Ο σοφός γέροντας Δανιήλ

Το Γεροντικό του Αγίου Όρους
π. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΟΝΑΧΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ        σελ 195


 Κατουνάκια   σελ 195

Ο σοφός γέροντας Δανιήλ

 Ό Γέροντας αυτός Δανιήλ, κατά κόσμο λέγονταν Δημή­τριος Ισιδώρου και κατάγονταν από τη Σμύρνη της Μ. Ασίας, αφού τελείωσε τη λεγόμενη «Ευαγγελική Σχολή» της Σμύρνης, από υπερβολικό ζήλο στην αρετή και τον Μοναχισμό, νέος ακόμη σε ηλικία 19 ετών εγκατέλειψε τα εγκόσμια, έφυγε κρυφά από τους γονείς και συγγενείς του και πήγε στην Πάρο. Στο νησί 'κείνο βρήκε τον άγιο Αρσένιο, ό όποιος είχε κάνει  χρόνια στο Αγιον Όρος, από το όποιον εξαναγκάσθηκε να φύγει λόγω των πολ­λών τότε σκανδάλων και κατά τις θείες βουλές του Υψίστου ήταν ηγούμενος στην Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου, ή οποία ήταν μετόχι της εν Νάξο Ιεράς Μονής «Φανερωμένης». Στην Πάρο κον­τά στον άγιο Αρσένιο δεν έμεινε πολύ, διότι αυτός προέτρεψε τον Δημήτριο να μεταβεί το συντομότερο στο Αγιον Όρος, εφόσον θέλει να γίνει και να είναι πραγματικός Καλόγερος.

Έτσι ό Δημήτριος Ισιδώρου, με την ευχή και ευλογία του αγίου Αρσενίου ήλθε στο Αγιον Όρος κατά το σωτήριον έτος 1864' Στην αρχή κοινοβίασε στην ιερά Μονή του Αγίου Παντελεή­μονος, ή οποία είχε στους κόλπους της πολλούς σοφούς και ενά­ρετους Μοναχούς, από διάφορα μέρη της Ελλάδος και της Μικρας Ασίας, φλογερούς Μοναχούς με μεγάλη πίστη και αυταπάρνηση.

Ό Δημήτριος, ακολούθησε όλους τους Κανόνες και την τυπική διάταξη του Ιερού αυτού Κοινοβίου και υστέρα από σκληρή δοκι­μή, έγινε Μοναχός και πήρε το όνομα Δανιήλ. Πολύ σύντομα όμως ξέσπασε ό πόλεμος και τα σκάνδαλα στο Κοινόβιο αυτό, όταν από το 1850 άρχισαν να κοινοβιάζουν σ' αυτό Ρώσοι ορθόδοξοι χρι­στιανοί και να γίνονται Μοναχοί, τόσοι δε πολλοί εισέρευσαν στο Μοναστήρι αυτό Ρώσοι, ώστε σε λίγο χρονικό διάστημα πέ­ρασαν σε αριθμό τους Έλληνες Μοναχούς και ακολούθησαν μετά τα γνωστά γεγονότα, κατά τα οποία με την επέμβαση του Πατριαρχείου ξεδιώχθηκαν σχεδόν όλοι οι Έλληνες Μοναχοί και ή Μο­νή έγινε Έλληνορωσική.

Ένας από τους εκδιωχθέντες, από την Μονή αυτή Έλληνας Μοναχούς, ήταν και ό Γέρων Δανιήλ, διότι σαν μορφωμένος είχε γίνει Γραμματέας του Κοινοβίου και ήταν δυναμικό στέλεχος
των Ελλήνων Μοναχών. Έτσι στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος έμεινε οκτώ περίπου χρόνια καί άπ' αυτήν βρήκε καταφύγιο στην Ιερά Μονή του Βατοπαιδίου, οι αδελφοί της οποίας με πολλή χα­ρά δέχθηκαν να κοινοβιάζουν το Μοναχό Δανιήλ καί στην αρχή τον διόρισαν Γέροντα καί διευθυντή στον Ξενώνα της Μονής, πού λέγεται «Αρχονταρίκι.

Στο διακόνημα αυτό, πού τον τοποθέτησαν οί Βατοπαιδινοί Γέ­ροντες, λόγω της ενάρετης ζωής καί του σοβαρού χαρακτήρα, επι­βλήθηκε τόσο πού το μετέβαλε σε Κοινόβιο, να διαβάζουν όλοι κοι­νή Ακολουθία, να παρακολουθούν τη θεία λειτουργία καί το Από­δειπνο να προσεύχονται όλοι μαζί καί έκανε το Αρχονταρίκι σαν ένα. μικρό Κοινόβιο. Στο Μοναστήρι αυτό παρέμεινε περίπου άλλα οκτώ χρόνια καί ήταν πολύ αγαπητός σε όλους καί από όλους.

Ό πόθος όμως, για ησυχία καί ό ζήλος για την απόκτηση της νοερας - καρδιακής προσευχής δεν τον άφηνε ήσυχο να παραμείνει στη Μονή αυτή, οπού ό κόσμος ήταν πολύς καί ό θόρυβος μεγάλος. Γι' αυτό απεφάσισε να φύγει καί να πάει στην έρημο του Αθω, όπου θα ησύχαζε καί θα ηρεμούσε το πνεύμα του. Οί Βατοπαιδινοί του πρότειναν να τον κάνουν προϊστάμενο της Μονής, αλλά αυτός δε δέχθηκε καί αναχώρησε πράγματι για την έρημο.

Έτσι έφθασε στην έρημο των Κατουνακίων και εκεί πού -μέ­χρι σήμερα βρίσκεται το θαυμάσιο οικοδόμημα των Δανιηλαίων, έκτισε στην αρχή μικρό Καλυβάκι με ωραιότατη εκκλησία έπ' ονό­ματι των «Αγιορειτών Πατέρων», τους οποίους είχε σε πολύ με­γάλη ευλάβεια και ήθελε να μιμηθεί τη ζωή τους.

Από την πολλή δε πίστη, αφοσίωση και αγάπη πού είχε στο Θεό, τη μελέτη της Αγίας Γραφής και την εμπειρία πού είχε στην Καλογερική ζωή, έλαβε τη χάρι και τη δύναμη να ανέβει στα ψη­λότερα σκαλοπάτια της αρετής και της θεογνωσίας.

Στην έρημο αυτή, σκληρά δοκιμάστηκε από ορατούς και αό­ρατους δαίμονες, από συκοφαντίες καί καταλαλιές αδύνατων και φθονερών ανθρώπων, από τους οποίους δέχονταν καί διάφορες
ύβρεις. Επειδή όμως ήταν φύσει πράος, ταπεινός, άκακος κι αγα­θός, αγαπούσε καί πάντοτε κέρδιζε την αγάπη όλων των αδελ­φών, συνασκητών του καί ησυχαστών Πατέρων καί σιγά σιγά, σα φιλόπονη μέλισσα με τη συνεχή μελέτη, την εγκράτεια καί την αδιάλειπτη προσευχή, έγινε φωτεινός φάρος διακρίσεως καί αρετής.

Ό σφοδρός ερωτάς της ησυχίας καί ή ευλάβεια με το σεβα­σμό, προς το θεόσδοτο χάρισμα της ιεροσύνης, δεν του επέτρεψαν να ιερωθεί, αλλά ή νοερά προσευχή με τη διάκριση της πνευματι­κής καταστάσεως, τον έκαμαν να γίνει όχι μόνον στους Μοναχούς οδηγός καί ποδηγέτης της πνευματικής ζωής, αλλά καί πολύτιμος σύμβουλος, σε πολλούς πνευματικούς ξομολόγους, πού ζητούσαν πάντα τη γνώμη του, για σοβαρά πνευματικά ζητήματα, τα οποία, σαν τα μανιτάρια φύτρωναν μεταξύ των Μοναχών καί των ιερών Μονών ακόμη, την εποχή εκείνη.

Έτσι το μέλι της ησυχαστικής ζωής δεν το έτρωγε μόνος του, ό Γέρο - Δανιήλ, αλλά πρόσφερε τις σοφές συμβουλές του σε όσους περνούσαν από το Ιερό ησυχαστήριο του. Όσοι είχαν την ευκαιρία καί την τιμή να τον γνωρίσουν, δεν μπορούσαν να ξεχάσουν, όπως οι ίδιοι μου διηγήθηκαν, το μειλί­χιο καί χαρούμενο πρόσωπο του, πού ενέπνεε σεβασμό καί εμπι­στοσύνη.

Με την ενάρετη ζωή του, σα μαγνήτης τράβηξε κοντά του καί κατάρτισε πνευματική κυψέλη με το όνομα «Αδελφότης Δανιη­λαίων», διότι στη συνοδεία του ήταν ό καλλίφωνος ψάλτης καί μελοποιός Παπα - Δανιήλ ό πνευματικός, ό όποιος τον διεδέχθη στην αρετή καί την ηγουμενία της αδελφότητας.

Ό Παπα - Δανιήλ με τον παραδελφό του Μοναχό Γερόντιο, αποτελούσαν το καλύτερο πνευματικό «ντουέτο», ήταν οι καλύτε­ροι ψάλτες του Αγίου Όρους, τόσο πού όταν νέοι ακόμη στην ηλικία, σαν έψαλαν, νόμιζες πώς ήταν άγγελοι Θεού και όχι άν­θρωποι. Και οι δυο αυτοί, έκτος από μουσικοί ψάλτες, ήσαν και άριστοι καλλιτέχνες αγιογράφοι.

Ό Γέρο - Δανιήλ, κληροδότησε στη συνοδεία του, το πνεύμα της προσευχής και της φιλοξενίας ου μην αλλά και της αγάπης προς όλους τους Πατέρες και χριστιανούς κοσμικούς ακόμη.

Ή φήμη της αρετής, τόσο του Γέρο - Δανιήλ όσο και της συ­νοδείας του, κίνησε το ενδιαφέρον και την επιθυμία να τον γνωρί­σουν και να λάβουν τη συμβουλή του πολλοί χριστιανοί, αλλά και οι Πατέρες του Όρους τον είχαν σε μεγάλη υπόληψη.

Μεταξύ του πλήθους των προσερχόμενων, στο ασκητικό ησυ­χαστήριο του, ήταν και ό τότε Μητροπολίτης Πενταπόλεως, που τον επισκέφθηκε σα Διευθυντής της Ριζαρείου θεολογικής Σχολής και σήμερα τιμώμενος, από τη Μητέρα Εκκλησία και από όλο το χριστιανικό κόσμο σα θαυματουργός άγιος Νεκτάριος.

Ό άγιος Νεκτάριος τόσο ενθουσιάστηκε από τη γνωριμία του με το Γέροντα Δανιήλ, πού δώρισε πολλά βιβλία, μεταξύ των οποίων, ολόκληρη τη σειρά των συγγραμμάτων του θείου Χρυσο­στόμου, αποσκοπών να ενταχθεί κι ό ίδιος στη συνοδεία του.

Ό Γέρο - Δανιήλ, έγραψε ωραία βιβλία:

 α) με τον τίτλο «Οί πλάνες του Αποστόλου Μακράκη», στο όποιο με κάθε λεπτομέρεια φανερώνει και ελέγχει την έκταση της κακοδοξίας του «Μακρακισμού» και διαφωτίζει τους πιστούς να φυλάγονται από τα γεμά­τα ματαιοδοξία, κακόδοξα και αιρετικά φρονήματα και την ελεει­νή διδασκαλία του αιρεσιάρχου Αποστόλου Μακράκη.

