Ἠ ἁγνότητα καί ἡ ἄσκηση στό Γάμο. Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Ἡ ἁγνεία-ἐγκράτεια, ἀλλά  καί ὅλη ἡ ἀσκητική προσπάθεια γιά τόν ἐξαγιασμό, εἶναι ἀπαραίτητη πρό ἀλλά καί μετά τό Γάμο.

 Ἡ ἁγνότητα, ἡ καθαρότητα καθώς καί ὅλες οἱ ἀρετές, εἶναι ζητούμενο ὄχι μόνο ἀπό τούς μοναχούς ἀλλά καί ἀπό τούς ἀνθρώπους πού ζοῦν στόν κόσμο. 

Ἄς θυμηθοῦμε τόν ἅγιο Ἰωσήφ τόν Πάγκαλο, πού ἡ Ἐκκλησία μας, τόν προβάλλει ὡς πρότυπο ἁγνότητος.

 -«Πῶς εἶναι δυνατόν νά κάνω αὐτή τήν ἁμαρτία μπροστά στό Θεό»; εἶπε καί ἀπέφυγε τόν πειρασμό τῆς Αἰγυπτίας.

 Ἄς θυμηθοῦμε ἀκόμη τί σημαίνει ὁ ὕμνος πού ψάλλεται στήν ὀρθόδοξη ἀκολουθία τοῦ μυστηρίου τοῦ Γάμου: «Ἅγιοι μάρτυρες, οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καί στεφανωθέντες....».

 Σημαίνει- σέ συνδυασμο μέ τήν στέψη (τό στεφάνωμα) πού ἔγινε πρίν λίγο- τήν βράβευση γιά τήν νίκη τῶν νυμφευομένων στόν ἀγῶνα τῆς ἁγνότητος· τούς ὑποδηλώνεται δέ, ὅτι ἡ ἔγγαμη ζωή εἶναι θυσία (ἀνάλογη μέ τῶν μαρτύρων)· εἶναι ἑκούσια καί ἀμοιβαία προσφορά τοῦ καθενός στόν ἄλλο. Εἶναι δρόμος γιά τήν πνευματική ὁλοκλήρωση καί τήν θέωση. Εἶναι δρόμος μαρτυρικός μέ ἀσκητικό χαρακτήρα.

Ἡ νηστεία, ἡ ἐγκράτεια, ἡ κακοπάθεια, ἡ προσευχή δέν εἶναι μόνο γιά τούς μοναχούς, ἀλλά καί γιά τούς ἐγγάμους.

Γιαυτό καί ὁ ἅγιος Ἀπόστ. Παῦλος γράφει στούς ἐγγάμους καί τούς καλεῖ σέ ἁγνότητα καί σωφροσύνη.

Θέλει τίς νέες νά εἶναι φίλανδρες, φιλότεκνες, σώφρονες, ἁγνές,νά παραμένουν στό σπίτι, νά εἶναι ἀγαθές καί ὑπάκουες στούς ἄνδρες τους^[1].

Ἡ ἁγνότητα εἶναι μίμηση Χριστοῦ.

Εἰδικά ἡ ἁγνότητα εἶναι χρέος ὅλων μας, μοναχῶν καί μή μοναχῶν διότι εἶναι μίμηση Χριστοῦ.

 Ἄλλωστε αὐτό σημαίνει τό ὄνομα πού φέρουμε, τό ὄνομα «Χριστιανός»: μιμητής τοῦ Χριστοῦ.

 Καλούμαστε νά μιμηθοῦμε τόν Χριστό σέ ὅλα. Ὅπως Ἐκεῖνος εἶναι ἁγνός ἔτσι καί μεῖς πρέπει νά «ἁγνίζομεν ἑαυτούς». Αὐτό μπορεῖ νά ἐπιτευχθεῖ ἀπό ἀγάμους καί ἐγγάμους ὅταν ζοῦμε σωστά  μέσα στήν Ἐκκλησία (σάν ζωντανά μέλη Της μέ ἀσκητική καί Μυστηριακή ζωή).

Γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος: «Ἀγαπητοί, τώρα εἴμαστε τέκνα τοῦ Θεοῦ, καί ἀκόμη δέν ἐφανερώθηκε τί θά γίνουμε. Γνωρίζουμε ὅτι ἐάν φανερωθεῖ θά γίνουμε ὅμοιοι μ’ Αὐτόν, διότι θά Τόν ἰδοῦμε ὅπως ἀκριβῶς εἶναι. Καί καθένας πού ἔχει αὐτήν τήν ἐλπίδα ἁγνίζει τόν ἑαυτό του, καθώς καί Ἐκεῖνος εἶναι ἁγνός»^[2]. 

Οἱ ἔγγαμοι ὅπως καί οἱ μοναχοί  καλοῦνται νά τηρήσουν ὅλες τίς εὐαγγελικές ἐντολές.

Ὅ,τι ἰσχύει γιά τήν ἐντολή τῆς ἁγνότητας καί καθαρότητας, τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά ὅλες τίς ἄλλες εὐαγγελικές ἐντολές: τῆς ταπεινοφροσύνης, τῆς ἀγάπης, τῆς ἀκατακρισίας, τῆς πραότητας, τῆς μή προσκόλλησης στά χρήματα, τῆς ἀκτημοσύνης, τῆς ὑπακοῆς κ.λ.π.

Ὅ,τι εἶναι γιά τόν μοναχό τό μοναστήρι, εἶναι γιά τόν ἔγγαμο ἡ οἰκογένεια. Ἐκεῖ καλεῖται νά σταυρωθεῖ καί νά ἀναστηθεῖ μαζί μέ τόν Χριστό. Ἡ οἰκογένεια εἶναι Σταυρός πού ὁδηγεῖ στήν Ἀνάσταση. Ὁ οἰκογενειακός βίος μπορεῖ, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ νά γίνει βίος ἀνθόσπαρτος, ὅταν τό ζευγάρι ζεῖ «κατά Θεόν». Ὅταν ἔχουν ταπείνωση καί ἀγάπη. Ὅταν ζοῦν Τριαδικά: δηλ. ὅταν ζοῦν ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλο,  καί ὅλοι γιά τόν Χριστό.

Ἡ Ἐκκλησία ἔβαλε ὅλη τήν διδασκαλία της στίς εὐχές τοῦ μυστηρίου τοῦ Γάμου. Ἐκεῖ φανερώνεται ξεκάθαρα ὅτι πρέπει νά διάγουν μέ σωφροσύνη, ἀγάπη καί νά πορεύονται σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ.

Ἡ εὐχή τοῦ Γάμου: «Αὐτός Δέσποτα Πανάγιε εὐλόγησε αὐτόν τόν Γάμο καί δῶσε στούς δούλους σου αὐτούς εἰρηνική ζωή, μακροημέρευση, τήν ἀγάπη μεταξύ τους μέσα στό σύνδεσμο τῆς εἰρήνης...διατήρησε ἀνεπιβούλευτη τήν κοίτη τους...γέμισε τούς οἴκους του μέ σίτο, οἶνο, ἔλαιο καί κάθε καλωσύνη γιά νά μεταδίδουν καί σ’ αὐτούς πού ἔχουν ἀνάγκη» φανερώνει ὅτι  ζητιέται  καί ἀπό τούς ἐγγάμους ἡ σωφροσύνη, ἡ ἀγάπη καί ἡ ἐλεημοσύνη.  

Οἱ ἐντολές εἶναι οἱ ἴδιες γιά ἐγγάμους καί ἀγάμους

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος διδάσκει ὅτι ὅλες οἱ εὐαγγελικὲς ἐντολές, εἶναι κοινὲς γιὰ ὅλους τους ἀνθρώπους. Σὲ τίποτε δὲν διαφέρει  ὁ κοσμικὸς ἀπὸ τὸν μοναχὸ ἐκτὸς ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ κοσμικὸς ἔχει ἔλθει «εἰς γάμου κοινωνίαν».

 Ἑπομένως οἱ πνευματικές ὑποχρεώσεις (πού εἶναι ἡ τήρηση ὅλων τῶν ἐντολῶν) τῶν ἐγγάμων εἶναι ἴδιες μέ τῶν μοναχῶν. Ἐπιπλέον ἔχουν καί τίς ὑποχρεώσεις ὡς ἔγγαμοι ἀπέναντι στήν οἰκογένειά τους.

