Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα. Πέμπτη συνομιλία (ερωτ. 133-138)

Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα

Τέλος Πέμπτης συνομιλίας (ερωτ. 133-138)

Άγιον Πάσχα 1983 Ιερομόναχος  Ιωαννίκιος Μπάλαν

133.    Ποια είναι τα ιδιώματα της ψυχής μετά θάνατον;

    Ή ψυχή μετά τον θάνατο του σώματος διατηρεί τα δοσμένα από το Θεό ιδιώματα της, όπως, την μνήμη, την λογική, την σκέψη, την αντίληψη,  τον αυτεξούσιο κλπ. Ενώ αντίθετα μερικές ιδιότητες, όπως ή χαρά, ή οργή, ό φόβος, ή φαντασία, ή δραστηριότητα καί τα παρόμοια δεν λειτουργούν εκεί, όπως λειτουργούσαν εδώ, όπου ή ψυχή ήταν ενωμένη με το εμπαθές σώμα.
Όλα αυτά τα ιδιώματα μετά τον θάνατο αποπνευματοποιούνται καί οι σωματικές δυνάμεις γίνονται πνευματικές, κατά τον λόγο του Αποστόλου Παύλου, πού λέγει: «σπείρετε σώμα ψυχικό, εγείρεται σώμα πνευματικόν» (Α' Κορ. 15,44).
Τα ιδιώματα του αναστηθέντος εκ των νεκρών σώματος, κατά τον Απόστολο Παύλο είναι τέσσερα:
Ή αφθαρσία, ή τιμή, ή δύναμις καί ή πνευματικότητα. Ενώ τα ιδιώματα της αναστημένης ψυχής είναι, όσα αναφέραμε παραπάνω τα όποια παραμένουν αιωνίως ενωμένα μαζί της είτε αυτή είναι στον παράδεισο είτε είναι στην κόλαση.

Αντίθετα, τα φυσικά ιδιώματα του ανθρωπίνου σώματος, όπως ή δυνατότητα  γονιμοποιήσεως καί ακράτειας σε τροφές καί ηδονικές απολαύσεις, μετά τον θάνατο δεν συντροφεύουν την ψυχή, δεδομένου ότι τα πνευματικά σώματα στον παράδεισο δεν έχουν ανάγκη από τροφές καί ποτά, όπως λέγει ό Απόστολος Παύλος: «Ή Βασιλεία του Θεού ουκ εστίν βρώσης καί πόσης, αλλά δικαιοσύνη, ειρήνη καί χαρά εν Άγίω Πνεύματι» (Ρωμ.14,17).

134. Οι ψυχές των δικαίων γνωρίζονται μεταξύ τους στο παρά¬δεισο και των αμαρτωλών στην κόλαση; Ποια σχέση υπάρχει μεταξύ των ευρισκομένων στον παράδεισο, στην κόλαση και των ζώντων στην γη;

Το ότι οί δίκαιοι γνωρίζονται μεταξύ των στον παράδεισο, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία. Αυτό μας το φανερώνει ό ίδιος ο Σωτήρ στην παραβολή του πλουσίου καί του Λαζάρου• «Καί εν τω Άδη έπάρας τους οφθαλμούς αυτού, υπάρχων εν βασάνοις, ορά , τον Αβραάμ από μακρόθεν καί τον Λάζαρο εν τοις κόλποις αυτού» (Λουκ. 16,23).
Καί όχι μόνο φαίνονται αλλά μαθαίνουμε από το ιερό Ευαγγέλιο Ότι καί ακούονται μεταξύ των. Ιδού τι λέγει ό πλούσιος από την κόλαση προς τον Αβραάμ: «Πάτερ Αβραάμ ελέησαν με καί πέμψουν Λάζαρο».
Ή σχέση πού υπάρχει μεταξύ των είναι ότι άκούουν οί μεν τους δε, αλλά από μακριά, όπως οί κολασμένοι ζητούν την βοήθεια των σεσωσμένων για να λυτρωθούν από τα βάσανα. Ενώ οί ζώντες έχουν σχέση πνευματικής αγάπης με τους νεκρούς, ασχέτως πού ευρίσκονται καί κάνουν προσευχές καί ελεημοσύνες για να λυτρωθούν από κάθε είδους τιμωρία.
Είναι καθήκον των καί προπαντός στην Θεία Λειτουργία να προσεύχονται για τους νεκρούς, των οποίων είναι δυνατή ή έξοδος της ψυχής των από την κόλαση καί ή μεταφορά της στον παράδεισο δια του θείου ελέους. Καί αυτό είναι δυνατόν μέχρι της εσχάτης κρίσεως, διότι μετά άπ' αυτή δεν μπορούν πλέον ποτέ να αλλάξουν θέση.

135. Ό Θεός, ό όποιος γνωρίζει καί πριν να γεννηθούν αυτούς πού δεν θα σωθούν, γιατί δεν τους αναγκάζει να βαδίσουν την οδό της σωτηρίας;

        Ναι, ό Θεός τα γνωρίζει Όλα πριν εμείς γεννηθούμε. Γνωρίζει ποιοι από τους ανθρώπους θα σωθούν καί ποιοι θα κολασθούν. Άλλα δεν τους προσδιορίζει εκ των προτέρων καί τους αφήνει στο ελεύθερο θέλημα τους.
Εάν αναγκάσει τον άνθρωπο στην οδό της σωτηρίας, του αφαιρεί την ελευθερία καί το αυτεξούσιο καί τότε ό άνθρωπος δεν θα έχει κανένα μισθό. Ό Θεός δεν είναι διαρρήκτης της πόρτας της ψυχής μας, αλλά κτυπά μόνο την πόρτα καί το άνοιγμα της έγκειται στην ελεύθερη θέληση του άνθρωπου.
"Άκουσε τι λέγει ό Κύριος; «Ιδού έστηκα επί την θύραν καί κρούω• εάν τίς ακούσει μου της φωνής καί άνοιξη την θύραν, καί εισελεύσομαι προς αυτόν καί δειπνήσω μετ' αυτού καί αυτός μετ' εμού» ('Αποκ. 3,20).
Ό Θεός γνώριζε εκ των προτέρων ότι ή πόλης Νινευή θα χανόταν, λόγω των αμαρτιών της, αλλά δεν είχε αποφασίσει την καταστροφή της εκ των προτέρων, διότι περίμενε την επιστροφή των ανθρώπων. Ή επιστροφή τους με την μετάνοια επέφερε καί την μεταβολή της αποφάσεως του Θεού για το καλό τους.
Έτσι λοιπόν παραμένει στην θέληση του ανθρώπου να στεφανωθεί ή να τιμωρηθεί, διότι ό Θεός «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι καί εις έπίγνωσιν αληθείας ελθείν». Για την προσωπική μας σωτηρία ζητάει από εμάς μόνο μία προϋπόθεση ό Θεός: Την ενότητα της θελήσεως μας με την δική του θέληση καί τότε ουδέποτε θα κολασθούμε.

136.    Ό άνθρωπος πού λόγω κακής διαπαιδαγωγήσεως ήταν κα¬κός από την παιδική του ηλικία, θα κολαστεί μετά θάνατο;

    Εδώ την μεγαλύτερη ευθύνη την έχουν οί γονείς. Καί αυτός πού δεν γνώρισε το θέλημα του Θεού καί αμάρτησε, λέγει ό Κύριος Ότι, «δαρήσεται ολίγας» (Λουκ. 12,48). Άλλα πολλούς μας τιμωρεί ό Θεός όχι διότι ξέρουμε πολύ λίγα, αλλά δεν ενδιαφερθήκαμε να μάθουμε περισσότερα, ώστε να κάνουμε καί περισσότερα.

137.    Πώς μπορεί να βοηθήσει ή Εκκλησία τίς ψυχές των πιστών μετά θάνατο;

Λέγει ό άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης ότι περισσότερο από οποιαδήποτε εργασία, οί ψυχές των νεκρών μας βοηθούνται μετά θάνατο με την Θεία Λειτουργία καί την εξαγωγή μερίδας στην προσκομιδή γι' αυτούς.
Οί προσευχές υπέρ των νεκρών έχουν περισσότερη δύναμη, όταν αυτοί ήταν πιστοί χριστιανοί, ελεούσαν τον πλησίον των καί πέθαναν εν μετάνοια. Συγχρόνως αυτές οί προσευχές των ζώντων είναι ενώπιον του Κυρίου μία έμπρακτος εκδήλωσις φιλαδελφίας προς τους πεθαμένους αδελφούς των.
Εάν οί αμαρτίες του νεκρού ήταν μικρές τότε αυτός ωφελείται από την γενομένη στο όνομα του Λειτουργία, από τίς προσευχές καί τίς ελεημοσύνες πού γίνονται γι' αυτόν.
Ενώ, εάν οί αμαρτίες του είναι πολλές καί μεγάλες καί δεν τίς εξομολογήθηκε στην ζωή του, τότε δεν συγχωρείται, αλλά μόνο αισθάνεται κάποια ανακούφιση, διότι ό Θεός έκλεισε την πόρτα του παραδείσου γι' αυτόν. Ωφελούνται όμως καί οί ζώντες πού προσεύχονται γι' αυτόν.
     Ή μερίδα πού εξάγεται γι' αυτόν στην Λειτουργία, στην μνημόνευση των νεκρών, ενώνει τον αποθανόντα αδελφό με τον Θεό καί κοινωνεί μαζί του αόρατος.
Ωφελούν ακόμη τίς ψυχές των νεκρών καί τα μνημόσυνα πού γίνονται την τρίτη, την ενάτη καί την 40η ήμερα από του θανάτου των.
 Ή μνημόνευσης των νεκρών συνεχίζεται να γίνεται από ένα έτος μέχρι καί επτά, με μνημόσυνα στην εκκλησία. Αυτός πού απέθανε εξομολογημένος, αλλά δεν πρόφθασε να εκτέλεση τον κανόνα του (επιτίμιο) βοηθείται μετά θάνατο από τίς ακολουθίες της εκκλησίας, τίς προσευχές καί ελεημοσύνες πού γίνονται γι' αυτόν.
Μεταξύ των προσευχών πού λέγονται για τους νεκρούς οί πλέον ωφέλιμες είναι της Θείας Λειτουργίας. ("Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης).

138. Τι καί πόσα είναι τα εναέρια τελώνια από τα όποια διέρχεται ή ψυχή μετά τον θάνατον της;

 Τα εναέρια τελώνια από όπου περνούν καί ελέγχονται οί ψυχές των ανθρώπων μετά θάνατον, είναι σχηματισμένα σε ομάδες πονηρών πνευμάτων, τα όποια στέκονται στην οδό από όπου πρόκειται να περάσουν οί ψυχές καί τίς εμποδίζουν, λέγουν τα αμαρτήματα πού έκαναν, ακόμη καί αυτά πού εξομολογήθηκαν καί τα εγκατέλειψαν από πολύ χρόνο πριν, τίς σκέψεις ή τα έργα, πού έκαναν με την θέληση των ή όχι, από την παιδική τους ηλικία μέχρι την ώρα του θανάτου των.
Ό άγιος Απόστολος Παύλος λέγει γι' αυτά τα διαβολικά τελώνια: «Ότι ουκ εστίν ημών ή πάλη προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου» (Έφεσ. 6,12).
Έτσι, όπως ό Απόστολος Παύλος βεβαιώνει, ό όποιος ανέβηκε μέχρι τρίτου ουρανού, καθώς καί ή παράδοση της Εκκλησίας μας διδάσκει, τα εναέρια πνεύματα διαιρούνται σε ομάδες ή τάγματα, κατά τον αριθμό των παθών καί των θανάσιμων αμαρτιών.
Το ένα τάγμα είναι φοβερότερο από το άλλο, έχει επικεφαλής ένα απαίσιο δαίμονα ως αρχηγό, ό όποιος έχει σκοπό να εξέταση την ψυχή για κάθε αμάρτημα της. Δηλαδή, πότε το έκαμε, πώς το έκαμε, πόσες φορές, σε τι περιβάλλον, εάν το εξομολογήθηκε ή όχι στον ιερέα, εάν έκανε ή όχι επιτίμιο γι' αυτό, εάν παρακίνησε καί άλλους να κάνουν το ίδιο ή όχι.
Τα φοβερότερα τελώνια πού εμποδίζουν τους περισσοτέρους χριστιανούς είναι τα της πορνείας, μέθης, εκτρώσεων, υπερηφάνειας, απιστίας, εγκλημάτων, ακηδίας, φιλαργυρίας, μίσους καί γαστριμαργίας.
Τώρα όσο για τον ακριβή αριθμό των πονηρών τελωνίων, παραμένει άγνωστο. Μερικοί άγιοι καί μάλιστα ό άγιος Βασίλειος ό Νέος (26 Μαρτίου) απαριθμεί τα εναέρια πνεύματα σε 20, προκειμένου για τις βασικότερες αμαρτίες, άλλοι τα απαριθμούν σε 24. Εμείς δεν πρέπει να εξετάζουμε τα απόκρυφα μυστήρια του Θεού. Μόνο αυτό πρέπει να ξέρουμε, ότι καί για ένα λόγο μας άκαιρο θα δώσουμε λόγο εκείνη την ώρα (Ματθ. 5,22).
Γι' αυτό πρέπει να εγκαταλείψουμε κάθε αμαρτία μας, να εξομολογούμεθα στους καλλίτερους Πνευματικούς, να κάνουμε ελεημοσύνες, να τρέχουμε όσο γίνεται συχνότερα στην εκκλησία, διότι έτσι θα συγχώρηση ό Θεός τίς αμαρτίες μας καί οί ψυχές μας θα γλιτώσουν από τα εναέρια πνεύματα καί τα βάσανα της κολάσεως.

Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη 1980

Πηγή στο διαδίκτυο - Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

________________________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, ἀπό τήν ἱεραποστολή τοῦ Κογκό, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Διαβάστε τα υπόλοιπα πατώντας  Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα