8. ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ
ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ:
Οι
άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας λέγουν ότι οι τελευταίες ώρες του ανθρώπου, τα
τελευταία λεπτά και οι τελευταίες στιγμές είναι ανώτερες και σημαντικότερες
απ’ όλο το διάστημα της επί γης πορείας του, όσο σπουδαία κι αν ήταν αυτή· και
τούτο γιατί είναι καθοριστικές γιά την μετέπειτα (μετά θάνατον) πορεία του.
Από αυτές τις στιγμές κρίνεται όλη του η ζωή, όσο κι αν αυτό ακούγεται
υπερβολικό. Γιατί, και ο Κύριος μάς έχει προειδοποιήσει, ότι σε όποια κατάσταση
πνευματική μάς εύρει την ώρα του θανάτου μας, σύμφωνα με αυτήν και θα μας
κρίνει. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης τονίζει ότι, γνωρίζοντας όλα αυτά ο
διάβολος, λίγο πριν από τον θάνατό μας, βάζει όλη του την δύναμη και πανουργία
ώστε κατά τις κρίσιμες αυτές και σημαντικές για μας ώρες και στιγμές, να μας
ρίξει στην απιστία ή έστω στην ολιγοπιστία, την απελπισία ή την κενοδοξία, ώστε
να χάσουμε τελικά, αλλοίμονο, την ψυχή μας! Κατ’εκείνες λοιπόν τις ώρες, κατά τις οποίες το σώμα και ο εγκέφαλος
χάνουν όλες τους τις δυνάμεις (ακόμα και στην περίπτωση που ο άνθρωπος
βρίσκεται στην κατάσταση του λεγόμενου ‘εγκεφαλικού θανάτου’), το μοναδικό όπλο που μένει στον άνθρωπο, το
τελευταίο του χαρτί, δεν είναι άλλο από την ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ, και την ΝΟΕΡΑ
ΠΡΟΣΕΥΧΗ (βλ. πιο κάτω παρ. 8.1),
την χρήση δηλαδή της ευχής, “Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με”. Επίσης, κατά τις κρίσιμες εκείνες ώρες, ο
φιλάνθρωπος Θεός πολλές φορές επιτρέπει στην ψυχή να βλέπει Αγίους, Αγγέλους ή Δαίμονες
ή άλλες οπτασίες, άλλοτε για να οδηγήσει την ψυχή σε μετάνοια και άλλοτε για να
παρηγορήσει και στηρίξει την ψυχή, ώστε να μην δειλιάσει μπροστά στην δύσκολη
εκείνη στιγμή του χωρισμού της από το σώμα. Και ερχόμαστε εμείς, εκείνες ακριβώς
τις βαρύτιμες, ανεκτίμητες και κρίσιμες για τον άνθρωπο λίγες
στιγμές ή ώρες ή μέρες, που η σωστική πρόνοια τού Θεού τού δώρησε, ερχόμαστε
λέω να τις σφετεριστούμε για το συμφέρον κάποιου λήπτη, βιαίως αφαιρώντας τες
και στερώντας τες από τον δότη. Κι αυτό, παίρνοντας τα όργανά του για να τα
μεταμοσχεύσουμε σε κάποιον άλλο, που έχει πολύ μεγαλύτερα περιθώρια
χρόνου ζωής, σε σχέση με τον (ΕΝ), και που έχει, ούτως ή άλλως, περισσότερο ‘καιρό
μετανοίας’ παρά ο δότης. Αλλά, τόσο εμείς (με ένα αυξημένο εγωϊσμό), όσο
και ο λήπτης (με μια εγωκεντρική φιλαυτία) θέλουμε με κάθε τρόπο να αυξήσουμε
ακόμα περισσότερο τα περιθώρια ζωής του, έστω κι αν αυτό θα στερούσε, όπως είδαμε,
τις τόσο βαρυσήμαντες για τον δότη μέρες ή ώρες ή στιγμές! Όμως, ΕΧΟΥΜΕ ΑΥΤΟ
ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ;
«Για
τον λόγο αυτό, εμείς οι “ΟΙ ΠΙΣΤΟΙ ΛΗΠΤΕΣ”, με κανένα τρόπο δεν θέλουμε να στερήσουμε
από τον όποιο δότη συνάνθρωπό μας τις τελευταίες βασικές, ουσιώδεις και ζωτικές(=σημαντικές) μέρες ή ώρες που η άβυσσος της Σοφίας του Θεού τού έχει προνοήσει. Αντίθετα,
εμείς οι “πιστοί λήπτες”, θέλουμε να είμαστε πάντοτε σωστοί και ακέραιοι
απέναντι στον Θεό και τον πλησίον και ποτέ να μήν κάνουμε κάτι που να είναι ενάντια
στο θέλημα του Δημιουργού, ώστε, κατά την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας και
ενώπιον του φοβερού Του βήματος
“άσπιλοι και αμώμητοι αυτώ ευρεθήναι
εν ειρήνη”».
8.1 ΝΗΠΤΙΚΗ
ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ “ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ”[1]:
α) Περίπτωση
1η (Ημιπληγία):
Να μου επιτραπεί να
κάμω πρώτα μια μεγάλη παρένθεση, μια προσωπική εμπειρία, με απώτερο σκοπό να γίνει
πιο κατανοητός ο λόγος, σχετικά με τον ‘Εγκεφαλικό Θάνατο’: Ήμουν στο Μοναστήρι όταν με πήρε τηλέφωνο η
σαρκική μου μητέρα για να μου πει κλαίγοντας ότι η αδελφή της είχε υποστεί
σοβαρό εγκεφαλικό ατύχημα και ότι βρισκόταν στην Εντατική Μονάδα του Γενικού
Νοσοκομείου Λεμεσού. Είναι σημαντικό να διευκρινίσω, ότι η θεία αυτή ήταν
άνθρωπος με αρκετό νεύρο και αρκετή φιλόνικη και φιλοκατήγορη διάθεση, συχνά
μαλλωμένη, άλλοτε με την γιαγιά, άλλοτε με την μητέρα, και άλλοτε με άλλους....(έχει
σημασία που τα αναφέρω αυτά· θα το δούμε αυτό στο τέλος). Λοιπόν, ήταν πολύ
ανήσυχη η μητέρα, λέγοντάς μου χαρακτηριστικά: “τουλάχιστον να εξομολογηθεί,
πάτερ”. Της είπα: “Ηρέμησε· άσε πρώτα να
ξεπεράσει τον κίνδυνο, να βγει από την εντατική και μετά εξομολογείται”.
Πράγματι, ξεπέρασε
τον κίνδυνο, βγήκε και από την Εντατική και από το Νοσοκομείο. Φυσικά το
εγκεφαλικό τής άφισε σοβαρή σωματική βλάβη. Η μια της πλευρά είχε παραλύσει τελείως
και έμεινε μόνιμα στο καροτσάκι. Την τάϊζαν στο εξής με το κουταλάκι, γιατί η
ίδια δεν μπορούσε να αυτοεξυπηρετηθεί, κι αυτό κράτησε για πάρα πολλά
χρόνια.....
Λοιπόν, 1-2 μήνες μετά το ατύχημα, οι δικοί
της την έφεραν στην Μονή για προσκύνημα. Μόλις αυτή με είδε, μου είπε εμφαντικά:
“Είδες, γυιέ μου, τα χάλια μου; Είμαι η πιο αμαρτωλή γυναίκα του κόσμου!” Εγώ,
που ήξερα καλά την θεία, δεν πίστευα στ’ αυτιά μου! Είχα μπροστά μου μια
νεκρανάσταση! Η έκπληξή μου αποκορυφώθηκε, όταν, σε κάποια φάση που έτυχε να
πουν κάτι μεμπτό (κατηγορία) για κάποιο πρόσωπο που δεν ήταν παρόν, αυτή
παρενέβη με έναν πολύ ευγενικό τρόπο, προσπαθώντας να του βρει δικαιολογητικά,
ελαφρύνοντας έτσι την θέση του. (Για μένα αυτό ήταν ένα θαύμα, κι αυτά είναι τα μεγάλα θαύματα, η κατά
180ο μοίρες στροφή της θείας). Γυρίζω τότε στην μητέρα και της λέω:
“Αυτή είναι η άρρωστη που μου φέρατε να δώ; Αυτή είναι πολύ πιο υγιής από μάς!...”
