Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου. Λόγοι Γ΄ . Κεφάλαιο 3ον. «Τά δικαιώματα του μοναχού τα κρατάει ό Χριστός για την άλλη ζωή »

Λόγοι Γ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" 
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ή δικαιολογία διώχνει τήν Χάρη του Θεού

«Τά δικαιώματα[1]του μοναχού τα κρατάει ό Χριστός για την άλλη ζωή »

- Γέροντα, τί είναι τό δικαίωμα;
- Τό δικαίωμα είναι κοσμική λογική. Ό άνθρωπος, όσο πιο κοσμικός είναι, τόσο περισσότερο δικαίωμα έχει· όσο πιο πνευματικός είναι, τόσο λιγώτερο δικαίωμα έχει. Ειδικά ό μοναχός έχει μόνον υποχρεώσεις· δέν έχει δικαίωμα για τίποτε.
Θέλω νά πω ότι δέν πρέπει νά έχη απαίτηση από κανέναν καί γιά τίποτε. Τό νά ζητά ό μοναχός δικαιώματα σ' αυτήν τήν ζωή, ενώ απαρνήθηκε τά πάντα γιά τήν αγάπη του Χρίστου, είναι τελείως λάθος. Βρίζει τον Χριστό, τον Μοναχισμό.
Οι κοσμικοί έχουν δικαιώματα πολλά· κοσμικοί είναι. Τά δικαιώματα του μονάχου, άλλα καί του πνευματικού ανθρώπου, τά κρατάει ό Χριστός γιά τήν άλλη ζωή.
Τό δικαίωμα σήμερα παρουσιάζεται σχεδόν σε όλους τους νέους, αλλά καί σέ νέους μοναχούς. Μερικοί νέοι μοναχοί δέν ξέρουν γιατί έγιναν μοναχοί καί τί θά πή Μοναχισμός, γι' αυτό έχουν ένα δικαίωμα, ένα κοσμικό πνεύμα, μιά παράξενη λογική, μιά ανθρώπινη δικαιοσύνη, από όλες τις πλευρές. Αυτή ή ανθρώπινη δικαιοσύνη ξεκίνησε από τό ευρωπαικό πνεύμα καί μπήκε καί στον Μοναχισμό.
Στην καλογερική, τήν σημερινή εποχή, συναντάει κανείς πολλές φορές αυτό τό πνεύμα: «Δέν τον βλάπτω τον άλλον, δέν θέλω νά μέ βλάψη· δέν τόν αδικώ· είμαι εντάξει». «Έκανα, λένε μερικοί, τήν δουλειά μου, βοήθησα εκεί, τελείωσα.
Είμαι εντάξει. Ή άλλη δουλειά δέν είναι δική μου, φεύγω· πάω στο κελλί γιά πνευματικά». Δέν εξετάζουν αν ό άλλος είναι φιλάσθενος ή έχη πονοκέφαλο και δεν μπορή νά δούλεψη, ή δουλεύη λιγώτερο, γιατί είναι από αγρυπνία και είναι περισσότερο κουρασμένος.
Η λένε: «αύτη ή μερίδα είναι δική μου· τήν δικαιούμαι», και δέν εξετάζουν αν ό άλλος είναι πιό αδύνατος ή ό οργανισμός του καταναλίσκη περισσότερο, και έχει ανάγκη από περισσότερη τροφή. Όποτε καταλήγουν νά βρίσκωνται σε πνευματικό χώρο, αλλά νά έχουν μιά νοοτροπία κοσμική, και έτσι γίνονται συνεπείς κοσμικοί.

