Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Λόγοι Γ΄ 1)«Ή εμπιστοσύνη στόν πνευματικό» 2) «Ή σωστή επικοινωνία μέ τόν πνευματικό»

Λόγοι Γ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" 
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  

Μέρος Πέμπτο - Κεφάλαιο 2ον

Για μια σωστή εξομολόγηση

«Ή εμπιστοσύνη στόν πνευματικό»

- Γέροντα, άν στενοχωρεθή κάποιος πολύ, γιατί τον μάλωσε γιά κάποιο σφάλμα του ό πνευματικός, καί πέση σέ λύπη, αυτό έχει μέσα εγωισμό;
- Εμ βέβαια, έχει μέσα καί εγωισμό. Αν στενοχωρεθή κατά Θεόν, θά έχη παρηγοριά, θά έχη καί πρόοδο, γιατί θά προσπαθήση νά μήν τό ξανακάνη. Πρέπει νά λέη τις δυσκολίες, τούς λογισμούς του, τις πτώσεις του στόν πνευματικό καί νά δέχεται μέ χαρά καί τήν ήπια καί τήν αυστηρή συμπεριφορά του, γιατί όλα από αγάπη καί ενδιαφέρον γίνονται γιά τήν πρόοδο τής ψυχής του.
- Καί αν, Γέροντα, δέν δέχωμαι τό μάλωμα ή τήν παρατήρηση;
- Αν δέν δέχεσαι, θά μείνης αδιόρθωτη. Όσοι δέν δέχονται παρατηρήσεις ούτε καί από τούς ανθρώπους πού τούς αγαπούν, τελικά παραμένουν στραβόξυλα καί αχρηστεύονται μόνοι τους πνευματικά. Όπως οί σανίδες πού δέν δέχονται τό πλάνισμα του μαραγκού, γιά νά γίνουν έπιπλα, καταλήγουν στά μπετά ή στις σκαλωσιές καί πατιούνται καί λασπώνονται, μέχρι πού καταλήγουν στήν φωτιά, έτσι καί αυτοί στο τέλος καταστρέφονται.
- Γέροντα, όταν κάποιος διαφωνή σέ ένα θέμα μέ τόν πνευματικό του, τί πρέπει νά κάνη;
- Νά πή απλά καί ταπεινά τόν λογισμό του. Βέβαια χρειάζεται πολλή προσοχή στήν εκλογή του πνευματικού, ώστε νά μπορή κανείς νά τόν εμπιστεύεται καί νά αναπαύεται μέ τήν καθοδήγηση του.
- Συμφέρει, Γέροντα, όταν κανείς βλέπη κάτι διαφορετικά από τόν πνευματικό, νά επιμένη στήν γνώμη του;

- Όχι, γιατί δέν ξέρει τί κρύβεται πίσω από αυτό πού ό ίδιος δέν θεωρεί σωστό. Γιά νά καταλάβη π.χ. κάποιος τί κρύβεται πίσω από μιά ενέργεια τού πνευματικού του, ίσως ό πνευματικός νά πρέπη νά τού πή τήν εξομολόγηση ενός άλλου.
Επιτρέπεται νά πή τήν εξομολόγηση του άλλου; Ασφαλώς όχι. Ας πούμε ότι έχει συνεννοηθή μέ τόν πνευματικό νά τόν δη τήν τάδε ώρα, αλλά τήν ώρα εκείνη πηγαίνει καί κάποιος άλλος πού είχε λογισμούς νά αύτοκτονήση καί ό πνευματικός παίρνει πρώτα εκείνον.
Όποτε σκέφτεται: «Πήρε πρώτα αυτόν, εμένα μέ περιφρονεί». Πώς νά τού πή όμως ό πνευματικός ότι αυτός είχε φθάσει στο σημείο νά κάνη απόπειρα αυτοκτονίας; Αν τού έξηγήση, καταστρέφει, χαντακώνει τόν άλλον.
Ενώ, άν σκανδαλισθή αυτός ή άν κατεβάση τά μούτρα, δέν θά γίνη καί μεγάλο κακό. Μιά φορά έτσι σκανδαλίσθηκαν μερικοί πού ήρθαν εκεί στο Καλύβι. Ήταν κάποιος πού τόν κατάφεραν μέ πολλή δυσκολία οί δικοί του νά έρθη νά συζητήσουμε καί τόν δέχθηκα μέ πολλή χαρά.
Τόν ασπάσθηκα, τού έδωσα κομποσχοίνι, εικονάκια. Οί άλλοι παρεξηγήθηκαν. «Εμάς ό Γέροντας, είπαν, ούτε μας έδωσε σημασία». Αυτός ό καημένος ήταν άσωτος· εγώ ήξερα λεπτομέρειες γιά τήν ζωή του. Έφυγε μετά άλλος άνθρωπος.
Χίλιες φορές νά σκανδαλισθούν οί άλλοι. Δέν μπορείς, γιά νά ανάπαυσης τόν έναν μέ μιά εξήγηση, νά καταστρέψης τόν άλλον.

«Ή σωστή επικοινωνία μέ τόν πνευματικό»

Ένας πνευματικός άνθρωπος, όταν θέλη νά βοηθήση κάποιον, προσπαθεί νά τόν σύνδεση μέ τόν Χριστό καί όχι νά τόν δέση μέ τόν εαυτό του. Στήν συνέχεια χαίρεται, όταν καταφέρη νά τόν συνδέση μέ τόν Χριστό, καί ό άλλος αγωνίζεται προσβλέποντας στόν Χριστό.
Τότε καί ό ένας καί ό άλλος έχει τόν μισθό του καί τά πράγματα πάνε κανονικά. Όταν όμως ό άνθρωπος αγωνίζεται καί κοιτάζη πώς νά ευχαρίστηση αυτόν πού προσπαθεί νά τόν σύνδεση μέ τόν Χριστό, άν δηλαδή μιά ενέργεια του θά στενοχωρήση ή θά χαροποίηση εκείνον, καί δέν κοιτάζη πώς ό Χριστός βλέπει αυτήν τήν ενέργεια του, τότε ούτε τόν άνθρωπο πού τόν βοηθάει ευχαριστεί, ούτε τόν Χριστό, αλλά ούτε ό ίδιος ωφελείται, γιατί δέν δέχεται θεική βοήθεια.
Δηλαδή ούτε ό Χριστός ούτε ό πνευματικός χαίρεται γι' αυτό τό όποιο κάνει, αλλά ούτε ό ίδιος βοηθιέται, γιά νά ξεπεράση μιά δυσκολία.
Ας υποθέσουμε ότι ψάλλει μιά αδελφή καί σκέφτεται: «Άραγε ψάλλω καλά; Θά χαρή ή Γερόντισσα;». Έ, αυτή δέν βοηθιέται. Ενώ, άν ψάλλη γιά τόν Χριστό, τά πράγματα πάνε κανονικά· καί καλά θά ψάλη καί τήν Γερόντισσα θά ευχαρίστηση.
- Γέροντα, όταν κανείς δέν καταλάβη σωστά αυτό πού του είπε ό πνευματικός, φταίει;
- Κοίταξε, άν δέν κατάλαβε, επειδή είχε μιά επιθυμία καί ό νους του ήταν εκεί, πάλι φταίει. Μερικοί τό θέλημα τό δικό τους τό κάνουν θέλημα του Θεού. Ρωτάει λ.χ. κάποιος τόν πνευματικό του γιά ένα πρόβλημα του καί έχει στόν λογισμό του τήν λύση πού θέλει, πού τόν αναπαύει.
Ό πνευματικός του λέει τί πρέπει νά κάνη καί αυτός καταλαβαίνει ότι τού είπε νά κάνη αυτό πού ήθελε, καί τό κάνει μέ χαρά, νομίζοντας κιόλας ότι κάνει υπακοή. Καί άν του πή μετά ό πνευματικός «γιατί ενήργησες έτσι;», του λέει:«Έτσι δέν μου είπες νά κάνω;».
Αλλά καί μερικές φορές, αυτό πού λέει ό πνευματικός, δέν είναι νά τό πάρη κανείς κατά γράμμα. Μπορεί νά είναι τρόπος του λέγειν. Θά σάς πώ μιά περίπτώση, γιά νά καταλάβετε. Μιά σαρανταπεντάρα καθηγήτρια, πού είχε καί παιδιά, είχε μπλέξει έναν δε- καεξάχρονο μαθητή της. Τό παιδί έφυγε από τό σπίτι καί συζούσε μέ τήν καθηγήτρια.
Όταν ό πατέρας του ήρθε στο Καλύβι καί μού είπε τόν πόνο του, τού είπα νά κάνη γιά τό θέμα αυτό ό,τι τού πή ό πνευματικός του. Πήγε λοιπόν ό καημένος στον πνευματικό καί μετά ήρθε πάλι σ' έμενα. Εγώ είχα εκείνη τήν ήμερα τήν Εξαρχία τού Πατριαρχείου[1], δέν μπορούσα νά συζητήσω μαζί του καί τού είπα:«Νά κάνης ό,τι σού είπε ό πνευματικός σου».
Αυτός δέν έφευγε - καί ευτυχώς πού δέν έφυγε καί επέμενε. Κάποια στιγμή πού ευκαίρησα, τόν είδα λίγο καί μού είπε: «Γέροντα, αποφάσισα νά τήν σκοτώσω αυτήν τήν γυναίκα, γιατί έτσι μού είπε ό πνευματικός μου».«Γιά στάσου, καλέ μου άνθρωπε, τού λέω, τί ακριβώς σού είπε ό πνευματικός;». «Μού είπε: Αυτή ή γυναίκα είναι γιά σκότωμα». Καταλάβατε; Ό πνευματικός είπε, τρόπος τού λέγειν, «αυτή ή γυναίκα είναι γιά σκότωμα», όχι νά τήν σκοτώση! Από τότε δέν λέω σέ κανέναν: «νά κάνης ό,τι σού είπε ό πνευματικός», αλλά ρωτάω τί τού είπε ό πνευματικός...
- Μπορεί, Γέροντα, νά ζητάη κάποιος βοήθεια από τόν πνευματικό του καί συγχρόνως νά προτείνη καί τήν λύση;
- Έμ τότε, τί βοήθεια ζητάει; Άλλο είναι νά πή ταπεινά σάν λογισμό στον πνευματικό του τί νομίζει ότι θά τόν βοηθήση - αυτό επιβάλλεται - καί άλλο είναι νά επιμένη ότι ό λογισμός του αυτός είναι σωστός. Τότε είναι πού δέν κάνει ό άνθρωπος προκοπή.
Είναι σάν νά πηγαίνη στον γιατρό καί νά τού λέη: «Αυτό τό φάρμακο νά μού δώσης». Ό άρρωστος οφείλει νά κάνη υπακοή στόν γιατρό· δέν θά τού υπόδειξη τί είδους φάρμακα θά του δώση. Δέν είναι εδώ θέμα ορέξεως, όπως μέ τά φαγητά και τά γλυκά, γιά νά πή κανείς: «Θέλω μπακλαβά ή θέλω κανταΐφι». Ανάλογα μέ τήν πάθηση ό γιατρός δίνει καί τό φάρμακο.


1. Αντιπρόσωποι του Πατριαρχείου.

Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 266-270 τοῦ βιβλίου:

            ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

                                 ΛΟΓΟΙ Γ΄    

                ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

                   ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

    «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»

                ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