Ὁ γέρων Ἐφραίμ Γρηγοριάτης. Μέρος Θ'

Ὁ γέρων Ἐφραίμ Γρηγοριάτης. (+ 1905-1991)

Μέρος Θ'

Μοναχοῦ Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου

῎Αλλος σπουδαῖος ἀδελφός ἦταν ὁ γιατρός τῆς Μονῆς μας, Μοναχός Νικόλαος, καταγόμενος ἀπό τήν Γορτυνία τῆς Ἀρκαδίας. Κατ᾿ ἀρχάς ἔγινε Μοναχός στό Κελλί τῶν Χαλδέζων στήν Νέα Σκήτη, ὕστερα ἐπῆγε στήν Μονή Διονυσίου ἡσυχάζων στό Κάθισμα τῶν ῾Αγίων Ἀποστόλων, καί μετά ἦλθε στήν Μονή μας. ῏Ηταν τύπος παλαιοῦ Μοναχοῦ, σιωπηλός, σεμνός, ἀνεξίκακος, μέ τό χαμόγελο στά χείλη, ἄνθρωπος τῆς 'Εκκλησίας, ἀξιοπρεπής, καταδεκτικός.
Μέσα στήν ἐκκλησία στεκόταν στό στασίδι πού εἶναι δίπλα στήν Παναγία Γαλακτοτροφοῦσα, μέ τά χέρια σταυρωμένα ἐμπρός, ἀκίνητος καί ὄρθιος.
 Στό διακόνημά του ἦτο ταχύς καί ἐξυπηρετικός. ῎Ετρεχε νά βοηθήσῃ σωματικά καί πνευματικά τούς  Ἀδελφούς, ὄχι μόνον τῆς Μονῆς μας, ἀλλά καί τῶν ἄλλων Μονῶν καί Σκητῶν. Οὐδέποτε ἐζήτησε ἤ ἐπεθύμησε νά πάρῃ χρήματα γιά τίς θεραπεῖες καί τά φάρμακα πού προσέφερε στούς ἀσθενεῖς.
Μόνο μιά φορά ὑπεχώρησε στήν ὑπομονή ἑνός Μοναχοῦ, ἁγιογράφου τῆς ῾Αγίας ῎Αννης, καί δέχθηκε νά τοῦ ἁγιογραφίσῃ τρεῖς εἰκόνες, τῆς Παναγίας, τοῦ Τιμίου Προδρόμου καί τῆς ῾Αγίας Μαγδαληνῆς, ἀντί τῆς ἀμοιβῆς γιά τήν ἰατρική του βοήθεια στόν ἀσθενήσαντα ἁγιογράφο Μοναχό.
Αὐτές τίς εἰκόνες, ὕψους ἡ κάθε μία 1,30 καί φάρδους 0,70, τίς ἐχάρισε ὁ ἀείμνηστος γιατρός, πρό τοῦ θανάτου του, στήν τράπεζα τῆς Μονῆς μας.
Οὐδέποτε, ὅπως μοῦ ἔλεγε, παρέλειψε τόν κανόνα του, τόν ὁποῖον ἔκαμε ὄχι μέ κομποσχοίνι, ἀλλά μέ τήν ὥρα. Συχνά ἐρχόταν στό γηροκομεῖον καί ἐπίναμε μαζί καφέ. ῞Οταν μιά φορά, καθώς ἔπινε τό καφέ παρέλυσε τό χέρι του, τοῦ χύθηκε κάτω ὁ καφές καί ἐγώ πρόλαβα καί τόν ἔπιασα, διότι θά ἔπεφτε κάτω.
Εἶχε πάθει ἡμιπληγία. Τόν πήγαμε στό δωμάτιό του. Ἐπανῆλθε κάπως, ἐνῶ στήν ὁμιλία του ἐτραύλιζε. Μετά ἀπό λίγες ἡμέρες ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ τό 1940. Αἰωνία ἡ μνήμη του. Σέ κανέναν δέν εἶμαι τόσο ὑποχρεωμένος, πάτερ, ὅσο στό γιατρό.
Δέν μπορῶ νά μή σοῦ διηγηθῶ καί τόν μακαρίτη Φώτιο, πού καταγόταν ἀπό τά Λαγγάδια Ἀρκαδίας, καί ἀπῆλθε πρός τίς αἰώνιες Μονές τό 1938. Αὐτός δέν περιφρόνησε μόνον γονεῖς, συγγενεῖς καί περιουσία, ἀλλά καί αὐτή τήν ἀρραβωνιαστικιά του. Πολλές φορές ἐκείνη τόν παρακαλοῦσε μέ δάκρυα πέφτοντας στά γόνατά του, νά μή τήν ἐγκαταλείψῃ, ἀλλ᾿ ὁ οὐράνιος ἔρως γιά τόν Χριστό καί τήν σωτηρία τῆς ἀθανάτου ψυχῆς του, κατενίκησε τόν ἀνθρώπινο καί φθαρτό ἔρωτα.
Στό Μοναστήρι μας διέπρεψε ὄχι στά γράμματα καί στίς φιλολογίες, ἀλλά στήν θυσία γιά τόν πλησίον. ῏Ηταν ἀκούραστος στήν κάθε ὑπηρεσία τῆς Μονῆς. Ποτέ δέν τόν θυμᾶμαι νά ἀρνήθηκε ὁποιαδήποτε ἐντολή πού ἐλάμβανε ἀπό τόν Γέροντα ἤ ἐξυπηρετήσεις στίς διάφορες ἀνάγκες τῶν ἀδελφῶν. Στά τελευταῖα του προσβλήθηκε ἀπό ἡμιπληγία καί σέ λίγο καιρό ἔφυγε ἀνεπιστρόφως γιά τήν ποθεινή πατρίδα τό 1938.
Ἀρκετοί Πατέρες προεῖδαν τόν θάνατόν τους. ῾Ο ῾Ιεροδιάκονος Σωφρόνιος, ἀδελφός κατά σάρκα μέ τόν Γέρο-Ἀνδρέα καί ἀνεψιοί τοῦ ἀειμνήστου ἡγουμένου παπᾶ-Συμεών, ἀξιώθηκαν θαυμαστοῦ τέλους. ῾Ο μέν Γέρο-Ἀνδρέας ἔφυγε τό 1934 σέ ἡλικία 85 ἐτῶν, χωρίς νά γνωρίσῃ κάποια σωματική ἀσθένεια, οὔτε καί πονόδοντο σ᾿ ὁλόκληρη τήν ζωή του, ὁ δέ διακο-Σωφρόνιος, ἐτελείωσε τήν παροῦσα βιοτή του σέ ἡλικία 34 ἐτῶν, μόλις τέσσαρα χρόνια ἀφ᾿ ὅτι ἦλθε τό 1935 στό Μοναστήρι. Ἀξιώθηκε νά ἴδῃ τούς ῾Αγίους Προστάτας τῆς Μονῆς μας, τόν ῞Αγιο Νικόλαον, τόν ῞Οσιο Γρηγόριο καί τήν ῾Αγία Ἀναστασία τήν Ρωμαία, τούς ὁποίους εἶδε νά μπαίνουν ἀπό τό παράθυρο καί νά τοῦ λέγουν: «῾Ετοιμάσου, θά ἔλθουμε  σέ τρεῖς ἡμέρες νά σέ πάρουμε.
῾Ομοίως καί ὁ Γέρο-Σίμων προεῖδε τόν θάνατό του. Ἐνῶ ἦταν στό κρεββάτι του στό γηροκοιμεῖο καί εὑρισκόταν πρός τό τέλος, σηκώθηκε, ἔβαλε τό ράσο του καί ἐπῆγε στήν ἐκκλησία. ῾Η Μονή τότε πανηγύριζε τόν Πολιοῦχο της, τόν ῞Αγιον Νικόλαο, τόν Προστάτη τῶν πτωχῶν, ἀσθενῶν καί χηρῶν. ῞Ολοι οἱ Πατέρες ἐξεπλάγησαν, ὁπόταν εἶδαν τόν Γέρο-Σίμωνα, ἑτοιμοθάνατο νά ἔρχεται στούς Αἴνους γιά νά προσκυνήσῃ τό Μῦρο καί τό ῞Αγιο Λείψανο τοῦ Προστάτου τῆς Μονῆς.῾Ο γηροκόμος Μοναχός τόν παρετήρησε. Γιατί, πάτερ Σίμων, σηκώθηκες ἀπό τό κρεββάτι σου, χωρίς νά μέ φωνάξῃς; "῏Ηλθα νά προσκυνήσω τόν Προστάτη μας γιά τελευταία φορά. Αὔριο θά φύγω καί μάλιστα μέ Δεσπότη".
῎Αλλος σπουδαῖος ἀδελφός ἦταν ὁ γιατρός τῆς Μονῆς μας, Μοναχός Νικόλαος, καταγόμενος ἀπό τήν Γορτυνία τῆς Ἀρκαδίας. Κατ᾿ ἀρχάς ἔγινε Μοναχός στό Κελλί τῶν Χαλδέζων στήν Νέα Σκήτη, ὕστερα ἐπῆγε στήν Μονή Διονυσίου ἡσυχάζων στό Κάθισμα τῶν ῾Αγίων Ἀποστόλων, καί μετά ἦλθε στήν Μονή μας.
῏Ηταν τύπος παλαιοῦ Μοναχοῦ, σιωπηλός, σεμνός, ἀνεξίκακος, μέ τό χαμόγελο στά χείλη, ἄνθρωπος τῆς 'Εκκλησίας, ἀξιοπρεπής, καταδεκτικός. Μέσα στήν ἐκκλησία στεκόταν στό στασίδι πού εἶναι δίπλα στήν Παναγία Γαλακτοτροφοῦσα, μέ τά χέρια σταυρωμένα ἐμπρός, ἀκίνητος καί ὄρθιος. Στό διακόνημά του ἦτο ταχύς καί ἐξυπηρετικός.
῎Ετρεχε νά βοηθήσῃ σωματικά καί πνευματικά τούς  Ἀδελφούς, ὄχι μόνον τῆς Μονῆς μας, ἀλλά καί τῶν ἄλλων Μονῶν καί Σκητῶν. Οὐδέποτε ἐζήτησε ἤ ἐπεθύμησε νά πάρῃ χρήματα γιά τίς θεραπεῖες καί τά φάρμακα πού προσέφερε στούς ἀσθενεῖς.
 Μόνο μιά φορά ὑπεχώρησε στήν ὑπομονή ἑνός Μοναχοῦ, ἁγιογράφου τῆς ῾Αγίας ῎Αννης, καί δέχθηκε νά τοῦ ἁγιογραφίσῃ τρεῖς εἰκόνες, τῆς Παναγίας, τοῦ Τιμίου Προδρόμου καί τῆς ῾Αγίας Μαγδαληνῆς, ἀντί τῆς ἀμοιβῆς γιά τήν ἰατρική του βοήθεια στόν ἀσθενήσαντα ἁγιογράφο Μοναχό. Αὐτές τίς εἰκόνες, ὕψους ἡ κάθε μία 1,30 καί φάρδους 0,70, τίς ἐχάρισε ὁ ἀείμνηστος γιατρός, πρό τοῦ θανάτου του, στήν τράπεζα τῆς Μονῆς μας.
Οὐδέποτε, ὅπως μοῦ ἔλεγε, παρέλειψε τόν κανόνα του, τόν ὁποῖον ἔκαμε ὄχι μέ κομποσχοίνι, ἀλλά μέ τήν ὥρα. Συχνά ἐρχόταν στό γηροκομεῖον καί ἐπίναμε μαζί καφέ. ῞Οταν μιά φορά, καθώς ἔπινε τό καφέ παρέλυσε τό χέρι του, τοῦ χύθηκε κάτω ὁ καφές καί ἐγώ πρόλαβα καί τόν ἔπιασα, διότι θά ἔπεφτε κάτω.
Εἶχε πάθει ἡμιπληγία. Τόν πήγαμε στό δωμάτιό του. Ἐπανῆλθε κάπως, ἐνῶ στήν ὁμιλία του ἐτραύλιζε. Μετά ἀπό λίγες ἡμέρες ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ τό 1940. Αἰωνία ἡ μνήμη του. Σέ κανέναν δέν εἶμαι τόσο ὑποχρεωμένος, πάτερ, ὅσο στό γιατρό.
Δέν μπορῶ νά μή σοῦ διηγηθῶ καί τόν μακαρίτη Φώτιο, πού καταγόταν ἀπό τά Λαγγάδια Ἀρκαδίας, καί ἀπῆλθε πρός τίς αἰώνιες Μονές τό 1938. Αὐτός δέν περιφρόνησε μόνον γονεῖς, συγγενεῖς καί περιουσία, ἀλλά καί αὐτή τήν ἀρραβωνιαστικιά του. Πολλές φορές ἐκείνη τόν παρακαλοῦσε μέ δάκρυα πέφτοντας στά γόνατά του, νά μή τήν ἐγκαταλείψῃ, ἀλλ᾿ ὁ οὐράνιος ἔρως γιά τόν Χριστό καί τήν σωτηρία τῆς ἀθανάτου ψυχῆς του, κατενίκησε τόν ἀνθρώπινο καί φθαρτό ἔρωτα.
Στό Μοναστήρι μας διέπρεψε ὄχι στά γράμματα καί στίς φιλολογίες, ἀλλά στήν θυσία γιά τόν πλησίον. ῏Ηταν ἀκούραστος στήν κάθε ὑπηρεσία τῆς Μονῆς. Ποτέ δέν τόν θυμᾶμαι νά ἀρνήθηκε ὁποιαδήποτε ἐντολή πού ἐλάμβανε ἀπό τόν Γέροντα ἤ ἐξυπηρετήσεις στίς διάφορες ἀνάγκες τῶν ἀδελφῶν. Στά τελευταῖα του προσβλήθηκε ἀπό ἡμιπληγία καί σέ λίγο καιρό ἔφυγε ἀνεπιστρόφως γιά τήν ποθεινή πατρίδα τό 1938.
Ἀρκετοί Πατέρες προεῖδαν τόν θάνατόν τους. ῾Ο ῾Ιεροδιάκονος Σωφρόνιος, ἀδελφός κατά σάρκα μέ τόν Γέρο-Ἀνδρέα καί ἀνεψιοί τοῦ ἀειμνήστου ἡγουμένου παπᾶ-Συμεών, ἀξιώθηκαν θαυμαστοῦ τέλους. ῾Ο μέν Γέρο-Ἀνδρέας ἔφυγε τό 1934 σέ ἡλικία 85 ἐτῶν, χωρίς νά γνωρίσῃ κάποια σωματική ἀσθένεια, οὔτε καί πονόδοντο σ᾿ ὁλόκληρη τήν ζωή του, ὁ δέ διακο-Σωφρόνιος, ἐτελείωσε τήν παροῦσα βιοτή του σέ ἡλικία 34 ἐτῶν, μόλις τέσσαρα χρόνια ἀφ᾿ ὅτι ἦλθε τό 1935 στό Μοναστήρι. Ἀξιώθηκε νά ἴδῃ τούς ῾Αγίους Προστάτας τῆς Μονῆς μας, τόν ῞Αγιο Νικόλαον, τόν ῞Οσιο Γρηγόριο καί τήν ῾Αγία Ἀναστασία τήν Ρωμαία, τούς ὁποίους εἶδε νά μπαίνουν ἀπό τό παράθυρο καί νά τοῦ λέγουν: «῾Ετοιμάσου, θά ἔλθουμε  σέ τρεῖς ἡμέρες νά σέ πάρουμε.
῾Ομοίως καί ὁ Γέρο-Σίμων προεῖδε τόν θάνατό του. Ἐνῶ ἦταν στό κρεββάτι του στό γηροκοιμεῖο καί εὑρισκόταν πρός τό τέλος, σηκώθηκε, ἔβαλε τό ράσο του καί ἐπῆγε στήν ἐκκλησία. ῾Η Μονή τότε πανηγύριζε τόν Πολιοῦχο της, τόν ῞Αγιον Νικόλαο, τόν Προστάτη τῶν πτωχῶν, ἀσθενῶν καί χηρῶν. ῞Ολοι οἱ Πατέρες ἐξεπλάγησαν, ὁπόταν εἶδαν τόν Γέρο-Σίμωνα, ἑτοιμοθάνατο νά ἔρχεται στούς Αἴνους γιά νά προσκυνήσῃ τό Μῦρο καί τό ῞Αγιο Λείψανο τοῦ Προστάτου τῆς Μονῆς.῾Ο γηροκόμος Μοναχός τόν παρετήρησε. Γιατί, πάτερ Σίμων, σηκώθηκες ἀπό τό κρεββάτι σου, χωρίς νά μέ φωνάξῃς; "῏Ηλθα νά προσκυνήσω τόν Προστάτη μας γιά τελευταία φορά. Αὔριο θά φύγω καί μάλιστα μέ Δεσπότη".

Ἱερά Μονή Ὁσίου Γρηγορίου  

Ἅγιον Ὅρος Ἄθω  
2005

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

________________________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

 Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας   π.Δαμασκηνός - Γρηγοριάτικο γεροντικό