Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο
ΑΘΩΝΙΤΗΣ
ΕΚΔ. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΕΣΣΕΞ ΑΓΓΛΙΑΣ 1999, ΕΚΔΟΣΙΣ
ΟΓΔΟΗ.
Μετάφρασις εκ του Ρωσικού υπό του συγγραφέως και υπό του Ιερομονάχου
Ζαχαρίου.
Α’ ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
Πεδίον του πνευματικού αγώνος δι’ έκαστον άνθρωπον είναι
πρωτίστως η εαυτού καρδία. Όστις δε αγαπά να εισέρχηται εις αυτήν κατανοεί τον
λόγον του προφήτου Δαβίδ: «Προσελεύσεται άνθρωπος και καρδία βαθεία». Η γνησία
εν Χριστώ ζωή ρέει εκεί, εν τη βαθεία καρδία, κεκρυμμένη ουχί μόνον από των
ξένων βλεμμάτων, αλλ’ εν τω πληρώματι αυτής και από αυτού του ιδίου του
ανθρώπου. Όστις εισήλθεν εις τον μυστικόν τούτον νυμφώνα, ούτος αναμφιβόλως
κατελήφθη υπό αφράστου εκπλήξεως προ του μυστηρίου της υπάρξεως. Όστις
κεκαθαρμένη διανοία παρεδόθη εις την εντατικήν παρατήρησιν της βαθείας αυτού
καρδίας, ούτος κατανοεί ότι είναι αδύνατον να παρακολουθήση πλήρως την ροήν της
ιδίας ζωής, έστω και επί βραχύ τι χρονικόν διάστημα. Ούτος συνειδητοποιεί το
αδύνατον να συλλάβη την πορείαν της πνευματικής ζωής της καρδίας, το βάθος της
οποίας έρχεται εις επαφήν μετ’ εκείνου του Είναι, ένθα δεν υπάρχουν πλέον
πορείαι. Εν τούτοις αυτός ακριβώς ο σκοπός προβάλλεται ενώπιον ημών εν τη
παρούση βιογραφία: να διαζωγραφήσωμεν την εσωτερικήν πορείαν της ανόδου ενός
μεγάλου ασκητού.
Ουχί· ημείς δεν θα θέσωμεν προ ημών ανεκπλήρωτον σκοπόν.
Μόνον εν μέρει θα εγγίσωμεν εκείνα τα στάδια της ζωής αυτού, άτινα γνωρίζομεν
ακριβέστερον. Έτι ατοπωτέραν θεωρούμεν πάσαν
απόπειραν επιστημονικής ψυχαναλύσεως, διότι, εκεί όπου ενεργεί ο Θεός, αργεί η επιστήμη. }012}
απόπειραν επιστημονικής ψυχαναλύσεως, διότι, εκεί όπου ενεργεί ο Θεός, αργεί η επιστήμη. }012}
… απαραίτητος προϋπόθεσις δια την ειρήνην μεταξύ των ανθρώπων
είναι να έχη έκαστος επίγνωσιν του εαυτού πταίσματος.
«Άγιε Πάτερ (Ιωάννη της Κρονστάνδης) θέλω να γίνω μοναχός.
Προσευχήθητε να μη κρατήση εμέ ο κόσμος».
… την επομένην ήδη ημέραν ησθάνετο κύκλω αυτού «να βουίζουν
αι φλόγες του άδου».
Από της ημέρας όμως εκείνης, καθ’ ήν προσηυχήθη δι’ αυτόν ο
Πατήρ Ιωάννης «αι φλόγες του άδου εβούϊζον» κύκλω αυτού συνεχώς: εις την
αμαξοστοιχίαν, εις την Οδησσόν, εις το πλοίον, προσέτι και εις τον Άθωνα, εις
την Μονήν, εις τον ναόν, πανταχού. }024}
Η απλή και πιστή ψυχή του Συμεών, ως ήκουσε παρά του
γέροντος-πνευματικού ότι συνεχωρήθησαν αι αμαρτίαι αυτού, παρεδόθη εις την
χαράν κατά τον λόγον (του πνευματικού): «Πορεύου εν ειρήνη και χαίρε».
Άπειρος και αφελής, δεν εγνώριζεν εισέτι ότι εις τον ασκητήν
επιβάλλεται η εγκράτεια και εις την χαράν, και δια τούτο ευθύς απώλεσεν εκείνην
την πνευματικήν έντασιν, εν ή ευρίσκετο η ψυχή αυτού μετά την επίσκεψιν αυτού
εις την Κρονστάνδην. Κατά την επακολουθήσασαν εξασθένησιν εγένετο αντικείμενον
σαρκικής επιθυμίας }025} και εστάθη ο νους αυτού εις δελεαστικάς εικόνας, τας
οποίας επρότεινεν εις αυτόν το πάθος. Έλεγεν εις αυτόν ο λογισμός: «Ύπαγε εις
τον κόσμον και νυμφεύσου».
Τι υπέστη κατά μόνας ο νεαρός δόκιμος, δεν γνωρίζομεν. Ότε
μετέβη, ίνα εξομολογηθή, ο πνευματικός είπεν εις αυτόν:
«Μη συγκατατίθεσαι ποτέ εις τους λογισμούς και ευθύς ως
έρχονται δίωκε αυτούς».
… κατά την διάρκειαν τεσσαράκοντα και έξ χρόνων μοναχικής
ζωής, ουδέποτε απεδέχθη ουδέ ένα πορνικόν λογισμόν. }026}
… εσπέραν τινα, ενώ προσηύχετο ενώπιον της εικόνος της
Θεοτόκου, η προσευχή εισέδυσεν εις την καρδίαν αυτού και ήρχισε να τελήται εκεί
ημέρας και νυκτός. Τότε όμως δεν ηννόησεν εισέτι το μεγαλείον και την
σπανιότητα της δωρεάς, την οποίαν εδέχθη υπό της Θεομήτορος.
Εν καιρώ νυκτός τινος το κελλίον αυτού επληρώθη ασυνήθους
φωτός όπερ διεπέρασεν εισέτι και το σώμα }028} αυτού ούτως, ώστε είδε τα εντός
του θώρακος. Ο λογισμός λέγει εις αυτόν: «Δέξαι, είναι η χάρις». Η ψυχή όμως
του δοκίμου εταράχθη, και έμεινεν εν μεγάλη απορία. Η προσευχή και μετά τούτο
εξηκολούθει να ενεργήται εντός αυτού, αλλά το πνεύμα της συντριβής απεμακρύνθη
τοσούτον, ώστε εν ώρα προσευχής ήλθεν εις αυτόν γέλως. Εκτύπησεν ισχυρώς εαυτόν
εις το μέτωπον δια της πυγμής. Έπαυσεν ο γέλως, αλλά το πνεύμα της μετανοίας
δεν επανήλθε και η προσευχή αυτού εσυνεχίσθη άνευ κατανύξεως. Τότε αντελήφθη
ότι έπαθεν ανάρμοστόν τι.
Μετά την όρασιν αυτήν του παραδόξου φωτός ενεφανίζοντο εις
αυτόν δαίμονες, και αυτός, αφελής ών, συνωμίλει μετ' αυτών "ως μετά
ανθρώπων". Αι επιθέσεις βαθμηδόν εδυνάμωσαν· άλλοτε μεν έλεγον εις αυτόν:
«Νυν είσαι άγιος», άλλοτε δε: «Δεν θα σωθής». Ο αδελφός Συμεών ηρώτησε ποτε ένα
δαίμονα: «Διατί αντιφάσκετε λέγοντες άλλοτε ότι είμαι άγιος, άλλοτε δε ότι δεν
θα σωθώ»; Και ο δαίμων απήντησεν ειρωνικώς: «Ημείς ουδέποτε λέγομεν την
αλήθειαν». }029}
Έφθασε μέχρι της εσχάτης απογνώσεως· και ημέραν τινά, προ του
εσπερινού, καθήμενος εν τω κελλίω αυτού εσκέφθη: «Θεόν εκδυσωπήσαι αδύνατον»!
Δια του λογισμού τούτου ησθάνθη πλήρη εγκατάλειψιν, και η ψυχή αυτού επί μίαν
περίπου ώραν εβυθίσθη εις σκότος απεριγράπτου αγωνίας.
Μεταβάς δια τον εσπερινόν εις τον ναόν του Αγίου Προφήτου
Ηλιού, όστις είναι παρά τον Μύλον, εκ δεξιών της Ωραίας Πύλης, εις τον τόπον
της εικόνος του Σωτήρος είδε τον ζώντα Χριστόν.
«Ο Κύριος δι’ ακαταλήπτου τρόπου» ώφθη εις τον νεαρόν
δόκιμον, και όλη αυτού η ύπαρξις και αυτό τούτο }030} το σώμα ενεπλήσθησαν του
πυρός της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, εκείνου του πυρός όπερ ο Κύριος
κατεβίβασεν εις την γην δια της ελεύσεως Αυτού.
Εκ του οράματος τούτου ο Συμεών περιήλθεν εις εξάντλησιν και
ο Κύριος εγένετο άφαντος απ’ αυτού.
Αδύνατον να περιγράψωμεν την κατάστασιν, εν τη οποία
ευρίσκετο ούτος εκείνην την ώραν. Γνωρίζομεν εκ του στόματος και εκ των γραφών
του μακαρίου Γέροντος ότι περιέλαμψεν αυτόν τότε το μέγα Θείον Φως· ότι εξήλθεν
εκ του κόσμου τούτου και ανέβη εν πνεύματι εις τον ουρανόν, ένθα ήκουσεν άρρητα
ρήματα· ότι εκείνην την στιγμήν έλαβε νέαν τινά γέννησιν άνωθεν. Το γαλήνιον
βλέμμα του τα πάντα συγχωρούντος, του απείρως αγαπώντος, του πλήρους
ανεκλαλήτου χαράς Χριστού είλκυσε τον όλον άνθρωπον· και ότε εγένετο άφαντος, η
ψυχή αυτού εκ της γλυκύτητος της αγάπης του Θεού ηρπάγη εις την θεωρίαν της
Θεότητος, πέραν των σχημάτων του κόσμου.
Είναι όντως θαυμαστόν ότι κατά την εμφάνισιν του Κυρίου ο
δόκιμος Συμεών, άνθρωπος απλούς και άδολος, «ανεγνώρισεν ευθύς» και τον
εμφανισθέντα εις αυτόν Χριστόν, και το Πνεύμα το Άγιον το ενεργήσαν εν αυτώ.
}031}
Έκαστος άνθρωπος είναι φαινόμενον μοναδικόν και ιδιόμορφον. …
οι άνθρωποι επιδιώκοντες την σαφήνειαν, εισάγουν … την ταξινόμησιν.
Κατά τους διαρρεύσαντας αιώνας της ιστορίας του Χριστιανισμού
η πείρα των Πατέρων της Εκκλησίας διέγραψε τρία είδη ή τύπους τάξεως της εν
Χριστώ πνευματικής ζωής.
Εις το πρώτον είδος ανήκει η πλειονότης των ανθρώπων. Ούτοι
ελκύονται εις την πίστιν δια μικράς χάριτος και διανύουν τον βίον αυτών εις
μέτριον αγώνα τηρήσεως των εντολών. Μόνον δε κατά το τέλος της ζωής }032}
αυτών, λόγω των παθημάτων, γίνονται επιδεκτικοί μεγαλυτέρας χάριτος. Τινές όμως
εξ αυτών αγωνίζονται εντονώτερον και προ της εαυτών τελευτής λαμβάνουν μεγάλην
χάριν. Ούτω συμβαίνει εις πολλούς μοναχούς.
Το δεύτερον είδος αποτελείται εκ των ελκυομένων κατ’ αρχάς
δια μετρίας αναλόγως χάριτος, οίτινες όμως ασκούνται μετά προθυμίας εις την
προσευχήν και την κατά των παθών πάλην, και εν τη οδυνηρά ταύτη ασκήσει
καταξιούνται εις το μέσον της οδού αυτών μεγαλυτέρας χάριτος, και ζώντες το
υπόλοιπον του βίου εν εντονωτέρω έτι αγώνι φθάνουν εις υψηλά μέτρα τελειότητος.
Το τρίτον, σπανιώτερον είδος είναι όταν από της ενάρξεως του
ασκητικού βίου ο άνθρωπος λαμβάνη ένεκα του ενθέρμου ζήλου αυτού είτε ορθότερον
κατά πρόγνωσιν του Θεού, την μεγάλην χάριν των τελείων.
Τούτο το τελευταίον γένος των ασκητών πάσχει επί της γης
πλείον πάντων, επειδή μετά την γεύσιν της χάριτος, μετά την θεωρίαν του Θείου
Φωτός, το σκότος της θεοεγκαταλείψεως και ο τάραχος των παθών βιούνται
ασυγκρίτως βαθύτερον και οδυνηρότερον ένεκα της οξείας αντιθέσεως: Ούτοι
γνωρίζουν ΤΙ απώλεσαν. Εκτός δε τούτου, η βίωσις της χάριτος μεταβάλλει δια της
ενεργείας αυτής τον όλον άνθρωπον και καθιστά αυτόν ασυγκρίτως }033}
περισσότερον ευαίσθητον εις παν πνευματικόν φαινόμενον. }034}
Και η πίστις και η μετάνοια ημών εξαρτώνται μέχρις
ακαθορίστου τινος βαθμού εκ της ελευθερίας ημών και εν ταυτώ αποτελούν δώρον
της Θείας χάριτος. … το μέτρον του δωρήματος του Θεού εξαρτάται εκ της
συγκαταθέσεως του ανθρώπου. Αι δωρεαί του Θεού συνεπάγονται ωρισμένην άσκησιν.
Όταν δε ο Θεός προβλέπη ότι ο άνθρωπος θα δεχθή το δώρημα Αυτού κατά τον δέοντα
τρόπον τότε εκχέει τούτο «αφθόνως». Θα ελέγομεν ότι αιτία του μεγάλου ή μικρού
δωρήματος είναι η προεγνωσμένη υπό του Θεού απάντησις του ανθρώπου εις την
ενέργειαν της χάριτος. }035}
Υποθέτωμεν ότι η εκλογή δια την μαρτυρίαν της αγάπης είναι
σπανία, διότι αύτη συνδέεται αναποφεύκτως προς την ολοκληρωτικήν αυτοθυσίαν.
Αι εντολαί του Χριστού δια τον Γέροντα Σιλουανόν δεν ήσαν
ηθικός κανών. Δεν κατεβίβαζε τον Χριστιανισμόν εις το επίπεδον ενός ηθικού
συστήματος, ως πράττουν οι εστερημένοι της αυθεντικής πνευματικής πείρας
εκπρόσωποι του ανθρωπιστικού πολιτισμού, οίτινες καταλήγουν εις το συμπέρασμα
ότι η θρησκεία δεν είναι άλλο τι ει μη «αναχαιτιστική τις αρχή» δια τους
αμαθείς, άχρηστος «δι’ αυτούς». Ουχί! Ο Γέρων αντελαμβάνετο }036} τον λόγον του
Χριστού ως … «ρήματα ζωής αιωνίου», ως πνεύμα και ζωή κατά τον λόγον του Ιδίου
του Κυρίου:
Ο λόγος του Χριστού δια τον Σιλουανόν ήτο το Ζωοποιούν
Πνεύμα, αυτή αύτη η αιώνιος ζωή, ο Θεός εν τη ενεργεία Αυτού.
Τί είναι η αμαρτία εξ επόψεως χριστιανικής;
… Η ουσία της αμαρτίας συνίσταται ουχί εις την κατάλυσιν
ηθικών αρχών, αλλ’ εις την αποστασίαν εκ της αιωνίου Θείας ζωής, δια την οποίαν
εκτίσθη ο άνθρωπος …
Η αμαρτία διαπράττεται προ παντός εν τω μυστικώ }037} βάθει
του ανθρωπίνου πνεύματος, αλλά τα οψώνια αυτής πλήττουν τον όλον άνθρωπον. Όταν
αύτη συντελεσθή, αντανακλάται εις την ψυχικήν και φυσικήν κατάστασιν του
ανθρώπου, εις την εξωτερικήν αυτού εμφάνισιν, εις τα πεπρωμένα του
αμαρτήσαντος, εξέρχεται αναποφεύκτως πέραν των ορίων της ατομικής αυτού
ζωής και βαρύνει δια του κακού την ζωήν ολοκλήρου της ανθρωπότητος, και
συνεπώς αντανακλάται και εις τα πεπρωμένα του σύμπαντος κόσμου.
Συνεπείας κοσμικής σημασίας δεν είχε μόνον το αμάρτημα του
Προπάτορος Αδάμ. Παν αμάρτημα, φανερόν ή αφανές, εκάστου εξ ημών, επηρεάζει
τα πεπρωμένα του κόσμου παντός.
Ο σαρκικός, μη έχων εισέτι πείραν της αιωνίου ζωής του Πνεύματος,
δεν αντιλαμβάνεται την αλλαγήν της καταστάσεως αυτού μετά την διάπραξιν της
αμαρτίας, διότι διαμένει πάντοτε εις πνευματικόν θάνατον. Αντιθέτως ο
πνευματικός άνθρωπος, εις εκάστην κλίσιν του θελήματος αυτού προς την αμαρτίαν,
βλέπει εν εαυτώ την αλλαγήν της καταστάσεως αυτού λόγω της υποστολής της
χάριτος. }038}
Λόγω μεγέθους το υπόλοιπο κατεβάστε το από osios_siloyanos_a8wniths.zip
πηγή nektarios.gr
γράψτε τοαπολυτίκιο του Αγίου.
ΑπάντησηΔιαγραφή