Ξέρετε τί είναι νά βλέπης ανθρώπους πνευματικούς νά αντιμετωπίζουν κοσμικά τά πράγματα; Λίγο-πολύ δηλαδή παρατήρησα σέ αρκετούς μοναχούς τό έξης: Τήν νηστεία, τήν προσευχή, τήν ακολουθία, τό διακόνημα, τά κάνουν.
Φορούν ένδυμα μοναχικό, έχουν καλογερικό πρόγραμμα, αλλά ή αντιμετώπιση, αντί νά είναι πνευματική, είναι κοσμική, γιατί κοιτούν πώς νά μήν τους πουν καμμιά κουβέντα, νά μήν αδικηθούν. Δηλαδή βρίσκονται στην κοσμική δικαιοσύνη και πολλές φορές ούτε και εκεί φθάνουν. Άντε τώρα νά συνεννοηθής πνευματικά μ' αυτούς.
Αυτοί τά κανονίζουν έτσι, ώστε νά μή δυσκολευθή μεθαύριο ό Χριστός μαζί τους νά κάνη... λογαριασμούς! Μά, ενώ ό Χριστός παρακολουθεί τον καθέναν πόσο αδικείται, πόσο θυσιάζεται, και θά τον ανταμείψη ανάλογα, αυτοί θέλουν νά τακτοποιήσουν μόνοι τους τον λογαριασμό τους.
Είμαι αγανακτισμένος γενικά μέ τήν σημερινή νοοτροπία πού βλέπω σέ μερικούς νέους μοναχούς. Μιά ανθρώπινη δικαιοσύνη!
Πώς νά χωρέση ή ανθρώπινη δικαιοσύνη στην πνευματική ζωή; Και στην κοσμική ζωή δέν βγαίνεις πέρα μέ τήν ανθρώπινη δικαιοσύνη, πόσο μάλλον στην πνευματική. Όταν ήμουν στο Κοινόβιο, όλοι κοίταζαν πώς νά κάνουν κάποια θυσία.
Στην δουλειά, στο φαγητό, σέ όλα υπήρχε αυτό τό πνεύμα: Σκέφτονταν πρώτα τον άλλον, και γι' αυτό ζούσαν τον Παράδεισο. Ήταν κάποιος λ.χ. στην τράπεζα; Κοιτούσε νά φάη αυτός λιγώτερο, γιά νά μείνη τό περισσότερο γιά τόν άλλον.
Και αδύνατος νά ήταν ό ίδιος, δεν τό λάμβανε ύπ' όψιν. Ούτε εξέταζε τί ήταν ό άλλος. Έκανε Θυσία. Ούτε έβαζε τήν κρίση του νά πή:«Θά του κάνη κακό, άν φάη περισσότερο». Από τήν στιγμή πού ό μοναχός κοιτάζει νά μήν τον αδικήσουν, νά μήν κουρασθη πολύ, νά μήν πάη χαμένος ό κόπος του, είναι σάν νά μήν πιστεύη ότι υπάρχει Θεός, ότι υπάρχει άλλη ζωή, μέλλουσα Κρίση και θεία ανταπόδοση.
Και άν δούλεψη λίγο παραπάνω, ούτε αυτό θά πάη χαμένο. Μόνον ό κόπος των ζώων πάει χαμένος. Και αυτά τά καημένα, παρόλο πού εξ αιτίας μας ταλαιπωρούνται - μετά τήν παράβαση των Πρωτοπλάστων ή φύση συστενάζει με τον άνθρωπο -, θυσιάζονται γιά μας! Είναι φοβερό! Βλέπετε, τά άγρια ζώα, όταν τραυματίζωνται άπό τους κυνηγούς, τί τραβάνε!
Σακατεμένα, μέ σπασμένα πόδια, νά μήν μπορούν νά τρέξουν, νά τά ξεκοιλιάζουν τά μεγάλα ζώα, νά τά τρώνε, καί νά μήν έχουν καμμιά ανταμοιβή! Ό άνθρωπος, άν δεν τά καταλαβαίνη αυτά, δεν είναι άνθρωπος. Γι' αυτό τού έδωσε ό Θεός τό μυαλό, γιά νά τό δουλεύη σωστά καί νά βρη τον δρόμο του. Εγώ δεν λέω τώρα νά σκοτώνεστε στην κούραση, άλλα νά υπάρχη φιλότιμο.
- Δηλαδή, εσείς, Γέροντα, θέλετε νά σκιρτάη ή καρδιά μας, νά λαχταράη νά αναπαύσουμε τον άλλον.
- Ναί, γιατί, όταν κοιτάζης πώς νά ανάπαυσης τόν άλλον καί άφήνης τόν εαυτό σου εν λευκώ στά χέρια τού Θεού, δεν κουράζεσαι. Καί άν κουρασθής καί πης ότι κουράστηκες, πάει, τό έχασες. Τί, θά σέ πλήρωση ό Χριστός γιά τήν κακομοιριά; Μπάτσο θά σού δώση.
Όσο μπορείτε, αυτό νά κοιτάξετε. Αυτή είναι ή πνευματική εργασία πού πρέπει νά κάνετε. Καί άσκηση άν κάνετε, δεν ωφελεί, γιατί, άν κανείς δέν κάνη αυτήν τήν εργασία, δουλεύει σέ άλλη συχνότητα από τήν συχνότητα τού Θεού. Πάνε όλα μετά χαμένα, καί οι μετάνοιες καί οι νηστείες... Δέν λέω αυτά νά μη γίνωνται, άλλα νά μή νομίζη κανείς ότι, επειδή κάνει εκείνο, εκείνο..., είναι εντάξει!


1. Ή λέξη «δικαίωμα» στην μοναχική γλώσσα δηλώνει τήν τάση του μονάχου νά δικαιώνη τόν εαυτό του καί τήν απαίτηση νά ικανοποιή οποιαδήποτε εγωκεντρική επιθυμία του.


Απόσπασμα από τις σελίδες 103-105 του βιβλίου:
            ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
                              ΛΟΓΟΙ Γ΄      
                ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ
                  ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
       «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
                ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