«Ὀρθοδοξία-τό μεγάλο θέμα τῆς ζωῆς μας».Μέρος Α΄. Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία καί ἡ εἴσοδός μου στόν μοναχισμό. Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

«Ὀρθοδοξία-τό μεγάλο θέμα τῆς ζωῆς μας»
Μέρος Α΄

Ἡ ἀποδημία μου πρός τήν ἀλήθεια

Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία καί ἡ εἴσοδός μου στόν μοναχισμό

- Πάτερ Ραφαήλ, θεωρῶ ὅτι εἶσθε ὁ πιό εἰδικευμένος νά μᾶς εἰπῆτε πῶς ἠμπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά φθάση στήν Ὀρθοδοξία, μέσῳ πολλῶν ἀναζητήσεων. Εἶπα ὅτι εἶσθε εἰδικός νά μᾶς ὁμιλήσετε γιά τό θέμα αὐτό, διότι μοῦ φαίνεται, πῶς εἴπατε, ὅτι δέν εἶσθε οὔτε ρουμᾶνος, οὔτε ἐγγλέζος, οὔτε μεγαλώσατε  μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
 Εἶναι, ἴσως, μία ἀδιάκριτη ἐρώτησις, ἀλλά πιστεύω ὅτι τήν ἔχουν πολλοί ἀπό ἐμᾶς. Μέσῳ ποιᾶς κρίσεως καί ποιᾶς θρησκευτικῆς ὁμολογίας καί πῶς ἀνακαλύψατε τόν Θεό στήν Ὀρθοδοξία; Σᾶς ὑπενθυμίζω τό φρόνημα ὅλων τῶν θρησκειῶν καί ὁμολογιῶν πού λέγουν, ἡ κάθε μία ὅτι ἀνεκάλυψαν τόν Θεό καί ἡ ὁδός πρός Αὐτόν, περνᾶ μέσα ἀπό τήν δική τους πίστι.
Συνεπῶς, λοιπόν, ἠμπορεῖτε νά μᾶς εἰπῆτε ἐσεῖς, γιατί ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἡ ἀληθινή ὁδός; Πῶς θά ἠμπορέσετε νά μᾶς πείσετε γι᾿ αὐτό;

Ἡ ἐπιστροφή στήν ἀλήθεια, ἡ ἀναγνώρισις τῆς ἀληθείας, τό κριτήριο τό ὁποῖον ἐγώ ἀναζητοῦσα, δέν εἶναι ἕνα συνειθισμένο σέ ἀνθρώπους γεγονός. Τό κριτήριο τῆς ἀληθείας μοῦ ἀπεκαλύφθηκε στήν καρδιά μ᾿ ἕνα λόγο πού πέρασε κατ᾿ εὐθεῖαν στήν καρδιά μου.
Ὁ Θεός κάνει μία ἐσωτερική συνομιλία, προσωπική, μέ τήν κάθε καρδιά. Ὁπότε, ἐάν εἴσασταν κάτι ἄλλο ἀπό ὀρθόδοξοι, δέν πιστεύω ὅτι θά καταλάβετε τόν λόγο πού θέλω νά σᾶς εἰπῶ. Ἀλλά θά προσπαθήσω μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, νά εὕρω ἕνα τρόπο λεκτικό, πού νά αἰσθάνομαι ὅτι μπορεῖ νά σᾶς πληροφορήση γι᾿ αὐτή τήν ἀλήθεια. Ἀλλά ποιά λέξι νά εὕρω, δέν ἠξεύρω.
Θά σᾶς κάνω μιά ἄλλη ὁμολογία: Ἡ προσευχή μου πρός τόν Θεό εἶναι αὐτή: «Κύριε, δός μου νά εἰπῶ αὐτό πού πρέπει!» Ἐπειδή δέν ζητῶ κάτι γενικά. Κάθε τι πρέπει νά εὑρίσκεται μέ τήν προσευχή, μέ τόν λόγο, τί εἶναι ἡ ἀλήθεια καί γιατί εἶναι αὐτή ἡ ἀλήθεια.
Καί αὐτό τό ἔργο μπορεῖ νά ἐκφρασθῆ μέ τά λόγια τά ὁποῖα σᾶς εἶπα πρό ὀλίγου: «Κύριε, τί εἶναι ἀλήθεια καί γιατί εἶναι αὐτή ἡ ἀλήθεια; Εἰπέ στήν καρδιά μου. Ζητῶ νά πείσης τήν ἀνόητη ὕπαρξί μου»!
Αὐτή ἦτο μία ἀπό τίς προσευχές μου, τότε, ὅταν ἀναζητοῦσα τήν ἀλήθεια. Τώρα προσπαθῶ νά ἔλθω κοντά στίς ἐρωτήσεις σας, ἀναφερόμενος στήν πρώτη κρίσι, τήν ὁποία ἀντιμετώπισα.

Τό πρόβλημα τῆς ὑπάρξεως ἤ ἀνυπαρξίας τοῦ Θεοῦ μοῦ παρουσιάσθηκε ὑπό τήν μορφή κρίσεως, μόλις ἔφθασα στήν Δύσι. Ὅταν ἤμουν στήν Ρουμανία, παιδί ἀκόμη, ἐπίστευα καί μέ ἱκανοποιοῦσε ἡ ἀπάντησις ὅτι ὑπάρχει Θεός καί ὅτι πρέπει νά πιστεύης σ᾿ Αὐτόν, ἔστω καί νά μήν ἔχης καμμία ἀπόδειξι.
Στήν Ἀγγλία-ἴσως καί διότι ἐκεῖ μεγάλωσα κατά τήν ἡλικία-μοῦ τέθηκε τό πρόβλημα μέσα μου: Ὑπάρχει ἤ δέν ὑπάρχει Θεός; Ἤμουν τότε στήν ἐφηβεία μου, ὅταν ἔπρεπε νά δώσω τήν ἀπάντησι: Ναί ἤ ὄχι!  Καί μπῆκα στήν κρίσι, διότι εἶδα ὅτι ἄλλη εἶναι ἡ ζωή, ἐάν ὑπάρχη Θεός καί ἄλλη, ἐάν δέν ὑπάρχη. Ἐγώ ποιό εἶδος ζωῆς ν᾿ ἀκολουθήσω;
Δέν ἠμποροῦσα ν᾿ ἀπαντήσω σ᾿ αὐτή τήν κρίσι, ἐπειδή δέν εἶχα ἀποδείξεις τῆς ὑπάρξεως τοῦ Θεοῦ καί ἐκείνη τήν περίοδο τῆς βαθειᾶς μου κρίσεως δέν εὕρισκα μέσα μου εἰρήνη, παρά στήν σκέψι ὅτι ἐμένα μοῦ ἀρέσει νά ζήσω, σάν νά ὑπάρχη Θεός καί ὄχι σάν νά μή ὑπάρχη. Προσωρινά ζοῦσα μέ τήν σκέψι ὅτι ὑπάρχει Θεός καί, ἐάν Αὐτός ὑπάρχη ἀληθινά, ἴσως εὕρω καί τόν δρόμο, ὁ ὁποῖος θά μέ ὁδηγήση σ᾿ Αὐτόν.

Τότε δέν εἶχα τήν σοφία νά κάνω προσευχή, τήν ὁποία, μεταγενέστερα, ὄχι μόνο συνιστοῦσα στούς πολλούς, ἀλλά τήν εὑρῆκα κυρίως στόν ἅγιο Σιλουανό, ὅστις οὐσιαστικά συνιστᾶ μ᾿ αὐτό τόν τύπο: «Κύριε, ἐάν Σύ ὑπάρχης, ἄνοιξε τήν ὁδό καί ἔλα νά μιλήσης στήν καρδιά μου».
Ἀλλά τότε δέν ἤξερα νά κάνω αὐτή τήν προσευχή. Ὁ Θεός ὅμως «ἤκουσε» ὅ,τι ἐγώ δέν ἤξερα νά ἐκφράσω μέσα στήν ἀνοησία καί ἀδυναμία μου, στίς ἁμαρτίες καί στά σκοτάδια μου πού εὑρισκόμουν καί, μετά ἀπό ἕνα καί ἥμισυ χρόνο, νομίζω, μοῦ ἔδωσε ἀποδείξεις γιά τήν παρουσία Του στήν δημιουργία, ἀποδείξεις πού δέν εἶναι ἕνα ἔργο ἐξαιρετικό, ἀλλά, μ᾿ ἐκεῖνα τά δεδομένα τῆς ψυχῆς μου τότε, μέ ἔπεισε καί κατενόησα ὅτι ὁ Θεός ὑπάρχει. Ἔτσι ἀπό τότε δέν κλονίσθηκε στό σημεῖο αὐτό ἡ πίστις μου. Αὐτή ἦτο ἡ πρώτη κρίσις.

Συνέχισα ὅμως νά Τόν ἐρωτῶ: «Κύριε, πῶς εἶσαι; Ποῦ εὑρίσκεσαι;  Δεῖξαι μου τόν δρόμον Σου!»
Στήν ἀρχή τῶν ἀναζητήσεών μου δέν ἐγνώριζα ἐάν ὑπάρχη διαφορά ἤ ὄχι μεταξύ τῶν διαφόρων μορφῶν δοξολογίας τοῦ Θεοῦ.
Εὑρέθηκα πολλές φορές στήν ἀγγλικανική ἐκκλησία, ὅπου μέ ἐπήγαινε ἡ μητέρα μου-οὖσα αὐτή ἀγγλικανή-καί δέν μέ ἐτράβηξε σχεδόν καθόλου ἡ ψαλμωδία τους. Ἐπισκέφθηκα σέ κάποια δεδομένη στιγμή ὅλες τίς ἐκκλησίες πού εὑρίσκοντο στήν περιοχή, ὅπου ζοῦσα τότε στό Λονδίνο· ἐγνώρισα τούς πεντηκοστιανούς,3 τούς κονγκρεσιοναλιστές,4 τόν Στρατό τῆς Σωτηρίας5 καί ἄλλες κοινότητες καί τελικά-ἔτσι συνέβη στήν ζωή μου-μέ εἰσήγαγε κάποιος στήν βαπτιστική ἐκκλησία, ὅπου παρέμεινα ἕνα καί ἥμισυ ἔτος, ἴσως καί δύο χρόνια.
Ἔμεινα τόσο διάστημα ἐκεῖ, προπαντός διότι μέ εἵλκυσε τό κήρυγμα τοῦ πάστορος τῆς κοινότητος αὐτῆς, τόν ὁποῖον ἐκτιμῶ βαθειά μέχρι τώρα.

Μέ τά χρόνια, εἶχα σταματήσει καί τίς σπουδές μου καί ἕνας φίλος τοῦ πατέρα μου καί τῆς οἰκογενείας μου, βλέποντάς με πλανεμένον στήν ζωή, ἕνεκα φιλίας πρός τόν πατέρα μου καί πρός ἐμένα, σκέφθηκε νά κάνη κάτι γιά νά μέ βοηθήση νά ἐπιστρέψω στήν σχολή μου. Μ᾿ ἐκάλεσε στό σπίτι του, στήν Γαλλία, μοῦ ὑποσχέθηκε ὅτι θά μοῦ εὕρη μία ὑποτροφία, ἐάν ἤμουν κι ἐγώ σύμφωνος, γιά νά ἀρχίζω πάλι τίς σπουδές μου. Πράγματι, ἐπῆγα πάλι στό πανεπιστήμιο καί ἔβλεπα ὅτι ἐγινόμουν πιό σοβαρός στήν ζωή μου.

Μετά ἀπό δύο χρόνια πλανεμένης κοσμικῆς κουλτούρας, ἔβλεπα ὅτι ὡδηγούμην σέ μιά ἀδιέξοδο καί μέ χαρά δέχθηκα αὐτή τήν ὑπόδειξι. Ἀλλά ἦτο ἕνα πρόβλημα. Ἐγώ εἶχα ἀρχίσει νά παίρνω τώρα μία προτεστάντικη θεολογία μέ τήν ὁποία, ἀνάμεσα στά ἄλλα, ἀπέρριπτα τήν προσκύνησι τῶν εἰκόνων, θεωρώντας ὅτι ἦτο ἕνα εἶδος εἰδωλολατρίας καί ἐπί πλέον ἐσκεπτόμουν: Μήπως ἐπωφεληθῆ ὁ διάβολος,  ἐάν πάω τώρα στό Παρίσι, νά ζήσω τήν περίοδο αὐτή ἐκεῖ στήν κοινότητα τῶν ρουμάνων μεταναστῶν καί ἔτσι θά ἐπιστρέψω στήν «αἵρεσι τῶν ὀρθοδόξων»;
Διότι ἐγνώριζα ὅτι εἶχα μέσα μου σπέρματα τῆς Ὀρθοδοξίας. Διότι ἤμουν διά τοῦ βαπτίσματός μου ὀρθόδοξος καί ἀφέθηκα στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος εἶναι παντοδύναμος. Εἶναι πολλές οἱ θαυμαστές λεπτομέρειες τίς ὁποῖες δέν ἠμπορῶ νά σᾶς τῆς ἐξιστορήσω, διότι δέν ὑπάρχει χρόνος. Ἤθελα νά εἰπῶ ἀκόμη ὅτι ὁ Θεός ἐκδηλώνεται ἐνίοτε καί μέ πολύ χιοῦμορ. Πρέπει νά ἔχη, ἀφοῦ ὑπέφερε νά γεννηθῶ και ἐγώ!

Καί δέν ἠμποροῦσα νά ξεπεράσω οὔτε αὐτή τήν κρίσι γιά νά προστατευθῶ ἀπό τήν Ὀρθοδοξία. Καί κάποια βραδυά, μέ πολύ φόβο γιά νά μή πέσω ἀπό τήν πίστι αὐτή «τήν καθαρή», (κοινότητα Βαπτιστῶν)6 τήν ὁποία μοῦ ἀπεκάλυψε, ἔτσι πίστευα, ὁ Θεός, ἄρχισα νά προσεύχωμαι πεισματικά στόν Κύριο, νά μέ διατηρήση μέ ὁποιονδήποτε τρόπο γιά νά μή πέσω στήν «αἵρεσι» ( στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία).
Καί παρακαλώντας Τον πεισματικά, μοῦ ἦλθε ἕνας λογισμός, ὅπως μέ πλησιάζει ἕνα φίδι, καί μοῦ λέγει: «Ἐάν ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἀληθινή καί ὁ προτεσταντισμός εἶναι μία παλαβωμάρα;» Ὅμως δέν δέχθηκα ν᾿ ἀπαντήσω, διότι δέν προέβλεπα τί ἀπάντησι νά δώσω, ὅμως δοκίμαζα τήν ἀσκητική: «Δέν πρέπει νά παραμείνω πιστός ὀπαδός τοῦ Θεοῦ;»
Καί ἀπεμάκρυνα τόν λογισμό αὐτό. Ἀλλά ἦλθε ὁ λογισμός μέ ἄλλο τρόπο: «Ἀλλά ὁ Θεός τά ξέρει ὅλα, ἐνῶ ἐσύ δέν τά ξέρεις ὅλα. Ἐάν Αὐτός ξέρει ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἀληθινή;» Ἐσκεπτόμουν, ἀλλά δέν ἀπήντησα παρά αὐτό τόν λόγο: «Δέν εἶναι δυνατόν: Ἐγώ μένω στήν πίστι πού εἶμαι. Ὁ Θεός μοῦ τήν ἐφανέρωσε. Ἄφησε τίς βλακεῖες...»

***

Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία   

καί ἡ  εἴσοδός μου στόν μοναχισμό

Μετάφρασις - ἐπιμέλεια ὑπό ἀδελφῶν 

Ἱερᾶς Μονῆς Ὅσιου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους 

2005

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

__________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας  π. Νόϊκα -Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία