Καθηγούμενος Συμεών Τέταρτος κτίτωρ τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου.

Καθηγούμενος Συμεών

Τέταρτος κτίτωρ τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου

Μοναχοῦ Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου

Ὁ Πανοσιώτατος ἀρχιμ. π. Συμεών γεννήθηκε στήν Τρίπολι Πελοποννήσου τό 1832. Κατά κόσμον λεγόταν Σπυρίδων Ἀγγελίδης. Σέ ἡλικία 20 ἐτῶν, τό 1852 ἦλθε νά κοινοβιάση στήν ἱερά Μονή τοῦ Ἁγίου Παύλου. Μετά τήν νόμιμη διαδικασία τῆςε δοκιμῆς ἐκάρη μοναχός ἀπό τόν Καθηγούμενο Αὐτῆς ἀρχιμ. Σωφρόνιο Καλλιγᾶ.
Εἶχε πλουτισθῆ μέ πολλά φυσικά καί πνευματικά χαρίσματα, τά ὁποῖα καί ἐπηύξησε μέ τήν ἐργατικότητά του, τήν σώφρονα πολιτεία του καί τήν ἀκεραιότητα τοῦ χαρακτῆρος του. Ὁ Γέροντάς του π. Σωφρόνιος, διέβλεψε τήν μελλοντική πρόοδο τοῦ νεαροῦ Συμεών καί τοῦ ἀνέθεσε στήν Μονή καθήκοντα ὑπογραμματέως ὑπό τήν εὐθύνη καί ὑπακοή τοῦ ἐμπείρου καί ἐναρέτου γραμματέως μοναχοῦ Ἀνατολίου.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ Γέροντός του ὁ μοναχός Συμεών ἔλαβε καί τόν πρῶτον βαθμόν τῆς ἱερωσύνης καί μετά ἀπό λίγο καιρό ἐστάλη στήν Ἀθωνιάδα σχολή γιά νά διευρύνη τόν κύκλο τῶν ἐγκυκλίων γνώσεών του. Πληροφορήθηκαν τά ἔκτακτα χαρίσματα του οἱ ἐνεδρεύοντες στήν Κοινότητα Πατέρες καί τόν προσέλαβαν μέ ἄδεια τῆς Μονῆς του ὡς δεύτερον Γραμματέα στά Γραφεῖα τῆς Ἱ. Κοινότητος. Ἀλλά καί πάλι ἡ θεία Πρόνοια τόν προετοίμαζε γιά ἄλλο βαρύτερο καί πιό ὑπεύθυνο ποιμαντικό ἔργο.
 Ἐκείνη τήν περίοδο ἀνεζητεῖτο πνευματικός ποιμήν καί διδάσκαλος γιά τήν ἱερά Μονή τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου, διότι ὁ ὑπάρχων Καθηγούμενος Αὐτῆς ἀρχιμ. Δανιήλ παραιτήθηκε τό 1859.
Ὁ Καθηγούμενος τῆς Μονῆς τοῦ ἁγίου Παύλου μέ πολλή δυσκολία ἔδωσε τήν εὐλογία του νά ἀποχωρισθῆ ὁ ἱεροδιάκονος Συμεών ἀπό τήν Ἁγιοπαυλιτικήν Ἀδελφότητα. Τελικῶς πραγματοποιήθηκε ἡ ἐνθρόνισίς του στίς 24 Μαΐου 1859.