Πράγματι, μετά την δεινή και ταπεινή κατάσταση στην οποία περιήλθε μετά το
εγκεφαλικό επεισόδιο, η θεία είχε γίνει άλλος άνθρωπος! Είχε γίνει, όχι “ο πιο
αμαρτωλός άνθρωπος του κόσμου”, όπως η ίδια είχε εκφραστεί για τον εαυτό της,
αλλά ο πιο χαριτωμένος άνθρωπος!... Χωρίς καμμιά υπερβολή η γυναίκα αυτή είχε καταστεί
μια αγία ψυχή! Σ’ αυτήν είχε εφαρμοστεί
επακριβώς εκείνο που έλεγε ο απ. Παύλος: “ει και ο έξω ημών άνθρωπος διαφθείρεται, αλλ’ ο έσωθεν ανακαινούται ημέρα και ημέρα”. Τελικά, η έλλειψη “ποιότητας
ζωής” τής είχε αποφέρει πλούσια ποιότητα
ψυχής! (βλ. και ΕΝΣΤΑΣΗ
αρ.2). Κι αυτά, χάρη.....στο εγκεφαλικό πρόβλημα
που έφερε μαζί της για πάρα πολλά χρόνια, μέχρι που θέλησε ο Κύριος και την
πήρε μαζί Του στας αιωνίους Μονάς. Τέτοια παραδείγματα έχει να μας παρουσιάσει
πολλά η καθημερινή ζωή.....
Γράψαμε
τα πιο πάνω, για να καταλάβουμε αυτήν ακριβώς την πραγματικότητα, που αναφέρει
ο απόστολος Παύλος: “ει και ο έξω
ημών άνθρωπος (εννοεί το σώμα και η σωματική του δραστηριότητα) διαφθείρεται, αλλ’ ο έσωθεν
(δηλ. η ψυχή και η πνευματική της κατάσταση) ανακαινούται ημέρα και ημέρα”.
Τελικά, η μεγάλη εγκεφαλική κάκωση που υπέστη η γυναίκα αυτή αποδείχτηκε γι’
αυτήν ένα μεγάλο δώρο του Θεού.
β) Περίπτωση 2α (‘Εγκεφαλικός
θάνατος’):
Στην πιο πάνω περίπτωση, είχαμε μια σημαντική εγκεφαλική βλάβη,
ημιπληγία, κατά την οποία καταστράφηκε η εγκεφαλική περιοχή κάποιων ‘κέντρων’,
με αποτέλεσμα την κατάργηση της κινητικής λειτουργίας της μιας πλευράς (άνω και
κάτω άκρων). Ας έλθουμε τώρα στον περιβόητο ‘εγκεφαλικό θάνατο’. Στην περίπτωση
αυτή έχουμε πολύ μεγαλύτερη εγκεφαλική βλάβη: καταστροφή του εγκεφαλικού στελέχους.
Μαζί με αυτό καταστρέφονται περισσότερα εγκεφαλικά κέντρα, με αποτέλεσμα να καταργούνται
οι ανάλογες με αυτά εγκεφαλικές λειτουργίες του ανθρώπου.
Τι γίνεται άραγε σ’ αυτή την περίπτωση; Ισχύει και εδώ το του
αποστόλου,“ει και ο έξω ημών
άνθρωπος διαφθείρεται, αλλ’ ο έσωθεν ανακαινούται ημέρα και ημέρα”;
Και
απαντούμε, ναί. Και τούτο, γιατί η ψυχή του ‘εγκεφαλικά νεκρού’ εξακολουθεί
να είναι ενωμένη, συνυφασμένη και συζευγμένη με το σώμα, συμπορευόμενη μαζί του
τον δρόμο που τους όρισεν ο Κύριος.
Γράψαμε
πιο πάνω (αρ. 8), «Kατ’εκείνες
τις ώρες και στιγμές, κατά τις οποίες το σώμα και ο εγκέφαλος χάνουν όλες τους
τις δυνάμεις (ακόμα και στην περίπτωση που ο άνθρωπος βρίσκεται στην κατάσταση
του λεγόμενου ‘εγκεφαλικού θανάτου’), το
μοναδικό όπλο που μένει στον άνθρωπο, το τελευταίο του χαρτί, δεν είναι άλλο
από την ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ, και την ΝΟΕΡΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗ, την χρήση
δηλαδή της ευχής, “Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με”». Η νοερά αυτή
προσευχή, γίνεται μόνο με τον νου και δεν έχει καμμιά απολύτως ανάγκη
από τον εγκέφαλο. Αντίθετα, τόσο η χρήση του εγκεφάλου, διά της λογικής
διεργασίας, όσο και αυτή της φαντασίας, αποτελούν μέγα εμπόδιο στην
άσκηση της νοεράς προσευχής. Ο (ΕΝ) στερημένος από κάθε κοσμική επιθυμία, κάθε
κοσμική βοήθεια και παρηγοριά, παραμένει ‘μόνος μόνω τω Θεώ’. Η
ματαιότης της ζωής και τα θέλγητρα του κόσμου δεν του ελκύουν πλέον την
προσοχή. Δύο μόνο πράγματα του έχουν απομείνει και αυτά έχει αδιαλείπτως
ενώπιόν του: Αφ’ενός μεν τον Θεόν,
τον μέγαν δημιουργόν και πλάστην του, αφ’ετέρου
δε την δική του ουτιδανότητα: ήτοι την ψυχήν του (με τα ψυχικά
της πάθη) και το ταλαίπωρο σώμα του (με τα σωματικά του πάθη). Και αυτό,
όχι απλώς το αντιλαμβάνεται πλήρως, αλλά, στην κατάσταση που βρίσκεται τώρα, μακρυά
από το ψέμα του κόσμου, το ζει και το βιώνει σε όλο του το βάθος
και το ύψος. Λέγει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης χαρακτηριστικά: “Αν δεν
καταλάβουμε την δική μας ουτιδανότητα, δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε ένα
βήμα εμπρός, στην πνευματική ζωή”. Αυτή την ουτιδανότητα την γνωρίζει, όπως
είπαμε, καλά και την βιώνει ο νους του (ΕΝ), κι αυτό τον αλλάζει
ποιοτικά, πνευματικά και τον φέρνει πιο κοντά στον Θεό. Η ψυχή του (ΕΝ) περνά
μέσα από διάφορες αλλοιώσεις, προς το καλό του ιδίου και μεγάλη ψυχική του
ωφέλεια. Όσο ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΗ είναι αυτή
η πορεία, τόσο μεγαλύτερη είναι και η ΨΥΧΙΚΗ του ΩΦΕΛΕΙΑ.
γ) Περισσότερα για το θέμα ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ και ΝΟΥΣ:
Μια
και μιλάμε για νου, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι: Ο μεν ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ανήκει στο ΣΩΜΑ, ο δε ΝΟΥΣ ανήκει στην ΨΥΧΗ. Ο εγκέφαλος
μπορεί μετά από κάποιο ατύχημα να πάθει μικρή ή μεγάλη βλάβη. Αυτή η βλάβη ή
κάκωση του εγκεφάλου, είναι καθαρά σωματική και δεν αναφέρεται στον νου.
Συνεπώς, άλλο είναι ο εγκέφαλος, που έχει να κάμει με το σώμα και άλλο ο
νους, που έχει να κάμει με την ψυχή. Η βλάβη ή και καταστροφή του πρώτου
δεν συνεπάγεται βλάβη ή αδράνεια του δευτέρου.
‘Νηπτικά’
μιλώντας, η δουλειά του ΝΟΥ ΔΕΝ είναι να ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ στον ΕΓΚΕΦΑΛΟ, αλλά να ΠΡΟΣΕΥΧΕΤΑΙ αδιάλειπτα μέσα στην ΚΑΡΔΙΑ.
Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ απλώς ΕΚΤΕΛΕΙ
αυτά που ο φωτισμένος από την προσευχή νους του υπαγορεύει διά της λογικής.
Με
άλλα λόγια, ο νους προσευχόμενος αδιάλειπτα μέσα στην καρδιά δέχεται φωτισμό
από την θεαρχική Τριάδα (τον Θεό). Στην συνέχεια ο φωτισμένος νους δίνει διά
της λογικής τις ανάλογες εντολές στον εγκέφαλο, το εκτελεστικό αυτό
όργανο του νου· και, τέλος, ο εγκέφαλος δίνει εντολές στο υπόλοιπο σώμα και,
έτσι, εκτελούνται οι διάφορες εργασίες.
Είναι
λάθος να βάζουμε τον νου να σκέφτεται μέσα στον εγκέφαλο, αφήνοντας έτσι την
προσευχή. Γι’ αυτό και στο τέλος πονοκεφαλιάζουμε, γιατί βάζουμε τον νου να
κάνει κάτι, που είναι έξω από τις προδιαγραφές για τις οποίες κατασκευάστηκε.
Ο
εγκέφαλος σκέφτεται δια του κατωτέρου μέρους του νου που ονομάζεται λογική, η
οποία ενεργεί στον εγκέφαλο και αφορά την σχέση μας με το άμεσο περιβάλλον και
τα λοιπά κτιστά δημιουργήματα. Έχει να κάμει δηλ. με απλές εκτελεστικές εργασίες·
απλές, σε σύγκριση με τα πνευματικά. Ο εγκέφαλος ασχολείται με πράγματα απλά,
που παίρνουν την ύλη και την αφορμή τους από την καθημερινότητα.
Ενώ
η δουλειά του νου, όπως είπαμε, είναι να στρέφεται προς τον άκτιστο Θεό, να
προσεύχεται και να επι-κοινωνεί μαζί Του. Οι δύο αυτές ενέργειες, του νου και
του εγκεφάλου, είναι εντελώς ανεξάρτητες μεταξύ τους. Μπορεί η μιά να
λειτουργεί και η άλλη να αδρανεί, και αντιστρόφως. Ακόμα, μπορούν και οι δύο να
λειτουργούν ταυτόχρονα και παράλληλα να είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους.
Ακόμα
και στην περίπτωση που έχουμε ένα οποιοδήποτε πρόβλημα, ο νους προσεύχεται
(πρέπει να προσεύχεται) αδιάλειπτα στα βάθη της καρδιάς του. Από εκεί δέχεται
τον φωτισμό και έπειτα καθοδηγεί ανάλογα τον εγκέφαλο περί του πρακτέου. Ο
εγκέφαλος υπακούει και έτσι τακτοποποιείται το θέμα.
Ενώ
εμείς κάνουμε το αντίθετο: Και πνευματικό ακόμα να είναι το πρόβλημα, σκεφτούμαστε....εγκεφαλικά.
Βάζουμε δηλαδή τον εγκέφαλο να το λύσει δια της λογικής, αντί να βάλουμε τον
νου σε προσευχή[2].
Γι’ αυτό και τελικά πέφτουμε...έξω. Είναι σημαντικό να τα γνωρίζουμε αυτά, τόσο
σε σχέση με το θέμα που εξετάζουμε, δηλ. τον “εγκεφαλικό θάνατο”, όσο και
γενικότερα την πνευματική μας ζωή.
Συμπεραίνουμε,
λοιπόν, ότι άλλο είναι εγκεφαλική-σωματική λειτουργία και άλλο νοητική-ψυχική
λειτουργία. Η μείωση ή και παντελής στέρηση του πρώτου δεν συνεπάγεται μείωση ή
στέρηση του δευτέρου. Η αληθινή προσευχή απαιτεί κυρίως αμεριμνία για
κάθε πράγμα, είτε παράλογο είτε εύλογο και γενικά απροσπάθεια σε ο,τιδήποτε. Κι αυτό μέσα από την ανάθεση
των προβλημάτων μας στην προσευχή και δια της προσευχής στον Θεό. Γι’ αυτό και
στην περίπτωση του “εγκεφαλικού θανάτου”, η ψυχή μπορεί να αναπτύξει
υψηλότερες, ευγενέστερες και πιο γνήσιες πνευματικές λειτουργίες.
δ) ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΕΣ προεκτάσεις:
Θα τελειώσουμε το επί
μέρους θέμα μας, με μια βαθύτερη εξέταση της ουσίας της ψυχής:
Ο
άνθρωπος είναι πλασμένος ‘κατ’ εικόνα Θεού’, το οποίο ‘κατ’ εικόνα’ αναφέρεται
και στο σώμα και στην ψυχή (κυρίως όμως στην ψυχή). Λέμε κυρίως στην ψυχή,
γιατί το σώμα δεν είναι τίποτε παραπάνω από μια ‘προέκταση’ της ψυχής, είναι η ‘έκφραση’
της ψυχής, το μέσο δηλαδή και όργανο διά του οποίου εκφράζεται η ψυχή
και κάνει φανερές τις λειτουργίες της. Στην περίπτωση του (ΕΘ), η
καταστροφή του εγκεφάλου δεν αφήνει την ψυχή να φανερώσει προς τα έξω τις
εσωτερικές της λειτουργίες. Εδώ είναι που τα συγχίζουν οι υποστηρικτές του (ΕΘ)
και μιλούν για ‘απώλεια συνειδήσεως’ και άλλες ανοησίες.
Ακολουθούντες
την διδασκαλία των θεοφόρων Πατέρων της Εκκλησίας μας, μεταξύ αυτών και του
αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Αρχιεπισκόπου θεσσαλονίκης, έχουμε να παρατηρήσουμε
ότι, το κατ’ εικόνα που έχει ο άνθρωπος φαίνεται στην ψυχή με τρεις βασικές θεωρήσεις
της:
(i) Η ψυχή είναι τριμερής.
Μερίζεται (αμερίστως) σε τρεις βασικές δυνάμεις: Το λογιστικό, το
θυμικό και το επιθυμητικό. Το λογιστικό είναι αυτό με το οποίο προσευχόμαστε,
λογιζόμαστε, μιλούμε, συγγράφουμε, θεωρούμε, φρονούμε, πιστεύουμε, έχουμε γνώμη.
Το θυμικό (ή θελητικό ή βουλητικό) είναι αυτό με το οποίο θυμώνουμε, δείχνουμε ζήλο, θέρμη και αγωνιστικότητα,
έχουμε πείσμα κ.λπ. Το δε επιθυμητικό είναι εκείνο με το οποίο επιθυμούμε κάτι,
αγαπούμε κάτι, ορεγόμαστε κάτι, καιγόμαστε για κάτι, και τα όμοια τούτων. Και,
το μεν πρώτο, το λογιστικό είναι το λογικό και ανώτερο μέρος της ψυχής, τα δε
άλλα δύο, το θυμικό και επιθυμητικό, ανήκουν στο λεγόμενο παθητικό μέρος της
ψυχής. Αυτές τις τρείς δυνάμεις της ψυχής, οι οποίες είναι νοερές δυνάμεις,
καλούμαστε να καθαρίσουμε και να αγιάσουμε με την αγιαστική και θεοποιητική
άκτιστη χάρη του Θεού.
(ii) Σε μια ομιλία του που εκφωνήθηκε την ημέρα των Φώτων, ο άγιος
αναφέρει μεταξύ άλλων: «Πώς φανερώνεται το μυστήριο της Αγίας Τριάδος, στην
δημιουργία του ανθρώπου;» Και απαντά: «Πραγματικά, τα μεν αισθητικά και άλογα
ζώα έχουν μόνο πνεύμα ζωϊκό, αλλά κι’ αυτό μη δυνάμενο να υφίσταται καθ’ εαυτό,
στερούνται όμως τελείως νου και λόγου· τα δε εντελώς υπέρ την αίσθηση, άγγελοι
και αρχάγγελοι, ως νοεροί και λογικοί, έχουν νου και λόγο, αλλά όχι και πνεύμα
ζωοποιό, επειδή δεν έχουν ούτε σώμα που να ζωοποιείται από αυτό. Ο δε άνθρωπος
είναι ο μόνος που, κατ’ εικόνα της τρισυπόστατης φύσεως, έχει νου και λόγο και
πνεύμα ζωοποιό του σώματος, επειδή έχει και τό ζωοποιούμενο (από αυτό) σώμα».
