Οἱ γκουρού καί ὁ Χριστός. π. Βασιλείου Γεωργοπούλου

Οἱ γκουρού καί ὁ Χριστός

Πρωτ. Βασιλείου Ἀ. Γεωργοπούλου, Λέκτωρος Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ

Ἀπό τά τέλη τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰώνα ξεκίνησε καί συνεχίζεται μέχρι σήμερα μία συστηματική καί μεθοδευμένη προσπάθεια γιά τή διείσδυση, παρουσία καί ἀποδοχή Ἰνδουϊστικῶν και Βουδδιστικῶν θρησκευτικῶν ἀντιλήψεων καί πρακτικῶν στό δυτικό ἄνθρωπο.
Μία προσπάθεια πού ἐντατικοποιήθηκε τό δεύτερο μισό τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα τόσο στίς ΗΠΑ ὅσο καί στήν Εὐρώπη, χωρίς βεβαίως νά ἐξαιρεθεῖ καί ἡ Ἑλλάδα. Ἡ προσπάθεια αὐτή συνεχίζεται μέχρι τίς ἡμέρες μας.
Μόνιμος στόχος της εἶναι ἡ παρουσίαση τῆς Ἰνδουϊστικῆς καί Βουδδιστικῆς θρησκευτικότητας ὡς λύσης στά τεράστια ὑπαρξιακά καί πνευματικά ἀδιέξοδα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου. Mέ ἀφορμή αὐτό τό γεγονός, πολύ χαρακτηριστικές καί ἐξόχως ρεαλιστικές εἶναι οἱ ἐπισημάνσεις τοῦ ἀειμνήστου εἰδικοῦ καθηγητῆ τῆς θρησκειολογίας στό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν, Λεωνίδα Φιλιππίδου.
Ἀναφέρει μέ χαρακτηριστική σαφήνεια ὁ ἀείμνηστος καθηγητής:
« Ἀλλʼ ἡ ἀνίδεος τούτων Δύσις, ἡ ὀνόματι καί οὐχί πράγματι χριστιανική, ἡ ὁποία οὐδέν εἶχε νά ζηλεύση ἀπό τῆς ἰνδικῆς Yoga, ἐνεστερνίσθη ἐν τούτοις ταύτην καί ἀπεμπολεῖ τόν χριστιανικόν θησαυρόν της, ἀντήλλαξε τ.ἔ. τό κράτιστον διά τοῦ χείρονος, τό πλῆρες διά τοῦ ἐλλειπεστάτου, τό ἀβίαστον διά τοῦ τεχνικοῦ, τό ἀπόλυτον διά τοῦ σχετικοῦ, τό τέλειον διά τοῦ μετρίου, τό Θεῖον διά τοῦ ἀνθρωπίνου» (Βλ. Λεωνίδα Φιλιππίδου, Στατιστική τῶν θρησκειῶν, 1965, σ. 97).
Ἡ ἐκπληκτική ταχύτητα διάδοσης αὐτῶν τῶν ἀντιλήψεων ὀφείλεται καί στό γεγονός ὅτι υἱοθετήθηκαν καί ἀποτέλεσαν συγχρόνως βασικές διδασκαλίες τοῦ ἀντιχριστιανικοῦ κινήματος τῆς «Νέας Ἐποχῆς».
Ἐπιπλέον, οἱ διάφορες γκουρουϊστικές κινήσεις καί οἱ ἀντιλήψεις τους ρίζωσαν, ἰδίως στήν Εὐρώπη, καθώς ἀπέναντί τους βρῆκαν ἕνα χριστιανισμό τραυματισμένο καί κατακερματισμένο ἀπό τίς Ρωμαιοκαθολικές καί τίς Προτεσταντικές ἀλλοιώσεις καί ἀγκυλώσεις του.
Παρά πάντα ταῦτα τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ δέ μποροῦσε νά παρακαμφθεῖ εὔκολα ἀπό τίς ποικίλες γκουρουϊστικές κινήσεις. Γιʼ αὐτό, οἱ διάφοροι Γκουρού, οἱ ἱδρυτές ἀντίστοιχων γκουρουϊστικῶν κινήσεων, προτίμησαν τακτικές ἑλιγμοῦ καί ὄχι ἄμεση σύγκρουση.

Πρέπει νά ἐπισημάνουμε ὅτι σʼ αὐτές τίς τακτικές συναντᾶ κάποιος ὁρισμένα κοινά στοιχεῖα στίς διάφορες γκουρουϊστικές κινήσεις παρά τίς ἐπιμέρους διαφοροποιήσεις τους.
Ι) Ὁ Χριστός προσεγγίζεται μέ ἰνδουϊστικές προϋποθέσεις καί θεωρεῖται ὡς ἕνας Ἀβατάρ ἤ ἕνας διδάσκαλος τοῦ παρελθόντος.
ΙΙ) Ὡς διδάσκαλος τοῦ παρελθόντος δέν μπορεῖ σήμερα νά σώσει τούς ἀνθρώπους. Σήμερα τόν ἀντικαθιστοῦν οἱ ζωντανοί διδάσκαλοι, οἱ γκουρού. Κάθε γκουρουϊστική κίνηση προβάλλει καί διαφημίζει ὡς θεία αὐθεντία τόν δικό της Γκουρού – διδάσκαλο.
Κατά τούς ἰσχυρισμούς τους, ὄχι ὁ Χριστός, ἀλλά ὁ Γκουρού τῆς κάθε κίνησης δείχνει τό σύγχρονο δρόμο τῆς λύτρωσης καί ἐκφράζει τίς θεῖες ἀλήθειες προσαρμοσμένες στά δεδομένα τῆς ἐποχῆς.
ΙΙΙ) Ἡ Ἁγία Γραφή ἀπό τούς Γκουρού χρησιμοποιεῖται γιά λόγους σκοπιμότητας καί τακτικῆς.
Ὅπου χρησιμοποιεῖται διαστρεβλώνονται τά ἁγιογραφικά χωρία πού χρησιμοποιοῦνται ἤ τά ἱστορικά γεγονότα καθώς γίνεται ἀπόπειρα νά κατανοηθοῦν ἰνδουϊστικά.
ΙV) Ἰδιαιτέρως ἀκατανόητη καί ταυτοχρόνως ἀδιανόητη εἶναι γιά τούς Γκουρού, ἀπʼ ὅλα τά ἱστορικά γεγονότα τοῦ ἐπίγειου βίου τοῦ Χριστοῦ, ἡ σταυρική Του θυσία.
V) Ἡ θέση τῶν Γκουρού γενικά ἀπέναντι στό χριστιανισμό εἶναι ἐπικριτική καί ἐν πολλοῖς ἀπαξιωτική μέ τόν ταυτόχρονο ἰσχυρισμό, ὅτι ἡ ἱστορική ἐξέλιξη τοῦ χριστιανισμοῦ δείχνει, ὅτι ὁ Χριστός δέν ἔχει σχέση μέ τόν Χριστιανισμό.
VI) Στά πλαίσια μίας συγκρητιστικῆς προσέγγισης δέν ἀπουσιάζει ἡ πρόσκληση σέ χριστιανούς τοῦ δυτικοῦ κόσμου νἀ υἱοθετήσουν τήν τεχνική τῆς Bhakti-Yoga, ἕνα ἀπό τά τέσσερα κύρια εἴδη γιόγκα, γνωστή καί ὡς γιόγκα τῆς λατρείας, ἔχοντας ὡς ἴνδαλμα τόν Ἰησοῦ.
Παρενθετικά, στήν εὐρύτερη συνάφεια τῆς ἐν λόγῳ προβληματικῆς πρέπει ἐν προκειμένῳ νά ἐπισημάνουμε καί τήν περίεργη προσπάθεια Προτεσταντῶν συγγραφέων νά συμβιβάσουν τή Γιόγκα μέ τήν χριστιανική πίστη καί νά μιλοῦν γιά χριστιανική Γιόγκα (Βλ. R. Hauth, Hexen, Gurus, Seelen fänger, 1994, σσ. 31 – 32) VII)
Εἰδικότερα στόν Ὀρθόδοξο χῶρο ἐκπρόσωποι τέτοιων κινήσεων, καί ὄχι μόνο αὐτοί, παρουσιάζουν τήν μονολόγιστο εὐχή ὡς mantras. Ὡς μαγική, δηλαδή, φόρμα, πού δῆθεν ὑπάρχει στό χῶρο τῆς χριστιανικῆς παράδοσης στά πλαίσια πάντα μίας διαδικασίας διαλογισμοῦ.

Ἕνα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα προέρχεται ἀπό βιβλίο ἑνός θαυμαστή καί εἰσηγητή ἰνδουϊστικῶν διδασκαλιῶν στήν Ἑλλάδα. Μάλιστα στό ἐν λόγῳ βιβλίο γενικά καί στό ἀπόσπασμα πού θά παραθέσουμε εἰδικά, συναντᾶ κάποιος ἐκτός ἀπό μία πρωτοφανῆ κακοποίηση καί διαστρέβλωση τῆς Ὀρθόδοξης νοερᾶς προσευχῆς, καί μία τυπική ἰνδουϊστική θεώρηση τοῦ Χριστοῦ.
Ἀναφέρεται, λοιπόν, στό ἐν λόγῳ βιβλίο: «Ὑπάρχουν πολλά μάντρα, πού ἀντιπροσωπεύουν τίς διάφορες ἰδιότητες τῆς Θεότητας.
Ὁρισμένα ἀπό αὐτά ἔχουν τά ὀνόματα τῶν διαφόρων ἐνσαρκώσεων τοῦ Θεοῦ ὅπως «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με» ἤ «Χάρε Κρίσνα» ἤ «Σρί Ρά, Τζέι Ράμ» ἤ «Σάι Ράμ» ἤ «Ὄμ Νάμα Σι-βάγια» καί ἄλλα. (...)
Ἴσως τό πιό γνωστό καί δημοφιλές μάντρα νά εἶναι τό ΑΟΥΜ ἤ ΟΜ, πού ἀντιπροσωπεύει τόν Ἀνεκδήλωτο Θεό. (...) Τό ΟΜ θεωρεῖται ὅτι εἶναι ἕνα μέ τό Θεό καί ὁ ἦχος μέσα ἀπό τόν ὁποῖο ἐκδηλώνει τόν Ἑαυτό του στό δημιουργημένο κόσμο» (Βλ. Ρόμπερτ Νάτζεμυ, Ἡ Τέχνη τοῦ Διαλογισμοῦ, 1992, σ. 286.).

Στήν περίπτωση τῶν Γκουρού γιά τό θέμα τοῦ Χριστοῦ ἔχουμε μία χαρακτηριστική περίπτωση ἰδεολογικῆς χειραγώγησης. Οἱ περί τοῦ Χριστοῦ ἀντιλήψεις τῶν Γκουρού εἶναι ὄχι μόνο ἀνιστόρητες, ἀλλά καί ἀπολύτως ἀσυμβίβαστες καί ξένες μέ τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας.

Ὀρθόδοξος Τύπος άρ τεύχ. 1940,  7 Σεπτεμβρίου 2012