Οι «πατρομάχοι» της ακαδημίας θεολογικών σπουδών και οι όψιμοι υπερασπιστές τους

Ι    ω    ά    ν    ν    η            Ν.            Μ    α    ρ    κ    ά

      

  ΟΙ  «ΠΑΤΡΟΜΑΧΟΙ»  ΤΗΣ  ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ  ΘΕΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

                        ΚΑΙ  ΟΙ  ΟΨΙΜΟΙ  ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΕΣ ΤΟΥΣ

                                ΑΝΑΙΡΕΣΙΣ  ΘΕΣΕΩΝ  ΤΟΥ  ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ,  π. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ  ΚΟΛΛΑ  

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

  

   Πρίν από λίγο καιρό κυκλοφορήθηκε στο διαδίκτυο (1) ένα εξαιρετικό κείμενο του φωτισμένου, πολυγραφότατου και πραγματικώς νηφάλιου, π. Μωυσή του Αγιορείτη, που εξέφραζε τον προβληματισμό του σχετικά με τον ρόλο και την δεκαετή παρουσία της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών, της Ι. Μ. Δημητριάδος, στα θεολογικά δρώμενα. 

Θα σταθούμε σε ένα ρητορικό ερώτημα – εκ των πολλών άλλων- που έθεσε ο λόγιος αυτός μοναχός, εις τρόπον ώστε να χρησιμοποιηθεί ως βάση για το θέμα που θα αναπτύξουμε παρακάτω: «…κληρικοί και μάλιστα ιεράρχες, θεολόγοι και απλοί άνθρωποι δεν μπορούν να έχουν μια διαφορετική άποψη;» (σ σ. εννοεί από αυτήν της «Ακαδημίας» και υπονοώντας τις επιθέσεις που δέχονται όσοι κριτικάρουν το έργο της). 

Σημειωτέον, πως το άρθρο αυτό κυκλοφορήθηκε συμπτωματικά λίγες μέρες μετά από ένα άλλο, που κινείται προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση και φέρει την υπογραφή του γνωστού Αρχιμανδρίτου της Ι. Μ. Δημητριάδος, π. Αθανασίου Κολλά, και το οποίο έχει τίτλο «Νηφάλιο, μεστό, επαινετό κείμενο ορθόδοξης παιδείας από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ι. Μ. Δημητριάδος» (2) .  

 Στο κείμενο αυτό ο π. Αθανάσιος Κολλάς υπερασπίζεται το έργο της «Ακαδημίας» και καταφέρεται ωσάν «μαινόμενος ταύρος» επί δικαίων και αδίκων, παραθεωρώντας το γεγονός πως τις όποιες ενστάσεις για την «Ακαδημία» και τον ρόλο της, δεν τις εξέφρασε μόνο κάποια ομάδα «φανατικών» ή «ζηλωτών», όπως ισχυρίζεται, αλλά τις εξέφρασαν και συνεχίζουν να τις εκφράζουν αξιόλογοι και αμέμπτου ήθους εκκλησιαστικοί άνδρες, όπως μητροπολίτες, μοναχοί και ιερείς, αλλά και πολλοί καλοπροαίρετοι και αληθινά αγωνιώντες λαϊκοί, σαν τον συντάκτη αυτού του άρθρου.

Έπειτα από όλα αυτά, είναι μάλλον επιβεβλημένο προς αποφυγή παρεξηγήσεων να αναφέρουμε και να τονίσουμε εκ των προτέρων, πως η όποια αντιπαράθεση αναπτύξουμε σε σχέση με το κείμενο  του π. Αθανασίου Κολλά, θα περιοριστεί μόνο σε θεολογικά επιχειρήματα και θέσεις, χωρίς να υπονοείται οτιδήποτε άλλο. 

Ενθυμούμενοι και δανειζόμενοι τον θεόπνευστο και γεμάτο ταπείνωση λόγο του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, θα αναφέρουμε και εμείς πως «έρω τοιγαρούν εμόν μέν ουδέν, τα δε σποράδην θείοις τε και σοφοίς ανδράσι λελεγμένα συλλήβδην εκθήσομαι», ήτοι «δικό μου βέβαια δε θα πώ τίποτα, αλλά όσα θα εκθέσω συγκεντρωμένα έχουν λεχθεί σποραδικά εδώ κι εκεί από θεϊκούς και σοφούς άνδρες».

   ΕΛΛΕΙΨΙΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ, ΑΡΧΗ ΑΠΟΣΤΑΣΙΑΣ 

  

   Αναμφίβολα οι καιροί που διάγουμε είναι καιροί σύγχυσης και πλάνης, μια εποχή-πραγματική Βαβέλ. Προτού λοιπόν, εισέλθουμε στην διαλογική αντιπαράθεση με τον π. Αθανάσιο Κολλά, οφείλουμε να τονίσουμε πως το πρόβλημα με την «Ακαδημία του Βόλου», έχει βαθύτερες ρίζες από αυτές που οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται. 

Αυτό που πρίν από μερικές δεκαετίες φάνταζε ως «περιθώριο», σήμερα είναι το κυρίαρχο ρεύμα στο θεολογικό χώρο και μάλιστα στον ορθόδοξο. Ένας φωτισμένος ιερομόναχος εξ Αμερικής, ο μακαριστός π. Σεραφείμ Ρόουζ, που τα βιώματά του μετουσιώθηκαν σε απλανή οδηγό για το πώς μπορεί κανείς να βρεί στη ζωή του την ορθόδοξη οδό, στην οποία αποκαλύπτεται η Αλήθεια του Χριστού, έχοντας προηγουμένως πειραματιστεί στην «αυθεντία» των περισσότερων «νεοεποχίτικων ρευμάτων», αυτός λοιπόν ο προσήλυτος ορθόδοξος «είδε» από τη δεκαετία του’60 κιόλας,  την τρομακτική ενότητα σκοπού πίσω από ένα μεγάλο φάσμα εξωτερικά διαφορετικών φαινομένων, και «είδε» το αποτέλεσμα όπου όλα αυτά στόχευαν να διαγράφεται απειλητικό στον ορίζοντα. Η τακτική του συγκρητισμού και της δήθεν οικουμενικότητας, εντάσσονται πλήρως στη «νεοεποχίτικη» στρατηγική που ακολουθείται, ώστε να επέλθει αυτό το αποτέλεσμα. 

Η προεργασία είναι εξίσου απλή, αν και απαιτεί λίγο χρόνο και __________________________________________________________________________________________

1.   http://www.zoiforos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=5505&Itemid=49

  2.   http://www.acadimia.gr/content/view/338/112/lang,el/

προσήλωση στα σχεδιασμένα: «εκπαιδευτικά» προγράμματα και υποτροφίες σε νεαρούς και (κυρίως) φιλόδοξους θεολόγους, διάφορα «think tank» (=«δεξαμενές σκέψης»), καθώς και Μ.Κ.Ο. (μη κυβερνητικές οργανώσεις) με πολυποίκιλη δράση, ενταγμένα σε έναν μηχανισμό που με λίγη προσοχή εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει την ύπαρξή του. 

Έτσι επιτυγχάνεται η εκ των ένδον φθορά και άμβλυνση του ορθόδοξου κριτηρίου και κυρίως της ορθόδοξης αυτοσυνειδησίας. Η προτεσταντική, αλλά πιο πολύ η βατικάνεια νοοτροπία, αρχίζει να κυριαρχεί παντού, στις περισσότερες δομές του σύγχρονου εκκλησιαστικού κατεστημένου της Ορθοδοξίας (από πατριαρχεία, μητροπόλεις, ενορίες, ως και στις θεολογικές σχολές των πανεπιστημίων Αθηνών – Θεσσαλονίκης), και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το «επόμενοι τοις Αγίοις Πατράσι» να κατεδαφίζεται με συνέπεια και μεθοδικότητα τέτοια που σ’ αφήνει άφωνο.     

   Ο εισαγόμενος αυτός τρόπος ζωής που έχει επικρατήσει τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα, οδήγησε και οδηγεί ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού που δηλώνει «ορθόδοξο», σε μία λεπτή και ασυναίσθητη αποστασία. 

Η εκκοσμίκευση άρχισε να διεισδύει και δυστυχώς να κυριαρχεί σε μεγάλο βαθμό και εντός της Εκκλησίας, με αποτέλεσμα να μην αργήσει να δημιουργηθεί το ιδεολογικό υπόβαθρο που θα αλλοίωνε αποφασιστικά το ορθόδοξο φρόνημα και θα οδηγούσε άνευ σοβαρής αντιστάσεως την Αλήθεια στο συμφυρμό με το Ψεύδος της «Νέας Εποχής». Όπως άλλωστε ήδη αναφέραμε, οι ινστρούχτορες της «Νέας Εποχής», επιδόθηκαν στην «εκπαίδευση» των «κατάλληλων» προσώπων, που θα αναλάμβαναν «διακριτικά» και με το «αζημίωτο» να μεταλαμπαδεύσουν τη «νεοεποχίτικη θεολογία» του διαχριστιανικού και διαθρησκειακού συγκρητισμού, στην πλειοψηφία του απληροφόρητου (για τις πραγματικές τους προθέσεις) ορθόδοξου πληρώματος. 

Ο μεταλλαγμένος τρόπος ζωής των περισσότερων «πιστών», αποτέλεσε και αποτελεί τον καλύτερο σύμμαχο για την επιτυχία τούτου του εγχειρήματος, καθότι στη σημερινή ελληνική οικογένεια εκλείπουν ακόμη και τα στοιχειώδη θρησκευτικά καθήκοντα, όπως για παράδειγμα η προσευχή στο σπίτι ή η κατήχηση στα παιδιά, πολύ δε περισσότερο εκλείπει η δογματική συνείδηση και η θεολογική παίδευση. Η σύγχυση επομένως που καλλιεργείται στοχευμένα στο νέο-ορθόδοξο πλήρωμα δεν έχει προηγούμενο, με συνέπεια να διαμορφώνεται μια ψευδο-χριστιανική πνευματικότητα, της οποίας η φύση είναι στενά συνδεδεμένη με τη «νέα θρησκευτική συνειδητότητα» του πλανητικού συστήματος. Έτσι δεν προξενεί καμμία έκπληξη το γεγονός ότι ανύποπτοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί  του σήμερα, ενώ έχουν με τη θέλησή τους αφεθεί σε έναν κοσμικό ή ακόμα και νέο-παγανιστικό τρόπο ζωής, ερμηνεύουν τη ζωή τους ως χριστιανική ` ψυχολογικά είναι ακόμα Χριστιανοί, έχοντας όμως εισέλθει στη σφαίρα των διακριτά μη χριστιανικών συμπεριφορών.