(iii) Η ψυχή είναι κυρίως νους
(το ανώτερο μέρος της ψυχής) και ‘εφάπτεται’ όλων των μερών του σώματος, ‘περικλείουσα’
τρόπον τινα τούτο και όχι περικλειομένη υπ’ αυτού. Ο νους του ανθρώπου είναι τρισσός:
Πρώτον, έχουμε την ουσία του νου, η οποία και καρδία ονομάζεται (όχι το
σαρκικό όργανο) από την Γραφή, και που εδράζεται στην σαρκική καρδία, όχι μέσα
σ’ αυτήν σαν σε δοχείο, γιατί ο νους είναι ασώματος, ούτε έξω από αυτήν, γιατί
είναι ενωμένος με αυτήν, αλλά ενεργεί σ’ αυτήν. Η καρδία είναι το πρώτο
σαρκικό όργανο στο οποίο ενεργεί το λογιστικό του ανθρώπου. Δεύτερον, έχουμε
τον λόγο, αυτό δηλαδή που μιλούμε (και που άλλοτε είναι προφορικός και
ακούγεται, και άλλοτε ενδιάθετος και δεν ακούγεται, όταν δηλ. μιλούμε μόνοι
μέσα μας) και ο οποίος λόγος είναι ενέργεια της ουσίας του νου. Και τρίτον,
έχουμε τους λογισμούς, τις σκέψεις δηλ. και έννοιες, που κι αυτές είναι
ενέργεια της ουσίας του νου. Με άλλα λόγια, στον άνθρωπο έχουμε την ουσία
του νου που εδράζεται στην καρδία, που είναι η δύναμη, η πηγή αν θέλετε, η
οποία γεννά τον λόγο και εκπορεύει τους λογισμούς, τις σκέψεις,
κατά το πρότυπο της Αγίας Τριάδας[3],
της οποίας εικόνα είναι ο νους. Ο λόγος και οι λογισμοί είναι ενέργειες του
νου. Όμως, και η ουσία του νου είναι νους, και ο λόγος είναι νους, και οι
σκέψεις είναι νους.
Έχοντες
αυτά υπόψη, προσθέτουμε ότι, ο εγκέφαλος είναι και παραμένει ένα σωματικό
όργανο, το οποίο ελέγχει κάποια κέντρα και κατ’ επέκταση κάποιες λειτουργίες
του ανθρωπίνου σώματος. Η κατάργησή του δεν εμποδίζει την παραμονή και ένωση
της ψυχής με το σώμα, πολύ δε περισσότερο δεν εμποδίζει την λειτουργία των ως
άνω δυνάμεων της ψυχής στο σώμα. Τι δυνατότης υπάρχει, τώρα, στον λεγόμενο “εγκεφαλικά
νεκρό”;
Όταν
ο νους (λόγος και λογισμοί) επιστρέφει στον εαυτόν του, που εδράζεται στην
καρδία, τότε λέμε ότι επιστρέφει ο άνθρωπος στο ‘κατά φύσιν’· όπως δηλ.
πλάστηκε κατ’ αρχάς, πριν την πτώση. Εκεί στην ουσία του νου, ο
ενδιάθετος λόγος-νους προσεύχεται, μιλά με τον Θεό, ενώ ο λογισμός-νους
‘αφουγκράζεται’, ‘παρακολουθεί’, ‘ακούει’ τα λόγια της προσευχής. Έτσι,
βρίσκει κανείς τον νου του τρισσό, παραμένοντας συνάμα ενιαίος. Και είναι ο
ίδιος μόνος του ο φύλακας (λογισμός-νους) και ο φυλασσόμενος (ουσία-νους) και ο
προσευχόμενος κατά την φύλαξη (λόγος-νους). Η αχρηστία του εγκεφάλου σε τίποτε
δεν εμποδίζει την ψυχή στην νοερά της αυτή εργασία. Αντίθετα, το γεγονός ότι
δεν λειτουργεί ο εγκέφαλος, βοηθά τα μέγιστα στην επιστροφή των
ενεργειών του νου (λόγος και λογισμοί) στην καρδία, μια που ο εγκέφαλος, λόγω
της καταστροφής του, είναι ανίκανος να δεχτεί οποιαδήποτε ενέργεια του νου[4].
Εκεί, λοιπόν, στην σαρκική καρδία εδράζεται και ενεργεί την δύναμή της η πνευματική
καρδία, που ονομάζεται ουσία και δύναμη του νού. Η καρδία είναι ο
ηγεμόνας της όλης υπάρξεως του ανθρώπου, κατά τον άγιο Μακάριο τον μέγα· εκεί
είναι και το ταμείο όλων των λογισμών. Αφού δε ενωθούν, όπως εξηγήσαμε, τα
τρία, νους-λόγος-λογισμοί, που είναι ένας νους, τότε ενώνεται ο άνθρωπος
με την θεαρχική Τριαδική Μονάδα.... Από αυτή την σκοπιά, ο (ΕΝ) δέχεται μια
προνομιακή μεταχείριση του Θεού. Του δίνεται μια ειδική, μια ανεπανάληπτη, μια
χρυσή γι’ αυτόν ευκαιρία για να ασκήσει την νοεράν αυτήν εργασία της η ψυχή·
κάτι που υπό άλλες συνθήκες (όταν ο άνθρωπος ήταν σωματικά υγιής), οι εξωτερικοί
περισπασμοί και οι μέριμνες να μην τον άφηναν να την ασκήσει.
Αλλ’
ας προχωρήσουμε τώρα και σε μια άλλη εξέταση του θέματος:
9. “ΤΑΥΤΟΤΗΣΣΩΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ ΨΥΧΗΣ”(ρήση του
άγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου):
Mέσα από όσα είδαμε ως τώρα και από όσα θα δούμε παρακάτω, είναι
ξεκάθαρο και δεδομένο το θέλημα του Θεού (και απορώ πώς μερικοί δεν το βλέπουν).
Παράλληλα, θέσαμε το όλο ζήτημα των μεταμοσχεύσεων και της δόσης
ανθρωπίνων οργάνων, ως αντικείμενο προσευχής. Πιο συγκεκριμένα, προχωρήσαμε και
στην λεπτομέρεια, για το αν δηλ. απορρίπτεται ή είναι αποδεκτή η μεταμόσχευση ενός
νεφρού από ζώντα συγγενικό δότη (π.χ. από μητέρα σε παιδί της), κάτι που
ακούγεται ακόμα πιο συνταρακτικό και που φαίνεται να έχει επικρατήσει,
ιδιαίτερα στον Ελλαδικό και Κυπριακό χώρο. Παρόλο που είχαμε άποψη και γι’ αυτή
την λεπτομέρεια, εν τούτοις θέλαμε κάποια πληροφορία, κάποια επιβεβαίωση για
την άποψή μας αυτή. Οπόταν έπεσε τυχαία(;) στα χέρια μας ένα έργο του αγίου
Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Σ’ αυτό, ο άγιος μιλούσε ξεκάθαρα, ότι υπάρχει ταυτότης
μεταξύ (i) του παρόντος βιολογικού (ψυχικού) σώματος,
(ii) του κατα την κοινήν ανάσταση εγειρομένου (πνευματικού) σώματος
και (iii) της ψυχής που ήταν δεμένη με
το σώμα και αποτελούσαν το ενιαίον της υπόστασης του ανθρώπου. Ήταν μια
διατύπωση που πρώτη φορά συναντήσαμε στα συγγράμματα του αγίου. Γι’
αυτό και δεν αμφιβάλλουμε, ότι η απάντηση και στο συγκεκριμένο αυτό ερώτημα
είναι αρνητική: Ότι δηλαδή, είναι άτοπο να παίρνομε τον νεφρό ενός
ανθρώπου και να τον μεταμοσχεύουμε στο σώμα ενός άλλου....