 β) Με τί­τλο «Ό εκρωσισμός της Ιεράς Μονής του Άγιου Παντελεήμονος» στο όποιο εκθέτει με λεπτομέρεια τον εκρωσισμό της Ελληνικής ταύτης Μονής,

γ) Σα φωτισμένος και μορφωμένος Μοναχός πού ήταν  έγραψε κι αλλά βιβλία, με σπουδαίο πνευματικό περιεχόμε­νο, τα όποια δεν είδαν ακόμη το φως της δημοσιότητας, αλλά πα­ραμένουν χειρόγραφο:.

Σήμερα ή συνοδεία του αείμνηστου αυτού Γέροντα Δανιήλ, με Γέροντα τον πνευματικό Παπα - Μόδεστο και εκλεκτή άλλη εξα­μελή ομήγυρη ευλαβών νέων ιερομόναχων και Μοναχών, συνεχίζει την Ιερά Παράδοση τόσο της Βυζαντινής Μουσικής σαν καλλίφωνοι Ιεροψάλτες, όσο και την ανάπτυξη καί καλλιέργεια της αγιογραφίας σε Βυζαντινή τεχνοτροπία, αλλά και σε άριστη καλλιτεχνία της Αναγεννήσεως.

ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΦΟΡΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΔΑΝΙΗΛ

Έλεγε ό Γέρο - Δανιήλ ότι, στην Ιερά Σκήτη του Ξενο­φώντος, ό Γέροντας της Καλύβας «Εισοδια της Θεοτόκου» Γρηγόριος Ιερομόναχος, είχε υποτακτικό πολύ απλό, αγαθό και άκα­κο, θεοφύλακτο ονομαζόμενο.

Ό Μοναχός θεοφύλακτος, κατά την εορτή των Θεοφανίων, πού γίνεται ό μεγάλος Αγιασμός, όταν άκουσε τα τροπάρια και τίς ευχές πού ψάλλει ή Εκκλησία μας και τα όποια λένε: «Σήμερον αγιάζεται ή φύσις των υδάτων...», του φάνηκε κάπως περίεργο και όταν τελείωσε ή τελετή, ρώτησε το Γέροντα του Παπα - Γρη­γόρη : «Γέροντα, άκουσα στα τροπάρια και στις ευχές να λέτε πώς «Σήμερον αγιάζεται ή φύσις των υδάτων...», πώς γίνεται αυτό το πράγμα και όλα τα νερά αγιάζονται; Αγιάζονται και τα νερά της θαλάσσης;»

Ό Γέροντας του Παπα - Γρηγόρης σ' αυτά απάντησε: — Α­δελφέ Θεοφύλακτε, ό Πανάγαθος θεός, με τίς προσευχές των αν­θρώπων, πού γίνονται με ταπείνωση, από αδιάκριτη και ακλόνητη πίστη, με την επιφοίτηση της χάριτος του Παναγίου Πνεύματος, επενεργεί επί των εμψύχων και αψύχων ακόμη μεταβάλλει αυτά και τα αγιάζει, για να καθαρίσει και αγιάσει μ' αυτά τους πιστούς δούλους Του.

Όπως, επί παραδείγματι, αγιάζει το νερό και το λάδι στο Βά­πτισμα, και απαλλάσσει τον άνθρωπο, και καθαρίζει αυτόν από το προπατορικό αμάρτημα και από κάθε είδους άλλης αμαρτίας και έτσι βγαίνει από την άγια Κολυμβήθρα αγνός, καθαρός και τέ­λειος χριστιανός.

Όπως μεταβάλλει το ψωμί και το κρασί, πού προσφέρει θυ­σία των χριστιανών ό Ιερεύς και με την επιφοίτηση του Παναγίου Πνεύματος, τα κάνει από ψωμί - Σώμα κι από κρασί - Αίμα του Κυρίου και Θεού και Σωτηρος ημών Ιησού Χριστού και γίνονται τα Τίμια Δώρα, που μεταλαμβάνουν οι πιστοί, και μ' αυτά όταν άξιοι και καθαροί, με τη μετάνοια και εξομολόγηση τα παίρνουν, αγιάζονται και θεοποιούνται.

Όπως μεταβάλλει το λάδι του ευχελαίου και γίνεται θεραπευτικό μέσο στους μετά πίστεως χριωμένους. Έτσι, αγαπητέ Θεο­φύλακτε, μεταβάλλεται με τη χάρι του Αγίου Πνεύματος καί ή φύση των υδάτων.

Ό Μοναχός Θεοφύλακτος για δεύτερη φορά ρώτησε το Γέρον­τα του και είπε:

Πάτερ καί το νερό της θαλάσσης αγιάζεται κι αυτό;

Ναι αδελφέ, άκουσε καί γι' αυτό:    Όταν ό πρωτάγγελος Εωσφόρος, από την υπερηφάνεια του, ξέπεσε από τους ουρανούς καί σαν αστραπή βρέθηκε στα κατώτερα μέρη, στα κατάβαθα της γης, εκεί πού είναι τα τάρταρα του Αδη, τότε πέφτοντας αυτός, παρέσυρε με την πτώση του το ένα τρίτο  (1/3) από τους Αγγέ­λους, πού κι αυτοί έγιναν όπως κι ό αρχηγός τους Δαίμονες.

Πέφτοντας αυτοί, οι πρώην άγγελοι, από τους ουρανούς προς τη γη καί επειδή εξακολουθούσαν να πέφτουν συνέχεια κι άλλοι άγγελοι, τότε στάθηκε στην πύλη του ουρανού ό μέγας Αρχάγγε­λος Μιχαήλ με την πύρινη ρομφαία, φώναξε προς όλους τους Αγ­γέλους καί είπε: «Στώμεν καλώς, Στώμεν μετά φόβου Θεού» καί με τη φωνή αύτη συνήλθαν οι Άγγελοι καί σταμάτησαν να πέ­φτουν.

Εκείνοι όμως πού είχαν πέσει, με το πρόσταγμα αυτό του Αρ­χιστρατήγου Μιχαήλ, σταμάτησαν εκεί πού βρέθηκαν, άλλοι στον αέρα κι έγιναν τα εναέρια Τελώνια, άλλοι στη γη, κι έγιναν οι πει­ρασμοί καί εξουσιαστές της γης, κι άλλοι στα ύδατα των ποταμών τής Γης καί· της θαλάσσης, οπού πειράζουν, δοκιμάζουν καί πνί­γουν τους διερχόμενους επειδή, κατά το λόγο του Κυρίου «Άπ' αρ­χής, ό διάβολος ανθρωποκτόνος εστί» (Ίωάν. Η' 44).

Όταν όμως ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, όπως λέγουν οι άγιοι Απόστολοι καί το ιερό Ευαγγέλιο, καί ό Υιός καί Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος, με το μέγα καί ανερμήνευτο μυστήριο της θείας ενσάρκου αυτού οικονομίας, με την κάθοδο Του από τους ουρανούς αγίασε τον αέρα, τη γη, τη θάλασσα, τα ύδατα καί πάν­τα «τα εν αυτοίς», καί με τον αγιασμό καί τη χάρι του Αγίου Πνεύματος κατήργησε την δύναμη καί την εξουσία του Σατανά πού είχε, πριν να σαρκωθή ό Δεσπότης Χριστός επάνω στους ανθρώ­πους, στα ζώα καί στα στοιχεία της φύσεως, καί έτσι ό αέρας, ή γη καί το νερό αγιάστηκαν, από την παρουσία του Δεσπότη Χριστού του Θεού ημών.

Ή ήμερα αυτή των Θεοφανίων, πάτερ Θεοφύλακτε, όπου γί­νεται ό Μεγάλος Αγιασμός, γίνεται ή ανάμνησης της του Χριστού παρουσίας καί της Θεοφανείας του τρισυπόστατου καί τρισηλίου Θεού των χριστιανών, του Ποιητού και Δημιουργού των όλων, πού σαν σήμερα στη βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό, πα­ρουσιάστηκε ό ουράνιος Πατέρας με τη φωνή και ό όποιος με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, πού το έστειλε σαν ένα περιστέ­ρι επάνω στο κεφάλι του Χριστού, μ' αυτό δείχνοντας μας το Χρι­στό, είπε: «Ούτος εστίν ό υιός μου ό αγαπητός ενώ ηυδόκησα...» δηλαδή αυτό είναι το αγαπημένο μου παιδί, ό μονογενής, με τον όποιον, όπως δημιουργήσαμε μαζί μ' αυτόν και το Αγιον Πνεύμα τον κόσμο όλον, έτσι και τώρα ευδόκησα, μέσον Αυτού να σωθεί ό κόσμος και να αναγεννηθεί ανακαινιζόμενος με το άγιο Βάπτισμα.

ΓΛΥΚΎΤΕΡΟ ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

Εάν λοιπόν θέλεις να δοκιμάσεις την αλήθεια όλων αυτών πού σου είπα, πήγαινε πάτερ Θεοφύλακτε, κάτω στη θάλασσα σήμερα, να ιδείς πώς το νερό είναι γλυκό και πίνεται.

Ό απλός κι αγαθός Μοναχός Θεοφύλακτος, παρ όλο τον κό­πο της αγρυπνίας, μόλις άκουσε αυτά τα πράγματα για να βεβαιωθεί, πήρε ένα μικρό δοχείο και πήγε αμέσως στη θάλασσα, ή οποία από τη Σκήτη αυτή απέχει περισσότερο από μια ώρα πεζοπορία, έσκυψε με ταπείνωση και τυφλή υπακοή, πήρε νερό από τη θάλασσα, ήπιε και μετά θαυμασμού είδε πώς το νερό ήταν γλυκό και πίνονταν με ευχαριστήσει. Γέμισε το δοχείο του και γύρισε στο Γέροντα του, τον όποιον αφού ευχαρίστησε του έδωκε να πιει κι αυτός από το νερό της θάλασσας, ήπιε κι εκείνος και δόξασαν «τον θαυμαστόν Θεόν εν τοις έργοις και τοις άγίοις αυτού» (Ψαλμ. ΞΖ' 36).

Πέρασαν περισσότερα από τριάντα χρόνια, ό Γέροντας Παπα-Γρηγόρης, πλήρης ήμερων, αρρώστησε λίγο και κοιμήθηκε τον αιώνιο ύπνο. Ό υποτακτικός του Θεοφύλακτος συνέχιζε να παίρ­νει κάθε χρόνο την ήμερα των Θεοφανίων, νερό από τη θάλασσα και συνεχίζονταν το ίδιο θαύμα, το νερό να είναι γλυκό και πόσιμο.

Τρία χρόνια μετά το θάνατο του γέροντα του, ό Πάτερ θεοφύ­λακτος, μετά την αγρυπνία των Θεοφανίων, όταν βγήκαν οι Πα­τέρες από το «Κυριάκο» βλέπουν τον αδελφό θεοφύλακτο να πη­γαίνει περισσότερο κάτω από την Καλύβα πού έμενε. Οι άλλοι Πα­τέρες της Σκήτης τότε τον ρώτησαν: — Για που πηγαίνεις πάτερ Θεοφύλακτε; Δε θα πας να ξεκουραστείς στο σπίτι σου;

Ό πάτερ Θεοφύλακτος για απάντηση, τους φανέρωσε το μέχρι

τότε άγνωστο στους άλλους Πατέρες της Σκήτης θαύμα, πώς δη­λαδή την ήμερα του μεγάλου Αγιασμού το νερό της θαλάσσης γί­νεται γλυκό και πίνεται.

Οι Πατέρες, επειδή γνώριζαν πώς ό αδελφός αυτός ήταν απλός και άκακος, δεν πίστεψαν στα λόγια του και τον ειρωνεύτηκαν. — Άιντε καημένε να ξεκουραστείς και πας μετά να μας φέ­ρεις κι εμάς να πιούμε... θάλασσα! Ό πάτερ Θεοφύλακτος δεν έδω­κε καμιά σημασία στα λόγια τους, πήγε στη θάλασσα ήπιε, όπως έκανε μέχρι τότε, νερό πού ήταν γλυκό, γέμισε και το δοχείο του και το πήγε να πιουν και οι άλλοι Πατέρες.

