Ἡ ἰδέα τῆς ἐξελίξεως ἀπό τῆς διαδόσεως τοῦ χριστιανισμοῦ μέχρι τέλους τῆς μεσαιωνικῆς περιόδου. Κεφάλαιον Β΄. Μητροπολίτου Πειραιῶς Σεραφείμ. Μέρος Β'

«Κόσμος: Ἐξέλιξις ἤ δημιουργία; Τυχαιότης ἤ Πάνσοφος Σκοπιμότης;  Φυσική ἐπιλογή ἤ ἀπερινόητος Θεία Πρόνοια;»

Μητροπολίτου Πειραιῶς Σεραφείμ

Ἐκ τῆς τόσον λεπτομεροῦς διατυπώσεως τῶν χωρίων τούτων σαφῶς, φρονοῦμεν, διευκρινίζεται ὅτι τό περί οὗ «στερέωμα – οὐρανός» εἶναι ἡ περι­βάλλουσα τήν γῆν «ἀτμόσφαιρα» - ὁ ἀήρ, ἐν ἀντιθέσει πρός τόν «οὐρανόν» τῆς 1^ης παραγράφου τοῦ αὐτοῦ κεφ. τῆς Γενέσεως, δι’ οὗ νοεῖται τό «ὑλικόν σύμπαν». Τήν αὐτήν ἄλλως τε ἑρμηνείαν δίδει καί ὁ Μ. Βασίλειος εἰς τήν 3^ην Ὁμιλίαν του εἰς τήν «Ἑξαήμερον»[1].

 Καί ἐν τῇ ἀτμοσφαίρᾳ  (τῷ ἀέρι)  διεχωρίσθη ὑπό τοῦ Θεοῦ - καί εἶναι - τό «ἐπάνω τοῦ στερεώματος» (αὐτ. παρ. 7) δηλ. τό ἐπ’ αὐτῆς - τῷ ἀέρι - ὕδωρ, τό διαχωριζόμενον δι’ αὐτῆς ἀπό τοῦ ὕδατος τοῦ «ὑποκάτω» αὐτῆς, ἤτοι τοῦ συναχθέντος ἐπί τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς καί σχηματίσαντος θαλάσσας, λίμνας, ποταμούς καί πηγάς.

 Ἐχωρίσθη, τό ὅλον ὕδωρ, ὅπερ εἰς πυκνούς ὑδρα­τμούς περιέβαλλε ἀρχικῶς τήν γῆν, εἰς τό ἐπί τῆς γῆς (καί «ὑποκάτω τοῦ στερεώματος»…) καί εἰς τό ὑπεράνω αὐτῆς καί «ἐπάνω» - ἐπί τοῦ στερεώ­ματος (δηλ. τῇ ἀτμόσφαιρᾳ ἤ τῷ ἀέρι) τοιοῦτον, ὅπερ εὑρισκόμενον ἐν αὐτῇ εἰς ὑδρατμούς μεταβάλλεται, ψυχόμενον, εἰς νέφη, εἰς ἱπταμένας καί αἰωρουμένας ὑπεράνω τῆς γῆς «συναγωγάς ὑδάτων»... 

Καί εἰς ἀμφότερα τά ὕδατα, μετά τόν χωρισμόν αὐτῶν, ἀπευθύνεται τό θεῖον πρόσταγμα τοῦ ἐδ. 20 - 23 «ἐξαγαγέτω τά ὕδατα ἑρπετά ψυχῶν ζωσῶν καί πετεινά…». Εἶναι συνεπῶς ἀπολύτως πρόδηλον, κατόπιν τούτων, ὅτι διά τοῦ θείου προστάγματος τά μέν ὑδρόβια, ἐν γένει, ἐδημιουργήθησαν (αὐτήν τήν ἔννοιαν ἔχει τό πρόσταγμα «ἐξαγαγέτω») αὐτοστιγμεί ἐν τῷ «πρώτῳ ὕδατι - τῷ ἐπί τῆς γῆς, δηλ. εἰς τάς θάλασσας, τάς λίμνας, τούς ποταμούς... Τά δέ πτηνά, ἐν τῷ δευτέρῳ, τῷ ἐν τῇ ἀτμοσφαίρᾳ - τῷ ἀέρι.

Ἄν ἐπρόκειτο περί ἐξελικτικῆς δημιουργίας καί τῶν πτηνῶν ἐν τῷ ἐπί τῆς γῆς ὕδατι, ἀναμφιβόλως ἡ Γραφή ὄχι μόνον θά ἐποιῆτο χρῆσιν τοῦ ἑνικοῦ «...ἐξαγαγέτω τό ὕδωρ...» (ὡς τονίζει καί ἐν τῷ 9ῳ ἐδαφίῳ. «...Συναχθήτω τό ὕδωρ τό ὑποκάτω τοῦ οὐρανοῦ...»), ἀλλά θά προσέθετεν ἀσφαλῶς προσέτι καί τήν διάκρισιν «τό ὑποκάτω τοῦ στερεώματος» ἤ «τοῦ Οὐ­ρανοῦ» διά νά ἀποφευχθῇ πᾶσα παρερμηνεία καί σύγχυσις, ἐφόσον ὁ χωρι­σμός τῶν ὑδάτων ἐγένετο πρό τῆς δημιουργίας τῶν ἐν αὐτοῖς δημιουργηθέντων ἐμψύχων ὄντων.