(Εδώ, να μου επιτραπεί να κάμω μια μεγάλη
παρένθεση): Ομολογουμένως, η θέση αυτή ακούγεται (ή τουλάχιστον έμαθε να
ακούγεται) αυστηρή, σκληρή και ακραία. Και μάλιστα, την στιγμή που η κάθε μάνα
είναι έτοιμη να δώσει και αυτήν ακόμη την ζωή της, για χάρη του παιδιού της. Θα
μπορούσε άρα η μάνα να βοηθήσει το παιδί της, στο σημείο αυτό, δίνοντάς του τον
ένα από τους δύο νεφρούς της; Είναι αυτό ηθικά επιτρεπτό και θεάρεστο; Ας μας
επιτραπεί να αντιτείνουμε τον λόγο μας στην κατά τα άλλα καλοπροαίρετη
αυτή κίνηση. Φρονούμε ότι δεν έχει κανένα δικαίωμα η μάνα να βγάλει τον ένα
νεφρό της και να τον δώσει σε άλλον, έστω κι αν ο δέκτης θα μπορούσε να είναι
το ίδιο το παιδί της. Και τούτο, γιατί το σώμα της δεν της ανήκει. Της
το έδωσεν ο Θεός για να το δουλέψει μαζί με την ψυχή της, και ολόκληρη, ψυχή
και σώμα, -στα όσα χρόνια της επιτρέψει ο Θεός να ζήσει πάνω στην γή- να
καθαρίσει πρώτα τον εαυτό της και να φωτιστεί. Και έτσι, αφού η ίδια γίνει
δοχείον κατάλληλο, να ενωθεί μαζί Του, και τοιουτοτρόπως ενωμένη μαζί Του, να
συνεχίσει την πορεία της και στην αιωνιότητα. Δεν έχει λοιπόν κανένα δικαίωμα
να αφαιρέσει κάτι από αυτό που της έδωσεν ο Θεός (δηλ. από το σώμα της),
να το ακρωτηριάσει δηλαδή, και με κάποιο τρόπο να το υπολειτουργεί. Αν ήθελε ο
Θεός να ήταν με ένα νεφρό, θα την έφτιαχνε με ένα. Αφού όμως την έφτιαξε με
δύο, σημαίνει ότι χρειάζεται και τους δύο νεφρούς. (Κι ας μην βιαστεί κάποιος
να πει ότι μας έδωσε δύο νεφρούς ο Θεός, για σκοπούς....μεταμοσχευτικούς!
Γιατί, αν έτσι είχε το πράγμα, θα έπρεπε να μας δώσει και δύο καρδιές, και δύο
σηκώτια, και δύο κεφαλές, και...δεν ξέρω τι άλλα δύο!) Θα πρέπει, λοιπόν, αυτό
που της δάνεισε και της εμπιστέφθηκε ο Θεός, να Του το παραδώσει ακέραιο, όσο
τουλάχιστον εξαρτάται από αυτήν. Αλλά και πάλιν, αν ήθελε ο Θεός, δεν θα
επέτρεπε την συγκεκριμένη δοκιμασία στο παιδί της. Θα μπορούσε, για παράδειγμα,
ο Θεός να επιτρέψει να υποφέρει το παιδί της από καρκίνο. Τι θα μπορούσε τότε
να κάμει η μητέρα; Πέστε μου. Τι όργανο θα μπορούσε να του δώσει; Δεν θα
κατέφευγε στον Θεό; Αυτό, λοιπόν, να κάμει και τώρα....και να μην βγαίνει έξω
από τα όρια που της έβαλεν ο Θεός. Όσον αφορά το παιδί της -πρέπει και αυτό να
διευκρινήσουμε- ότι αυτό είναι πρώτα παιδί δικό Του Θεού. Σ’ εκείνην
απλώς ο Θεός το έχει δανείσει. Ούτε το σώμα της εξουσιάζει, με την απόλυτη
έννοια, αλλ’ ούτε και το παιδί της. Έπειτα, το γεγονός ότι μπορεί να
κάμει κάτι, δίνοντάς του τον ένα νεφρό της, δεν σημαίνει ότι αυτό είναι
και ηθικά σωστό και θεάρεστο. Να προσέξουμε πολύ αυτή την θέση. Για να
γίνω πιο κατανοητός, θα φέρω ένα παράδειγμα: Υποθέστε ένα άτεκνο ζευγάρι, που η
ατεκνία του οφείλεται στην ακαταλληλότητα του σπέρματος του συζύγου. Και υποθέστε
ότι ο σύζυγος έχει αδελφή και αυτή είναι συζευγμένη. Προτείνεται λοιπόν στα δύο
ζευγάρια, να πάρει η άτεκνη σύζυγος σπέρμα από τον σύγαμβρό της και με
εξωσωματική ή ενδοσωματική γονιμοποίηση να συλλάβει και να τεκνοποιήσει. Μπορεί
ιατρικά να γίνει αυτό. Επειδή όμως μπορεί, σημαίνει ότι αυτό είναι και
από πλευράς Θεού και Βιοηθικής αποδεκτό; (Αφήνω βέβαια το γεγονός ότι
απορρίπτουμε γενικά τις όποιες προσπάθειες τεχνητής γονιμοποίησης, για
πολλούς και διάφορους άλλους λόγους. Στην Μονή μας έχουμε μία ζώνη, την οποία
φορεί η άτεκνος μητέρα. Δεν είναι της ώρας να εκδιηγηθώ -“επιλείψει γάρ με
διηγούμενον ο χρόνος”- τα πάμπολλα θαύματα που γίνονται καθημερινώς! Ιδού η
‛τεχνολογία’....) Το ίδιο συμβαίνει
και στην περίπτωση της μητέρας με το νεφροπαθές παιδί της. Μπορώ κάτι,
δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι είναι και προς το συμφέρον, ενδείκνυται
δηλαδή, να το κάνω. Διευκρινίζει αυτό και ο απόστολος Παύλος: “Παραζηλούμεν τον
Κύριον; μη ισχυρότεροι αυτού εσμεν; Πάντα μοι έξεστιν, αλλ’ ου πάντα συμφέρει· πάντα
μοι έξεστιν, αλλ’ ου πάντα οικοδομεί.”. Και πάλιν, “πάντα μοι έξεστιν, αλλ’ ου
πάντα συμφέρει· πάντα μοι έξεστιν, αλλ’ ουκ εγώ εξουσιασθήσομαι υπό τινος....”
(Σημ.: Το μόνο που μπορούμε να αποδεχτούμε
είναι η από υγιείς δότες μεταμόσχευση μυελού των οστών και ασφαλώς η μετάγγιση
αίματος. Για όλα αυτά δεν υπάρχει πρόβλημα, από την στιγμή που αναπαράγονται
από το σώμα του δότη). Φυσικά, ας μην κολλήσουμε στο θέμα της δόσης των διπλών
οργάνων. Ας αποσύρουν πρώτοι αυτοί την πράξη της δόσης των μονών οργάνων, κατά
την οποία θανατώνονται ανυπεράσπιστοι εμπερίστατοι συνάνθρωποί μας και τότε
ξαναμιλούμε το θέμα της δόσης ενός νεφρού από υγιή δότη. Διαφορετικά, είναι σαν
να προσπαθούμε να πείσουμε κάποιον να κάμει άλαδη νηστεία, την στιγμή
που ο ίδιος δεν ‘χωρεί’ και δεν δέχεται ούτε αυτή την αποχή του κρέατος
κατά τις νηστήσιμες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος!
Μετά
την μεγάλη αυτή παρένθεση, επανέρχομαι στο θέμα μας, σχετικά με την ταυτότητα
ψυχής και σώματος: Πράγματι, ψάχνοντας την ρήση αυτή του αγίου Ιωάννου του
Χρυσοστόμου (σχετικά δηλ. με την ταυτότητα μεταξύ ψυχής, βιολογικού
ψυχικού σώματος και μελλοντικού πνευματικού σώματος, για κάθε ένα συγκεκριμένο
άνθρωπο-πρόσωπο), βρήκαμε ότι και
άλλοι άγιοι εξέφρασαν την άποψη αυτή, όπως ο κορυφαίος δογματολόγος άγιος
Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, ο
άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος, ο άγιος Βαρσανούφιος. Αλλά και ο απόστολος Παύλος,
όταν έγραφε, “σπείρεται σώμα ψυχικόν, εγείρεται σώμα πνευματικόν· έστι (γαρ) σώμα ψυχικόν, και έστι σώμα πνευματικόν”,
αυτό υπονοούσε (την ταυτότητα δηλ. των δύο). Και ονομάζεται μεν το ‘πρώτο’ (το
βιολογικό) ψυχικό σώμα, γιατί στην παρούσα ζωή η ψυχή είναι που παρέχει
στο σώμα ζωή και αύξηση, κατά τον άγ. Ιωάννη τον Δαμασκηνό. Το
ίδιο λέγει και ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, ότι η ψυχή είναι που δίνει στο σώμα
(στα όργανά του) την ζωτική δύναμη (και οχι ο αναπνευστήρας, όπως
ισχυρίζεται ο α.Μ., στην Ένσταση αρ. 1 που εξετάσαμε). Το ‘δεύτερο’ (το
μελλοντικό σώμα), θα είναι “το αυτό, το ίδιο δηλ. σώμα που είχε η ψυχή
κατά την επίγεια ζωή της, και ουκ αυτό· δηλ. θα πάρει μεν πίσω η ψυχή
το σώμα της, με το οποίο είχε συζευχθεί κατά την ταυτόχρονη[5]
δημιουργία και των δύο, αλλά θα είναι με διαφορετικές ιδιότητες”, κατά τον άγ.
Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Αυτό το ‘δεύτερο’ (που θα αναστηθεί) ονομάζεται
πνευματικό σώμα, γιατί θα είναι “πάσης υλικής παχύτητος εκτός”, κατά τον άγιο
Γρηγόριο τον Παλαμά. Θα ονομάζεται επίσης πνευματικό, γιατί το σώμα εκείνο
θα είναι σε κατάσταση πνευματική και θα
το εξουσιάζει το Άγιον Πνεύμα, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Το Άγιον
Πνεύμα, λέει ο άγιος, θα παραμένει διηνεκώς (=μόνιμα) στα σώματα των δικαίων
και θα έχει την εξουσία τους. Όπως προαναφέραμε, λοιπόν, υπάρχει ταυτότης(identity) μεταξύ (i) του παρόντος βιολογικού
(ψυχικού) σώματος, (ii) του κατα την κοινήν
ανάσταση εγειρομένου (πνευματικού) σώματος και (iii) της ψυχής
που ήταν δεμένη με το ένα αυτό σώμα (κατά την επίγεια ζωή της) και που
αποτελούσαν το ενιαίον της υπόστασης του ανθρώπου. Με άλλα λόγια, για να μιλήσουμε
με κοσμικές λέξεις, το serial number (ο αριθμός σειράς κατασκευής)
και των τριών (του παρόντος βιολογικού-ψυχικού σώματος, του μελλοντικού αναστημένου-πνευματικού σώματος και
της ψυχής) του συγκεκριμένου ανθρώπου-προσώπου, είναι ταυτόσημο, δηλαδή ένα
και το αυτό (και αυτά είναι που απαρτίζουν και συναποτελούν ενιαίως,
αδιαιρέτως και αχωρίστως το πρόσωπον του όλου ανθρώπου). Γι’ αυτό και θεωρούμε τις
μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων οργάνων, από τον έναν άνθρωπο στον άλλο, κατά
κυριολεξίαν ΑΤΟΠΕΣ, ΑΝΤΙΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ και ΑΝΤΙΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΕΣ, (για να μην χρησιμοποιήσω τον ακριβέστερο χαρακτηρισμό που τους
αρμόζει: ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΙΚΕΣ!)
10. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ-ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
ΓΙ’ ΑΥΤΟ και εμείς (επειδή το θέμα μας έχει
και άμεση σχέση και αλληλεπίδραση με την θεολογία της Εκκλησίας μας, την
δογματική της, το ήθος της, την ηθική της, και γενικά την διδασκαλία της) με
πλήρη συναίσθηση του ιερού καθήκοντος και των υποχρεώσεών μας απέναντι στους
πιστούς μας, υπεύθυνα καταθέτουμε την θέση μας και απλά και ξεκάθαρα
τοποθετούμαστε: Σ’ ότι αφορά τις δόσεις/λήψεις
οργάνων και γενικά τις μεταμοσχεύσεις, ένας σωστός Ορθόδοξος πιστός, που θέλει
να κινείται πάντοτε μέσα στο πνεύμα του Θεού, εφαρμόζει και λέγει: ΟΥΤΕ ΔΙΝΩ
ΟΥΤΕ ΠΑΙΡΝΩ. (Σημ.: Το μόνο που μπορούμε να αποδεχτούμε είναι η από υγιείς
δότες μεταμόσχευση μυελού των οστών και ασφαλώς η μετάγγιση αίματος. Για όλα
αυτά δεν υπάρχει πρόβλημα, από την στιγμή που αναπαράγονται από το σώμα του
δότη). Και για να μην φαινόμαστε ότι μιλούμε μόνο θεωρητικά, κάτι που δεν
εφαρμόζουμε στην πράξη, πρώτος Ο ΓΡΑΦΩΝ, με πλήρη επίγνωση ΔΗΛΩΝΩ
ΡΗΤΩΣ ΚΑΙ ΕΓΓΡΑΦΩΣ (όχι μόνο μέσω του παρόντος εντύπου, όχι μόνο μέσω μιας
υπεύθυνης δήλωσης, αλλά και μέσω χιλιάδων αντιτύπων του παρόντος ή/και του
διαδικτύου) ότι:
α)
ΔΕΝ ΔΙΝΩ κανένα (μονό
ή διπλό) όργανο του σώματός μου, σε όποια κατάσταση κι αν ευρίσκομαι: (i) Είτε, δηλαδή, ευρίσκομαι σε κατάσταση πλήρους σωματικής υγείας,
(ii) είτε σε κατάσταση ανάγκης ‘λήψεως’ κάποιου οργάνου (για
να αποκλείσω όλες τις περιπτώσεις), (iii) είτε σε κατάσταση του
λεγόμενου ‘εγκεφαλικά νεκρού’ ή
οποιουδήποτε άλλου είδους ‘νεκρού’ και (iv) είτε μετά
θάνατον.
β) ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΩ κανένα (μονό ή διπλό) ανθρώπινο
όργανο, σε όποια κατάσταση κι αν ευρίσκομαι: (i) Είτε,
δηλαδή, ευρίσκομαι σε κατάσταση πλήρους σωματικής υγείας (μολονότι
αυτονόητο, αλλά και πάλιν για να αποκλείσω
όλες τις περιπτώσεις), (ii) είτε σε κατάσταση ανάγκης ‘λήψεως’ οργάνου, (iii) είτε σε κατάσταση του λεγόμενου ‘εγκεφαλικά νεκρού’ ή οποιουδήποτε άλλου είδους ‘νεκρού’ (και αυτά
είναι αυτονόητα) και (iv) είτε μετά θάνατον (και αυτό φυσικά είναι αυτονόητο).
11. “ΟΙ
ΠΙΣΤΟΙ ΛΗΠΤΕΣ”:
Όσον
αφορά τους “ΠΙΣΤΟΥΣ μας ΛΗΠΤΕΣ”: Αυτή θα είναι και η εκστρατεία διαφώτισης των
πιστών μας. Θα κινηθούμε σύμφωνα με την ως άνω τοποθέτησή μας και, σε αντίθεση
με τον α.Μ. και τους ομόφρονές του, αντί το κέντρο βάρους της προσπάθειάς μας
να είναι οι υποψήφιοι δότες, πώς δηλαδή να τους πείσουμε να δώσουν τα όργανά
τους, αντικείμενο του ενδιαφέροντός μας θα είναι κυρίως ΟΙ “ΠΙΣΤΟΙ ΛΗΠΤΕΣ”,
ώστε να μήν καταδεχτούν να λάβουν ανθρώπινα όργανα. Αυτοί ήσαν και θα είναι τα
περισσότερον αγαπητά μας πρόσωπα, γιατί είναι εμπερίστατα. Θα σταθούμε
στο πλευρό τους και, συμπονούντες, θα προσπαθήσουμε να τους αναπτερώσουμε το
ηθικό τους, να τους αναπτύξουμε την πίστη και την απόλυτη εμπιστοσύνη προς τον
παντοδύναμο Θεό, να τους ‛μεταγγίσουμε’ πολύ φιλότιμο και να τους
‛μεταμοσχεύσουμε’ ένα γενναίο και ανδρείο φρόνημα, ώστε να δηλώνουν:
«Εμείς οι “ΠΙΣΤΟΙ ΛΗΠΤΕΣ”, ΔΕΝ
θέλουμε από κανένα ΣΥΝΑΝΘΡΩΠΟ ΜΑΣ κανένα όργανο, γιατί απλά σεβόμαστε, και τον
εαυτό μας, αλλά κυρίως τον πλησίον μας και, παράλληλα, έχουμε απόλυτη
εμπιστοσύνη στην σωστική πρόνοια του Θεού. Εν τω μεταξύ, η επιστήμη και η
βιοϊατρική τεχνολογία, με τον φωτισμό και την χαρη του Θεού, συνεχώς
αναπτύσσονται. Είμαστε στα χέρια του Θεού. Αν ο Θεός θελήσει να βρει κάτι η
επιστήμη, ώστε να μας παραταθεί η ζωή, έχει καλώς. Αν το θελήσει να βρεθεί κάτι
για να μας ανακουφίσει, πάλιν έχει καλώς. Αν πάλιν θελήσει η αγαθή Του θέληση
και η σωστική Του Πρόνοια να μας πάρει (‘τω γαρ βουλήματι Αυτού τίς ανθέστηκε;’),
και πάλιν έχει καλώς: Nα μας πάρει όποτε θελήσει
Εκείνος, φτάνει να είμαστε έτοιμοι, ενωμένοι μαζί Του, έχοντας τον Χριστό μέσα
μας, για να συνεχίσουμε και μετά θάνατον να ζούμε μαζί Του. Οι μεταμοσχεύσεις
ανθρωπίνων οργάνων, από άνθρωπο σε άνθρωπο, είναι κάτι το φρικιαστικό, κάτι το
σχιζοφρενικό. Όσο κι αν μας ισχυρίζονται ότι είναι επιστήμη υψηλής βιοϊατρικής
τεχνικής που “επέτρεψε”(;) τάχα ο Θεός- εν τούτοις την ΑΠΟΡΡΙΠΤΟΥΜΕ. (Άλλωστε,
και η πυρηνική βόμβα είναι επιστήμη υψηλής τεχνολογίας, μάλιστα πυρηνική
επιστήμη, όμως και αυτή σκοτώνει ανθρώπους, σκορπώντας τον θάνατο σε
μεγάλη εμβέλεια, τόσο τοπική όσο και μέσα στο χρόνο....) Έλεγε και ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος
Πλάτωνας: “Πάσα επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης(=υπόλοιπης) αρετής πανουργία ου σοφία φαίνεται (=θεωρείται)”. Λοιπόν, και οι αφαιρέσεις οργάνων από
τους ούτω καλουμένους “εγκεφαλικά νεκρούς” για σκοπούς μεταμοσχευτικούς, είναι
όχι μόνον πανουργία, αλλά....σατανουργία!
11.1 Μια αντίστροφη αναλογία:
Εάν,
όπως διατείνεται ο άγιος Μεσογαίας, οι ΔΟΤΕΣ προσφέροντες τα όργανά τους, θυσιάζουν
την ζωή τους για να ζήσουμε εμείς (οι λήπτες) βιολογικά και με αυτό
τον τρόπο μεταφυτεύονται αυτοί στον Παράδεισο· κατά αντίστροφη αναλογία,
εμείς οι ΛΗΠΤΕΣ λαμβάνοντες τα όργανά τους θυσιάζουμε την ψυχή μας για
να ζήσουν αυτοί πνευματικά και με αυτό τον τρόπο μεταφυτευόμαστε εμείς
στην κόλαση! Εάν, κατά τον α.Μ., οι ΔΟΤΕΣ με το να μας προσφέρουν τα
όργανά τους εκτελούν μια πράξη η οποία είναι: κατά πάντα αξιέπαινη, αλτρουϊστική, δείγμα ύψιστης
αγάπης, κοινωνία αγάπης, αγαπητική θυσία, μέγιστο αγαθό, εξαγιασμός κ.ά....,
αυτό -κατά αντίστροφη αναλογία- σημαίνει πως για μας τους ΛΗΠΤΕΣ μια τέτοια
αποδοχή των οργάνων από τους συνανθρώπους μας αποτελεί πράξη η οποία
είναι: κατά πάντα επιτιμητή, κατακριτέα, εγωκεντρική, δείγμα ύψιστης
μισανθρωπίας, αντικοινωνική αποστροφή, φιλαυτία, μέγιστο κακό, μολυσμός ψυχής
κ.ά..... Αυτό το πράγμα με κανέναν τρόπο δεν το θέλουμε!!!
12. ΑΡΝΗΣΗ
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ:
Αν
οι “ΠΙΣΤΟΙ ΛΗΠΤΕΣ” αρνούνται κάθε μεταμόσχευση ανθρωπίνων οργάνων, επιλύονται
αυτόματα τα πολλαπλά προβλήματα που επιφέρουν οι μεταμοσχεύσεις, και βγάζουν
την ανθρωπότητα από τον δαιδαλώδη λαβύρινθο που αυτές (οι μεταμοσχεύσεις)
δημιουργούν. Λύνεται αυτόματα το πρόβλημα των δοτών και της πλήρωσης της ‘δεξαμενής’
των ανθρωπίνων οργάνων. Λύνονται τα προβλήματα των αναπόφευκτων εκμεταλλεύσεων,
καταχρήσεων και παραβιάσεων θεμελιωδών ηθικών αρχών και αξιών. Λύνονται
προβλήματα κάθε μορφής αναπόφευκτης ασυνειδησίας, χρησιμοθηρίας, χρηματικής
εκμετάλλευσης και εμπορευματοποίησης των ανθρωπίνων οργάνων. Λύνεται το
πρόβλημα της φρικιαστικής “εικαζόμενης
συναίνεσης”. Το δε σημαντικότερο όλων, σταματά αυτόματα
το φρικτό και ανόσιο έγκλημα των ενεργητικών ανθρωποκτονιών, οι οποίες
εκτελούνται στους ούτω καλουμένους “εγκεφαλικά νεκρoύς”. Με την
άρνησή τους οι “ΟΙ ΠΙΣΤΟΙ ΛΗΠΤΕΣ” να δεχθούν κάθε μεταμόσχευση ανθρωπίνων
οργάνων, μετατοπίζονται παράλληλα και φεύγουν απ’ αυτούς και τα μεγάλα άγχη που
τους διακατέχουν: 1) Πότε θα γίνει ένα σοβαρό δυστύχημα; 2) Πότε θα εξαγγείλουν
το θύμα ως εγκεφαλικά νεκρό; 3) Πότε θα υπογράψουν ενδεχομένως οι δικοί του (αν
ο ίδιος δεν δήλωσε δυνητικός δότης) για να του αφαιρέσουν τα όργανα; 4) Άραγε
θα είμαι ο επόμενος δέκτης στην λίστα; 5) Άραγε θα πετύχει η μεταμόσχευση και ο
οργανισμός μου θα δεχθεί το όργανο που ‛βιαίως’ αφήρπασαν από τον δότη-θύμα
συνάνθρωπό μου; 6) Έπειτα, ποιά η ευθύνη μου απέναντι στο θύμα;
13. ΧΑΜΗΛΗ
ΣΤΑΘΜΗ ΔΕΞΑΜΕΝΗΣ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ;
Με
το να πείσουμε τους “πιστούς μας λήπτες” να σταθούν με πίστη, ήθος και
αξιοπρέπεια στο ύψος των περιστάσεών τους και με πολύ φιλότιμο να αρνηθούν, ως
προείπαμε, κάθε μεταμόσχευση ανθρωπίνων οργάνων, αυτόματα λύεται και το
τεράστιο ‘πρόβλημα’ της χαμηλής στάθμης της “δεξαμενής” των μοσχευμάτων. Αντί δηλαδή, να προσπαθεί απεγνωσμένα ο
α.Μ. και οι ομόφρονές του να “πείσουν
1.000 ανθρώπους” να υπογράψουν ρητά την συναίνεσή τους για να περαστούν στην
λίστα ως δυνητικοί δότες, εμείς, κατά αναλογία, θα χρειαστεί να πείσομε 2 μόνο “πιστούς
λήπτες” να ζητήσουν να αφαιρεθούν από την λίστα των ΛΗΠΤΩΝ. Η
μεγαλοψυχία των 2 αυτών “πιστών ληπτών” ταυτόχρονα ‘απελευθερώνει’ 1.000
δυνητικούς δότες! (Μήπως αυτό θα ικανοποιούσε τον α.Μ.;)
14. ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ
ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ:
Αντιστρέφοντας
τα ίδια τα λόγια του α.Μ., που αφορούν τους ΔΟΤΕΣ (γιατί κύριος άξονας της
προπαγάνδας του είναι η με κάθε τρόπο εξασφάλιση των οργάνων των δοτών) και μεταφέροντάς
τα στους “ΠΙΣΤΟΥΣ ΛΗΠΤΕΣ” γράφομε:
«Ασκώντας τέτοια ποιμαντική η
Εκκλησία....κυρίως πετυχαίνει την πνευματική αφύπνιση και υποβοηθεί τους “πιστούς
λήπτες” (αντί δότες, κατά τον
α.Μ.) στην έξοδο από το εγώ τους....Η
Εκκλησία είναι κυρίως στραμμένη στους “πιστούς λήπτες” (αντί δότες, κατά
τον α.Μ.)....Η Εκκλησία θα μπορούσε μέσα
από την άρνηση των μεταμοσχεύσεων (αντί μέσα από τις μεταμοσχεύσεις, κατά
τον α.Μ.) να διακρίνει ένα θαυμάσιο
πεδίο ποιμαντικής αγωγής των πιστών της, η οποία δεν θα είναι προσανατολισμένη
στο ότι κάποιος βιολογικά θα ζήσει λίγο παραπάνω -γιατί ύστερα από λίγο ούτως η
άλλως κι αυτός θα πεθάνει-, αλλά στο ότι η αγάπη τού πιστού “λήπτη” (αντί του δότη, κατά τον α.Μ.) προς
κάποιο συνάνθρωπό του (έναν ενδεχόμενο Ε.Ν. δότη, θα γράφαμε εμείς) δεν θα του επιτρέψει (του
"εγκεφαλικά νεκρού" δότη, που ζεί με την υποστήριξη του αναπνευστήρα)
να πεθάνει “τώρα”».