Εκείνοι με ειρωνεία και δυσπιστία πήραν το νερό αυτό να πιουν, αλλά το μέχρι κείνη τη στιγμή γλυκό νερό, για την απιστία τους έγινε αλμυρότερο και πολύ πικρότερο από το νερό της θά­λασσας.

Τότε ό αδελφός Θεοφύλακτος τους φανέρωσε πώς επί τριάν­τα και πλέον χρόνια πίνανε με το Γέροντα του το γλυκύτατο και νοστιμότατο, για την ήμερα εκείνη νερό της θάλασσας. Και έτσι από την ήμερα εκείνη για την απιστία των Πατέρων σταμάτησε να γίνεται το θαύμα αυτό!

Ο ΓΕΡΟ - ΔΑΝΙΗΛ ΕΙΧΕ ΧΑΡΙΣΜΑ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

Πολλά Μοναστήρια του Αγίου Όρους, για πνευματικό τους σύμβολο, είχανε τον πεπειραμένο σε πράξη και θεωρία της αρετής, το διακριτικότατο Γέροντα Δανιήλ των Δανιηλαίων από τα Κατουνάκια.

Χαρακτηριστικά αναφέρομε ένα από τα πολλά γεγονότα και τις μεσολαβήσεις πού είχε κάνει ό αείμνηστος εκείνος Γέροντας, για να καταλάβουμε την πείρα πού διέθετε και τη χάρι πού από τον Πανάγαθο Θεό είχε να διακρίνει τον πνευματικό πόλεμο του Σατανά και κυρίως από τα δεξιά, πού είναι και ό πιο επικίνδυνος, για­τί μας φαίνεται πώς κάνουμε αρετές.

Στην Ιερά Μονή του Κωνσταμονίτου, ή κοινοβιακή ταξί ήταν κατά πάντα ακριβής και όλοι οι Πατέρες και αδελφοί αυτής πορευόντουσαν σύμφωνα με το τυπικό και τις παραδόσεις των αγίων Πατέρων.

Ένας από τους αδελφούς, Δαμασκηνός το όνομα, μέσα σε λί­γα χρόνια υπακοής, νόμισε πώς έγινε δυνατότερος από τους άλλους αδελφούς και ότι μπορεί να ανέβει σε ύψη αρετής, υπομονής και καρτερικότητας περισσότερο από τους άλλους αδελφούς της Μετανοίας του.

Ό ενθουσιασμός στους νέους Μοναχούς κι ό αυθορμητισμός για την απόκτηση υψηλής ζωής και αρετής και αγιότητας, είναι σύ­νηθες φαινόμενο, γι' αυτό, οί αγιορείτες Πατέρες, έχουν κληροδο­τήσει ένα ρητό πού ισχύει για όλους τους Μοναχούς, λέγουν λοι­πόν, πώς «ό αρχάριος, Δόκιμος και νέος Μοναχός, όταν προσέρχε­ται να καταταγεί στις τάξεις των Μοναχών, θα πρέπει να έχει πίστη και ευλάβεια όσο είναι το βουνό του Άθωνα, για να του μείνει μέχρι το τέλος της ζωής του, όσο είναι ένα ρεβίθι ή μια φακή».

Ό δε κοινός εχθρός και πολέμιος των ανθρώπων Σατανάς, και κυρίως πολέμιος των Μοναχών, οί όποιοι, κατά τους Πατέρες, διεκ­δικούν να του πάρουν τη θέση, που είχε αυτός πρώτα και να γίνουν άγιοι Άγγελοι του Θεού, επειδή γνωρίζει ότι το εκπεσόν Εωσφορικό Τάγμα των Αγγέλων θα συμπληρωθεί και αναπληρωθεί, από αγνούς αρχιερείς, ιερείς, Μοναχούς και Μοναχάς και κατά πάντα αγνούς και καθαρούς χριστιανούς, βάνει σ' ενέργεια εναντίον τους όλα τα σατανικά του σχέδια και τεχνεύεται μηχανές ό παμμήχανος, περισσότερο με τις φαινομενικές αρετές, τις δήθεν καλοσύνες, ψεύτικες ελεημοσύνες, επαίνους και κολακείες και πολύ λιγότερα σχέδια με τις φανερές κακίες, εγκλήματα κ.λπ. αμαρτήματα, από τα όποια, μπορεί ευκολότερα π χριστιανός ή ό μοναχός κ.λπ. να ανανήψει, να μετανοήσει και να διορθωθεί. Ενώ με τις φαινομενι­κές ψευτοαρετές και διάφορες πλάνες από τα δεξιά, πολύ δύσκολα ό άνθρωπος μπορεί να λυτρωθεί και να σωθεί.

Γι' αυτό το Πνεύμα το Αγιον, εις τους Ψαλμούς του Προφ. Δαυίδ μας λέγει: «Πεσείται εκ του κλίτους σου χιλιάς και μυριάς εκ δεξιών σου» (Ψαλμ. 90, 7), δηλαδή από τις φανερές αμαρτίες και κακίες θα μας πολεμήσουν χίλιοι δαίμονες, από τα αριστερά πού λέγεται «κλίτος» και από τα δεξιά, πού είναι, οί υποκριτικές και ψεύτικες αρετές, τις όποιες τις κάνει κρυφά ό άνθρωπος, δήθεν από προαίρεση δική του, άπ' εκεί, λέγει ό Προφήτης, θα μας πολε­μήσουν δέκα χιλιάδες (10.000) Δαίμονες.

