Τί γλῶσσα χρησιμοποιεῖτε ὅταν προσεύχεσθε; ἠμποροῦμε νά προσευχώμεθα συνεχῶς στόν κόσμο; Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Ἡ προσευχή λόγος ἀγαθός

Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία καί ἡ εἴσοδός μου στόν μοναχισμό

 Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Τί γλῶσσα χρησιμοποιεῖτε ὅταν προσεύχεσθε; Τήν ἀγγλική ἤ τήν ρουμανική;

Τήν ρουμανική σέ κάθε περίπτωσι. Χρησιμοποιούσαμε στό μοναστήρι, φυσικά, καί τήν ἀγγλική. Σάν διάκονος καί ἱερεύς λειτουργοῦσα στά ἑλληνικά, στά σλαβωνικά, στά ἀγγλικά, σπάνια καί στά γαλλικά, ἀλλά, ὅπως εἶπα, ἐπειδή ἔζησα πολλά χρόνια στήν ξενητειά, κατάλαβα ὅτι ἡ ρουμανική εἶναι ἡ πλησιέστερη σέ μένα γλῶσσα, πού ἔμαθα στήν παιδική μου ἡλικία. Διότι, ἐάν, ὑποθέσουμε, πέσω ἀπό τήν στέγη κάτω, αὐτόματα θά μοῦ ἔλθη ἡ φράσις στά ρουμανικά: «Κύριε ἐλέησον» καί ὄχι σέ ἄλλη γλῶσσα.
Στήν τάξι ἄλλων ἰδεῶν, ἀνεχθῆτε με νά σᾶς εἰπῶ, ὅτι, ὅταν ἄκουσα νά ὁμιλοῦν γιά μετενσάρκωσι (μετεμψύχωσι), μοῦ πέρασε σάν κεραυνός στό μυαλό ἕνας λογισμός, τόν ὁποῖον θά ἤθελα νά σᾶς τόν μεταφέρω. Καί ἐγώ περιμένω ἀνάστασι νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος καί προσεύχομαι μέ ἐπιμονή στόν Θεό, ἐάν μοῦ δώση καί μένα τήν ἀνάστασι, νά μή μοῦ τήν δώση στό σῶμα ἑνός ἱποποτάμου!

Γνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι τῆς Δύσεως τά λόγια τῆς προσευχῆς τοῦ ἁγίου Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου;

Μερικοί τήν γνωρίζουν καί ἠμποροῦν νά τήν εὕρουν καί στό βιβλίο πού ἐξεδόθη ἀπό τόν π. Σωφρόνιο. Ἀλλά, σίγουρα, ὄχι ὅλοι. Ἐάν διαβάσουμε ἀπό τό βιβλίο τοῦ π. Σωφρονίου, βλέπουμε ὅτι εἶναι γεμᾶτο ἀπό λόγια προσευχῶν.
Αὐτός γράφει, γράφει καί σέ κάποια στιγμή βλέπουμε τόν ἅγιο Σιλουανό ν᾿ ἀρχίζη νά προσεύχεται. Διότι δέν ὑπάρχουν λόγια πού γράφονται ἀπό τήν λογική του. Αὐτός γράφει ἐκεῖνο πού αἰσθάνεται τήν ἀντίστοιχη στιγμή. Καί γράφοντας, ξαφνικά, ἐγείρεται ὁ νοῦς του σέ προσευχή καί σημειώνει ἐκείνη τήν  προσευχή πού λέγει.


Ἐμεῖς ἠμποροῦμε νά προσευχώμεθα συνεχῶς στόν κόσμο;

Ναί, ἀλλά μέ τήν βαθειά συναίσθησι ὅτι εἴμεθα μεγάλοι ἁμαρτωλοί καί χειρότεροι ἀπό τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Χωρίς τήν ταπείνωσί μας, δέν κατέρχεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ νά μᾶς ἐπισκιάση καί ἁγιάση. Προσεύχονται καί οἱ ἀλλόθρησκοι καί οἱ αἱρετικοί, ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι σώζονται.
Ἀκόμη καί οἱ ὀρθόδοξοι, ἐάν προσεύχωνται μέ ματαιοδοξία καί ὑπερηφάνεια, δέν ἐνεργεῖ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ μέσα τους, ἀλλά πνεῦμα πλάνης. Κάθε ἐντολή πού δόθηκε ἀπό τόν Χριστό εἶναι ἀδύνατον νά τήν ἐκπληρώση μόνος του ὁ ἄνθρωπος, χωρίς τήν βοήθειά Του. Ἡ σωτηρία δέν εἶναι στήν δυνατότητα τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά «ὅ,τι εἶναι ἀδύνατον στόν ἄνθρωπο, εἶναι δυνατόν στόν Θεό» (Ματ.19,26).
 Σᾶς τά λέγω αὐτά, διότι πολλές φορές σκανδαλιζόμεθα, ὅταν βλέπουμε πόσο δύσκολη εἶναι ἡ προσευχή. Καί συμπληρώνω: Δέν εἶναι δύσκολο, εἶναι ἀδύνατον, χωρίς τήν βαθειά ταπείνωσι καί τήν ἀναγνώρισι τοῦ Χριστοῦ μας, ὡς τοῦ μοναδικοῦ δυναμένου νά ἐπιτελέση τά πάντα στήην ζωή μας, μέ τήν δική μας συγκατάθεσι! Καί πιστεύω ὅτι, ἐάν καταλάβετε στό βάθος της αὐτή τήν ἀλήθεια, ὁ λόγος μου αὐτός θά σᾶς παρηγορήση, ἀντί νά σᾶς ἀπελπίση.
Τό καθῆκον μας εἶναι νά ζητοῦμε τόν Θεό.
Καί ὁ Θεός κάνει σ᾿ ἐμᾶς αὐτό τό ὁποῖον εἶναι ἀδύνατον νά γίνη ἀπό ἐμᾶς. Κάθε στιγμή θά πρέπει νά ἀνανεώνουμε τόν δεσμό μας μέ τόν Θεό, ἐάν δέν ζῆ ἡ προσευχή ἀδιάκοπα στήν ψυχή μας σάν δωρεά τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Σᾶς λέγω τώρα ἕνα σπουδαῖο ἔργο. Ἐνίοτε σκεπτόμεθα, ἴσως μέ φόβο, ἐκεῖνα πού θά ἔλθουν καί ἰδιαίτερα τόν θάνατο, ὁ ὁποῖος περιμένει τόν καθένα μας. Ἔτσι κάνω κι ἐγώ: «Κύριε, δέν γνωρίζω τί θά γίνη μέχρι τόν θάνατό μου, ἀλλά μέχρι τότε λύτρωσέ με ἀπό τό κακό, διότι Σύ, ἐάν μέ ἀφήσης μόνο μου, γνωρίζεις τί ἔχω νά κάνω».

Πῶς νά προσευχώμεθα γιά τούς ἄλλους;

Δέν ὑπάρχει «ἄλλοι» γιά τούς Χριστιανούς. Ἐγώ εἶπα πολλά γιά τόν ἑαυτό μου, ἀλλά τά εἶπα καί ἐξ ὀνόματός σου. Καί, ὅταν ὁμιλῶ γιά σένα, δέν σέ γνωρίζω, παρά μέσῳ ἐμοῦ σέ γνωρίζω. Σέ γνωρίζω μέσω τῶν ἐπιθυμιῶν σου, μέσῳ τῶν ἐλπίδων σου, μέσῳ τῶν ἀδυναμιῶν σου, τῶν ἁμαρτιῶν καί τῶν πιό ἀποκρύφων ἐντροπῶν σου· ἀλλά ἀκόμη σέ γνωρίζω μέσῳ τοῦ μεγαλείου τῆς καταγωγῆς σου ἀπό τόν Δημιουργό, ὁ Ὁποῖος σέ ἔπλασε κατ᾿ εἰκόνα καί ὁμοίωσίν Του.
Ὅταν βλέπης τόν πλησίον σου, ἔστω κι ἄν εἶναι πολύ μακριά γεωγραφικά ἤ ψυχικά, νά πιστεύης ὅτι εἶναι ἕνα ἄλλο «ἐγώ». Καί αὐτός, εἴτε εἶναι φίλος, εἴτε ἐχθρός ἔχει ἀνάγκη ἀπό τήν ἴδια μαρτυρία, τήν ὁποία κι ἐγώ ἔχω ἀνάγκη νά τήν νοιώθω. Προσεύχου, καλέ μου ἄνθρωπε, γι᾿ αὐτόν πού σοῦ κάνει κακό, γι᾿ αὐτόν πού ἁμαρτάνει καί εὐχαρίστησέ τον γιά τά καλά πού σοῦ δίνει τήν εὐκαιρία νά τοῦ κάνης γιά τό δικό του τό καλό.
Ἡ ζηλοτυπία  νά εἶναι μακριά ἀπό ἐμᾶς, ἐπειδή τό ἔργο, τό ὁποῖον ἐπιθυμοῦμε ἀπ᾿ αὐτόν πού μᾶς συμπεριφέρεται ζηλότυπα, εἶναι ἀκριβῶς τό ἔργο τό ὁποῖον θέλει νά μᾶς δώση ὁ Θεός.
Συνεπῶς, τό «ἐγώ» πού πορεύεται νά συναντήση τόν ἀδελφό μου τό ἄλλο ἐγώ μου δέν φθάνει ποτέ ζηλότυπα σ᾿  ἐκεῖνον, ἀλλά μέσῳ ἐκείνου (τοῦ ἄλλου «ἐγώ» μου) φθάνω, χωρίς ζηλοτυπία στόν δικό μου «ἐγώ» καί στόν Θεό. Εἶναι ὁ ἀδελφός μου, (τό ἄλλο  «ἐγώ» μου) κατά ἕνα τρόπο καί τό κέρδος μου. Ὁ θάνατος τοῦ ἀδελφοῦ μου εἶναι καί θάνατός μου. Ἡ ζωή τοῦ ἀδελφοῦ μου εἶναι ἡ ζωή μου. Ὁ ἅγιος Σιλουανός λέγει: «Μακάριος εἶναι ἐκεῖνος πού ἀγαπᾶ τόν ἀδελφό του, διότι ὁ ἀδελφός μας εἶναι ἡ ζωή μας».

***

Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία   

καί ἡ  εἴσοδός μου στόν μοναχισμό

Μετάφρασις - ἐπιμέλεια ὑπό ἀδελφῶν 

Ἱερᾶς Μονῆς Ὅσιου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους 

2005

Πηγή διαδικτύου - Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

__________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας  π. Νόϊκα -Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία