Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Λόγοι Γ΄ 1)«Ανάγκη καλών πνευματικών» 2) «Ή διάκριση και ή πείρα τον πνευματικού»

Λόγοι Γ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" 
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  

Μέρος Πέμπτο - Κεφάλαιο 3ον

Ό πνευματικός ιατρός της ψυχής

«Ανάγκη καλών πνευματικών»

Οί άνθρωποι σήμερα είναι κουρασμένοι, ζαλισμένοι καί σκοτισμένοι από τήν αμαρτία καί τόν εγωισμό. Γι' αυτό υπάρχει ανάγκη, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, από καλούς καί έμπειρους πνευματικούς, πού θά πλησιάζουν τούς ανθρώπους απλά καί μέ πραγματική αγάπη καί θά τούς καθοδηγούν μέ διάκριση, γιά νά ειρηνεύουν.
Χωρίς καλούς πνευμα- τικούς αδειάζουν οί εκκλησίες καί γεμίζουν τά ψυχιατρεία, οί φυλακές καί τά νοσοκομεία. Πρέπει νά συναισθανθούν οί άνθρωποι ότι ταλαιπωρούνται, γιατί είναι μακριά από τόν Θεό, νά μετανοήσουν καί νά εξομολογηθούν ταπεινά τις αμαρτίες τους.
Ή εργασία τού πνευματικού είναι εσωτερική θεραπεία. Δέν υπάρχει ανώτερος γιατρός από τόν έμπειρο πνευματικό, πού εμπνέει εμπιστοσύνη μέ τήν αγιότητα του, πετάει από τά ευαίσθητα πλάσματα τού Θεού τούς λογισμούς πού φέρνει τό ταγκαλάκι καί θεραπεύει ψυχές καί σώματα δίχως φάρμακα, μέ τήν Χάρη τού Θεού.
Ό πνευματικός, όταν έχη θείο φωτισμό, πνεύμα Θεού, καταλαβαίνει καί διακρίνει καταστάσεις, καί μπορεί νά δίνη σωστές κατευθύνσεις στις ψυχές. Καλά είναι νά μην έχη πολλές απασχολήσεις, γιά νά μπορή νά διαθέτη τόν απαιτούμενο χρόνο γιά τήν κάθε ψυχή και νά κάνη σωστά τήν δουλειά του.
Διαφορετικά, παθαίνει ό,τι καί ένας καλός χειρουργός πού, όταν κάθε μέρα έχη νά κάνη πολλές εγχειρήσεις, κουράζεται καί είναι φυσικό νά μήν αποδίδη όσο μπορεί.
Γι' αυτό δέν χρειάζεται νά αναμειγνύεται σέ όλα τά οικογενειακά θέματα, αλλά νά περιορίζεται σέ ό,τι σχετίζεται μέ τήν συγκεκριμένη κάθε φορά ψυχή, ώστε νά έχη τόν χρόνο νά τήν βοηθήση αποτελεσματικά. Ούτε όμως ό εξομολογούμενος πρέπει νά απασχολή τόν πνευματικό μέ θέματα γιά τά όποια μπορεί νά ρωτήση άλλους πιο αρμόδιους, νά τόν ρωτάη π.χ. ποιό σπίτι νά νοικιάση ή σέ ποιό φροντιστήριο νά στείλη τό παιδί του κ.λπ.
Στήν εξομολόγηση κρίνεται καί ό εξομολογούμενος καί ό πνευματικός. Πολύ βοηθάει γιά τήν καθοδήγηση της ψυχής ή ελευθερία ή πνευματική. Νά μήν ακόλουθη δηλαδή ό πνευματικός κάποια γραμμή πού του βάζουν άλλοι, αλλά νά βλέπη τί λένε οί Πατέρες καί νά ενεργή μέ διάκριση ανάλογα μέ τόν άνθρωπο, μέ τήν πτώση, μέ τήν μετάνοια.
Βλέπω όμως μερικές φορές ότι δέν υπάρχει ειλικρίνεια. Μερικοί πού έχουν ευθύνη γιά τις ψυχές δέν κάθονται νά πουν στόν άλλον, πού είναι λ.χ. μπλεγμένος μέ μάγους, μέ πλανεμένους κ.λπ., μιά κουβέντα, νά τόν προβληματίσουν λίγο, νά πάρουν μιά θέση, γιά νά μήν έχουν φασαρίες μαζί τους. Δηλαδή, γιά νά μήν τά χαλάσουμε μέ τόν έναν καί μέ τόν άλλον καί γιά νά λένε καλά λόγια γιά μάς, νά αφήσουμε τόν άνθρωπο νά καταστραφή καί νά χαίρεται ό διάβολος;

«Ή διάκριση και ή πείρα τον πνευματικού»

- Γέροντα, στήν εποχή μας, μέ τήν τόση αμαρτία πού υπάρχει στόν κόσμο, δέν είναι δύσκολη μερικές φορές ή θέση του πνευματικού;
- Ναί, είναι δύσκολη. Γι' αυτό στήν αρχή καλά είναι ό πνευματικός νά προσπαθή νά διορθώνη τά πολύ σοβαρά αμαρτήματα, μέχρι νά φύγη ή πολλή αμαρτία από τά πλάσματα τού Θεού καί νά γίνουν πιό δεκτικά. Νά φέρεται μέ επιείκεια, αλλά συγχρόνως μέ τρόπο νά καθοδηγή τόν άνθρωπο έτσι, ώστε νά καταλάβη τά σφάλματα του καί νά ζητήση από τόν Θεό συγχώρηση.
Είναι απαραίτητο νά τονίζη στον εξομολογούμενο ότι χρειάζεται μετάνοια, αλλαγή ζωής, γιά νά λάβη τό έλεος τού Θεού. Επίσης πολύ βοηθάει νά μιλάη στους ανθρώπους μέ αγάπη γιά τήν μεγάλη αγάπη τού Θεού, ώστε μόνοι τους νά φιλοτιμηθούν, νά αισθανθούν τά λάθη τους καί νά αλλάξουν συνήθειες.
Ένας νέος πνευματικός, μέχρι νά απόκτηση πείρα, είναι καλύτερα νά βοηθάη σέ εύκολες περιπτώσεις. Μπορεί λ.χ. μιά δύσκολη ψυχή νά καθυστερή τήν πνευματική του πρόοδο μέ τά σαμποτάζ πού θά τού κάνη καί νά τού τρώη όλον τόν χρόνο.
Αν δέν προσέξη, μέ τήν καλή του διάθεση θά δίνη πάντοτε σημασία στις σκηνές πού θά κάνη μιά τέτοια ψυχή, θά ξοδεύη άσκοπα τις δυνάμεις του καί θά ταλαιπωρήται. Όταν απόκτηση πείρα, θά ξέρη πότε πρέπει νά δώση σημασία καί πότε νά αδιαφορήση.
Νά, τώρα εγώ στά γράμματα πού μού στέλνουν ρίχνω μιά ματιά καί, άν είναι κάτι σοβαρό, σ' εκείνο θά δώσω προσοχή. Είναι καί τού πειρασμού πολλές φορές. Άλλος σού λέει: «δυό λεπτά, κάτι θά σού πω εδώ στήν πόρτα» καί σέ κρατάει μιά ώρα.
Νά είσαι ιδρωμένος, νά σέ χτυπάη έν τω μεταξύ τό ρεύμα, νά τρέμης, καί νά σού λέη ιστορίες, σάν νά μή συμβαίνη τίποτε. Έ, από τόν Θεό είναι αυτό; Μετά αρρωσταίνεις, δέν μπορείς νά κάνης προσευχή ούτε γιά τόν κόσμο ούτε γιά τόν εαυτό σου, καί αχρηστεύεσαι γιά μέρες. Έρχεται ύστερα κάποιος πού ό καημένος έχει πραγματική ανάγκη, καί δέν μπορείς νά τόν βοηθήσης.
Αυτούς πάλι πού έχουν κάποιο σοβαρό πρόβλημα, δέν φθάνει νά τούς ακούσης, νά δής ότι έχουν έναν πόνο και νά τούς πής: «Πάρε μιά ασπιρίνη». «Ένα λεπτό νά σέ απα- σχολήσω, λένε μερικοί, γιατί φεύγει τό αυτοκίνητο», καί σού λένε ένα σοβαρό θέμα. Σάν νά έχη κάποιος καρκίνο καί νά λέη στόν γιατρό: «Κάνε μιά εγχείρηση, γιατί φεύγω σέ λίγο μέ τό αεροπλάνο!».
Κάθε πάθηση θέλει τόν ανάλογο χρόνο. Νά δής από πού ξεκινάει, τί συμπτώματα έχει κ.λπ. Σέ ένα σοβαρό θέμα δέν μπορείς νά δώσης πρόχειρες λύσεις. Ένας δόκιμος μοναχός μέ πλησίασε στήν λιτανεία πού κάνουν στο Αγιον Όρος τήν Διακαινήσιμο εβδομάδα, ακριβώς μόλις πήραμε μιά ανηφόρα, καί ήθελε νά του πώ περί νοεράς προσευχής.
Τόσες φορές είχε έρθει στό Καλύβι καί ποτέ δέν ρώτησε γι' αυτό τό θέμα, καί εκεί, πάνω στήν ανηφόρα, είχε τήν έμπνευση νά ρωτήση γιά ένα τόσο λεπτό θέμα! Ένα λεπτό καί σοβαρό θέμα δέν συζητιέται ούτε στό πόδι ούτε στόν ανήφορο...

Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 271--274 τοῦ βιβλίου:

            ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

                                 ΛΟΓΟΙ Γ΄    

                ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

                   ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

    «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»

                ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