Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα. Τέταρτη συνομιλία (ερωτ. 120-123)

Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα

Τέταρτη συνομιλία (ερωτ. 120-123)

Άγιον Πάσχα 1983 Ιερομόναχος Ιωαννίκιος Μπάλαν

120.    Τι αμάρτημα διαπράττουν αυτοί πού ζουν στην παλλακεία καί έχουν παιδιά; Τι πρέπει να κάνουν αυτοί για να σωθούν;

    Με τον όρο παλλακεία εννοούμε την ζωή ενός ανδρός με μία γυναίκα χωρίς να έχουν ενωθεί με θρησκευτικό γάμο, σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες καί τους εκκλησιαστικούς νόμους. Αυτή ή ζωή ταιριάζει στα ζώα, ενώ ό άνθρωπος έχει επί πλέον ανώτερες πνευματικές ανάγκες καί καθήκοντα καί έτσι έχει ανάγκη από την ευλογία του Θεού. Ό πολιτικός γάμος κάθε άλλο παρά θρησκευτικός γάμος είναι καί ουδέποτε είναι δυνατόν να αντικαταστήσει τον θρησκευτικό.

Αυτός πού ζει στην παλλακεία, ζει στην ακολασία. Γι' αυτό, αυτούς πού είναι αστεφάνωτοι, δεν τους μνημονεύουν οί ιερείς στο Ιερό Βήμα καί δεν λαμβάνουν τα δώρα τους, διότι ή Εκκλησία τους αφορίζει, δηλ. τους απαγορεύει την Θεία Μετάληψη, ως ξένους προς τον νόμο του Θεού.
Οί παλλακοί εκτός από την αμαρτία των αύτη, σκανδαλίζουν καί τους άλλους.
Γι' αυτό δεν μπορούν να γίνουν ανάδοχοι (κουμπάροι) σε γάμο, ούτε σε Βάπτισμα, διότι πώς μπορούν να κατευθύνουν τους άλλους, όταν οί ίδιοι δεν είναι σε κατάσταση να κυβερνήσουν τον εαυτό των, όπως λέγει ό Κύριος.
Ακόμη τα παιδιά των θα πάρουν στην ζωή των τη σφραγίδα της παρανομίας των γονέων τους. Οί αστεφάνωτοι σύζυγοι, δηλ. οί παλλακοί, εκτός από το ότι ζουν στην ακόλαστη ζωή, δεν μπορούν επί πλέον καί να σωθούν, μέχρις ότου εγκαταλείψουν την αμαρτία. Δηλαδή, είτε να χωρίσουν μεταξύ των, είτε να στεφανωθούν στην εκκλησία, Αφού εκτελέσουν καί ένα κανόνα αποχής επί μερικά χρόνια από την Θεία Κοινωνία.

Ή Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος στον 3ον κανόνα της καί ή 6η Οίκουμ. στον 5ον κανόνα της απαγορεύουν τελείως στους κληρικούς, οποιουδήποτε βαθμού, να έχουν κάποια γυναίκα, ως υπηρέτρια των στα σπίτια τους, εκτός από την μητέρα τους, την αδελφή τους, την θεία τους ή άλλο πρόσωπο το όποιον δεν μπορεί να προκαλέσει υποψία περί παλλακείας καί «οποίος καταπάτηση αυτούς τους όρους να καθαιρείται.
Αυτός ας το προσέξουν καί οί παντρεμένοι, πού έχουν φροντίδα για την ηθική των καθαρότητα». Βλέπεις λοιπόν, Τι φροντίδα είχαν οί Άγιοι Πατέρες για να διατηρήσουν την ηθική ζωή στην Εκκλησία του Χριστού καί με Τι σθένος αγωνίσθηκαν κατά των σκανδάλων καί των φοβερών παθών της ακολασίας;

121. Πώς πρέπει να εκλέγουν οι ανάδοχοι για το βάπτισμα καί τον γάμο καί ποια είναι τα καθήκοντα των ενώπιον των πνευματικών των τέκνων;

Οί ανάδοχοι πρέπει να εκλέγουν ανάμεσα στους πλέον ευλαβείς καί ενάρετους χριστιανούς, άσχετα τι κοινωνική θέση κατέχουν, διότι οί ανάδοχοι είναι πνευματικοί καθοδηγητές των τέκνων των καί έχουν μεγαλύτερα καθήκοντα άπ' ότι οι κατά σάρκα γονείς τους.
 Οί ανάδοχοι πρέπει να είναι άνθρωποι μετριοπαθείς, ηθικοί, πράοι. Να γνωρίζουν καλά την ορθόδοξο πίστη, το Πιστεύω, την ορθόδοξο κατήχηση, την Αγία Γραφή καί να πηγαίνουν τακτικά στην εκκλησία.
Γι αυτό, δεν επιτρέπεται να είναι ανάδοχοι στο Βάπτισμα καί τον γάμο από άλλη θρησκεία (καθολικοί, προτεστάντες, αιρετικοί κ.λ.π.), αυτοί πού ζουν στην παλλακεία (οί αστεφάνωτοι), στην διαφθορά, αυτοί πού αποφεύγουν να κάνουν παιδιά, οί μέθυσοι, οί διαζευγμένοι καί οί έχοντες κακό όνομα στην κοινωνία.
Οί ανάδοχοι πρέπει να εκλέγονται με πολλή προσοχή καί μόνο με την άδεια του Ιερέως της ενορίας, ενώπιον του οποίου οφείλουν να ομολογήσουν ότι θα φροντίσουν να διδάξουν τα πνευματικά τέκνα των τον φόβο του Θεού, να τα επιτηρούν, να τα προσκαλούν στην εκκλησία, στην εξομολόγηση, στην επιτέλεση των καλών έργων, να τα επισκέπτονται τακτικά στα σπίτια τους, να τα ελέγχουν στην ανάγκη, να τους δίνουν βιβλία χριστιανικά προς ανάγνωση, διότι οί ανάδοχοι έχουν μεγάλη ευθύνη, επειδή είναι εγγυητές των τέκνων των ενώπιον του Θεού καί των ανθρώπων.