Έτσι και στο μυαλό του υποτακτικού Δαμασκηνού, της Ιε­ράς Μονής του Κωνσταμονίτου, έβαλαν οί δαίμονες να γίνει έγ­κλειστος, δηλαδή να μη βγαίνει έξω από την πόρτα του Μοναστη­ρίου και επειδή άκουγε πώς άλλοι Μοναχοί έκαναν 20, 30, 50 και περισσότερα ακόμη χρόνια να βγουν έξω από το Μοναστήρι τους, όπως ό άγιος Λεόντιος της Ιεράς Μονής Διονυσίου, ό όποιος επί 75 χρόνια πού έζησε στο Μοναστήρι αυτό δεν ήξερε που είναι ή πόρτα της εξόδου έως ότου τον έβγαλαν από το Μοναστήρι όταν κοιμήθη­κε τον αιώνιο ύπνο.

Ναι, αυτό είναι αληθές, άλλα αυτός ό ευλογημένος όπως και άλλοι πολλοί Μοναχοί έκαναν την αρετή αυτή με γνώμη και ευλο­γία του Καθηγουμένου καί του πνευματικού τους και όχι από μό­νοι τους.

Ό καημένος όμως ό Δαμασκηνός ήθελε από μόνος του, κατό­πιν συμβουλής του Σατανά, να κάνει αυτή την αρετή. Καί το απο­τέλεσμα ήταν υστέρα από λίγα χρόνια να φουσκώνει από κρυφή υπερηφάνεια, γιατί αυτή είναι ή τέχνη του Σατανά, να ρίξει τον Μοναχό σε πλάνη. Έτσι τον κατέλαβε εγωισμός, πίστεψε πώς κά­νει μεγάλη αρετή καί σιγά σιγά, άρχισε να περιφρονεί τους άλ­λους Πατέρες πού έβγαιναν έξω στο προαύλιο της Μονής, έβγαιναν έξω από την πόρτα του Μοναστηρίου, πήγαιναν στις Καρυές καί όπου άλλου τους έστελναν, ό ηγούμενος καί οι Γέροντες καί Προε­στοί της Μονής.

Ενώ αυτός, από την εκκλησία πήγαινε στην τράπεζα καί άπ' εκεί στο δωμάτιο του ή στο διακόνημα πού έκανε με το θέλημα του μόνον μέσα στη Μονή, διότι έξω δεν δέχονταν να βγει.

Άρχισε λοιπόν μετά καιρόν να καυχιέται καί να φιλονικεί με τους άλλους Πατέρες, πού βγαίνανε έξω από το Μοναστήρι, άρχι­σε να γίνεται νευρικός, να βρίζει τους άλλους καί κατήντησε να εί­ναι σε όλους ενοχλητικός καί να μην υπακούει ούτε καί στον ηγού­μενο ακόμη.

αφού το κακό έγινε ανυπόφορο, ό ηγούμενος καί οι Γέροντες της Μονής, κάλεσαν τον πνευματικό τους σύμβουλο, πού ήταν, ό φωτισμένος Γέροντας Δανιήλ από τα Κατουνάκια.

Ό Γέρο - Δανιήλ έτοιμος πάντα να βοηθήσει κάθε αδύνατο καί παραστρατημένο Μοναχό, άμα έλαβε την πρόσκληση της Μο­νής, έτρεξε καί αφού έμαθε τα διατρέξαντα, κάλεσε τον αδελφό Δαμασκηνό καί με μειλίχιο τρόπο τον ρώτησε πώς περνάει. — Έμαθα, του είπε, αδελφέ, πώς έφτασες σε μεγάλα μέτρα αρετής καί μάλιστα έλαβες τη χάρι να είσαι έγκλειστος καί ότι δε βγαίνεις έξω από την πόρτα του Μοναστηρίου καί επιδίδεσαι πολύ στη νοε­ρά προσευχή!!

Ό Μοναχός Δαμασκηνός, με υποκριτική ταπεινοφροσύνη απαντώντας στο Γέρο - Δανιήλ, είπε:

— Ναι, Γέροντα, με την ευχή σας αξιώθηκα να έχω αυτή τη χάρι καί επί δέκα χρόνια τώρα δεν έχω βγει από την πόρτα του Μοναστηρίου, καί πάντα προσεύχομαι μόνος μου.

Ό Γέρο - Δανιήλ, σαν πολύπειρος από τις πλάνες του Σατανά και τα πονηρά σχέδια του, στην κρυφοεγωιστική αύτη απάντηση του Μονάχου Δαμάσκηνου, τον ρώτησε και πάλι:

—        Δε μου λες, αδελφέ Δαμασκηνέ, αυτό πού κάνεις, είναι με την ευχή, και ευλογία του ηγούμενου και των Γερόντων της Μο­νής; Ό Δαμασκηνός στην ερώτηση αυτή, σκυθρώπιασε, κατέβασε το κεφάλι και πειραγμένος κάπως απήντησε στο Γέροντα Δανιήλ:
«Αυτοί όλοι Γέροντα, κι ό ηγούμενος και οί Προϊστάμενοι δε θέ­λουν την προκοπή και πρόοδο μου και με πολεμούν διαρκώς, για όλα τα πνευματικά μου κατορθώματα και με εμποδίζουν από κά­θε καλό έργο πού θέλω να κάνω».

Ό Γέρο - Δανιήλ, βρήκε τότε την ευκαιρία και είπε στον πλανηθέντα αυτόν αδελφό τα έξης:

— Αδελφέ Δαμασκηνέ, από την Αγία Γραφή μαθαίνουμε ότι, όταν ό λαός των Εβραίων αμάρτησε στο Θεό, τότε στάθηκε μεσί­της ό Μωυσής και συγχώρεσε, ό Θεός, το λαό Του Ισραήλ. Όταν όμως ό λαός αμάρτησε στο Μωϋσή  και τον στενοχώρησε με τις παρανομίες του, τότε επειδή δεν είχανε ποιος να μεσιτεύσει γι' αυ­ τούς, τιμωρήθηκαν και αιχμαλωτίσθηκαν    από τους γειτονικούς ασεβείς και αλλοεθνικούς λαούς.

