Διαλογική συζήτησις Ευαγγελικών και Ορθοδόξων. Θέμα 12ον. «Ἠ Ἱερά παράδοσις» Μέρος Α΄ Αρχ. Ιωήλ Γιαννακόπουλος

Διαλογική συζήτησις Ευαγγελικών και Ορθοδόξων
Αρχιμανδρίτου Ιωήλ Γιαννακοπούλου
Εκδόσεις Πουρνάρα – Θεσσαλονίκη 

Θέμα 12ον «Ἠ Ἱερά παράδοσις»  Μέρος Α΄  (σελίδων 213-220)

____________________________

Β΄ ΙΕΡΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΣ

Εὐαγγελικός: Ἄς ἔλθωμεν ὅμως καί εἰς τήν Ἱεράν παράδοσιν τῶν 3-4 πρώτων αἰώνων τοῦ Χριστιανισμοῦ ἵνα ἴδωμεν τί λέγωσι περί εἰκόνων, Σταυροῦ καί λειψάνων.

Ὀρθόδοξος: Εὐχαρίστως.  Καί πρῶτον ἄς ἴδωμεν τί λέγουσι περί τοῦ Σταυροῦ.  Πρός ἀποφυγήν μακρηγορίας θά σᾶς ἀναφέρω τρεῖς μόνον μεγάλους Πατέρας, τόν Ἱερόν Αὐγουστῖνο, τόν Μέγα Ἀθανάσιον καί τόν Μέγαν Ἀντώνιον. 

Καί πρῶτον ὁ Ἱερός Αὐγουστῖνος. Quid est, quod omnes noverunt, signum Christi nisi crux Christi? Quod signum nisi adhibeatur sive frontibus credentium, sive ipsi aquae ex qua regenerantur, sive oleo quo chrismate unguntur, sive sacrificio quo aluntur, nihil eorum rite perficitur. (Migne P.L. 35, 1950)

Ἐξηγῶ: «Τί εἶναι: ἐκεῖνο τό ὁποῖον πάντες ἐγνώρισαν ὡς σημεῖον τοῦ Χριστοῦ, παρά ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ;   Τό σημεῖον τοῦτο ἐάν δέν προσαχθῆ ἤ εἰς τό μέτωπον τῶν πιστῶν ἤ εἰς τό ὕδωρ (τοῦ βαπτίσματος) δι’ οὗ ἀναγενῶνται (οἱ πιστοί) ἤ εἰς τό ἔλαιον διά τοῦ ὁποίου χρίονται (οἱ πιστοί) ἤ ἐν τῇ θυσίᾳ δι’ ἦς τρέφονται, οὐδέν ἐξ αὐτῶν νομίμως εὖ καί καλῶς τελειοῦται». 

Ὁ Μέγας ἈΘανάσιος γράφει ἐν τῷ βίῳ τοῦ Ἁγ. Ἀντωνίου, ὅτι ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ἐθεράπευε διά τοῦ Σταυροῦ δαιμονιζομένους, ἔλεγε δέ πρός τούς θαυμάζοντας «τί θαυμάζητε ἐπί τούτῳ οὐκ ἐσμέν ἡμεῖς οἱ ποιοῦντες ἀλλ’ ὁ Χριστός».  Τούτου τό σύμβολον, ὁ Σταυρός, προετίθετο ἐνώπιον τῶν δαιμονιζομένων. Ἰδέ βίον Ἁντωνίου τόμ. Β΄ σελ. 956. Ἰδού τί λέγουσι οἱ Πατέρες διά τόν Σταυρόν. 

Ἔχετε σεῖς κ. Εὐαγγελικέ νά ἀναφέρητε πατέρα τινα τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος περιφρονεῖ τόν Σταυρόν  ὡς κατηραμένον ξύλον ὅπως κάμνετε ἐσεῖς; 

Εὐαγγελικός: Ὄχι, δέν ἔχωμεν. 

Ὀρθόδοξος: Ἄς ἔλθωμεν καί εἰς τά ἱερά λείψανα, ἵνα ἴδωμεν τί λέγουσι περί αὐτῶν οἱ Πατέρες.

Αον. Ὁ Ἁγ. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος γράφων κατά Ἰουλιανοῦ λέγει «οὐκ ᾐδέσθης τά ὑπέρ Χριστοῦ σφάγια Ἱωάννην, Πέτρον, Παῦλον, Ἰάκωβον.... ὦν τά σώματα μόνον ἴσα δύνανται ταῖς ἁγίαις ψυχαῖς ἤ ἐπαφόμενα ἤ τιμώμενα, ὦν ρανίδες αἵματος μόνον καί μικρά σύμβολα πάθους ἴσα δρῶσι τοῖς σώμασι». Ὄχι μόνον τά νεκρά σώματα τῶν Ἀποστόλων ἐγγιζόμενα θεραπεύουσι, ἀλλά καί λείψανα τῶν σωμάτων αὐτῶν ἤτοι ρανίδες αἵματος ἤ καί ἄλλα «σύμβολα» δείγματα δηλαδή τοῦ μαρτυρίου των.

Βον. Ὁ Ἅγ. Βασίλειος, λέγει: «ὁ ἀψάμενος ὀστέου μάρτυρος λαμβάνει τινά μετουσίαν ἁγιασμοῦ ἐκ τῆς τοῦ σώματος παρεδρευούσης χάριτος».  Λόγος περί θανάτου.  Πατρολ. Migne τόμ.:32.

Γον. Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος λέγει εἰς λόγον του πρός μάρτυρα Βαβύλαν «νεκροῖς σώμασι καί διαλυθεῖσιν εἰς κόνιν μείζονα τῶν ζώντων ἁπάντων δύναμιν ὁ Θεός ἐχαρίσατο».   Τά λείψανα δηλαδή τῶν μαρτύρων ἔχουν μεγαλυτέραν δύναμιν ἀπό ἐκείνην τήν ὁποίαν ἔχουσι οἱ ζῶντες ἅγιοι.

Δον. Ἱσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης γράφει: «εἰ σκανδαλίζει σέ ἐπί τῇ  κόνει τῶν μαρτυρικῶν σωμάτων παρ’ ἡμῶν τιμωμένη, ἐρώτησον τούς ἐξ αὐτῶν τάς ἰάσεις λαμβάνοντας».  Βιβλίον Α΄ ἐπιστολή 55. Ἔχετε κ. Εὐαγγελικέ μαρτυρίας Πατέρων οἱ ὁποῖοι νά μή σέβωνται τά λείψανα τῶν Ἁγίων, συμφώνως πρός τάς ἀρχάς σας καί ἀντιθέτως πρός τάς βεβαιώσεις τῶν ἀνωτέρω ἀναφερθέντων Πατέρων;

Εὐαγγελικός: Ἔχω πολλά παραδείγματα θεοποιήσεως λειψάνων ἐναντίον τῶν ὁποίων καταφέρονται οἱ Πατέρες.

Ὀρθόδοξος: Δέν πρόκειται περί καταχρήσεων καί χρηματεμπορίας μερικῶν καλογήρων.  Αὐτά καταδικάζομεν καί ἡμεῖς.   Σᾶς ἐρωτῶ ἐάν ἔχετε γνώμας Πατέρων νά ἀντιτίθενται πρός τάς γνώμας περί ἱερῶν λειψάνων τῶν ἀναφερθέντων Πατέρων.

Εὐαγγελικός: Ὄχι. Ἄς ἐλθωμεν ὅμως εἰς τάς εἰκόνας καί τήν προσκύνησιν αὐτῶν. Ἔχω τήν γνώμην ὅτι οἱ Πατέρες τῶν 3-4 πρώτων αἰώνων ἀπεστρέφοντο τάς εἰκόνας.

Ὀρθόδοξος: Θά ἤθελον νά ἤκουον μερικάς γνώμας αὐτῶν. 

Εὐαγγελικός: Εὐχαρίστως. Ὁ Ἅγ. Ἐπιφάνειος λέγει εἰς ἐπιστολήν του πρός τόν αὐτοκράτορα Θεοδόσιον «πολλάκις λαλήσας τοῖς συλλειτουργοῖς μου περιαιρεθῆναι τάς εἰκόνας οὐκ ἐνδέχθην παρ’ αὐτῶν, οὐδέ πρός βραχύ ἀκοῦσαι τῆς ἐμῆς φωνῆς ἠνέσχοντο».  Βλέπετε ὅτι ὁ Ἅγιος Ἐπιφάνειος εἶχε τήν γνώμην νά μή ὑπάρχουν εἰκόνες;

Ὀρθόδοξος: Ἐκ τοῦ τεμαχίου τό ὁποῖον ἀναφέρετε φαίνεται καθαρά ὅτι μόνον ὁ Ἅγιος Ἐπιφάνειος εἶχε τήν γνώμην αὐτήν.  Οἱ συλλειτουργοί του ὅμως ὄχι μόνον δέν ἐδέχθησαν τοῦτο, ἀλλά «οὐδέ πρός βραχύ» ὅπως λέγει ῥητῶς τό κείμενον «ἠνέσχοντο  τῆς φωνῆς αὐτοῦ». Ἡ ἔντονος αὕτη ἀντίστασις τῶν σειλλειτουργῶν τοῦ Ἐπιφανείου, δεικνύει ὅτι ὑπῆρχον αἱ εἰκόνες. Ὁ Ἐπιφάνειος ἦτο ὁ μόνος, ὁ ὁποῖος εἶχε τήν γνώμην αὐτήν.

Εὐαγγελικός: Ἄς ἔλθωμεν καί εἰς ἄλλον ἱστορικόν τῆς ἀρχαιότητος, τόν Εὐσέβιον. Οὗτος ἐν τῇ ἱστορίᾳ του ἐξ ἀφορμῆς ἀρχαίας παραδόσεως καθ’ ἥν ἡ θεραπευθεῖσα ὑπό τοῦ Ἰησοῦ αἱμοροῦσα γυνή κατασκεύασε εἰς ἔνδειξιν εὐγνωμοσύνης πρός τόν Κύριον ἄγαλμα παρίστανον ἄνδρα ἐκτείνοντα τήν χεῖρα ὑπέρ τήν  κεφαλήν γυναικός γονυπετούσης πρός αὐτοῦ λέγει τά ἑξῆς: «Θαυμαστόν οὐδέν τούς πάλαι ἐξ ἐθνῶν εὐεργετηθέντος πρός τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν τοιαῦτα πεποιηκέναι΄ ὅτε καί τῶν ἀποστόλων αὐτοῦ Παύλου καί Πέτρου καί αὐτοῦ δή τοῦ Χριστοῦ διά χρωμάτων ἐν γραφαῖς σωζόμενος ἱστορήσαμεν, ὡς εἰκός τῶν παλαιῶν ἀπαράλλακτως οἷα Σωτῆρος ἐνθνικῇ συνηθείᾳ τοῦτον τιμᾶν εἰωθότων τόν τρόπον».  

 Βλέπετε ὅτι καί ὁ ἱστορικός Εὐσέβιος ἀποδίδει εἰς ἐθνικήν συνήθειαν καί θεωρεῖ εἰδωλολατρίαν τήν κατασκευήν τῶν εἰκόνων;

Ὀρθόδοξος: Ἐκεῖνο τό ὁποῖον εἶπον διά τόν Ἐπιφάνειον τό λέγω καί διά τόν ἱστορικόν Εὐσέβιον.  Ὁ ἱστορικός οὗτος μαρτυρεῖ ὅτι ὑπῆρχον εἰκόνες τῶν Ἀποστόλων Παύλου καί Πέτρου καί τοῦ Χριστοῦ μεταξύ τῶν Χριστιανῶν. Ἡ προσωπική ὅμως γνώμη τοῦ ἰδίου πιθανώτατα ὡς ἀρειανίζοντος ἤ ἔστω καί ὡς ἁπλοῦ προσώπου ἦτο ἐναντίον τῶν εἰκόνων. Ἑπομένως δέν εἶναι σύμπασα ἡ ἐκκλησία ἐναντίον τῶν εἰκόνων.

______________________________

Ψηφιοποίηση κειμένου Κατερίνα