Στάρετς Σάββας Ο Παρηγορητής. Ἀπληστία, τσιγγουνιά καί ἐλεημοσύνη. Μέρος Β΄ (Τελευταίο)

Απόσπασμα από το βιβλίο «Στάρετς Σάββας  Ο Παρηγορητής»
π.Ιωάννου Φωτοπούλου

Διδαχές τοῦ στάρετς Σάββα

Ἀπληστία, τσιγγουνιά καί ἐλεημοσύνη Β΄

Ἄς μή ἀποφεύγουμε τίς εὐκαρίες ἀγαθοεργίας, φιλοξενίας.  Ὁ Κύριος στό  φοβερό Κριτήριο δέ θά ρωτήσει: «Πόσες προσευχές ἐκαμες;» ἀλλά θά ρωτήσει: «Ἤμουν γυμνός. Μέ ἔντυσες; Ἤμουν πεινασμένος.  Μέ τάισες; Ἤμουν στήν φυλακή.  Μέ ἐπισκέφθηκες; Γιά τέτοιο ἔλεος πού δείχνεις, ὅπως τό νά παρηγορήσουμε το δυστυχισμένο, νά στηρίξεις τά  γηρατειά, νά δεχθεῖς κάτω ἀπό τη στέγη σου τό ὀρφανό, τόν ἀβοήθητο, ὁ Κύριος στένει μεγαλύτερο ἔλεος.  Νά, τι περιμένει ἀπό μᾶς ὁ Κύριος: εὐσπλαχνία, συγχώρηση τῶν ὕβρεων.  Εἶναι μεγάλη ἀρετή νά προσευχόμαστε γιά τούς ὑβριστές μας.  «Κύριε, ἄφες αὐτοῖς΄οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι»(Λουκ. 33,44). «Ἀφίετε εἴ τι ἔχετε κατά τινος, ἵνα καί ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ ἔν τοῖς οὑρανοῖς ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶν» (Μαρκ.11,25).
Μεγάλο πνευματικό ἔργο ἐπιτελοῦμε, ἄν παρηγοροῦμε τόν λυπημένο, γιατί ἡ λύπη φέρνει τόν πνευμτικό θάνατο.  Εἶναι καλό νά διαβάζουμε πνευματικά βιβλία, νά πηγαίνουμε στήν ἐκκλησία, ἀλλά δέν εἶναι λιγότερο καλό νά παρηγοροῦμε τόν πλησίον, ὅταν ἔχει ἀνάγκη.  Ὅποιος δέν ἔχει συμπάθεια στήν καρδιά του καί εὐσπλαχνία γιά τούς ἀνθρώπους, ἐκεῖνος δέ φοβᾶται τό λόγο τῆς Ἁγίας Γραφῆς: «Ἡ γάρ κρίσις ἀνελεός ἐστι τῷ μή ποιήσαντι ἔλεος» (Ἰακ. 2,13)  Τούς ἐλεήμονες ὅμως ἀναμένει μεγάλο ἔλεος κατά τήν ἔσχατη Κρίση.  «Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες ὅτι αὐτοί ἐλεηθήσονται».
Ἡ ἐλεημοσύνη ἔχει καθιερωθεῖ ὄχι γιά τούς λαμβάνοντες, ἀλλά γιά τούς δίδοντες, γιατί αὐτοί οἱ τελευταῖοι λαμβάνουν ἀπ΄ αὐτή μεγάλη ὠφέλεια, ἀφοῦ ἡ ἀρετή αὐτή προεξενεῖ
παρρησία τῶν ἐλεούντων πρός τό Θεό.  «Μακάριοι ἐσι διδόναι μᾶλλον ἤ λαμβάνειν».

Στό στάρετς ἄρεσε νά δίνει στούς φτωχούς, καί ζητοῦσε νά κάμουν τό ἴδιο καί τά  πνευματικά
του παιδιά.  Ζητοῦσε ἐπίσης νά τά κάμουν ὅλα μέ διάκριση καί τούς προειδοποιοῦσε ὄτι φτωχός δέν εἶναι μόνο ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος στέκεται μέ ἁπλωμένο τό χέρι.  Ὑπάρχουν πολλοί, οἱ ὁποῖοι δέ ζητοῦν, ἀλλά δεν ἔχουν οὔτε ἕνα κομμάτι ψωμί γιά νά φᾶνε. Ὁ Ἅγιος Φιλάρετος ὁ ἐλεήμων συνάντησε κάποτε ἕνα σεμνά ντυμένο φτωχό ἀξιωματοῦχο  (στ΄ἀλήθεια πάμπτωχο) , μπῆκε στό  σπίτι του καί ἔφριξε ἀπό τή φτώχεια του.  Γι΄αὐτό τοῦ πλήρωσε ὅλα τά  χρέη.  Ἔλεγε ἐπίσης σέ κάποιους στάρετς:
-Ἄς ποῦμε πηγαίνεις στή δουλειά σου κι ἔχεις μαζί χρήματα μόνο γιά το φαγητό σου.  Καί συναντᾶς κάποιον φτωχό ἀδελφό σου.  Δῶσ΄ τα του ὅλα ὅσα ἔχεις καί πές στόν ἑαυτό σου: «Ἔντάξει, γιά χάρη του θά κάμω ὑπομονή μέχρι τό βράδυ πού θά γυρίσω στό  σπίτι».  Ὅμως γιά τήν μικρή αὐτή ἐλεημοσύνη πολλές ἁμαρτίες σου θά συγχωρηθοῦν.  Ἔτσι νά ἐνεργεῖτε σέ ὅλα μέ ἀγάπη καί διάκριση.
Ἀνταποκρινόμενα σ’αὐτές τίς νουθεσίες τοῦ στάρετς, πάρα πολλά πνευματικά του τέκνα πραγματικά ἄρχισαν νά ἀρκοῦνται μόνο στά ἀπαραίτητα καί ὅλα τά  ὑπόλοιπα, ἡ προηγούμενη πολυτέλεια καί ἡ διακόσμηση στά σπίτια καί τήν ἐνδυμασία, ὅλα πῆγαν σέ ἔργα φιλανθρωπίας.  Καί ὅλο τό συσωρευμένο χρῆμα βρῆκε τή θέση του σέ καλή χρήση.
Ὁ στάρετς δέν ἔδινε καμμιά σημασία στά χρήματα καί ἔλεγε:
-Γιά ὄλα ὁ Κύριος θά μᾶς ἀνταμείψει, ἀκόμη καί γιά ἕνα ποτήρι ψυχροῦ ὕδατος πού θά δοθεῖ στό  ὅνομά Του.  «Ὅς γαρ ἄν ποτίσῃ ὑμᾶς ποτήριον ὕδατος ἐν τῷ ὀνοματί μου, ὅτι Χριστοῦ ἐστέ, ἀμήν λέγω ὑμῖν, οὐ μή ἀπολέσῃ τόν μισθόν αὐτοῦ» (Μαρκ.9,41).  Ὁ Κύριος δέν ἀφήνει τόν ἄνθρωπο χωρίς βραβεῖο ἀκόμη καί γιά τό μικρότερο ἔργο του.  Γιά παράδειγμα, κάποιος ἄνθρωπος στρώνει μέ ἄμμο ἕνα δρομάκι γιά νά μή γλιστροῦν οἱ ἄνθρωποι καί πέφτουν.  Ὁ Κύριος καί ἐδῶ τόν ἀνταμείβει γιά τό ἔργο του αὐτο καί ἀκόμη τόν ἀναμένει οὐράνια ἀνταμοιβή.
Ὁ στάρετς πολύ ἐκτιμοῦσε τήν πνευματική ἐλημοσύνη, δηλαδή τή φροντίδα γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς τοῦ πλησίον, τήν προσπάθεια νά ἀπομακρύνει κάποιος τόν ἀδελφό του ἀπό τήν ἁμαρτία.  Ὁ ἴδιος συνεχῶς προσευχόταν γιά τή συγχώρηση καί ἐπιστροφή τῶν ἁμαρτωλῶν μ΄αὐτά τά λόγια:
-Κύριε, ὄχι γιά χάρη μου , ἀλλά ἐξ αἰτίας τῆς χάριτος τῆς ἱεροσύνης, καί τοῦ μεγάλου σχήματος, μήν ἀπολέσεις τό ἔργο τῶν χειρῶν Σου.  Ἄς παύσουν νά ἐργάζονται γιά τό Σατανά καί ἄς ἐπιστρέψουν σέ Σένα! Κύριε ὅλα σέ Σένα εἶναι δυνατά.  Ἐσύ εἶπες: «ἐάν τίς ἐν ὑμῖν πλανηθῇ  ἀπό τῆς ἀληθείας καί ἐπιστρέψῃ τις αὐτόν, γινωσκέτω ὅτι ὁ ἐπιστρέψας ἁμαρτωλόν ἐκ πλάνης ὁδοῦ αὐτού σώσει ψυχήν ἐκ θανάτου καί καλύψει πλῆθος ἁμαρτιῶν» (Ἰακ.5,19-20) καί «εὔχεσθε ὑπέρ ἀλλήλων ὅπως ἰαθῆτε» (Ἰακ.5,16).  Δίδαξε καί αὐτούς νά πορσεύχονται καί σῶσε τους ὅλους.
Ἀπευθυνόμενος στό λαό ὁ στάρετς ἔλεγε:
-Ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἄπειρη. Ἐμεῖς προσβάλλουμε τόν Κύριο, ἀλλά Αὐτός πάλι μᾶς δίνει χεῖρα βοηθείας καί μᾶς ἐξάγει ἀπό τόν Ἄδη. Ἐμεῖς τόν παροργίζουμε ἀλλά αὐτός στέλνει τούς Ἁγίους Ἀγγέλους γιά νά  μᾶς βγάλει ἀπό τήν κόλαση.  Νά λέτε στήν προσευχή σας: Κύριε, δῶσε μας τή δύναμη νά σταυρώσουμε «τήν σάρκα σύν τοῖς παθήμασι καί ταῖς ἐπιθυμίαις», ὥστε νά μή προσβλάλλουμε πλέον τήν μεγαλωσύνη Σου.