»Ό Κύριος μας στο ιερό Ευαγγέλιο μας λέγει ότι: «Ό άκούων υμών εμού ακούει, και ό αθετών υμάς έμέ αθετεί" ό δε έμέ αθετών αθετεί τον άποστείλαντά με» (Λουκ. Ι' 16).

»Για τον λόγο αυτόν, μετά την εις ουρανούς θεία Ανάληψί Του, άφησε τους μαθητές και αγίους Αποστόλους του, για να τον εκ­προσωπούν, να τον αντιπροσωπεύουν επί της γης, να μας δίνουν τις εντολές του Θεού και τα ιερά παραγγέλματα.

»Οί άγιοι Απόστολοι, άφησαν τους Επισκόπους, οί Επίσκο­ποι διαδόχους των, άφησαν τους ιερείς και καθηγούμενους του λάου, προς τους οποίους οφείλαμε, μετά δοκιμή βέβαια, να κάνου­με αδιάκριτη υπακοή, όπως ακριβώς θα κάναμε στον αρχηγό της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους, Κύριο και θεό και Σωτήρα ημών Ίήσουν Χριστόν.

Όποιος λοιπόν, σύμφωνα με τα λόγια του Χριστού, δεν κάνει υπακοή στους κατά Θεόν αρχηγούς του, πού, στην προκειμένη περίπτωση τη δική μας, είναι ό ηγούμενος και οί Γέροντες του Μονα­στηρίου, αυτός, είναι σαν να μη κάνει υπακοή σ' Αυτόν τον Κύριο μας Ίησουν Χριστόν, και επομένως ότι και να κάνει οποιαδήποτε φαινομενική αρετή κατορθώσει, ό Μοναχός αυτός, και γενικά κάθε άνθρωπος, χωρίς γνώση και γνώμη του αρχηγού, του Γέροντα του, σε αυτόν ή παντός είδους αρετή και πνευματική προκοπή, μπροστά στα μάτια του Θεού, γίνεται και είναι διαβολική κακία, όπως λέ­γει και ή Αγία Γραφή «Και ή προσευχή αυτού γενέσθω εις άμαρτίαν» (Ψαλμ. ΡΗ', 7), γιατί προέρχεται από το θέλημα του, και όχι μόνον δεν τη δέχεται ό Θεός, άλλα παραχωρεί να πέσει, ό άν­θρωπος αυτός, είτε Μοναχός είναι ή ότι αξίωμα και ιδιότητα κι αν έχει, σε αδόκιμο νου, σε πλάνη του διαβόλου και τότε ό άνθρωπος αυτός, βλέπει το μαύρο άσπρο, το πικρό γλυκύ και τ' αντίθετο. Τα βλέπει όλα από την ανάποδη μεριά κι όχι από την πραγματική τους όψη.

Άλλα μπορεί ό τοιούτος υποτακτικός αν εξακολουθήσει να κάνει το θέλημα του, να θρηνήσει και χειρότερη πνευματική κατάπτωση καί καταστροφή, σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου των Εθνών πρωτοκορυφαίου Παύλου, που λέγουν: «Δι' α έρχεται ή οργή του θεού επί τους υιούς της απείθειας» (Κολασ. Γ' 6).

»Για αυτό, αδελφέ Δαμασκηνέ, είπεν ό φωτισμένος Γέρο - Δα­νιήλ, θα πρέπει για να είναι ευπρόσδεκτη ή αρετή σου αυτή, μπρο­στά στα μάτια του Θεού, να πάς αμέσως να την εξομολογηθείς στο Πνευματικό, να σταματήσεις αυτή την αρετή πού κάνεις με το θέ­λημα σου καί να υπακούσεις σε όλα καί χωρίς διάκριση στη θέληση του ηγούμενου καί των Γερόντων της Μετάνοιας σου.

Έτσι ή προκοπή σου αυτή, θα είναι αληθινή καί πραγματική αρετή καί ευπρόσδεκτη στο Θεό, καί να είσαι βέβαιος πώς θα γλιτώσεις από το φούσκωμα πού σου φέρνει ό διάβολος καί τη φαν­τασία, πώς δήθεν κάνεις αρετή.

Τότε ό καλοπροαίρετος αυτός υποτακτικός, πάτερ Δαμασκη­νός, έτρεξε στον ηγούμενο από τον όποιο ζήτησε συγχώρεση καί εί­πε ότι του λοιπού θα συμμορφώνεται με το θέλημα των Πατέρων καί θα κάνει υπακοή. Αυτή είναι ή πρόοδος καί πραγματική προ­κοπή

ΜΕ ΜΑΝΙΑ ΠΟΛΕΜΑΕΙ Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΟ

. Ό ηγούμενος, κατά συμβουλή του Γέροντα Δανιήλ, για να δοκιμάσει τον αδελφό Δαμασκηνό αν όντως μετανόησε αληθινά καί θέλει να διορθωθεί καί να κάνει υπακοή, του είπε: «Αδελφέ Δαμασκηνέ, αν θέλεις να κόψεις το θέλημα σου καί κατά Θεόν να προκόψεις από σήμερα σου δίνω εντολή, σύμφωνα με την οποία, δε θα βγαίνεις έξω στο προαύλιο του Μοναστηρίου και δε θα διαβείς την εξώπορτα του Μοναστηρίου για κανένα λόγο.

Ό αδελφός Δαμασκηνός, με χαρά δέχθηκε την εντολή αύτη, εφόσον μάλιστα, ήταν σύμφωνη και με το θέλημα του, πού έκανε και πρώτα. Άπ' εκείνη την ήμερα δεν έβγαινε έξω από το Μονα­στήρι για αρκετό χρονικό διάστημα.

Άλλα τι συνέβη όμως, ενώ με το θέλημα του, ό Πάτερ Δαμα­σκηνός, έκανε 10 χρόνια να βγει έξω από το Μοναστήρι, και τώρα πού έλαβε εντολή να μη βγαίνει έξω, δεν πέρασε ούτε ένας μήνας από την ήμερα πού έλαβε την εντολή αυτή, κι ό εχθρός της υπα­κοής διάβολος κίνησε τέτοιο πόλεμο, εναντίον του αδελφού αυτού, που δεν μπορούσε πουθενά να σταθεί ήσυχος, ούτε στην εκκλησία, ούτε στην προσευχή, ούτε στο φαγητό, ούτε στον ύπνο ακόμη, του βαλε σφοδρή επιθυμία να βγει οπωσδήποτε έξω από το Μοναστήρι.

Πήγε στον ηγούμενο, έπεσε στα πόδια του, τον παρεκάλεσε θερμά να του λύσει το επιτίμιο και την εντολή αυτή, για να μπορεί να βγαίνει κι αυτός έξω στο προαύλιο και στον περίβολο της Μονής.

Ό ηγούμενος, αρχιμανδρίτης Στέφανος, κάλεσε πάλι τον Γέ­ροντα Δανιήλ, να πάει στο Μοναστήρι του το συντομότερο γιατί το κακό έγινε ανυπόφορο.

Ό Μοναχός Δαμασκηνός, μόλις είδε το Γέροντα Δανιήλ στο Μοναστήρι, έπεσε στα πόδια του και με κλάματα τον παρεκάλεσε να μεσιτεύσει στον ηγούμενο να λύσει το επιτίμιο, διότι του είπε, «θα πέσω από το παράθυρο έξω και θα σκοτωθώ, δεν μπορώ να υποφέρω τον πόλεμο αυτόν, νομίζω πώς μ' έχουν φυλακισμένο, θα σκάσω, δεν αντέχω άλλο».

Ό Γέρο - Δανιήλ, παρεκάλεσε τον ηγούμενο, ό όποιος έλυσε το επιτίμιο και έδωκε την άδεια στον Μοναχό Δαμασκηνό, να κάνει και να πορεύεται κι αυτός όπως και οι άλλοι Πατέρες.

Τότε, ό Γέρο - Δανιήλ, με την γαλήνη της ψυχής του ζωγραφι­σμένη στο πρόσωπο του, είπε στον αδελφό Δαμασκηνό: «Τώρα βλέπεις αδελφέ, ποια είναι ή πραγματική και ποια ή ψεύτικη αρε­τή, μπροστά στα μάτια του Θεού; Γι' αυτό μην έχεις ποτέ εμπιστο­σύνη στον εαυτό σου. Να κόβεις το θέλημα σου και να λες και συ με 'κείνους τους ευλογημένους Πατέρες, τον Άββα Δωρόθεο και τους άλλους, πού όταν τους έλεγε ό λογισμός να κάνουν κανένα κρυφό πράγμα, καμιά κρυφή αρετή και προκοπή, τότε λέγανε στον εαυτό τους: «Ανάθεμα σε λογισμέ εσύ κι ή γνώσις σου». Να κό­βεις πάντα το θέλημα σου και να κάνεις υπακοή, για να αποκτήσεις τη χάρι του Θεού, ή οποία θα σου χαρίσει ειρήνη λογισμών, γαλήνη ψυχής, καθαρό νου, αδιάλειπτη προσευχή και άκρα ταπείνωση και τότε κάθε κίνηση, κάθε διάδημα σου, θα είναι έργο υπα­κοής, πού θα σε παραστήσει ενώπιον του θρόνου της μεγαλοσύνης του Θεού, για να λάβεις το πολύτιμο στεφάνι της υπακοής και να ζεις αιώνια με τον αιώνιο και πλουσιοπάροχο μισθαποδότη θεό, τον Δεσπότη Χριστό και πρωτεργάτη της υπακοής Ιησούν Χριστόν τον Κύριον και Θεόν ημών».

Με τα λόγια αυτά του θεοφώτιστου Γέρο - Δανιήλ και την ερ­γασία της υπακοής, ό αδελφός Δαμασκηνός, απέκτησε την μα­κάρια ησυχία των λογισμών και επιδόθηκε στην κατά Θεόν προ­κοπή, προς δόξαν Θεού, Πατρός, Υιού και Πνεύματος Αγίου. Αμήν.

ΕΝΑ ΑΚΟΜΗ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΑΚΙ

Στα λεγόμενα σκαλοπάτια, μικρό δρομάκι πού είναι όλο σκαλοπάτια —σχεδόν από τη θάλασσα της Αγίας Αννης ως τη Μικρή Άγιάννα— εκεί λίγο κάτω από την Καλύβη, του περίφη­μου Πνευματικού Παπα - Σάββα, «Ή Άνάστασις του Κυρίου», σε ένα δέντρο βρίσκεται μικρή εικόνα, προ της οποίας παλαιότερα έκαιγε κλειστό φαναράκι. εκεί ό Μοναχός Μελέτιος των Δανιηλαίων από τα Κατουνάκια, περνούσε φορτωμένος με διάφορα τρό­φιμα και ενώ έλεγε την ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ υιέ του Θεού ελέησον με», ευχή πού παντοτινά συνοδεύει κάθε μοναχό όπως και ή αναπνοή του, παραπάτησε και ξέφυγε από το στενό και δύσ­βατο δρομάκι και έπεσε με το φορτίο του γύρω στα τέσσερα μέ­τρα, όπου βρήκε στήριγμα το δέντρο αυτό, χωρίς να πάθει το πα­ραμικρό, καί χωρίς το στόμα του να σταματήσει προς στιγμή τη θεία εκείνη προσευχή. Καί επειδή διαφυλάχθηκε αβλαβής, από την ενέργεια αυτή του ανθρωποκτόνου Σατανά, πού όπως του φάνηκε, σαν να τον έσπρωξαν, έφτιαξε καί τοποθέτησε εκεί την εικόνα της Παναγίας με το φαναράκι, προς δόξαν Θεού καί φύλαξη των διερ­χομένων από εκείνο το δύσκολο μονοπάτι, ήταν δε μαζί του καί ό Παπα - Θεοδόσιος από τη Μικρή Άγιάννα.