29 Σεπτεμβρίου Συναξαριστής

Κυριακού Αναχωρητού, των Αγίων 150 Μαρτύρων, των Αγίων Τρύφωνος, Τροφίμου και Δορυμέδωντος, Πετρωνίας, Γουδελίας, των Αγίων Γοβελαά, Δάδα, Κασδόου και Καδόα, Μαλαχία του Νέου, των Αγίων Μαρτύρων εν Στροφάσιν αναιρεθέντων, των Αγίων τριών Νεομαρτύρων, Αντωνίου του Ζαντόσκ.


Ὁ Ὅσιος Κυριακὸς ὁ Ἀναχωρητὴς

Ἦταν ἄνθρωπος ποὺ καλλιεργοῦσε ὑπομονήν καὶ πραότητα. Γι' αὐτὸ καὶ πέτυχε στὴν ἀσκητική του ζωή.
Γεννήθηκε στὴν Κόρινθο τὸ 5ο αἰῶνα, ἀπὸ ἱερέα πατέρα, τὸν Ἰωάννη. Τὴν μητέρα του τὴν ἔλεγαν Εὐδοξία καὶ εἶχε ἀδελφὸ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Κορίνθου Πέτρο.
Ἀπὸ ἱερατικό, λοιπόν, γένος ὁ Κυριακός, σὲ νεαρὴ ἡλικία πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴ Λαύρα τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου. Ἐκεῖ, ὁ Μέγας Εὐθύμιος, τὸν ἔκανε μοναχὸ καὶ τὸν ἔστειλε στὸν ἀσκητὴ Γεράσιμο. Ὅταν πέθανε ὁ Γεράσιμος, ὁ Κυριακὸς ἐπέστρεψε στὴν Λαύρα τοῦ Εὐθυμίου, ὅπου μὲ ζῆλο καλλιεργοῦσε τὶς ἀρετές του, ὥσπου κάποια στάση ποὺ ἔγινε στὴ Λαύρα τοῦ Εὐθυμίου τὸν ἀνάγκασε νὰ πάει στὴ Λαύρα τοῦ Σουκᾶ.
Ἐκεῖ 40 χρονῶν χειροτονήθηκε πρεσβύτερος καὶ ἀνέλαβε τὴν ἐπιστασία τοῦ Σκευοφυλακίου. Ἐκεῖνο ποὺ τὸν διέκρινε ἀπέναντι στοὺς συμμοναστές του, ἦταν ὁ γαλήνιος τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο τοὺς ἀντιμετώπιζε, γι’ αὐτὸ καὶ ἦταν παράδειγμα πρὸς μίμηση ἀπὸ ὅλους.
Ἑβδομήντα χρονῶν ὁ Κυριακός, ἔφυγε καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ μὲ ὑπομονὴ γύρισε πολλὰ μοναστήρια καὶ σκῆτες, ὅπου ἔζησε μὲ αὐστηρότατη ἄσκηση. Τελικά, πέθανε 107 χρονῶν, καὶ σὲ ὅλους ἔμεινε ἡ ἐνθύμηση τοῦ ἀσκητή, ποὺ ἔδειχνε «πραότητα πρὸς πάντας ἀνθρώπους». Πραότητα, δηλαδή, σ’ ὅλους ἀνεξαίρετα τοὺς ἀνθρώπους.


Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Χριστῷ ἠκολούθησας, καταλιπῶν τὰ τῆς γῆς, καὶ βίον ἰσάγγελον, ἐπολιτεύσω σαφῶς, ὡς ἄσαρκος Ὅσιε· σὺ γὰρ ἐν ταῖς ἐρήμοις, προσχωρῶν θείῳ πόθῳ, σκίλλῃ πικρᾷ τὴν πάλαι, πικρὰν γεῦσιν ἀπώσω. Διὸ Κυριακὲ θεοφόρε, ἀξίως δεδόξασαι.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἀπαλῶν ἐξ ὀνύχων τῷ Χριστῷ ἠκολούθησας, τὴν ἀγγελικὴν πολιτείαν ὁλοτρόπως ἑλόμενος· διὸ ἐν ταῖς ἐρήμοις προσχωρῶν, τῶν θείων ἠξιώθης δωρεῶν, θεραπεύων πᾶσαν νόσον Κυριακέ, τῶν πίστει προσιόντων σοι. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς ὑπερμάχῳ κραταιῷ καὶ ἀντιλήπτορι
Ἡ σὲ τιμῶσα ἱερὰ Λαύρα ἑκάστοτε
Ἑορτάζει τὰ μνημόσυνα ἐτησίως.
Ἀλλ’ ὡς ἔχων παρρησίαν πρὸς τὸν Κύριον
Ἐξ ἐχθρῶν ἐπεμβαινόντων ἡμᾶς φρούρησον,
Ἵνα κράζωμεν, χαίροις Πάτερ τρισόλβιε.

Μεγαλυνάριον.
Ἄστρον ἐκ Κορίνθου ἀναφανείς, ἐν τῇ Παλαιστίνῃ, διαλάμπεις ἀσκητικῶς, καὶ καταπυρσεύεις, Χριστοῦ τὴν Ἐκκλησίαν, Κυριακὲ θεόφρον, τοῖς σοῖς παλαίσμασι.





 Οἱ Ἅγιοι 150 οἱ Μάρτυρες

Γνωρίζουμε μόνο ὅτι μαρτύρησαν στὴν Παλαιστίνη.





Οἱ Ἅγιοι Τρύφων, Τρόφιμος καὶ Δορυμέδων

Στοὺς Συναξαριστὲς ἀναφέρεται γι’ αὐτοὺς μόνο ἡ φράση: «ἡ σύναξις τούτων τελεῖται πλησίον τῆς Ἁγίας Ἄννης ἐν τῷ Δευτέρῳ».





    
Ἡ Ἁγία Πετρωνία ἡ Μάρτυς

Μαρτύρησε διὰ ξίφους. Ἐδῶ μερικοὶ Συναξαριστὲς ἀναφέρουν καὶ τὴ μνήμη τῆς Ὁσίας Ἀναστασίας τῆς ἀσκήτριας.





Ἡ Ἁγία Γουδελία (ἢ Γοβδελία)

Ἦταν Περσίδα χριστιανὴ ἀπόστολος, ποὺ κατάφερε νὰ φέρει πολλοὺς ἀπίστους στὸν δρόμο τῆς διὰ Χριστοῦ σωτηρίας.
Ἔζησε τὸν τέταρτο μετὰ Χριστὸν αἰῶνα, ὅταν βασιλιὰς τῆς Περσίας ἦταν ὁ Σαπώρ. Ἐπειδὴ δυναμικὰ ἐκτελοῦσε τὸ Ἱεραποστολικό της ἔργο, τὴν συνέλαβαν καὶ τὴν ἔκλεισαν γιὰ πολλὰ χρόνια στὴν φυλακή. Οἱ ἐκεῖ κακοπάθειές της ὑπῆρξαν φοβερές. Μόνο ἡ θεία χάρη τὴν ἐνίσχυσε, ὥστε νὰ κατανικήσει τὴν ὑγρασία, τὸ σκοτάδι καὶ τὶς συχνὲς στερήσεις καὶ αὐτοῦ τοῦ νεροῦ. Ἀλλὰ ὅλα αὐτὰ τὰ μακροχρόνια βάσανα, δὲν ἐλάττωσαν καθόλου τὴν φωτιὰ τῆς πίστης καὶ τὴν φλόγα τῆς γενναιότητάς της.
Κατόπιν τῆς ἔγδαραν τὸ κεφάλι, χωρὶς νὰ ὑποκύψει ἡ καρτερία της. Τελικὰ πέθανε μὲ σταυρικὸ θάνατο.
(Νομίζω πὼς ἐδῶ, μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου, ἔγινε σύγχυση μεταξὺ τῶν Συναξαριακῶν πηγῶν. Δηλαδή, ὁ Ἅγιος Γοβδελαᾶς ποὺ τιμοῦμε τὴν ἴδια μέρα ἔγινε, ἀπὸ λάθος ἀντιγραφές, Γουδελία ἢ Γοβδελία μὲ πανομοιότυπη βιογραφία.
Ἐνῷ ἄλλες πηγὲς ἀναφέρουν, ὅτι πράγματι ὑπῆρξε μάρτυς Γουδελία, ποὺ μαρτύρησε διὰ ξίφους χωρὶς ἄλλα βιογραφικὰ στοιχεῖα, ποὺ ὅμως εἶναι περισσότερο πιθανὸ καὶ ἀποδεκτό).





Οἱ Ἅγιοι Γοβδελαᾶς, Δᾴδας, Κάσδοος καὶ Κασδόα

Ὁ Γοβδέλαος ἦταν γιὸς τοῦ βασιλιὰ Σαβωρίου. Ἔγινε χριστιανὸς ἀπὸ ἕναν ἀξιωματικό τοῦ πατέρα του, τὸν Δᾴδα. Ὅταν τὸ ἔμαθε αὐτὸ ὁ Σαβὼρ διέταξε καὶ συνελήφθησαν καὶ οἱ δυό. Ὅταν αὐτοὶ ἀρνήθηκαν νὰ θυσιάσουν στοὺς Θεούς, τὸ μὲν Δᾴδα τὸν τεμάχισε ζωντανό, τὸν γιὸ του Γοβδέλαο τὸν ὑπέβαλε σὲ βασανιστήρια, καὶ ἔγδαρε τὸ κεφάλι του, ἔκοψε τὰ μέλη του καὶ κέντησε τὸ σῶμα του μὲ καλάμια.
Ὁ Κάσδοος ἦταν συγγενὴς τοῦ βασιλιὰ καὶ ἐπειδὴ ἔγινε χριστιανὸς τὸν ἔγδαρε ζωντανό.
Ἡ Κασδόα ἦταν κόρη τοῦ βασιλιά, καὶ ἀδελφὴ τοῦ Ἁγίου Γοβδέλαου. Αὐτὴ εἶχε ἐπισκεφθεῖ τὸν ἀδελφό της στὴν φυλακή, ὁ ὁποῖος τὴν ἔκανε χριστιανή. Ὅταν μαθεύτηκε αὐτὸ ὁ βασιλιὰς τὴν συνέλαβε, καὶ ἐπειδὴ δὲν μπόρεσε νὰ ἀλλάξει τὴν πίστη της τὴν βασάνισε σκληρὰ μέχρι θανάτου.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Βασίλειον ἀξίαν ὡς φθαρτὴν καταλέλοιπας, καὶ τῷ βασιλεῖ τῶν αἰώνων ἠκολούθησας ἔνδοξε, καὶ ἤθλησας στερρῶς ὑπὲρ αὐτοῦ, βασάνους ἀνυποίστους ἐνεγκών· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν ᾀσματικῶς, Γοβδελαᾶ κραυγάζοντες· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Δυάδα τὴν ἁγίαν τῶν Μαρτύρων τιμήσωμεν, σὺν Γοβδελαᾷ τὴν Κασδόαν τοὺς γενναίους ὁμαίμονας· φωτὶ γὰρ ἐλλαμφθέντες θεϊκῷ, ἐνήθλησαν στερρῶς ὑπὲρ Χριστοῦ, καὶ πρεσβεύουσιν ἀπαύστως ὑπὲρ ἡμῶν, τῶν ἐκβοώντων πάντοτε· δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν, πᾶσιν ἰάματα.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τῇ ψυχῇ δεξάμενος, τῆς εὐσεβείας τὸ φέγγος, τὴν πατρῴαν ἔλιπες, ἅπασαν πλάνην καὶ δόξαν· ἤθλησας, ὑπὲρ Κυρίου ἀνδρειοφρόνως· ἤνεγκας τὰς πολυτρόπους στερρῶς βασάνους· διὰ τοῦτό σοι βοῶμεν· χαίροις ὦ Μάρτυς Γοβδελαᾶ ἔνδοξε.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις Ἀθλοφόρε Γοβδελαᾶ, ὁ στερρῶς ἀθλήσας, δι’ ἀγάπην τὴν τοῦ Χριστοῦ, σὺν τῇ αὐταδέλφῳ, Κασδόᾳ τῇ πανσέμνῳ, μεθ’ ἧς ἡμῖν ἐξαίτει, πταισμάτων ἄφεσιν.




Ὁ Ἅγιος Μαλαχίας ὁ Νέος Ὁσιομάρτυρας

Ἦταν γιὸς ἱερέα ἀπὸ τὴ Ρόδο.
Κάποτε πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ συκοφαντήθηκε ἀπὸ τοὺς Τούρκους ὅτι ἔβρισε τὸν Μωάμεθ. Ἀμέσως συνελλήφθη καὶ ὁδηγήθηκε στὶς ἀρχές, ποὺ τὸν ἐκβίαζαν νὰ ἐξωμόσει. Ὁ Μαλαχίας ἔδειξε μεγάλο θάρρος, μὲ τὸ ὁποῖο ἐξήγειρε τὴν ὀργὴ τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι ἀφοῦ τὸν μαστίγωσαν, τρύπησαν τοὺς ἀστραγάλους του καὶ τὸν ἔδεσαν πίσω ἀπὸ ἕνα ἄγριο ἄλογο.
Μετὰ ἀπὸ μία σειρὰ φρικτῶν βασανιστηρίων, ὁδηγήθηκε ὁ μάρτυρας ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη, ὅπου σουβλίστηκε καὶ κάηκε πάνω σὲ ἀναμμένη φωτιά.
Ἔτσι παρέδωσε τὴν Ἁγία του ψυχὴ στὶς 29 Σεπτεμβρίου 1500.





Οἱ Ἅγιοι ἐν Στροφάσιν ἀναιρεθέντες Μάρτυρες

Κανένας Συναξαριστὴς δὲν ἀναφέρει τὴν μνήμη τους. Μαθαίνουμε γι’ αὐτοὺς ἀπὸ τὴν Ἀκολουθία τους, ποίημα τοῦ Παχωμίου Ρουσσάνου, ποὺ δημοσιεύτηκε μὲ τὸν τίτλο: «Ἀκολουθία ψαλλομένη εἰς τοὺς ὁσίους πατέρας τοὺς ἐν Στροφάσιν ἀναιρεθέντες καὶ εἰς ἅπαντας τοὺς παραπλήσιον τέλος λαχόντας».





Οἱ Ἅγιοι τρεῖς Νεομάρτυρες ἐν τῷ Βραχωρίῳ Ἀγρινίου († 1786)

Ἡ ἡμερομηνία τοῦ μαρτυρίου τους δὲν ἀναφέρεται πουθενά. Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τῶν Μαρτύρων.





Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ὁ διὰ Χριστὸν Σαλός ἐκ Ζαντόσκ (Ρῶσος)

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.

Μέγας Συναξαριστής