Πρίν ἀναλάβη τά νέα του ποιμαντικά καθήκοντα ὁ ἀρχιμ. π. Συμεών σέ ἡλικία 27 ἐτῶν, ἔγινε καταγραφή ἐνώπιον ἀπεσταλμένου τῆς Ἱ. Κοινότητος ὅλων τῶν ἐκκλησιαστικῶν Σκευῶν καί Ἁγίων Λειψάνων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ὁσ. Γρηγορίου. Κατόπιν ἄλλη ἀντιπροσωπεία ἤλεγξε τούς λογαριασμούς τῶν Καταστίχων τοῦ παραιτηθέντος ἡγουμένου Δανιήλ. Στήν συνέχεια ἀνέλαβε τά καθήκοντά του ὁ νέος ἡγούμενος π. Συμεών.
Ἀφ᾿ ὅτου ἀνέλαβε τήν διοίκησι τῆς Μονῆς, ἐπί δύο χρόνια ἐκοπίασε νά εἰρηνεύση τά πνεύματα τῶν πατέρων καί νά ἐπιφέρη τήν γαλήνη καί τήν εὐρυθμία μέσα στήν Μονή. Λόγῳ ἀνυπάρκτων προσόδων καί πόρων, εἶχε ἐπιφορτισθῆ ἡ Μονή μέ δυσβάστακτα χρέη ἀπό ἄλλες Μονές, τά ὁποῖα καί δέν ἠμποροῦσε νά ἀποσβέση.
Μέ τήν γειτονική Μονή τοῦ ἁγίου Διονυσίου εἶχαν ἀναφυεῖ ἀπο παλαιότερα ἔριδες γιά τά σύνορα τῶν ὁμόρων δασῶν τους. Ὁ Καθηγούμενος Συμεών ἐπέτυχε τόν διακανονισμό τῶν γειτονικῶν ὁρίων διά τῆς ὁδοῦ τῆς ὑποχωρήσεως κι ἔτσι ἀπέφυγε νά καταφύγη σέ δικαστικούς ἀγῶνες.
Προκειμένου νά ἀνεύρη χρήματα γιά νά ξεχρεώση τήν ἐξαντλημένην οἰκονομικῶς Μονήν του, ἔκανε ἕνα μεγάλο τόλμημα. Ἄφησε γιά διάδοχόν του τόν ἱερομόναχο καί Πνευματικό Ἰάκωβο, καταγόμενον ἀπό τά Δολιανά τῆς Ἀρκαδίας καί ἔφυγε τό 1861 γιά τά εἰς Ρουμανίαν Μετόχια τῆς Μονῆς του.
Πρίν ἀκόμη προλάβη νά ἐγκατασταθῆ σάν ἡγούμενος στό Μετόχιο τῆς περιοχῆς Φωξάνης, πού ἀνῆκε παλαιότερα στήν Μονή Πούτνα, ὁ νέος ἡγεμών τῆς Μολδαβίας Κούζας ἐνήργησε δραστηρίως. Ἀπηλλοτρίωσε ὅλα τά Ἁγιορείτικα μετόχια, Μονύδρια καί Κτήματα τῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τά ὁποῖα εἶχαν δοθῆ ὡς δωρεά στόν ἅπαντα αἰῶνα ἀπό διαφόρους εὐσεβεῖς ἡγεμόνες τῆς Ρουμανίας. Τό ἀποτέλεσμα ἦτο νά ἐπιστρέψη στό Μοναστήρι του ὁ παπᾶ Συμεών ἐντελῶς ἄπρακτος καί συνεχῶς πιεζόμενος ἀπό τά οἰκονομικά χρέη.
Οἱ δανειστές του, κυρίως Ἁγιορείτικες Μονές, ἀπαιτοῦσαν τήν ὅσον τό δυνατόν σύντομη ἐξόφλησι τῶν χρεῶν τῆς Μονῆς του. Μάλιστα τό 1868 κλήθηκε ὁ παπᾶ Συμεών στήν Μονή τοῦ Βατοπαιδίου ν᾿ ἀπολογηθῆ γιά τά χρέη τῆς Μονῆς του. Μή δυνάμενος νά τούς ἐπιστρέψη τά χρήματα, φυλακίσθηκε! Ἔδωσε ὅμως ἐγγυήσεις ὁ πατέρας τοῦ πρό δεκαετίας Διευθυντοῦ τῆς Τραπέζης Μιτυλήνης ἐν Καρυαῖς κ. Νικόλαος Ἀναγνώστου καί ἔτσι ἀποφυλακίσθηκε.
Ὁ Καθηγούμενος παπᾶ Συμεών δέν ἦτο ἀπό τούς χαρακτῆρες ἐκείνους πού εὔκολα κάμπτονται καί ἀπελπίζονται. Κατ᾿ ἀρχήν ἐζήτησε ἀπό τήν Ἱερά Κοινότητα νά παρέμβη στίς Μονές, οἱ ὁποῖες κατά καιρούς ἐδάνεισαν χρήματα στήν Μονή του, καί νά τίς παρακαλέση νά μετριάσουν τίς πιεστικές τους ἀξιώσεις γιά ἐπιστροφή τῶν χρημάτων ἐντός καθορισμένης προθεσμίας.
 Ἀπό ἐκείνη τήν περίοδο ἐπέβαλε σ᾿ ὅλη τήν Ἀδελφότηττα σκληρά νηστεία, δίδοντας ὁ ἴδιος πρῶτος τό παράδειγμα τῆς λιτότητος. Τόση αὐστηρά νηστεία εἶχε ἐπιβάλλει στήν Μονή του ὥστε οἱ Μοναχοί ἔτρωγαν ἀλάδωτα φαγητά ὅλη τήν ἑβδομάδα καί μόνο τίς Κυριακές καί ἑορτές λάδι καί λίγο κρασί. Ἐπί πλέον ἔκαμαν ὅλες τίς δουλειές τους οἱ ἴδιοι, διότι δέν εἶχαν δυνατότητα νά πληρώσουν οὔτε γιά ἕναν ἐργάτη.
Μέσα σέ λίγο διάστημα κατώρθωσαν νά ἀναπτύξουν γεωργικά τό Μετόχιο τῆς Βούλτσιστας, κοντά στό χωριό Λιβάδι Πιερίας. Τό Μετόχιο αὐτό ἀγόρασε ἡ Μονή τό 1840 ἀπό κάποιον τοῦρκο τσιφλικᾶ, μέ χρήματα πού ἔστειλε ὁ Οἰκονόμος τοῦ Μετοχίου Βυζαντία τῆς Ρουμανίας μοναχός Βησσαρίων Ξαρχάκης. Αὐτός ὁ μοναχός καταγόταν ἀπό τόν Δῆμο Οἰτύλου τῆς Λακωνίας. Ἐργάσθηκε ὅλα του τά χρόνια στό Μετόχιο αὐτό, μέχρι τόν θάνατό του, πού συνέβη τό 1854.
Τό μεγάλο οἴκημα τοῦ Μετοχίου γιά κοιτῶνες τῶν ἐργαζομένων ἐκεῖ μοναχῶν κτίσθηκε ἀπό τόν παπᾶ Συμεών τό 1896. Τότε συνέβη κι ἕνα ἐξαίσιο θαῦμα. Πλησίον τῆς βρύσης τοῦ Μετοχίου, πού σήμερα εἶναι δίπλα στόν ἁμαξιτό δρόμο, ὑπῆρχε ἀρχαῖος ναός τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου, εὑρισκόμενος τότε σέ ἐρείπια. Ἔδωσε ἐντολή ὁ Καθηγούμενος π. Συμεών στόν ἀρχιμάστορα νά χρησιμοποιῆ γιά τά ἀγκωνάρια τοῦ κτιρίου πού ἔκτιζε ἀπ᾿ αὐτές τίς πέτρες τοῦ ἀρχαίου ναοῦ. Πράγματι ὁ ἀρχιμάρτορας Σταμούλης τό ὄνομα ἐξετέλεσε τήν ἐντολή τοῦ Ἡγουμένου.
Τό μεσημέρι ἐκείνης τῆς ἡμέρες καί, ἐνῶ ἐκοιμᾶτο, δέχθηκε τήν ἐμφάνισι ἐν ἐγρηγόρσει  τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου, ὁ ὁποῖος καί τοῦ εἶπε, δίδοντάς του ταυτοχρόνως καί ἕνα δυνατό ράπισμα: "Νά ἐπιστρέψης τούς λίθους πού ἐπῆρες ἀπό τόν ναό μου καί ἔκτοτε νά μή πάρης ἄλλους". Διέταξε ἀμέσως ὁ Ἡγούμενος νά ἐπιστραφοῦν τά λιθάρια καί μέ αὐτά νά κτισθῆ Προσκυνητάριον πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου καίει ἔκτοτε ἀκοίμητη κανδήλα.
