Ο κώδικας χρονολογείται στα τέλη του 13ου με αρχές του 14ου αιώνα και περιλαμβάνει τις ενότητες «Η Γεωγραφική Υφήγησις» του Κλαύδιου Πτολεμαίου, η «Χρηστομάθεια εκ των Γεωγραφικών του Στράβωνα» και τα «Γεωγραφικά» του Στράβωνα.
Με εξωτερικές διαστάσεις 37Χ27Χ8,5 εκ. και εσωτερικές 35,5Χ26,5Χ8 εκ., είναι από τους λιγοστούς κώδικες με κοσμικό χαρακτήρα που υπάρχουν στην Αθωνική Χερσόνησο, ενώ η ιστορία του θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την παραγωγή ταινίας μοναστηριακής εποχής, όπως «Το όνομα του Ρόδου».
Η προέλευσή του δεν είναι ακριβής, το περιεχόμενό του όμως στρέφει τις πιθανότητες προς την Κωνσταντινούπολη, που διέθετε αξιόλογη βιβλιοθήκη αλλά και scriptoria, ειδικά δωμάτια για την αντιγραφή χειρογράφων. Σ’ ένα τέτοιο δωμάτιο πιθανόν συντάχθηκε από τον δημιουργό του, ο οποίος πρόσθεσε και κείμενα από αντιγραφές άλλων χειρογράφων που ακολουθούν τα χαμένα αρχέτυπα.
Ο κώδικας δεν ήταν τυχαίος. Κυκλοφορούσε σε υψηλούς κύκλους, τουλάχιστον μέχρι τον 14ο με 15ο αιώνα, περίοδο που πιθανότατα εισήχθη στο Άγιο Όρος. Η φήμη του ωστόσο συνεχιζόταν. Ο λόγιος Νικόλαος Σοφιανός, που επισκέφτηκε το Άγιο Όρος στα μέσα του 16ου αιώνα, άφησε ιδιόχειρες σημειώσεις στις σελίδες του, ενώ ο Μηνάς Μινωίδης, που βρέθηκε στον ιερό χώρο του Άθωνα το 1841ως απεσταλμένος της γαλλικής κυβέρνησης, τον μελέτησε αποσπώντας -κατά τη συνήθεια της εποχής- 7 αυθεντικά φύλλα, τα οποία κληροδότησε μετά τον θάνατό του στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού.
Και η περιπέτεια συνεχίστηκε. Το 1853 ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης πούλησε άλλα 21 αυθεντικά φύλλα στο Βρετανικό Μουσείο, ενώ το 1858 ο ρώσος περιηγητής Πέτρος Σεβαστιάνοφ φωτογράφισε τα φύλλα του κώδικα, μεταφέροντας ένα αυθεντικό φύλλο με τον Χάρτη της Σικελίας στην Πετρούπολη. Τον 19ο αιώνα επανασταχώθηκε με νέου τύπου βιβλιοδεσία.
Ο κώδικας αποτελείται από 297 περγαμηνά φύλλα, εμπροσθόφυλλο και οπισθόφυλλο, ενώ περιλαμβάνει μονόστηλο κείμενο, ολοσέλιδες μικρογραφίες και διακοσμητικά μοτίβα. Η συντήρησή του κρίθηκε αναγκαία από τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων αλλά και τα μέλη του ΚΑΣ, λόγω των έντονων φθορών του στο περγαμηνό σώμα από λιπώματα, κηλίδες, κερί, υγρασία, οξύτητα και μελάνι, αλλά και των οπών και απωλειών που έχει υποστεί κατά τη διάρκεια της περιπετειώδους ζωής του.
Ελ. Μάρκου
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αναδημοσίευση omogeneia.ana-mpa.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να σχολιάσετε (με ευπρέπεια) πρέπει να συνδεθείτε με τον λογαριασμό google ή wordpress που διαθέτετε. Αν δεν διαθέτετε πρέπει να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό στο @gmail ή στο @wordpress. Μπορείτε βεβαίως πάντα να στέλνετε e-mail στο anavaseis@gmail.com
Ευχαριστούμε.