Ό ανάδοχος συνάπτει με τον αναδεκτό καί τους γονείς του μία πνευματική συγγένεια, ή οποία είναι μεγαλύτερη από την σωματική, καί ό ίδιος ονομάζεται πνευματικός πατέρας, ενώ ό αναδεκτός του πνευματικός γιος, σύμφωνα με τον 53ον κανόνα της 6ης Οίκουμ. Συνόδου.
«Οί κατά σάρκα γονείς, λέγει ό Διονύσιος ό Αρεοπαγίτης, εμπιστεύονται το παιδί των σ' ένα βαπτισμένο χριστιανό, ό όποιος είναι ένας καλός παιδαγωγός στα Θεία, διότι το παιδί θα παραμείνει σ' όλη την ζωή του υπό την καθοδήγηση του, ως πνευματικός πατέρας καί εγγυητής της κατά Χριστόν ζωής του πού θα είναι...».
 Ό ανάδοχος πρέπει να κατοικεί όσο το δυνατόν πλησιέ¬στερα στο τέκνο του για να το επιτηρεί καί να το βοηθά στην διδασκαλία των θείων εντολών. Ιδού εν συντομία, πώς εκλέγονται οί ανάδοχοι του βαπτίσματος, του γάμου καί της μοναχικής κούρας. Αυτοί πρέπει να είναι οί καλλίτεροι μεταξύ των ενάρετων, διότι αυτοί θα δώσουν λόγο ενώπιον του Θεού για τα πνευματικά των παιδιά. Μπορούμε να πούμε ότι πολλοί πιστοί ανάδοχοι σώζονται από τα πνευματικά τους  παιδιά, εάν τα αναθρέψουν με τον φόβο του Θεού. Άλλα οί περισσότεροι τιμωρούνται για την οκνηρία καί αδιαφο¬ρία των προς τα πνευματικά τους παιδιά.
Με τη σειρά των καί τα πνευματικά παιδιά έχουν καθήκον να  υπακούουν στους αναδόχους τους καί εγγυητές των  ψυχών των, να τους συμβουλεύονται σε όλα, να δέχονται τίς καλές συμβουλές  να προσεύχονται καθημερινά γι' αυτούς, για τους ιερείς πού τα βάπτισαν, τα στεφάνωσαν ή τα έκειραν καί να είναι σ' όλη  την ζωή των πνευματικό υπόδειγμα.

Οί ανάδοχοι των μοναχών εκλέγονται από τον ηγούμενο μεταξύ των πλέον ενάρετων μοναχών ή Πνευματικών του μοναστηρίου. Οί μοναχοί πρέπει να έχουν αναδόχους μόνον εκ των μοναχών καί οί λαϊκοί μόνο εκ των λαϊκών. Δεν επιτρέπεται, ούτε είναι έντιμο έργο ό μοναχός ή  μοναχή να λαμβάνουν παιδιά κατά το Άγιο Βάπτισμα (δηλ. να γίνονται ανάδοχοι), ή να κρατούν στέφανα στον γάμο. Καί αν ποτέ γίνει ένα τέτοιο, το όποιον είναι ντροπή καί ανομία να επιτιμούνται οί ένοχοι κατά την κρίση του οικείου Επισκόπου. Καί εάν θα γίνει αυτό για δεύτερη φορά να εκδιώκονται από την Εκκλησία του Χριστού, ως καταπατητές των θείων νόμων.

122. Με ποιους όρους ή Ορθόδοξη Εκκλησία εγκρίνει το διαζύγιο;

 Κατά την διδασκαλία την δοσμένη από τον Κύριο μας, ό γάμος είναι αδιάρρηκτος, δηλ. ένας καί μοναδικός για όλη την ζωή, «Ους ό Θεός συνέζευξε άνθρωπος μη χωριζέτω» (Ματθ.19,6). Μόνο ό θάνατος χωρίζει κατά φυσικό τρόπο τους δύο συζύγους.
Μολαταύτα, υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις από ανοχή της Εκκλησίας, οί όποιες παρέχουν τον χωρισμό των συζύγων μεταξύ των με το διαζύγιο. Το διαζύγιο είναι ή διάλυση του γάμου τον όποιο συνήψαν μεταξύ τους οί σύζυγοι, στους οποίους ή Εκκλησία δεν μπορεί να δώσει ευλογία καί επίσημη νομική απόφαση, γι' αυτό δεν προβλέπεται καμία εκκλησιαστική ακολουθία για το διαζύγιο. Ή πραγματική νομιμότητα του γάμου υπάρχει μόνο στον πρώτο γάμο. Ή διάλυση αυτού του δεσμού γίνεται μόνο με τον θάνατο ενός εκ των συζύγων ή το ανώτερο, με τον θάνατο καί των δύο συζύγων, οί όποιοι μετά θάνατον θα είναι σαν άγγελοι, παρότι έζησαν στην γη ως παντρεμένοι.

Μ' όλα αυτά ή πράξη της εκκλησίας, χωρίς να παύση να διατηρεί τον ηθικό σκοπό του γάμου, από τους αποστολικούς ακόμη χρόνους επέτρεψε σ' αυτούς πού παραμένουν εν χηρεία μέχρι θανάτου τον γάμο. Και αυτό το έκανε για να οικονομήσει την δυνατότητα  εκλογής δύο λύσεων: "Η να ζήσουν με πλήρη εγκράτεια καί κυριαρχία επί των παθών των καί αυτός είναι ό πλέον ανώτερος εν χηρεία βίος ή τους υπέδειξε την μέση οδό του δευτέρου γάμου, προς χαλιναγώγηση των παθών τους.

123. Ποιες είναι οί κανονικές περιπτώσεις πού επιτρέπουν το διαζύγιο;

 Οί κυριότεροι λόγοι πού επιτρέπουν το διαζύγιο είναι;
Α. 1) Ή μοιχεία, δηλαδή ή παραβίαση της συζυγικής πίστεως εκ μέρους ενός εκ των συζύγων. Αυτή ή αφορμή για διαζύγιο στηρίζεται στο Ιερό Ευαγγέλιο δηλ. θείω Δικαίω (Ματθ. 19,9).
2)    Έκτος από την μοιχεία, ό σύζυγος μπορεί να διεζεύχθη, όταν του θέτουν παγίδες από τίς όποιες κινδυνεύει ή ζωή του, όπως ό κίνδυνος επιθέσεως ενός συζύγου στον άλλον, όπως θα ήταν ή άρνηση της συζύγου για την απόκτηση παιδιών. Σ' αυτές τίς περιπτώσεις το αθώο μέλος έχει δικαίωμα να κατάληξη στο διαζύγιο.
3)    Επίσης ό σύζυγος μπορεί να πάρη διαζύγιο, όταν ή σύζυγος του γίνεται ένοχος σκοπίμως εκτρώσεως της καί με αυτό το έργο της παρεμποδίζει τον σκοπό του γάμου.
4)     Όταν ή γυναίκα ή ό άνδρας συμμετέχουν χωρίς την άδεια ο ένας του άλλου σε συμπόσια καί ασεβείς διασκεδάσεις.
5)    Για την σύζυγο υπάρχει λόγος να ζήτηση διαζύγιο, Όταν ό άνδρας της την κατηγορεί δημοσίως ως άπιστη (καταπάτησε το στεφάνι της) καί μοιχό, όταν ό σύζυγος αμαρτάνει δημοσίως ή κρυφά στο σπίτι του ή σε άλλο μέρος με άλλη γυναίκα.

Β' ως δεύτερος σπουδαίος λόγος, μετά το διαζύγιο, είναι ή πτώσης ενός από τους συζύγους, από την αληθινή πίστη όπως, αποστασία, απιστία, αιρέσεις κ.λ.π. (Α' Κορ. 7,15)
Γ' Όταν ένας από τους συζύγους γίνεται ανάδοχος στο βάπτισμα του δικού του παιδιού. "Έτσι όμως γίνεται πνευματικός πατέρας του παιδιού του καί δεν μπορεί πλέον να ζήση συζυγικά με τον άλλο σύζυγο, διότι έχουν πνευματική συγγένεια.
Δ' Όταν ό σύζυγος λαμβάνει το αξίωμα του Επισκόπου.
Ε' Όταν ό ένας από τους συζύγους ή καί οί δύο προσχωρούν στον μοναχισμό. Διότι ό ακούσιος δια του μοναχισμού θάνατος είναι ανώτερος από τον κοσμικό, ό όποιος βρίσκεται στην δουλεία της αμαρτίας (12ος κανών της 6ης Οικουμ. Συνόδου). Ακόμη όποιος αφήσει την νόμιμη σύζυγο του, χωρίς λόγο διαζυγίου, καί πάρη άλλη, πρέπει να κανονίζεται ως πόρνος καί μοιχός, κατά την εντολή του Κυρίου (Ματθ. 19,9), δηλ. να απέχει της Θείας Κοινωνίας, κατά τον Μέγα Βασίλειο επί 15 χρόνια.

Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη 1980

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

________________________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, ἀπό τήν ἱεραποστολή τοῦ Κογκό, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Διαβάστε τα υπόλοιπα πατώντας  Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα