Ἡ ἐξήγησις τῆς τάξεως τῆς μοναχικῆς κουρᾶς. Μέρος Γ'. Ἡ ζωή τοῦ Ὁσίου Γέροντος Ἀρσενίου Μπόκα

 Ἡ ἐξήγησις τῆς τάξεως τῆς μοναχικῆς κουρᾶς
Μέρος Γ'
Οἱ βαθμίδες τῆς μοναχικῆς πολιτείας
Ἱερομονάχου Γέροντα Ἀρσενίου Μπόκα (+1910-1989)

Οἱ εὐαγγελικές συμβουλές μέ τίς ὑποσχέσεις γίνονται ἐπίσημα ἐντολές. Τό ὡραιότερο δῶρο, τό ὁποῖο ἠμποροῦμε νά κάνουμε στόν Θεό εἶναι νά δωρίσουμε ὁλόκληρο τόν ἑαυτό μας καί τήν ζωή μας σ᾿ Αὐτόν. Ὁ Θεός μᾶς δέχεται καί μᾶς ἀγκαλιάζει, μᾶς προστατεύει καί μᾶς ἐνισχύει μέ παρόμοια ἄλλα δῶρα.
 Μόλις Τοῦ προσφέρουμε αὐτό τό δῶρο τῆς ἀγάπης μας, νοιώθουμε τήν δύναμί Του ἐπάνω στίς δυσκολίες μας, ἐπάνω στίς ἀδυναμίες μας καί λαμβάνουμε κουράγιο στόν ἀσκητικό μας ἀγῶνα. Ἕνα νέο πνεῦμα στεγάζεται μέσα μας ἀπ᾿ αὐτή τήν στιγμή. Τό εἴχαμε ἀπό παλαιότερα, ἀλλά τώρα αὐτό ἐκυρίευσε τήν καρδιά μας καί τήν ἐφώτισε μέ τίς ἀκτίνες του. Διότι θεῖο πνεῦμα  εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ ὁποία κάνει τούς ἀνθρώπους ἁγίους.
Ἔχοντας ὁ Ἀδελφός τό κεφάλι του σκυμμένο καί ἐπάνω σ᾿ αὐτό ὁ ἱερεύς ἔχοντας τό βιβλίο τῆς Ἀκολουθίας, προσεύχεται στόν Θεό νά δεχθῆ τόν δοῦλο Του στήν χορεία αὐτῶν πού ἐγκατέλειψαν ὅλα τά κοσμικά καί ἔγιναν ἄξιοι τῆς κλήσεως τοῦ Θεοῦ.

Ἐνισχυμμένος ἀπό τήν Ἀλήθεια, περιφραγμένος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἡ ἀπόφασις τοῦ Ἀδελφοῦ εἶναι ἀκλόνητος στόν πόλεμο μέ τίς μηχανουργίες τοῦ νοεροῦ ἐχθροῦ. Ἡ νίκη κερδίζεται μέ τήν ὑπομονή, ἐνισχύεται ἀπό τόν Θεό διά τῆς Χάριτός Του καί τῶν πρεσβειῶν τῆς Μητέρας Του, τήν ὑπερενδόξου Δεσποίνης  Θεοτόκου καί ὅλων τῶν Ἁγίων, διά τῶν ὁποίων προσκυνεῖται καί δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός.
Ὅλοι κλίνουν τίς κεφαλές τους. Ὁ ἱερεύς πάλι προσεύχεται στόν Θεό γιά νά ὑποδεχθῆ τό νεόκουρο Ἀδελφό, ὁ ὁποῖος ἀπό ὅλα τά εἴδη τῆς σωτηρίας, ἐξέλεξε αὐτό τό εἶδος τῆς θυσίας τοῦ ἑαυτοῦ του. Ἡ εὐχή συνεχίζει νά λέγη ὅτι οἱ κακές ἐπιθυμίες καί οἱ πονηροί λογισμοί θά πρέπει νά ἀπομακρυνθοῦν μαζί μέ τήν κοπή τῶν μαλλιῶν του, πού εἶναι καί ἡ συμβολική τους πρᾶξις.
Ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν ὁδηγοῦν τήν φύσι τοῦ ἀνθρώπου στήν ἁγιότητα Αὐτοῦ, ὁ Ὁποῖος ἔδωσε τίς ἐντολές. Ὁ ἱερεύς πάλι ζητεῖ ἀπό τόν Θεό γιά τόν Ἀδελφό καί τό χάρισμα τῆς ἀσαλεύτου ἀποφασιστικότητος, τῆς ἀτσάλινης θελήσεώς του, ἡ ὁποία καί χαρακτηρίζει τούς ἀγωνιστές.
Μέ ὅλα αὐτά, ὁ λειτουργός τῆς Θείας Λειτουργίας πλησιάζει τόν Ἀόρατο Χριστό, πού θά ἐπιτελέση τό Μυστήριο. Ἁπλώνει τό χέρι του ἐπάνω στό Εὐαγγέλιο, πού εἶναι τοποθετημένο μπροστά ἀπό τήν εἰκόνα τοῦ Σωτῆρος καί λέγει: «Ἰδού ὁ Χριστός εὑρίσκεται μπροστά μας ἀοράτως».
Καί ὁ ἱερεύς ἐρωτᾶ μία ἀκόμη φορά τόν Ἀδελφό, ἐάν ἔρχεται πρός τήν ζωή αὐτή μέ τήν θέλησί του, τελείως ἐλεύθερος ἀπό ἄλλες ἀνάγκες, ἐπειδή αὐτός εἶναι ὁ βασικός παράγων, πού ἀποφασίζει μόνος του γιά τήν καινούργια αὐτή πορεία τῆς ζωῆς του. Στό βάθος τῆς ὑπάρξεώς του ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἐλευθερία.
Αὐτό εἶναι τό δῶρο τοῦ Θεοῦ πού προσφέρεται στόν ἄνθρωπο καί διά τοῦ ὁποίου διακρίνεται σ᾿ ὅλη τήν ὁρατή δημιουργία καί ὅτι ἔγινε πλέον συγγενής τῶν ἀγγέλων, οἱ ὁποῖοι καί θά τόν ἐνδυναμώσουν νά βαδίση αὐτή τήν ἀγγελική πολιτεία.
Ὁ μοναχισμός λοιπόν, εἶναι ἕνας ἀρραβῶνας, κατά τρόπο ὑπερφυσικό, τῆς αἰωνίου ἀγγελικῆς ζωῆς.
Ὁ Ἀδελφός διατρανώνει ἀποφασιστικά τήν ἐλευθερία τῆς συνειδήσεώς του ἐνώπιον Αὐτοῦ, ὁ Ὁποῖος θά τόν βοηθήση νά εὕρη τήν πνευματική του ἐλευθερία. Ὁ ἀρραβῶνας αὐτός ἀρχίζει ἀπό τό ψαλίδι, ἐργαλεῖο μέ τό ὁποῖο κόπτει τό πέπλο τῆς ἀγνωσίας τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν ψυχή ἤ τά δίκτυα τῶν νοερῶν παθῶν, πού ἔχουν περιτυλίξει τήν ψυχή.
Σ᾿ αὐτή τήν κουρά τῆς κόμης, ὄχι μόνο συγκατατίθεται, ἀλλά ἀσπάζεται ἀκόμη καί τό ψαλίδι, πού εἶναι τό φυσικό ἤ τό ἠθικό μέσο μέ τό ὁποῖο κάνει αὐτή τήν κοπή τῆς ψυχῆς καί τοῦ νοῦ ἀπό τά βδελυρά πάθη. Αὐτή ἦτο καί ἡ τελευταία ἡμέρα τῆς ζωῆς του, στήν ὁποία εἶχε προσωπική γνώμη καί ἰδιωτικό θέλημα.
Ἀπό τόν ἀρραβῶνα μέ τόν ἀγγελικό αὐτό τρόπο τῆς ζωῆς μπαίνει στήν ὑποταγή ὁ Ἀδελφός ἑνός νέου νόμου: τήν ἐκκοπή τοῦ θελήματός του καί ὅλων τῶν προσωπικῶν του γνωμῶν. Αὐτόν τόν νόμο τόν λαμβάνει ἀπό τό χέρι τοῦ Χριστοῦ, διότι ἔτσι λέγει ὁ λειτουργός στόν Ἀδελφό: «Ἰδού ἀπό τῆς χειρός τοῦ Χριστοῦ λαμβάνεις αὐτό...». Στόν ἀόρατο κόσμο χιλιάδες καί ἑκατομμύρια εἶναι οἱ οὐράνιες ὑπάρξεις καί ἡ θέλησις τοῦ Θεοῦ εἶναι μία καί μοναδική.
 Διά τῆς καλογερικῆς ζωῆς εἰσερχόμεθα σ᾿ αὐτό τόν κόσμο γιά νά συμπληρώσουμε τόν τόπο τῆς δευτέρας ἀγγελικῆς χορείας, τήν ὁποία ὁ Θεός ἀπεφάσισε νά τήν γεμίση μέ ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι, ἐνῶ εἶναι δυσκίνητοι στό σῶμα, νικοῦν σέ μάχη τούς ἀγγέλους, πού ἐξέπεσαν ἐξ αἰτίας τῆς παρακοῆς τους πρός τόν Θεό. Γι᾿ αὐτό, ὁ μοναχός, ἐάν θέλη νά ἀνυψωθῆ, μετά τό τέλος αὐτῆς τῆς ζωῆς του σ᾿ αὐτό τόν οὐράνιο προορισμό, πρέπει νά διδαχθῆ ἐδῶ ἐπί τῆς γῆς, ὅτι δέν θά ἔχη δικό του θέλημα, παρά θά ὑποτάσσεται μόνο στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὅπως καί στόν οὐρανό τό θέλημά Του εἶναι μόνο ἕνα γιά ὅλους τούς ἀγγέλους καί  τούς ἁγίους.
Ποιό ἄλλο νόημα ἔχει τό ψαλίδι;  Οἱ συμβουλές, οἱ ἐπιπλήξεις, συκοφαντίες, ὀνειδισμοί ἔχουν σάν σκοπό τήν ἐκκοπή τῶν παθῶν, διότι μέ τήν ἐκκοπή τοῦ θελήματος, κόπτονται ὅλα τά πάθη. Ἰδού ὅτι τό δεύτερο νόημα τῆς χρήσεως τοῦ ψαλιδιοῦ εἶναι ἡ γνῶσις τῆς ἀληθείας, πού εἶναι ὁ Χριστός.
Ἡ Ἀλήθεια εἶναι ζωντανή ὕπαρξις. Ἔμεῖς εἴμεθα μέν ὕπαρξις, ἀλλά αἰχμαλωτισμένη στήν ἀπάτη τοῦ κόσμου. Πρέπει νά βγάλουμε τήν ἀπατηλή νοοτροπία μας γιά νά συνυπάρξουμε μέ τήν Ἀλήθεια, δηλαδή μέ τόν Χριστό. Αὐτός εἶναι ἡ «Θύρα» στήν «οἰκία τοῦ Πατρός, ἐνῶ τό Πνεῦμα εἶναι τό «κλειδί» μέ τό ὁποῖο ἀνοίγει τήν οἰκία.
Μ᾿ αὐτή τήν ἔννοια ὁ ἀγωνιστής μοναχός λαμβάνει καί νέο ὄνομα, κάποιου ἁγίου, ὁ ὁποῖος ἁγίασε διά τῆς ἀσκήσεως γιά νά τόν ἔχη πρότυπό του. Ἀρχίζοντας ἀπ᾿ ἐδῶ ὁ μοναχός καί μέ τό δῶρο τοῦ νέου ὀνόματος, λαμβάνει τό νέο Βάπτισμα, τοῦ ὁποίου μόνο ὁ ἴδιος καταλαβαίνει τίς ἐμπειρίες.
 Αὐτό δέν εἶναι ἡ ἐπανάληψις τοῦ πρώτου βαπτίσματος, ἀλλά ἡ ἀνανέωσίς του. Ἡ μετέπειτα ζωή του, λοιπόν, συνεχίζεται ἐπί τῆς γῆς καί θά εἶναι πρός δόξαν τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ὁλόκληρη ἡ Ἁγία Τριάς κατοικεῖται σ᾿ ἕνα πλέον ἐκλεκτό δοχεῖο, στήν καρδιά του. Καλεσμένοι στήν πορεία αὐτή εἶναι πολλοί, ἀλλά μπαίνουν καί παραμένουν οἱ πιό ἐκλεκτοί. Μετά ἀπ᾿ αὐτά τά γεγονότα ἀρχίζει ἡ ἐνδυμασία ἐν Χριστῷ τοῦ νέου μοναχοῦ, μέ τά ἐξωτερικά ἐνδύματα. Τό κεφάλαιο αὐτό εἶναι στήν συνέχεια

Μετάφρασις ἐπιμέλεια

ὑπό ἀδελφῶν Ἱερᾶς Μονῆς

Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους 

2003

 Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου και πηγή στο Διαδίκτυο  Ἀναβάσεις

Γιά νά διαβάσετε τα ὑπόλοιπα μέρη πατήστε Γέροντας Ἀρσένιος Μπόκα - βαθμίδες μοναχικῆς πολιτείας