Κεφάλαιον Ι΄.- Περί Υπερηφανείας, Αυτομεμψίας και Ταπεινώσεως. Επιστολή 20η-24η

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι΄

  Περί Υπερηφανείας, Αυτομεμψίας και Ταπεινώσεως.

20η.Επιστολή

 Δεν υπάρχει μεγαλύτερον κακόν από τον εγωϊσμόν, αυτός γεννά όλους τους πειρασμούς και τα σκάνδαλα και αλλοίμονον εις όποιον τυλίξη, θα τον παραμορφώση!
Μόνον ο καλός υποτακτικός θα κάνη την ψυχήν του αγγελικήν από πνευματικήν ομορφιάν. Μη σας περνά ο καιρός άκαρπος, διότι το σχοινί μαζεύεται και έξαφνα θα ακούσωμεν:
«Τάξον τα περί του οίκου σου, αποθνήσκεις και ου μη ζήση έτι χρόνον»! Κτυπάτε τον εγωϊσμόν με όλην σας την δύναμιν, μάθετε ταπείνωσιν, κάνετε τα έργα σας με συντριβήν, με πένθος, με την ευωδίαν της ταπεινώσεως.
Μόνον τα έργα σας που έχουν ταπείνωσιν θα βραβευθούν. Τα έργα που τα έχει δηλητηριάσει ο εγωϊσμός και το ίδιον θέλημα, θα τα πάρουν οι τέσσαρες άνεμοι και θα τα σκορπίσουν ωσάν τα σκύβαλα και θα ευρεθώμεν με άδεια τα χέρια.
Ας συνέλθωμεν λοιπόν, ας αγαλλιάσωμεν με την άδολον αγάπην του Χριστού, διότι εμπαθείς ψυχαί δεν θα εισέλθουν εις την άνω Ιερουσαλήμ. Εκεί μόνον αι αγναί ψυχαί θα εισέλθουν με χαράν και αγαλλίασιν.


21η.Επιστολή
 Ναι, τέκνα μου ποθητά, μας λείπει όντως αύτη η αγιωτάτη αρετή, η ταπείνωσις. Ο εγωϊσμός, η απαισία αυτή κακία, έχει επιφέρει όλα τα δεινά εις τους ανθρώπους. Όντως η ταπείνωσις είναι αγιότης! Διατί συγκρουόμεθα με το «ψύλλου πήδημα»; Διότι δεν έχομεν ταπείνωσιν. Ο έχων ταπείνωσιν

αποσοβεί το σκάνδαλον. Χωρίς αληθινήν ταπείνωσιν τα σκάνδαλα διατηρούνται και αυξάνουν, οπότε κάθε ελπίς διορθώσεως αίρεται. Παρακαλείτε τον ταπεινόν μας Ιησούν εις την προσευχήν σας να σας χαρίση πνεύμα ταπεινοφροσύνης και πραότητος, καθώς είπεν ο Ίδιος εν τω ιερώ Ευαγγελίω: «Μάθετε απ’ εμού, ότι πράός ειμι και ταπεινός τη καρδία και ευρήσετε ανάπαυσιν ταις ψυχαίς υμών» ( Ματθ.11,29 ). Ο ταπεινός άνθρωπος δεν ενθυμείται ουδέν προηγούμενον κακόν, όπερ έπραξεν ο πλησίον του εις αυτόν, αλλά τα πάντα συγχωρεί και λησμονεί από καρδίας δι’ αγάπην Θεού.

22η.Επιστολή
Ταπεινώσου και μέμφου τον εαυτόν σου. Μη δικαιώνης τον εαυτόν σου, έστω και αν έχης απόλυτον δίκαιον, διότι η δικαίωσις του εαυτού μας συμβάλλει εις το να μη θεραπεύεται η νόσος της ψυχής μας.
Ανάπαυσε, κόρη μου, την Γερόντισσα και το Πνεύμα του Θεού θα σε επισκιάση. Γίνε ταπεινή νύμφη Χριστού. Η εγωϊστρια είναι βδελυκτή εις τον ωραιότατον Νυμφίον Χριστόν.
Ο Νυμφίος ταπεινός και πράος και η Νύμφη-ψυχή υπερήφανη και θυμώδης; Αν θέλης να ευωδιάζης, αγκάλιασε το ταπεινόν, το απλόν, το υπάκουον και πράον πνεύμα.
Μίσησε τον εγωϊσμόν ως δυσωδίαν και βλακείαν.
Λίαν καλώς πράττεις, μεμφομένη εαυτήν καθ’ όλα. Αύτη η οδός είναι πατερικωτάτη.
Ναι, παιδί μου, τούτον τον τρόπον εμφύτευσον βαθειά μέσα εις την ψυχούλα σου και μεγίστην έξεις την ωφέλειαν.

23η.Επιστολή

Τι ωραιότερον της πνευματικής βίας! Παρέχει όντως μίαν κρυφήν, αλλά τελείαν χαράν, με ελπιδοφόρον άγιον μέλλον. Δια τούτο, παιδί μου, αγωνίζου εις την αγίαν αυτομεμψίαν, συνεχώς μέμφου σεαυτόν, ρίπτε το σφάλμα επάνω σου, φώναζε: «Ιησού μου, και εδώ εγώ πταίω, μήτε ο διάβολος μήτε άνθρωπος, αλλά ο κακός εαυτός μου πταίει, που δεν προσέχει εκεί που περπατά. Ρίπτε μου φως εις το μονοπάτι της ζωής μου, δροσιά ταπεινώσεως εις την καρδίαν μου, δια να αισθανθώ εσένα τον πράον και ταπεινόν Ιησού μου. Μη μου παρίδης τα δάκρυα, η χαρά των αγγέλων, αλλά πρόσδεξαι ταύτα εις οσμήν ευωδίας και δώσε μου τα αιτήματα της καρδίας μου, όπως ανακουφισθώ και ως μειράκιον έξαλλον Σου ψάλλω τα επινίκια της δόξης Σου».
Κλείου μέσα εις τον εαυτόν σου και όλα να τα βλέπης με το απλούν μάτι και σαν κάτι, που δεν πρέπει να σε ενδιαφέρη. Εργάζου το κατά δύναμιν, με συνείδησιν καθαράν, προσεύχου δια τον εαυτόν σου και δι’ όλους τους αδελφούς σου. Η αγάπη σου τα πάντα να σκεπάζη και να πετάς υπεράνω των παγίδων, ώσπερ ο υψιπέτης αετός.


24η.Επιστολή

Πρόσεχε, κόρη μου, τον τρόπον σου. Έσο πιο πραεία, πιο ανεκτική, έσο ταπεινή, υποχωρητική. Όλα αυτά είναι χαρακτηριστικά της αυτογνωσίας. Μέμφου, κατηγόρει τον εαυτόν σου, λέγε: «Αν νομίζης ότι σε περιφρονούν και δεν σε προσέχουν αι αδελφαί κ.λ.π., καλά σου κάνουν. Άξια εκείνων που πράττεις απολαμβάνεις. Διότι αν ήσουν αξία προσοχής, θα σε υπελόγιζαν, αλλά επειδή είσαι ανάξια, εγωϊστρια, μεμψίμοιρη, δια τούτο επιτρέπει ο Θεός ούτως, δια να ταπεινωθής. Έως πότε λοιπόν δεν θα το καταλαβαίνης, ότι τέτοια είσαι και χειρότερη!».
Με αυτά και με άλλα, τσεκούρωνε τον εαυτόν σου, όπως σπάσης το κεφάλι του τρομερού θηρίου, που λέγεται εγωϊσμός! Αυτός τα κάνει όλα. Δια τούτο κατ’ αυτού να στρέψωμε τα πάντα μας. Και αν τη βοηθεία του Θεού τον ταπεινώσωμεν, αμέσως θα μαραθούν τα άτιμα πάθη του κατ’ άμφω ανθρώπου. Σκέψου ότι τα πάντα μας τα έδωκεν ο Θεός, σώμα, ψυχήν, νουν, καρδίαν, γην, αέρα, τροφήν, πνοήν, ελευθερίαν εν Χριστώ, την πίστιν προς Αυτόν, την ουράνιον Βασιλείαν Του, την λύτρωσιν της κολάσεως, τα άγια μυστήρια, τον άγιον φύλακα της ψυχής μας και υπεράνω πάντων την ακαταμάχητον δύναμιν Του, που μας παρέχει εν τοις πολέμοις μας, αλλά και αυτόν τον Εαυτόν Του μας εχάρισεν. Λοιπόν αυτή είναι η ασάλευτος αλήθεια, «όπλω κυκλώσει σε η αλήθεια αυτού».
Δι’ αυτών των αληθειών, ημπορείς κάλλιστα να αντιταχθής εις τον σατανάν κραταιώς. Πώς να καυχηθώ και εις τι, εφ’ όσον όλα αυτά μου τα εχάρισεν ο Θεός και ιδικόν μου δεν έχω τίποτε; Αν σκεφθώ κάτι ως αγαθόν, αγαθού πηγή είναι ο Θεός, και αυτός ο νους, ο σκεφθείς ούτω είναι του Θεού. Εργάσθηκα κάτι το πνευματικόν, και αυτό είτε η καρδία είτε το σώμα το εργάσθηκε, του Θεού είναι αμφότερα. Ιδική μου είναι η θέλησις και η θέλησις βοηθουμένη από Αυτόν. Λοιπόν τα πάντα αναφέρονται εις την γνησίαν αιτίαν, τον Θεόν. Τι έχομεν, παιδί μου, που δεν το έχομεν από τον Θεόν; Από εδώ και πέρα εισερχόμεθα εις την περιοχήν της αυτογνωσίας, της ταπεινώσεως. Τι είναι το σύμπαν, εν συγκρίσει με το άπειρον του Θεού; Ο άνθρωπος τότε τι μέρος του λόγου είναι με την μηδαμινότητά του και καυχάται και υπερηφανεύεται δια το μηδενικόν του;

17 Μονές σε Αμερική Καναδά -Εφραίμ Φιλοθείτη

 Από το βιβλίο ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ του Γέροντος Εφραίμ 

  ψηφιοποίηση κειμένου Κώστας  Αργυρακόπουλος