 «Ὁ Μέγας Βασίλειος παρατηρεῖ ὅτι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι μοναχοὶ καὶ ἔγγαμοι, καλούμεθα νὰ τηρήσουμε τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ»[3]. Οἱ μοναχοί ζώντας στό μοναστῆρι τους, οἱ ἔγγαμοι ζώντας στό μικρό μοναστηράκι τους, τήν οἰκογένεια καλοῦνται νά ἐργαστοῦν γιά νά ἁγιάσουν τό «σκεῦος τους», τό σῶμα καί τήν ψυχή τους.

Ὁ σκοπός τοῦ Γάμου εἶναι ἡ Σωτηρία, ἡ Θέωση αὐτῶν ἀνθρώπων, πού ἔρχονται εἰς Γάμου κοινωνίαν καθώς καί τῶν παιδιῶν πού θά γεννηθοῦν.

Στό τέλος τοῦ Μυστηρίου πάλι διαβάζονται οἱ εὐχές, πού προτρέπουν τούς νεονύμφους νά μιμηθοῦν τούς ἁγίους, ἐργαζόμενοι τίς Θεῖες ἐντολές:«Εἴθε νά μεγαλυνθεῖς νυμφίε ὅπως ὁ Ἀβραάμ καί νά εὐλογηθεῖς, ὅπως ὁ Ἰσαάκ καί νά πληθυνθεῖς ὅπως ὁ Ἰακώβ, πορευόμενος μέ εἰρήνη καί ἐργαζόμενος μέ δικαιοσύνη τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Καί σύ νύμφη εἴθε νά μεγαλυνθεῖς ὅπως ἡ Σάρρα καί νά εὐφρανθεῖς ὅπως ἡ Ρεβέκκα καί νά πληθυνθεῖς  ὅπως ἡ Ραχήλ, εὐφραινόμενη μέ τόν ἄνδρα σου, φυλάγοντας τούς ὅρους τοῦ νόμου διότι ἔτσι εὐδόκησε ὁ Θεός»[4].

Ἡ μνημόνευση τῶν ἁγίων ἀνδρῶν καί γυναικῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πού ἀξιώθηκαν θείων ἐπισκέψεων καί δωρεῶν εἶναι προτροπή γιά μίμησή τους. Ἡ προτροπή γιά τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν κατά τό πρότυπο τῶν ἁγίων ἀποδεικνύει τό ἀσκητικό περιεχόμενο καί τή σωτηριώδη προοπτική τοῦ κατά Χριστόν Γάμου.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

http://Hristospanagia3.blogspot.com

[1] Τιτ. 2, 4-5. ἵνα σωφρονίζωσιν τὰς νέας φιλάνδρους εἶναι͵ φιλοτέκνους͵ 2.5 σώφρονας͵ ἁγνάς͵ οἰκουρούς͵ ἀγαθάς͵ ὑποτασσομένας τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν͵ ἵνα μὴ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ βλασφημῆται.

[2] Ιωάν. Α΄ 3, 2-3.

[3] http://www.gonia.gr/gonia.php?article=1977&PHPSESSID=6529eda2f1aed42dfa90e62829132807

[4] «Μεγαλύνθητι νυμφίε ὡς ὁ Ἀβραὰμ καὶ εὐλογήθητι ὡς ὁ Ἰσαὰκ καὶ πληθύνθητι ὡς ὁ Ἰακώβ, πορευόμενος ἐν εἰρήνη καὶ ἐργαζόμενος ἐν δικαιοσύνη τὰς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ. Καὶ σὺ νύμφη μεγαλύνθητι ὡς ἡ Σάρα καὶ ἐφράνθητι ὡς ἡ Ρεβέκκα καὶ πληθύνθητι ὡς ἡ Ραχήλ, εὐφρανομένη τῷ ἰδίω ἀνδρὶ φυλάττουσα τοὺς ὅρους τοῦ νόμου ὅτι οὕτως ηὐδόκησεν ὁ Θεὸς»