κόσμον Βαλέριος Στεπάνοβιτς Μπέκχ, γεννήθηκε τὸ ἔτος 1872 στὸ Ζιτομίρ, κοντὰ στὴν περιοχὴ Βολογκντά. Παρακολούθησε μαθήματα στὸ σεμινάριο τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως καὶ τὸ ἔτος 1903 εἰσήχθη στὴ θεολογικὴ ἀκαδημία τῆς Μόσχας. Στὶς 20 Δεκεμβρίου τοῦ ἴδιου ἔτους ἐκάρη μοναχὸς καὶ ἔλαβε τὸ ὄνομα Στέφανος. Ὅταν τελείωσε τὶς σπουδές του, διορίσθηκε σχολάρχης τῆς θεολογικῆς σχολῆς τοῦ Σόλιγκαμ καὶ ἀργότερα τῆς Μενγκρελίας καὶ τοῦ Μπεζχετσκ.
 Στὶς 8 Ὀκτωβρίου τοῦ 1914 ἐγκατέλειψε τὴν διεύθυνση τῆς θεολογικῆς σχολῆς καὶ παρουσιάσθηκε στὸ στρατό, προκειμένου νὰ διακονήσει τὶς θρησκευτικὲς ἀνάγκες τῶν στρατιωτῶν. Ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ ἔτους 1915 μέχρι τὸ 1918 διηύθυνε τὴ θεολογικὴ σχολὴ τοῦ Καργκοπὸλ καὶ διακόνησε ὡς Ἀρχιμανδρίτης στὴ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Νέφσκυι.
Στὶς 9 Ὀκτωβρίου τοῦ 1921 ἐξελέγη Ἐπίσκοπος τοῦ Ἰζχέβκ, ποὺ ἐκκλησιαστικὰ ἀνῆκε στὴν δικαιοδοσία τοῦ Σαραπούλ. Ἡ ἱεραποστολικὴ δράση του ὁδήγησε στὴ σύλληψή του. Ἔτσι τὸ ἔτος 1924, φυλακίζεται στὴ φυλακὴ Ταγκάνκα τῆς Μόσχας. Ἀπὸ τὸ 1924 μέχρι τὸ 1926 φυλακίζεται στὴν περιοχὴ τοῦ Σολόφκι, γιὰ νὰ ἀφεθεῖ ἐλεύθερος λίγο ἀργότερα. Τὸ ἔτος 1929 συλλαμβάνεται καὶ πάλι ἀπὸ τὶς ἀρχὲς καὶ περιορίζεται στὸ χωριὸ Πομοζντίνο. Στὶς 7 Σεπτεμβρίου 1932 τὸν κλείνουν καὶ πάλι στὴ φυλακή, ὅπου μετὰ ἀπὸ κακουχίες καὶ βασάνους, τὸ ἔτος 1933, παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὸν Κύριο.




Ἀνακομιδὴ ἱερῶν λειψάνων τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρα Γεωργίου τοῦ Κυπρίου

Τὰ ἱερὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρα Γεωργίου τοῦ Κυπρίου, ἀνεκομίσθηκαν ἀπὸ τὴν Ἄκκρα (Πτολεμαΐδα) καὶ κατατέθηκαν στὸν ἱερὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου Λευκωσίας τὸ ἔτος 1967.
Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου τιμᾶται 23 Ἀπριλίου ὅπου καὶ ὁ Βίος του.


  Πληροφορίες ἀπό Saint.gr καί Μέγα Συναξαριστή (synaxarion.gr)