 Δέν πρόκειται ἄρα ποσῶς καί πάλιν περί ἐξελίξεως τῶν ἐνοργάνων καί ἐμψύχων ὄντων οἱασδήποτε μορφῆς... Πρός ἐπίρρωσιν δέ τῆς ἀληθείας ταύτης, τῆς καί ὑπό τῶν χωρίων τούτων πανηγυρικῶς, φρονοῦμεν, ἅπαξ ἔτι διακηρυσσομένης, καλόν ἐθεωρήσαμεν νά παραθέσωμεν καί ὀλί­γας προσέτι περικοπάς ἐκ τῶν αὐτῶν εἰς τήν «Ἑξαήμερον» Ὁμιλιῶν τοῦ Μεγ. Βασιλείου, ὡς αὗται ἀναφέρονται ἐν τῇ Ε.Π. (Migne) καί αἵτινες ἔχουσιν ὡς ἑξῆς:

Τόμ. 29, σ. 97. Ὁμιλ. Ε΄ «Περί βλαστήσεως γῆς». «…Καί τοῦτό ἐστι τό κατά γένος. Οὐ γάρ ἡ προβολή τοῦ καλάμου ἐλαῖας ἐστί ποιητική, ἀλλά ἐκ καλάμου μέν ἕτερος κάλαμος, ἐκ δέ τῶν σπερμάτων τά συγγενῆ τοῖς καταβληθεῖσιν ἀποβλαστάνει. Καί οὕτω τό τῇ πρώτῃ γενέσει προβληθέν παρά τῆς γῆς μέχρι νῦν διασώζε­ται τῇ ἀκολουθίᾳ τῆς διαδοχῆς φυλασσομένου τοῦ γέ­νους...» Αὐτ. σελ. 105. «...Καί ξύλον κάρπιμόν φησι, ποιοῦν καρπόν, οὗ τό σπέρμα αὐτοῦ κατά γένος καί καθ’ ὁμοιότητα... Ἐπί τούτῳ τῷ ρήματι πᾶσαι μέν αἱ λόχμαι κατεπυ­κνοῦντο… πάντα ἐν μίᾳ καιροῦ ροπῇ, οὐκ ὄν­τα πρότερον, ὑπέρ τήν γῆν εἰς τό εἶναι παρῆλθε μετά τῆς οἰκείας ἑκάστου ἰδιότητος, ἐναργεστάταις μέν διαφοραῖς ἀπό τῶν ἑτερογενῶν χωριζόμενα, οἰκείῳ δέ ἑκάστου γνωριζόμενον χαρακτῆρι...».

Ὁμιλ. Ζ΄ «περί Ἑρπετῶν» (αὐτ. σ. 147 - 148).  «...Μετά τήν τῶν φω­στήρων δημιουργίαν καί τά ὕδατα λοιπόν πληροῦται ζώων... Καί ὧν οὐδ' ἄν τά γένη τις ἀριθμήσασθαι δυνηθείη, τούτων τήν ζωήν εὐθύς ἐνερ­γόν καί κινούμενην ἀπέδειξεν ἡ μεγάλη καί ἄφατος τοῦ Θεοῦ δύναμις, ὁ­μοῦ τῷ προστάγματι τῆς πρός τῷ ζωογονεῖν ἐπιτηδειότητος ἐγγενομένης τοῖς ὕδασιν... Ἑ­κάστου γένους τάς ἀπ’ ἀρχάς νῦν, οἱονεί σπέρματά τινα τῆς φύσεως προβληθῆναι κελεύει... Πάντα μεγίσταις διαφοραῖς ἀλλήλων κεχωρισμένα, καί ἐν ἑτέροις καί ἑτέροις εἴδεσι καθεστῶτα... Πάντα δέ ὁμοίως τό πρῶτον ἐκεῖνο πρόσταγμα καί ἡ ἄφατος ἐκείνη παρήγαγε δύναμις. Πολλαί τῶν βίων παραλλαγαί· πολλαί αἱ περί τάς διάδοχάς ἑ­κάστου γένους διαφοραί… Καί ἑκάστω γένει ἡ διαδοχή ἀπαράλλακτος καί ἀνεπίμικτος πρός ἑτέραν φύσιν...». 