Ὁ δραστήριος Καθηγούμενος Συμεών ἀπεφάσισε νά ἀποκτήση ἡ Μονή καί ἄλλα δύο Μετόχια στήν μεσαία χερσόνησο τῆς Χαλκιδικῆς, τήν λεγομένη Σιθωνία. Τά Μετόχια αὐτά λέγονται Παρθενών (Μπαλαμπάνη) καί Παλιούριο. Ἐπίσης ὁ Γέροντας π. Συμεών προέβη καί στήν δασική ἐκμετάλλευσι τοῦ δάσους τῆς Μονῆς. Ὁ Θεός εὐλόγησε τίς προσπάθειές του καί τούς ἀδιακόπους κόπους του. Κατώρθωσε νά ἐξοφλήση ἡ Μονή τά χρέη της πρός τούς δανειστές της καί στήν συνέχεια νά ἀρχίση τήν ἀνοικοδόμησι διαφόρων κτιρίων.
Κατ᾿ ἀρχήν ἐδιπλασίασε κτιριακά τό Μοναστήρι. Ἡ Ἐξωτερική πτέρυγα μέ πρόσοψι πρός τήν θάλασσα, ὅπου ὑπάρχουν καί δύο Παρεκκλήσια, κτίσθηκε τό 1896. Ἐπάνω ἀπό τήν μεγαλοπρεπῆ εἴσοδο τῆς Μονῆς ὑπάρχει μαρμάρινη ἐπιγραφή, ἡ ὁποία γράφει: "Εἰς δόξαν Θεοῦ, καί ἥδε ἡ Πύλη σύν τῆ πλευρᾶ ἡγουμενεύοντος Ἀρχιμανδρίτου Συμεών τοῦ ἐκ Τριπόλεως τῆς Πελοποννήσου, σωτηρίου ἔτους 1896".
Γιά τήν ἀνοικοδόμησι τῆς ἐξωτερικῆς πτέρυγος χρειάσθηκαν πολυχρόνιοι κόποι τῶν Πατέρων γιά τήν μεταφορά καί τό σκάλισμα τῶν ὀγκολίθων. Διετηροῦντο τά λεγόμενα σαμαράκια στήν Μονή μας μέχρι τό 1974, τά ὁποῖα φοροῦσαν στίς ὠμοπλάτες τους οἱ παλαιοί Μοναχοί γιά νά μεταφέρουν τίς πέτρες ἐπάνω στίς σκαλωσιές καί κοντά στούς μαστόρους γιά νά τίς κτίσουν. Καί νά σκεφθοῦμε ὅτι ἔτρωγαν λαδερό φαγητό μόνο κάθε Κυριακή!
Παρότι τό Μοναστήρι ἦτο πάμπτωχο, οἱ Πατέρες ἐργάζοντο σκληρά γιά τήν ἀντιμετώπισι ὅλων τῶν ἀναγκῶν τους. Σύμφωνα μέ κάποια γραπτή μαρτυρία τό 1903 ζοῦσαν στήν Μονή μας 98 Ἕλληνες μοναχοί, 13 Ρῶσοι καί ἕνας Ρουμᾶνος.
Ὅταν ζοῦσε ὁ μακαριστός μοναχός π. Ἐφραίμ, τόν εἶχα ρωτήσει νά μοῦ εἰπῆ ὅ,τι θυμᾶται ἀπό τά πνευματικά τέκνα τοῦ παπᾶ Συμεών γιά τόν ἀείμνηστο Γέροντά τους, τόν μεγάλο Καθηγούμενο καί τέταρτον κτίτορα τῆς Μονῆς μας. Καί ὁ Γέρο Ἐφραίμ μοῦ εἶπε τά ἑξῆς:
"Κάποτε  εἶχα ρωτήσει τόν Γέροντά μου, τόν παπᾶ Θανάση, πνευματικό τέκνο τοῦ παπᾶ Συμεών, νά μοῦ εἰπῇ κάτι γιά τόν Γέροντά του, ὁ ὁποῖος ἔκαμε ἡγούμενος στό Μοναστήρι μας 46 χρόνια, καί μοῦ εἶπε τά ἑξῆς: "῾Ο Γέροντάς μου παπᾶ Συμεών καί πνευματικός σου παπποῦς, πάτερ Ἐφραίμ, ἦταν ἱκανώτατος ῾Ηγούμενος. Ἀνώρθωσε τό Μοναστήρι μας οἰκονομικά, τό ἀνακαίνισε καί ἐπρόσθεσε νέες πτέρυγες, γι᾿ αὐτό θεωρεῖται καί τέταρτος κτίτωρ. ῾Ως πρός τόν χαρακτῆρα ἦταν λίγο ἀπότομος.
Γι᾿ αὐτό ὅταν ἐμάλλωνε τά Καλογέρια του, ἐμᾶς δηλαδή, καί ἐμεῖς δέν πηγαίναμε νά τοῦ βάλουμε μετάνοια καί νά τοῦ ζητήσουμε συγγνώμη, πού τόν λυπήσαμε ἤ τόν παρακούσαμε, ἐρχόταν ὁ ἴδιος πρός ἐμᾶς καί μᾶς ἔλεγε: «῎Εε, παιδί μου, εἴπαμε καί κανένα λόγο, ἄνθρωποι εἴμαστε, μπορεῖ νά σέ πίκρανα καί νά ἔσφαλα ἐγώ. Νά μέ συγχωρέσῃς». ῎Εσκυβε λοιπόν ὁ ἴδιος καί ἔβαζε μετάνοια στά Καλογέρια του. Μέ τόν τρόπον αὐτό τῆς ταπεινώσεως τά εἰρήνευε καί τά ἐδίδασκε μέ τό ἅγιο παράδειγμά του.
Σύμφωνα μέ προφορική παράδοσι, σχετική μέ τήν κοίμησι τοῦ ὁσίου Γέροντος Καθηγουμένου Συμεών, ἔχω νά σημειώσω τά ἑξῆς: Τήν ἡμέρα τῆς κοιμήσεώς του, μοῦ εἶπαν οἱ  Γεροντάδες μας, ὅτι οἱ μοναχοί πού ἐργάζοντο στό Μετόχιο τῆς Βούλτσιστας Πιερίας, εἶδαν τήν ψυχή του νά ἐξέρχεται σάν μικρή νύμφη ἀπό τό σῶμα του καί ἀνεβαίνει πρός τούς Οὐρανούς.
Σήμερα ἔχουμε τήν μεγάλη εὐλογία νά διατηροῦμε τήν κάρα του, μαζί μέ τήν κάρα τοῦ ὁσίου Καθηγουμένου Ἀθανασίου στό Ἱερό τοῦ Παρεκκλησίου τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, καί ἐνίοτε πηγαίνουν Πατέρες, ἀλλά καί εὐσεβεῖς χριστιανοί νά τίς ἀσπασθοῦν καί νά ζητήσουν τήν πρεσβείαις τους".
Δοξάζουμε τόν Θεό, διότι μέ τούς σκληρούς ἀγῶνες τέτοιων Ἡγουμένων καί Μοναχῶν ἔχουμε ἐμεῖς τά ἕτοιμα κελλιά μας νά κατοικοῦμε καί ν᾿ ἀγωνιζώμεθα πνευματικά γιά τήν σωτηρία μας. Ἄς μη ξεχνᾶμε νά τούς ἀπευθύνουμε κάθε φορά μία ἐγκάρδια εὐχαριστία καί νά τούς ἐπικαλούμεθα νά μᾶς ἐνισχύουν μέ τίς πρεσβεῖες τους, διότι, αἰσθανόμεθα ὅτι ἔχουν μεγάλη παρρησία πρός τόν Κύριόν μας.
Αἰωνία σου ἡ μνήμη, ἀξιομακάριστε Γέροντα Παπποῦ μας Συμεών!

Ἱερά Μονή Ὁσίου Γρηγορίου 

Ἅγιον Ὅρος Ἄθω 

2005

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

________________________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

 Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας  π.Δαμασκηνός - Γρηγοριάτικο γεροντικό