15. “ΕΙΚΑΖΟΜΕΝΗ
ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ”:
Τέλος,
έρχομαι στον φρικιαστικό νόμο περί “εικαζόμενης συναίνεσης”. Αν δηλ. ο “εγκεφαλικά
νεκρός” δεν πρόλαβε ή δεν ήξερε ή δεν σκέφθηκε να δηλώσει ρητώς και εγγράφως,
ότι σε περίπτωση που θα βρεθεί στην κατάσταση του “εγκεφαλικά νεκρού” δεν
επιτρέπει να του αφαιρέσουν οποιοδήποτε όργανο, τότε η πολιτεία δικαιούται να ‘εικάσει’ ότι θα δεχόταν κάτι τέτοιο, οπόταν
διά νόμου του αφαιρούν τα όργανά του, χωρίς να ερωτήσουν ούτε τον ίδιο (τον
οποίο και άμεσα αφορά, πλην όμως αδυνατεί να εκφραστεί) ούτε τους συγγενείς του. Δυστυχώς, ο νόμος αυτός έχει ήδη περάσει και
στην κατά τα άλλα Ορθόδοξη(!) πατρίδα μας (γι’ αυτό και οι μεταμοσχεύσεις θα
ανεβούν τώρα στο κατακόρυφο, γιατί θα αυξηθούν οι ‘πραγματικοί δότες’). Η Εκκλησία
της Ελλάδος, με την σιωπή της στις “Βασικές Θέσεις επί της Ηθικής των
Μεταμοσχεύσεων” που εξέδωσεν η Συνοδική Επιτροπή Βιοηθικής, αφήνει να
μεταφέρεται προς τα έξω το μήνυμα ότι συμφωνεί (ή τουλάχιστον δεν διαφωνεί) με
τις καθ’ όλα απαράδεκτες θέσεις της Επιτροπής. Και ενώ το κείμενο της Επιτροπής
τάσσεται εναντίον (ευτυχώς) της λεγόμενης “εικαζόμενης συναίνεσης”,
δέχεται όμως (δυστυχώς) την “συνειδητή συναίνεση” του δότη, η οποία μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής του (να
δηλώσει δηλ. ‘δυνητικός δότης’)· ακόμα (δυστυχώς), δέχεται και την “συγγενική
συναίνεση” (δηλαδή, “την υποκατάστασιν τής
βουλήσεως του δότου υπό των συγγενών αυτού”). Τα μεγάλα όμως αυτά (όπως και
πολλά άλλα) ‘παράθυρα’ που αφήνει η Εκκλησία στο θέμα των μεταμοσχεύσεων και
της δόσης ανθρωπίνων οργάνων, έδωσαν το ‘θάρρος’ ή ακόμα και το ‘έναυσμα’, αν
θέλετε, στην Πολιτεία για να ψηφίσει τέτοιους νόμους! Πόση όμως η ευθύνη
ημών των Κληρικών; Ας μην απατώμαστε! Τόσον η “συνειδητή συναίνεση” (τού
δότη) όσο και η “συγγενική του συναίνεση”, πρόκεινται και τα δύο περί “ΕΙΚΑΖΟΜΕΝΗΣ
ΣΥΝΑΙΝΕΣΗΣ!” Γιατί ο πραγματικός
“ιδιοκτήτης” και της ψυχής και του σώματός μας είναι Ο ΘΕΟΣ. Γι’ αυτό
και στις δύο αυτές περιπτώσεις (“συνειδητής ή συγγενικής συναίνεσης”), στην
ουσία ΕΙΚΑΖΟΜΕ THN ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ….αφού
δεν μας είπεν όχι (έτσι τουλάχιστον φρεναπατώνται), σημαίνει ότι συναινεί (και ο Θεός)!
[1] Ζητούμε συγγνώμη
από τους πιστούς αναγνώστες μας, αν κάποια από αυτά που αναφέρνουμε πιο κάτω
είναι δυσκολοκατανόητα. Να μας το επιτρέψουν όμως τούτο, γιατί θέλουμε να καταθέσουμε
όλη την αλήθεια της πίστεώς μας.
[2]
Αναφέρεται στο Γεροντικό για τον Αββά Παμβώ ότι, όταν ερωτόταν για κάποιο
πνευματικό θέμα, π.χ. την ερμηνεία ενός χωρίου της Γραφής, δεν απαντούσε
αμέσως. Μπορούσε να κάμει και μήνες(!) για να δώσει απάντηση. Γιατί; Διότι δεν
προσπαθούσε να λύσει το πρόβλημα σκεφτόμενος εγκεφαλικά, αλλά ανέθετε το
πρόβλημα σε προσευχή. Ήθελε να απαντήσει μετά από έλλαμψη, φωτισμό και
πληροφορία του Θεού. Γι’ αυτό και οι Πατέρες, γνωρίζοντας καλά αυτό που έκαμνε
ο Αββάς, αφ’ ενός μεν δεν τον παρεξηγούσαν που δεν απαντούσε αμέσως, αλλά και
όταν θα έπαιρναν κάποτε την απάντηση, ήξεραν ότι ήταν σήμα κατατεθέν’ του Θεού.
Ρώτησαν κάποτε και τον άγιο Σιλουανό: “Πώς μιλούν οι άγιοι;” Καί απάντησε: “Οι
άγιοι δεν μιλούν αφ’ εαυτού τους, αλλ’ ότι τους φωτίσει το Άγιον Πνεύμα”.
[3] Φυσικά,
να διευκρινίσουμε ότι τα κτιστά, όπως είναι ο νους του ανθρώπου, δεν μπορούν να
είναι παραδείγματα απαράλλακτα για τα άκτιστα, που είναι ο Θεός, και που η
υπερ-ούσιος ‘ουσία’ Του είναι ακατάληπτος.
[4] Ο
εγκέφαλος είναι το δεύτερο σαρκικό όργανο, μετά την καρδία, στο οποίο μπορεί να
ενεργήσει ο νους.
[5] “Άμα (=ταυτόχρονα) το σώμα και η ψυχή
πέπλασται”, κατα τον άγ. Ιωάννη τον Δαμασκηνό.
(Τέλος Μέρους Δ')
Για ολόκληρο το αρχείο για κατέβασμα σε μορφή pdf και εκτύπωση πατήστε ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΑΣ ΕΙΠΑΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ
Ως διαχείριση των "Αναβάσεων" ευχαριστούμε θερμά τον Πρωτοσύγκελλο π. Δαμασκηνό για την εμπιστοσύνη και την άδεια δημοσιεύσεως του συγγράμματός του.
Τα επόμενα μέρη θα ολοκληρωθούν σε 3 καθημερινές δημοσιεύσεις, και σε κάθε μία από αυτές θα υπάρχει και ολόκληρο το σύγγραμμα σε μορφή pdf για κατέβασμα και εύκολη εκτύπωση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να σχολιάσετε (με ευπρέπεια) πρέπει να συνδεθείτε με τον λογαριασμό google ή wordpress που διαθέτετε. Αν δεν διαθέτετε πρέπει να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό στο @gmail ή στο @wordpress. Μπορείτε βεβαίως πάντα να στέλνετε e-mail στο anavaseis@gmail.com
Ευχαριστούμε.