Καί σελ, 157 αὐτ. «Ἄκουε τῶν Ἰχθύων μονονουχί φωνήν ἀφιέντων... ὅτι εἰς διαμονήν τοῦ γένους τήν μακράν ταύτην ἀποδημίαν στελλόμεθα». (σ.σ. Πρόκειται περί τῶν τακτικῶς ἀποδημούντων...).

Ὁμιλ. Η΄. «Περί πτηνῶν καί ἐνύδρων» (αὐτ. σελ. 164 ἐξ.). «… Βλαστησάτω ἡ γῆ οὐχ ὅπερ ἔχει προβαλλέτω, ἀλλ’ ὅ μή ἔχει κτησάσθω… Ἐξαγαγέτω ἡ γῆ ψυχήν, οὐ τήν ἐναποκειμένην, ἀλλά τήν διδομένην  αὐτῇ ὑπό τοῦ Θεού δι’ ἐπιταγῆς...». (αὐτ. σ. 168 ἐξ.) «Ἐξαγαγέτω, φησί, τά ὕδατα... καί πετεινά πετάμενα ἐπί τῆς γῆς κατά τό στερέωμα τοῦ οὐρανοῦ κατά γένος. Διατί ἐξ ὑδάτων καί τοῖς πτηνοῖς τήν γένεσιν ἔδωκεν; 

Ὅτι ὥσπερ συγγένεια τίς ἐστι τοῖς πετομένοις πρός τά νηκτικά. Καί γάρ ὥσπερ οἱ ἰχθεῖς τό ὕδωρ τέμνουν, τῇ μέν κινήσει τῶν πτερύγων εἰς τό πρόσω χωροῦντες, τῇ δέ τοῦ οὐραίου μεταβολή τάς τε περιστροφάς καί τάς εὐθείας ὁρμάς ἑαυτοῖς οἰακίζοντες οὕτω καί ἐπί τῶν πτηνῶν ἐστιν ἰδεῖν, διανηχομένων τόν ἀέρα τοῖς πτεροῖς  κατά τόν ὅμοιον τρόπον. Ὥστε ἐπειδή ἕν ἰδίωμα  ἑκατέροις τό νήχεσθαι, μία τις αὐτοῖς συγγένεια ἐκ τῆς τῶν ὑδάτων γενέσεως παρεσχέθη».

 Σελ. 169. «Εἰσί μέντοι γενῶν διαφοραί μυρίαι καί τοῖς ὄρνεσι... καί τούς βίους καί τάς πράξεις καί τά ἤθη, ἀμύθητον οὖσαν αὐτοῖς τήν πρός ἄλληλα παραλλαγήν». Σελ. 180. «Ἐξαγαγέτω τά ὕδατα... καί πετεινά πετάμενα ἐπί τῆς γῆς... Ἐπί μέν τῆς γῆς ἐκελεύσθη πετᾶσθαι διά τό πᾶσι τήν τροφήν ἀπό τῆς γῆς ὑπάρχειν. Κατά δέ τό στερέω­μα τοῦ οὐρανοῦ..., οὐρανοῦ ἐνταῦθα παρά τό ὁρᾶσθαι τοῦ ἀέρος προσειρημένου· στερεώματος δέ, διά τό πυκνότερόν πως εἶναι, συγκρίσει τοῦ αἰθερίου σώματος, καί μᾶλλον πεπιλημένον ταῖς κάτωθεν ἀνα­φοραῖς τόν ὑπέρ κεφαλῆς ἡμῶν ἀέρα. 

Ἔχεις οὖν οὐρανόν διακεκοσμημένον, γῆν κεκαλλωπισμένην, θάλασσαν εὐθηνομένην τοῖς οἰκείοις γεννήμασι ἀέρα πλήρη τῶν διϊπταμένων αὐτόν ὀρνίθων». (σ.σ. δηλ. τῶν πτηνῶν, δι’ ἅ προφανέστατα ὑπαινίσσεται ὁ ἁγ. πατήρ ὅτι ἐδημιουργήθησαν ἐν τῷ ἀέρι, ὅπως ἐν τῇ θαλάσσῃ τά «οἰκεῖα αὐτῆς γεννήματα...» καί ἐν τῇ γῆ τά «...καλλωπίσματα»  αὐτῆς... «Πάντα προστάγματι Θεοῦ ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό εἶναι παραχθέντα...». (σ.σ. Καί ὄχι δι’ ἐξελίξεως, οἱα­σδή­ποτε μορφῆς).

 Σελ. 184. «...Ἐξαγαγέτω τά ὕδατα πετεινά πετάμενα... Πόσας προείδετο διαφοράς πτηνῶν; ὅπως αὐτά κατά γένος διέστησεν ἀπ’ ἀλλήλων; Πῶς ἕκαστον κεχωρισμένοις ἐχαρακτήρισεν ἰδιώμασι; Ἐπιλείπει μέ διηγούμενον ἡ ἡμέρα τά ἐναέρια ὑμῖν θαύματα διηγούμενον». (σ.σ. Καί πάλιν σαφῶς ὑπαινίσσεται ὁ ἁγ. πατήρ ὅτι ἡ δημιουργία τῶν πτηνῶν ἐγένετο ἐν τῷ ἀέρι - τῇ ἀτμοσφαίρᾳ - δηλ. ἐν τῷ «ὕδατι τῷ ἐπάνω τοῦ στερεώματος»). Καί σελ. 184. «... ἡ γῆ ἡμᾶς ταῖς οἰκείαις βλάσταις ἐδεξιώσατο.  Ἡ θάλασσα τοῖς ἰχθῦσιν, ὁ ἀήρ τοῖς πτηνοῖς...».

Ὁμιλ. Θ΄. «Περί χερσαίων». Σελ. 189. «Ἐξαγαγέτω ἡ γῆ ψυχήν ζῶσαν... ὡς γάρ ἡ σφαῖρα, ἐπειδάν ὑπό τίνος ἀπωσθῇ... φέρεται πρός τό κάταντες... οὕτω καί ἡ φῦσις τῶν ὄντων, ἑνί προστάγματι κινηθεῖσα τήν ἐν τῇ γενέσει καί φθορᾷ (σ.σ. καί ὄχι ἐξελί­ξει…) κτίσιν ὁμαλῶς διεξέρχεται, τάς τῶν γενῶν ἀκολουθί­ας δι’ ὁμοιότητος διασώζουσα, ἕως ἄν πρός τό αὐτό καταντήσῃ τέλος. Ἵππον μέν γάρ ἵππου ποιεῖται διάδοχον καί λέοντα λέοντος, καί ἀετόν ἀετοῦ.

 Καί ἕκαστον τῶν ζώων ταῖς ἐφεξῆς διαδοχαῖς συντηρούμενον μέχρι συντέλειας τοῦ παντός παραπέμπει. Οὐδείς χρό­νος διεφθαρμένα ἤ ἐξίτηλα ποιεῖ τῶν ζώων τά ἰδιώματα, ἀλλ’ ὥσπερ ἄρτι καθισταμένη ἡ φῦσις ἀεί νεαρά τῷ χρόνῳ συμπαρατρέχει...». Σελ. 192 παρ. 3. «...Οὐ τοίνυν ἀποκειμένη τῇ γῆ ἡ ψυχή τῶν ἀλόγων ἐξεφάνη, ἀλλ’ ὁμοῦ τῷ προστάγματι συνυπέστη...».

Διά τῶν συμπληρωματικῶν τούτων περικοπῶν τῶν εἰς τήν «Ἑξαήμερον» Ὁμιλιῶν τοῦ Ἁγίου πατρός πανηγυρικῶς, φρονοῦμεν, ἐπιβεβαιοῦται, ὅτι τό πνεῦμα τῶν ἁγ. καί μεγ. Πατέρων τῆς Ἁγ. ἡμῶν Ἐκκλησίας, τό «πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας», τό ἀπολύτως σύμφωνον πρός τό ἀ­ληθές πνεῦμα τῆς Γραφῆς, ὑπῆρξεν ἀπ’ ἀρχῆς ἐναντίον πάσης ἐννοίας «ἐξε­λίξεως» τῶν ἐνοργάνων ὄντων ἀψύχων καί ἐμψύχων, εἴτε προοδευτικῆς, εἴτε ἀλματικῆς.

Ἀπαντῶντες οἱ ἐξελικτικοί εἰς τά ἀνωτέρω μέ τήν θεωρίαν τοῦ Le Vries ἰσχυρίζονται ὅτι: «…Ἀλλά ἡ ἐξέλιξις δέν ἀνέβηκε ἕνα ὁμαλό δρόμο, ἀλλά μία κλίμακα. Ἡ ἐξέλιξις ἔγινε μέ ἀπότομες κατευθυνόμε­νες ἀπό τή θεία ἐνέργεια ἀλλαγές μέσα στά χρωματοσώματα τῶν ἐμβίων ὄντων. Ἡ ἐξέλιξις ἔγινε κατά γένη. Στά τέλη τοῦ περασμένου αἰῶνος ἕνας Ὁλ­λανδός βοτανολόγος, ὁ Hugo de Vries διηρωτᾶτο πῶς εἶναι δυνατόν νά παράγωνται αἱ τόσο μεγάλαι διαφορές μεταξύ τῶν εἰδῶν. Παρε­τήρη­σεν ὅτι συμ­βαίνει πολλές φορές ἕνας ἀπό τούς ἀπογόνους ἑνός σταθεροῦ εἴδους φυτῶν νά εἶναι τελείως διαφορετικός ἀπό τούς προγόνους του, σέ σημεῖο πού νά ἀποτελεῖ ἕνα καίνούργιο εἶδος. 

Οἱ ἀπόγονοι τοῦ καινούργιου αὐτοῦ εἴδους δέν ἐπανέρχονται στούς χαρακτήρας τῶν προγόνων, ἀλλά διατηροῦν τά και­νούργια χαρακτηριστικά τοῦ εἴδους.. Ὁ de Vries ἐμελέτησε χιλιάδες φυτά. Ποτέ δέν εὕρισκε ἐνδιαμέσους κρίκους μεταξύ παλαιοῦ καί νέου εἴδους, ὅπως θά περίμενε κανείς σύμφωνα μέ τή θεωρία τοῦ Δαρβίνου. Ἡ ἐξέλιξις γινόταν πηδηχτά, κατά γένη, πού εἶχαν μάλιστα καί τό «σπέρμα αὐτῶν ἐν αὐτοῖς», ἐφόσον τό καινούργιο γένος ἔδινε ἀπογόνους ὁμοίους μέ αὐτό (σ.σ. ὡς νά μή ἡδύνατο ὁ Θεός νά δημιουργήσῃ καί τά νέα εἴδη ἤ γένη ἀπ’ εὐθείας, ὅπως τά προηγούμενα, τά πρῶτα, καί ἀνατρέπων τήν τάξιν τῆς ἀρχικῆς δημιουργίας – καθ’ ἥν ἐδημιουργή­θησαν πρῶτον οἱ ὀργανισμοί τῶν ὄντων καί ἐκ παραλλήλου τά «σπέρματα» αὐτῶν «ἐν αὐτοῖς» - ἐπέτρεπεν ἤδη νά προέλθωσιν ἐκ τῶν ἀρχικῶς δημιουργηθέντων ἐνοργάνων ὄντων ἠλλοιωμένα καί παρηλλαγμένα σπέρματα!!!, διά νά παραχθοῦν νέα ὄντα, συγγενῆ πάντοτε πρός τά πρῶτα, ἀλλά μέ τά νέα πλέον καί παρηλλαγμένα σπέρματα «ἐν αὐτοῖς»…). Ὁ De Vries ὠνόμασε τό φαινόμενον αὐτό «μεταλλαγή» (mutation).

Ἐπ’ αὐτῶν ἀπαντῶμεν ὅτι δέν ἐγένετο ποτέ ὑπό τοῦ Θεοῦ βασική παραβίασις εἰς τόν ἀρχικόν τρόπον τῆς Δημιουργίας τῶν ἐνοργάνων ὄντων, ἀψύχων καί ἐμψύχων, ὡς καί εἰς τόν τρόπον - νόμον τῆς ἀναπαραγωγῆς αὐτῶν καί τῆς διαιωνίσεως τῶν εἰδῶν καί τῶν γενῶν των διά τῶν «σπερμάτων» των. Τάς μερικάς, καί κατόπιν παρεμβάσεως τοῦ ἀνθρώπου – ὄχι δηλ. καί πάλιν αὐτομάτους ἤ δι’ αὐτενέργειας τῶν ἰδίων ὄντων - παραβιάσεις τάς ὁποίας προδήλως ἐπίσης ἀπ’ ἀρχῆς ἐπέτρεψε πρός ἐξυπηρέτησιν τῆς Δημιουργίας (ὅπως ἀπ’ ἀρχῆς παρεβίασε διττῶς καί ἀντιστρό­φως τόν γενικόν νόμον τῆς «διαστολῆς» τῶν θερμαινόμενων σωμάτων καί τῆς «συστολῆς» τῶν ψυχομένων ἔν τε τῷ ὕδατι, τῷ διαστελλομένῳ ὅταν ψύχεται εἰς ὡρισμένους βαθμούς, καί ἐν τῇ ἀργίλλω, τῇ συστελλομένῃ, ὅταν ἐπίσης θερμαίνεται εἰς ὡρισμένους βαθμούς),  περιώρισε  καί πάλιν αὐστηρῶς ἐντός τοῦ πλαισίου τοῦ αὐτοῦ «εἴδους» ἤ «γένους» διά τήν παραγωγήν ὡρισμένων μόνον καί ἀπολύτως συγγενῶν «ἐνδιαμέσων» - «μεσα­ζόντων» τύπων ἑκάστου «εἴδους» ἤ «γένους». Τά ὅρια τῶν «παρα­βιάσεων» τούτων ἀνεκάλυψεν ἐνωρίς ὁ ἄνθρωπος καί ἐπωφελήθη αὐτῶν. Ἀλλά διεπίστωσεν ὡσαύτως καί τήν ὕπαρξιν, ἐκ παραλλήλου, τῶν σχετικῶν καί δι’ αὐτάς νόμων τῆς «κληρονομικότητος» καί τῆς «παλινδρο­μήσεως» τῶν Quetellep, Welmorin καί Joansen, ὡς καί τόν νόμον τῆς «ἀγονίας», περί ὧν γράφομεν καί ἐν τοῖς ἑπομένοις. Περί τῶν νόμων δέ τούτων καί ὁ Δρ. P. Patterson (Fable of infidolity, p. 81) τονίζει τά ἑξῆς: «Ἀμέτρητοι προσπάθειαι ἐγένοντο μέ ἐξαπάτησι καί βία, διά νά παραγάγουν διασταυρώσεις εἰδῶν φυτῶν καί ζώων, ἀλλά πάντοτε προέκυψαν τά αὐτά ἀποτελέσματα. 

Ἀπόσβεσις τοῦ προϊόντος τῆς τοιαύτης συζεύξεως ἤ ἐπιστροφή εἰς τήν φύσιν. Τοῦτο δεικνύει καθαρά ὅτι εἰς τήν φύσιν τά εἴδη ἔχουν ξεχωριστήν ὕπαρξιν καί τοῦτο εἶναι ἄρνησις τοῦ «μεταμορφισμοῦ». Εἰς ὁμοίας διαπιστώσεις καί διακη­ρύξεις προέβησαν καί πλῆθος ἄλλο διασήμων ειδικῶν ἐπιστημόνων, ὧν τά ὀνόματα καί τάς γνώμας παραθέτομεν ἐν τῇ συνεχείᾳ.

Ὡς ἐκ τούτων ἀμφισβητοῦμεν, κατ' ἀρχήν, καί αὐτήν τήν ἀλήθειαν τῶν προμνησθεισῶν δῆθεν παρατηρήσεων τοῦ De Vries, ἐφ’ ὧν ἐστηρίχθη ὅλον τό οἰκοδόμημα τῆς «δι’ ἀλμάτων» ἔστω καί θεϊστικῆς ἐξελίξεως τῶν ἐνοργάνων ὄντων, τήν ὁποίαν, ἐάν ἐγένετο ποτέ.., ἐξίσου βε­βαίως θά ἡδύναντο νά ἐπικαλεσθοῦν καί οἱ ἄθεοι ἐξελικτικοί, ὑποστηρίζοντες ὅτι ἐγένετο (... χωρίς ἔκτοτε νά ἐπαναληφθῇ!!!)  ὅλως αὐτομάτως καί τυ­χαίως καί ἄνευ οὐδεμιᾶς θείας παρεμβάσεως καί κατευθύνσεως... 

Εἶναι ἄλ­λως τε χαρακτηριστικόν ὅτι οὐδείς ἄλλος εἰδικός ἐπιστήμων διεπίστωσε τάς παρατηρήσεις ταύτας. Καί διά τοῦτο δέν ἀποκλείομεν νά εἶναι καί αὗται ὅμοιαι μέ τάς γνωστάς καί ἐκ προθέσεως παραποιήσεις τοῦ Χάϊκελ, ἅς ἀναφέ­ρει καί ὁ ἀείμνηστος Ἰ. Σκαλτσούνης ἐν τῷ ἔργῳ του «Δημώδης ἀπολογητι­κή τοῦ Χριστιανισμοῦ», σελ. 318 - 319  (ἔνθα καί σχετικαί γνῶμαι τῶν Perrier, Ἀγαζίζ), ὅπως καί τήν ἀπάτην εἰς τά ὀστᾶ τοῦ περίφημου ἀνθρώπου τοῦ Πελντάουν διά τοῦ ὁποίου τρία τμήματα (σιαγών, κ.λπ.) ἀπεδείχθησαν ἐσκκεμένως πλαστά, ἀνήκοντα εἰς χιμπαντζῆ νεωτέρων χρόνων, εἶναι δέ ἐνδεικτική τῆς νοσηρᾶς μανίας ἐξελικτικῶν μή ὀρρωδούντων πρό οὐδενός ἵνα ἐμφανίσωσιν ὡς ἐπιστημονικάς δῆθεν παλαιοντολογικάς ἀληθείας, τάς μωράς ὑποθέσεις των. Περί τῆς ἀπάτης ταύτης τῆς ὁποίας θύματα ὑπῆρξαν καί εἰδικοί Ἄγγλοι ἐπιστήμονες ἐπί μίαν τεσσαροκονταετίαν ἐδημο­σιεύθησαν ἱκαναί λεπτομέρειαι εἰς τόν ἡμερήσιον καί περιοδικόν τύπον, τόν Νοέμβριον  καί Δεκέμβριον τοῦ 1953.

Ἀλλά καί ἄν αἱ παρατηρήσεις τοῦ de Vries ὑπῆρξαν ἀληθεῖς, εἶναι ὅλως πρόδηλον ὅτι ἡ δῆθεν αὕτη «δι’ ἁλμάτων ἐξέλιξις» διά διαφοροποιή­σεως τῶν σπερμάτων καί τῆς παραγωγῆς νέων εἰδῶν - τῶν ὁποίων οἱ ἀ­πόγονοι διατηροῦσι τά αὐτά χαρακτηριστικά - ἐγένετο ποτε, ἄν ἐγένετο, καί συνεχίζεται (ἄν συνεχίζεται...) αὐστηρῶς ἐντός τοῦ πλαισίου τοῦ φυτι­κοῦ κόσμου καί προσθέτως ἐντός τοῦ πλαισίου τῶν ἰδιαιτέρων «εἰδῶν» μόνον τῶν φυτῶν, ἐφόσον αἱ παρατηρήσεις τοῦ ρηθέντος βοτανολόγου περιορίζον­ται μόνον εἰς αὐτά. 

Ἀφοῦ δηλ. ἡ αὐτόματος «μεταλλαγή» παρετηρήθη (...ἄν παρετηρήθη) μόνον εἰς «ὡρισμένα εἴδη» φυτῶν, δέν ἐξῆλθεν ἄρα αὕτη τοῦ πλαισίου τοῦ «εἴδους» ἤ τῆς εἰδικῆς ἑκάστου φυτοῦ «συγγενείας», ὅπως διά τεχνητῶν διασταυρώσεων, δι’ ἀνθρωπίνης δηλ. παρεμβάσεως, πραγματοποιεῖται αὕτη εἴς τε τά «συγγενῆ» φυτά, ἄλλα καί εἰς τά ζῶα, εἰς τόν ἡμίονον π.χ., τό λυκόσκυλον κ.ἄ. Δέν μεταλλάσσεται εἰς πάντα ταῦτα βασικῶς τό εἶδος καί τό γένος ὡς καί τό «ἐν αὐτοῖς σπέρμα». 

Φυτόν ὀλιγομήνου ζωῆς δέν ἐγένετο, καί δέν δύναται νά γίνῃ... ἔστω καί θάμνος, οἱοσδήποτε, ζωῆς πο­λυχρονίου, πολύ δέ περισσότερον δένδρον... Ἀναντιρρήτως, ἐπίσης, καί κατά μείζονα ἔτι λόγον, ἡ τοιαύτη τυχόν «μεταβολή» δέν ἐξῆλθε - καί δέν θά ἐξέλθη ποτέ - τῶν ὁρίων τοῦ Φυτικοῦ Κόσμου, ὥστε ἀπό σπέρμα φυτοῦ ἤ δένδρου νά προέλθῃ ἔμψυχον ὄν, οἱονδήποτε. 

Τό χάσμα καί μεταξύ τῶν ἰδιαιτέρων «εἰδῶν καί γενῶν» τῶν ἐνοργάνων ὄντων, ὡς καί τό μεταξύ τοῦ Φυ­τικοῦ Κόσμου καί τῶν ἐμψύχων ὄντων ὑπῆρξεν, ἀπ’ ἀρχῆς, τῇ βουλήσει τοῦ Δημιουργοῦ, παραμένει ἔκτοτε καί θά παραμείνῃ μέχρι συντελείας τοῦ Κό­σμου ἀγεφύρωτον. Σχετικῶς γράφομεν πλείονα ἐν τῷ οἰκείῳ κεφαλαίῳ. Τά ἐνόργανα ὄντα, ἄψυχα τε καί ἔμψυχα, διατηροῦν καί θά διατηροῦν ἀναλλοί­ωτα μέχρι τέλους, ὡς τονίζει καί ὁ Μ. Βασίλειος, τά τε βασικά χαρακτηριστι­κά τοῦ «εἴδους» καί τοῦ «γένους», τά δοθέντα αὐτοῖς ὑπό τοῦ Δημιουργοῦ, ὅπως καί τά ἀρχικά καί βασικά «σπέρματα» αὐτῶν.

Διαφωνοῦμεν ὅμως προσέτι καί εἰς τό ὅτι «ἡ σταδιακή - προοδευτική δη­μιουργία τῶν ἐνοργάνων ὄντων», ὡς αὕτη θεοπνεύστως ἀναφέρεται ἐν τῇ Γραφῇ (καί ἐβεβαιώθη καί ὑπό τῆς Ἐπιστήμης) ἀποτελεῖ «ἐξέλιξιν»!!! Ὄχι. Εἶναι αὕτη ἁπλῶς τμηματική καί προοδευτική δη­μιουργία, ὅταν διεμορφοῦντο δι’ ἑκάστην κατηγορίαν ὄντων αἱ κατάλληλοι φυσικαί συνθῆκαι διά τήν γένεσιν, τήν ζωήν καί τήν ἀναπαραγωγήν αὐτῶν. 

Δημιουργία  γενομένη ἀκαριαίως πάντοτε δι’ ἕκαστον «εἶδος» ἤ «γένος» ἅμα τῇ ἀναγγελίᾳ τῶν πανσθενῶν θείων προσταγμάτων, ὡς ρητῶς τονίζει καί ὁ Μ. Βασίλειος. Τά πανσθενῆ προστάγματα τοῦ Δημιουργοῦ εἶχον τήν δύναμιν τῆς ἀκαριαίας δημιουργίας τῶν ὄντων. Εἶχεν ὁ Θεός τελείας τάς περί αὐτῶν «ψιλάς» ἰδέας ἐν τῷ Ἑαυτῷ Λόγῳ - Υἱῷ καί δέν εἶχεν ἀνάγκην προοδευτικῆς κυοφορίας διά τήν ἐν «καιροῖς ἰδίοις» ὀντοποίησιν αὐτῶν.

Τέλος διαφωνοῦμεν ὅτι ἀποτελεῖ «ἐξέλιξιν» ἡ φυσική καί ἀναλλοί­ωτος ἀπ' ἀρχῆς ἀνάπτυξις τῶν σπερμάτων τῶν ὄντων εἰς τελείους ὀργανισμούς ὡρισμένων καί ἀμεταβλήτων «μορφῶν», διαστάσεων κλπ. Διότι εἰς τά σπέρματα τῶν ἐνοργάνων ὄντων ἐδόθη ἀπ' ἀρχῆς ἐπίσης ὑπό τοῦ Δημιουργοῦ ἡ δύναμις τῆς ὑπό τό κράτος ἀτέγκτων φυσικῶν νόμων ἀναλλοιώτου ἀναπτύξεως καί διαμορφώσεως τῶν ὀργανισμῶν, σωμά­των, ἐν οἷς ταῦτα γεννῶνται. Δέν ἀποτελεῖ ἄρα καί τοῦτο οὐδεμίαν ἐξέλιξιν. Εἶναι ἁπλῆ διαιώνισις τοῦ τρόπου τῆς μετά τήν ὑπό τοῦ Θεοῦ δημιουργίαν τῶν πρώτων ὄντων, ἀναπαραγωγῆς αὐτῶν.

---

[1] Ἑ. Π. Migne τ. 29, σ. 51. «Γενηθήτω στερέωμα... Ἵνα διαχωρίζη φησίν ἀνά μέσου ὕδατος καί ὕδατος...». Σελ. 64. «...Ἄπειρος μέν ἦν.. τῶν ὑδάτων ἡ χύσις πανταχόθεν ἐπικυμαινομένων τῇ γῇ καί ἀπαιωρουμένων αὐτῆς ». Σελ. 72 -73. «... Ὅταν οὗν ἐκ τοῦ Οὐρανοῦ λέγει φέρεσθαι δρόσον ἤ ὑετόν, περί ὑδά­των νοοῦμεν ὅσα τήν ἄνω κατέχειν διατέτακται χώραν. (σ.σ. δηλ. τήν ἀτμόσφαιραν). Συνα­γομέ­νων γάρ τῶν ἀναθυμιά­σεων περί τό ὕψος καί κινουμένου τοῦ ἀέρος ταῖς τῶν πνευμάτων πιλήσεσιν, ὅταν, μέν αἱ τέως ἀτμοειδῶς... ἐνεσπαρμέναι τῷ νέφει νοτίδες... σταγόνες γίνονται, τῷ βάρει φερόμεναι πρός τά κάτω». Σελ. 69. «... Ἀλλά διά τήν φύσιν τῶν ὑπερκειμένων (σ.σ., τῆς γῆς ὑδάτων, δηλ τῶν ὑδρατμῶν) λεπτήν οὗσαν καί ἀραιάν... στερέωμα τοῦτο ὠνόμασε...». Καί ἐν σελ. 59 -60 ἑξ., διαστέλλων σαφῶς τόν «οὐρανόν» τοῦ 1^ου ἐδ. τοῦ Α΄ κεφ. τῆς Γενέσεως ἀπό τόν «οὐρανόν» τοῦ εδ. 3, τόν μέν πρῶτον νοεῖ ὡς τό «ὑλικόν Σύμπαν», ἐν τῷ συνόλῳ του, τόν δέ δεύτερον, ὡς τήν περιβάλλουσαν τήν γῆν «ἀτμόσφαιραν» - ἀέρα, ἐν ἧ τό ἐξατμιζό­μενον ἐκ τῶν θαλασσῶν, λιμνῶν, ποταμῶν κλπ. ὕδωρ, εἰς ὑδρατμούς καί νέφη μεταβαλλόμενον, σχηματίζει, τάς «ἐπάνω - ἐπί - τοῦ στερεώματος», ἤτοι τῇ ἀτμοσφαίρᾳ, «συνα­γωγάς ὑδάτων», τάς δι' αὐτοῦ διαχωρισθείσας ἀπό τοῦ ἐπί τῆς γῆς ὕδατος, ἤτοι τῶν θαλασσῶν,  λιμνῶν,  ποταμῶν καί πηγῶν (Γενεσ.  Α΄ 6-8).

 Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας Κόσμος-Εξέλιξις ή δημιουργία