Γέροντος Παΐσιου του Αγιορείτου Λόγοι Β΄ Κεφάλαιο 1'. «Έχουµε ευθύνη»

Λόγοι Β΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Η γεννιά της αδιαφορίας

Έχουµε ευθύνη.[1]  (σελ. 34-38)

Είχε έρθει στο Καλύβι ένας άθεος µέχρι το κόκκαλο. Αφού είπε διάφορα, µετά µού λέει: «Εγώ είµαι εικονοµάχος». Από εκεί πού δεν πίστευε τίποτε, ύστερα έλεγε ότι είναι εικονοµάχος. «Βρε αθεόφοβε, τού λέω, εσύ αφού δεν πιστεύεις σε τίποτε, τι µού λες ότι είσαι εικονοµάχος;
Τότε, τον καιρό τής Εικονοµαχίας [2], µερικοί Χριστιανοί από υπερβολικό ζήλο έπεσαν σε πλάνη, έφθασαν στην άλλη άκρη, και µετά ή Εκκλησία τοποθέτησε το θέµα· δεν είναι ότι δεν πίστευαν». Υποστήριζε εν τω µεταξύ όλη την σηµερινή κατάσταση. Μαλώσαµε εκεί πέρα.
«Καλά, του λέω, κατάσταση είναι αυτή; ∆ικαστικοί να φοβούνται να δικάσουν, να κάνουν µηνύσεις για εγκληµατίες και να τους απειλούν ό ένας και ό άλλος και να αναγκάζονται να τις αποσύρουν; Και τελικά ποιοί κυβερνούν; Σε αναπαύει αυτή ή κατάσταση; Υποστηρίζεις αυτούς; Εσύ είσαι εγκληµατίας. Γι' αυτό ήρθες; Άντε, φύγε Από εδώ!». Τον έδιωξα.

- Γέροντα, δεν φοβάστε έτσι πού µιλάτε;

- Τι να φοβηθώ; Τον τάφο µου τον έχω ανοίξει. Αν δεν τον είχα ανοίξει, θα µε απασχολούσε πού θα κουραζόταν ό άλλος να σκάψει. Τώρα θα χρειασθεί να ρίξει µόνο λίγους τενεκέδες χώµα...
- 'Έχω ύπ' όψιν µου έναν άλλον άθεο, έναν βλάσφηµο, πού τον αφήνουν στην τηλεόραση και µιλάει, ενώ έχει πεϊ τά πιο βλάσφηµα λόγια για Τον Χριστό καί την Παναγία. ∆εν παίρνει καί ή Εκκλησία µιά θέση να άφορίση µερικούς. Αυτούς έπρεπε να τους άφορίζη ή Εκκλησία. Λυπούνται Τον αφορισµό!

- Γέροντα, τι θα καταλάβουν µε τον αφορισµό, αφού τίποτε δεν παραδέχονται;

- Τουλάχιστον να φανεί ότι ή Εκκλησία παίρνει µιά θέση.

- Ή σιωπή της, Γέροντα, είναι σαν να τά αναγνωρίζει;


- Ναι. Έγραψε ένας κάτι βλάσφηµα για την Παναγία καί κανείς δεν µίλησε. Λέω σε κάποιον: «∆εν είδες τι γράφει εκείνος;». «Έ, τι να τους κάνης, µού λέει. Θα λερωθείς, αν ασχοληθείς µαζί τους». Φοβούνται να µιλήσουν.

- Τι είχε να φοβηθεί, Γέροντα; - Να µη γράψουν τίποτε γι' αυτόν καί εκτεθεί, καί ανέχεται να βλασφηµήται ή Παναγία!  Να µη θέλουµε να βγάλει ό άλλος το φίδι από την τρύπα, για να έχουµε εµείς την ησυχία µας. Αυτό είναι έλλειψη αγάπης. Υστέρα αρχίζει ό άνθρωπος να κινείται από συµφέρον. Γι' αυτό βλέπεις ένα πνεύµα σήµερα: «Με τον τάδε να έχουµε σχέσεις, για να µας λέει καλά λόγια. Με τον άλλο να τά έχουµε καλά, για να µη µας διασύρει κ.λπ. Να µη µας πάρουν για κορόϊδα, να µη γίνουµε θύµατα».
Άλλος αδιαφορεί και δεν µιλάει. «Να µη µιλήσω, λέει, για να µη µε γράψουν οι εφηµερίδες». Οι περισσότεροι δηλαδή είναι τελείως αδιάφοροι. Τώρα άρχισε λίγο κάτι να γίνεται. τόσον καιρό δεν έγραφε κανένας τίποτα. Είχα βάλει τις φωνές πριν από χρόνια σε κάποιον στο Άγιον Όρος. «Πολύ πατριωτισµό έχεις», µού λέει. Πριν από λίγο καιρό ήρθε και µε βρήκε: «Όλα τά διέλυσαν, µού λέει, οικογένεια, παιδεία...». Τού λέω καί εγώ µε την σειρά µου: «Πολύ πατριωτισµό έχεις!»

. Όλη αυτή ή κατάσταση έχει κάνει ένα κακό καί ένα καλό. Το κακό είναι ότι καί εκείνοι πού είχαν κάτι µέσα τους, άρχισαν να αδιαφορούν, γιατί λένε: «Εγώ θα σιάξω την κατάσταση;». Το καλό είναι ότι πολλοί άρχισαν να προβληµατίζονται καί να αλλάζουν. Μερικοί έρχονται καί µε βρίσκουν καί  προσπαθούν να δικαιολογήσουν ένα κακό πού έκαναν προηγουµένως, γιατί έχουν προβληµατισθεί.

- ∆ηλαδή, Γέροντα, πρέπει πάντα να οµολογούµε το «πιστεύω» µας;

- Χρειάζεται διάκριση. Είναι φορές πού δεν πρέπει να µιλήσουµε καί άλλες φορές πού πρέπει να οµολογούµε µε παρρησία το «πιστεύω» µας, γιατί φέρουµε ευθύνη, αν δεν µιλήσουµε.
Σ' αυτά τά δύσκολα χρόνια ό καθένας µας πρέπει να κάνη ότι γίνεται ανθρωπίνως καί ότι δεν γίνεται ανθρωπίνως να το αφήνει στον Θεό. Έτσι θα έχουµε ήσυχη την συνείδηση µας ότι κάναµε εκείνο πού µπορούσαµε. Αν δεν αντιδράσουµε, θα σηκωθούν οι προγονοί µας από τους τάφους.

Εκείνοι υπέφεραν τόσα για την πατρίδα και εµείς τι κάνουµε γι' αυτήν; Ή Ελλάδα, ή Ορθοδοξία, µε την παράδοση της, τους Αγίους και τους ήρωες της, να πολεµήται από τους ίδιους τους Έλληνες και εµείς να µη µιλάµε! Είναι φοβερό!

Είπα σε κάποιον. «Γιατί δεν µιλάτε; Τι είναι αυτά πού κάνει ό τάδε;». «Τι να πεις, µού λέει, αυτός όλος βρωµάει». «Αν βρωµάει όλος, γιατί δεν µιλάτε; Χτυπήστε τον». Τίποτε, τον αφήνουν.
Έναν πολιτικό τον έφτυσα. «Πες, τού λέω, "δεν συµφωνώ µ' αυτό". Τίµια πράγµατα. Θέλεις να εξυπηρετηθείς εσύ καί να ρηµάξουν όλα;». Αν οι Χριστιανοί δεν οµολογήσουν, δεν αντιδράσουν, αυτοί θα κάνουν χειρότερα. Ενώ, αν αντιδράσουν, θα το σκεφθούν. 'Αλλά και οι σηµερινοί Χριστιανοί δεν είναι για µάχες. Οι πρώτοι Χριστιανοί ήταν γερά καρύδια· άλλαξαν όλο τον κόσµο. Καί στην βυζαντινή εποχή µιά εικόνα έβγαζαν Από την Εκκλησία καί αντιδρούσε ό κόσµος.
Εδώ ό Χριστός σταυρώθηκε, για να αναστηθούµε εµείς, καί εµείς να αδιαφορούµε! Αν ή Εκκλησία δεν µιλάει, για να µην έρθει σε ρήξη µε το κράτος, αν οι µητροπολίτες δεν µιλούν, για να τά έχουν καλά µε όλους, γιατί τους βοηθάνε στα ιδρύµατα κ.λπ., οι Αγιορείτες πάλι αν δεν µιλούν, για να µην τους κόψουν τα επιδόµατα [3], τότε ποιος θα µιλήσει;
Είπα σε κάποιον ηγούµενο: «Αν σας πουν ότι θα σάς κόψουν τα επιδόµατα, να πείτε: "Θα κόψουµε καί εµείς την φιλοξενία", για να προβληµατισθούν». Οι καθηγητές της Θεολογίας κ.λπ. δεν φωνάζουν, γιατί λένε: «Είµαστε υπάλληλοι· θα χάσουµε τον µισθό µας, καί µετά πώς θα ζήσουµε;».
Τά µοναστήρια εν τω µεταξύ τά έπιασαν µε τις συντάξεις. Γιατί εγώ δεν θέλω να πάρω ούτε αυτήν την ταπεινή σύνταξη τού Ο.Γ.Α.; Ακόµη και ασφαλισµένο σε µιά ασφάλεια τού Ο. Γ. Α. να τον έχουν τον µοναχό, και αυτό δεν είναι τίµιο. Να τον έχουν ασφαλισµένο ως άπορο, Ναι· αυτό τον τιµά.
"Αλλά να τον έχουν ασφαλισµένο στον Ο.Γ.Α., γιατί;  Ό µοναχός άφησε µεγάλες συντάξεις, έφυγε από τον κόσµο και ήρθε στο µοναστήρι, και να πάρει πάλι σύνταξη!
Και να φθάνουµε για την σύνταξη να προδώσουµε Τον Χριστό!

- ∆εν εννοείτε, Γέροντα, αν λ.χ. µιά µοναχή δούλεψε ως δασκάλα µερικά χρόνια καί δικαιούται κάποια σύνταξη;

- Καλά, αυτή τέλος πάντων. Τώρα όµως να σού πω, αν καί αυτήν την σύνταξη την διάθεση κάπου, θα πάρει µία γερή σύνταξη από Τον Χριστό.

1 Ειπωθήκαν το 1992

2  Θρησκευτική έρις που συντάραξε επί έναν αιώνα και πλέον την Βυζαντινή Αυτοκρατορία (726-843) και έληξε αρχικά µε την Ζ’ Οικουµενική Σύνοδο το 787. Την αναζωπύρωση της έριδος από τον Λέοντα Ε’ τον Αρµένιο κατέπαυσε ο Πατριάρχης Μεθόδιος το 843. Εικονοµάχοι ονοµάζονταν οι Χριστιανοί που αρνούνταν την απόδοση τιµής στις εικόνες.

3 Ο Γέροντας εννοεί την οικονοµική χορηγία (η τα µετοχιακά µισθώµατα), δηλαδή ένα ποσό χρηµάτων το οποίο το Ελληνικό κράτος ανέλαβε την υποχρέωση από το 1924 να δίνη κάθε χρόνο στις Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, επειδή οι Μονές έδωσαν στους πρόσφυγες τα µετόχια τους, από τα οποία είχαν το λάδι, το σιτάρι, το κρασί κ.λπ. της χρονιάς.