Ἱερομόναχος Νικόλαος Γρηγοριάτης. Μέρος Γ'

Ἱερομόναχος Νικόλαος Γρηγοριάτης

Μέρος Γ'

 Μοναχοῦ Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου

 Ὁσάκις ἔβγαινε στόν κόσμο ὁ σεβαστός μας Γέροντας  ἔπαιρνε μαζί του καί κάποιον ἀπό τούς παλαιοτέρους Γέροντες διά νά γνωρίζουν μέσῳ αὐτοῦ καί οἱ ἄλλοι Γέροντες τίς πράξεις, τίς ἀποφάσεις καί τόν βίο τοῦ Γέροντός μας.
Ἀκόμη τόν χρειαζόταν γιά νά τόν συμβουλεύεται σέ πολλά διοικητικά καί μοναστηριακά θέματα καί νά ἀποφεύγη νά κάνη τό θέλημά του πρός ἁρμονικήν συμβίωσιν μέ τούς Γέροντες Πατέρες, οἱ ὁποῖοι στήν ἀρχή (1974) ἦσαν 17 ἄτομα.
Κάποτε ἐπῆρε μαζί του τόν παπᾶ Νικόλαο. Μετέβησαν σέ διάφορα μέρη, κυρίως Μετόχια γιά ὑποθέσεις τῆς Μονῆς καί ἐπισκέφθηκαν καί μοναστήρια. Στήν Ἱερά Γυναικεία  Μονή τοῦ Πανοράματος Θεσσαλονίκης τῆς ὁποίας ὁ Γέροντάς μας εἶναι Πνευματικός ἀπό τό 1985, ἔδωσε τήν εὐλογία καί στόν ἁπλούστατο παπᾶ Νικόλαο νά εἰπῆ λίγα λόγια στίς Ἀδελφές πρός πνευματική τους παρηγορία. Ἰδού τί τούς εἶπε περίπου:
-  "Σεβαστέ μου, Γέροντα, ἐγώ εἶμαι ἕνας ἀγράμματος Καλόγηρος καί δέν ξέρω τί νά εἰπῶ, ἀλλά γιά τήν ὑπακοή καί τόν σεβασμό πού τρέφω πρός τό ἅγιο πρόσωπό σας, θά εἰπῶ λίγα λόγια.  Λοιπόν, Ἁγία Καθηγουμένη, θά σᾶς ὁμιλήσω ἐμπράκτως.
Ὁσάκις ἔκανα τό θέλημά μου, ἔσπασα τά μοῦτρα μου... Γι᾿ αὐτό ἄν τά χαλάσω μέ τόν Θεό, ἔχω πρεσβευτή τόν Γέροντά μου, μά ἄν τά χαλάσω μέ τόν Γέροντά μου, ποιός θά μέ συνδέση μέ τόν Θεό;  Ἁγία Καθηγουμένη, ὁ Γέροντάς μας, τραβάει ἐξ αἰτίας μας τά βάσανα τῶν βασάνων του. Ἐπειδή μᾶς ἀγαπάει, μᾶς οἰκονομάει. Καί ἐσύ νά οἰκονομῆς τίς Ἀδελφές.

Λοιπόν, Ἅγία Καθηγουμένη, πίστις, ἐλπίς καί ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τήρησις τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ἀγάπη πρός τόν πλησίον καί "ὅ σύ μισεῖς ἑτέρῳ μή ποιήσης". Αὐτές εἶναι οἱ μεγαλύτερες ἀρετές. Πρέπει νά εἴμαστε τύπος καί ὑπογραμμός.
Ἔφυγα ἀπό τόν κόσμο 18 ἐτῶν παιδί καί ἦλθα στό Ὄρος γιά σπουδές.
Ὁ Γέροντάς μου Γέρο-Ἀβέρκιος μέ ξεγέλασε καί μέ κράτησε γιά Καλόγηρο στό Κελλί του. Ἀλλά καλλίτερα πού δέν σπούδασα. Θά εἶχε πάρει τώρα τό μυαλό μου ἀέρα...Εὐχαριστῶ τήν Παναγία μας πού ἔγινα οἰκήτωρ τοῦ Ἁγίου  Ὄρους... Μ᾿ αὐτά πού βλέπω ἐδῶ στόν κόσμο, ἀπορῶ καί ἐξίσταμαι. Λοιπόν, μέ τήν ἐξαγόρευσι τῶν λογισμῶν μας, τήν προσευχή, τήν ταπείνωσι καί τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, σπάζει τό μέτωπο τοῦ ἐχθροῦ....
Ὁ διάβολος δέν θέλει τίποτε ἄλλο ἀπό τό νά κρύβουμε τούς λογισμούς μας ἀπό τούς Πνευματικούς μας πατέρες. Ὁ Γέροντάς μας ἔχει μεγάλη σοφία πού τήν ἀπέκτησε ὄχι τόσο ἀπό τά βιβλία, ὅσο ἀπό τήν τεράστια πνευματική πεῖρα ἀπό τίς ἐξομολογήσεις. Αὐτά σᾶς τά εἶπα ἐπειδή μέ προέτρεψε ὁ ἅγιος Γέροντάς μου. Σᾶς εὐχαριστῶ".

Κάποια ἄλλη φορά εἶχε βγῆ στόν κόσμο μέ ἕνα ἄλλο δυναμικό Προϊστάμενο τῆς Μονῆς, τόν Γέροντα Δαμιανό. Μαζί του διατηροῦσε ἀδελφικές σχέσεις, τίς ὁποῖες ἐνίοτε ἐπεσκίαζαν οἱ ἀνθρώπινες ἐκρήξεις, λόγῳ τοῦ δυναμικοῦ τους καί τῶν δύο χαρακτῆρος. Ἔμεναν σ᾿ ἕνα διαμέρισμα τῆς Μονῆς μας, τό λεγόμενο Ἐπιτροπικό, πλησίον τῆς Ροτόντας. Ἐκεῖνο τόν καιρό, γιά τά περιβόητα διοικητικά εἶχαν διαπληκτισθῆ.
 Κατά σύμπτωσι τούς ἐπισκέφθηκε ὁ τότε νεαρός, ἀπόφοιτος τῆς Χημείας κ. Γεώργιος Παπανικολάου, ὁ μετέπειτα Ἀρτέμιος ἱερομόναχος, ἀδελφός τῆς Μονῆς μας. Εἶχε μόλις φθάσει ἀπό τήν Ἀθήνα μέ προορισμό τό Μοναστήρι μας, ὅπου καί εἶχε ἀποφασίσει λίαν προσεχῶς νά κοινοβιάση.
Ὁ παπᾶ Νικόλαος μέ τήν παιδική του ἁπλότητα δέν ἔχασε τήν εὐκαιρία νά βάλη τόν νεαρό Γεώργιο ὡς συμφιλιωτή στήν μεταξύ τους μέ τόν Γέρο Δαμιανό ἁψιμαχία.
 - Γιῶργο παιδί μου, ἔλα κοντά.
 - Τί συμβαίνει παπᾶ Νικόλαε.
 - Ἔλα. Ἄς εἶσαι ἐγγόνι μας καί λαϊκός. Ἔλα στάσου ἀνάμεσά μας νά μᾶς συμφιλιώσης....Ἐσύ εἶσαι ὁ συνδετικός μας κρῖκος.

Ὁ νεαρός Γεώργιος ξαφνιάσθηκε μ᾿ αὐτή τήν πρωτότυπη συμπεριφορά τοῦ παπᾶ Νικόλα. Αἰσθάνθηκε ἄσχημα. Πῶς θά ἐνεργήση δῆθεν γιά νά συμφιλιώση δύο λευκασμένα Γεροντάκια;
Προφασίσθηκε ὅτι ἦλθε ἡ ὥρα νά φύγη γιά τό Ἅγιον Ὄρος καί ἀνεχώρησε.
Οἱ δύο Ἀδελφοί Προϊστάμενοι ἐπέστρεψαν  στό Μοναστήρι τους, ἀφήνοντας στόν κόσμο τίς διαφορές τους...

Κάποια  φορά συνταξιδεύσαμε μαζί γιά τήν Θεσσαλονίκη. Ἐμέναμε ὡς συνήθως στό Ἐπιτροπικό. Ὁ παπᾶ Νικόλαος δέν εὐτύχησε νά ἀνέλθη τίς βαθμίδες κάποιας πανεπιστημιακῆς σχολῆς, παρότι τό ἐπιθυμοῦσε ἀπό τήν ἐφηβική του ἡλικία. Τώρα ὅμως, ἀφοῦ ὁ νεαρός συνοδός του ἦτο τελειόφοιτος τῆς θεολογικῆς σχολῆς, "γνωστός τῶ ἀρχιερεῖ", τό ἐθεώρησε μοναδική εὐκαιρία νά μπῆ στά διάφορα σπουδαστήρια τῆς θεολογικῆς σχολῆς.
 - Λοιπόν, Δαμ.....ὅπως ξέρεις ἐγώ ἤμουν γιά γράμματα. Ὁ δάσκαλος μου τό εἶχε πῆ στόν πατέρα μου, "ὅτι ὁ Κώστας εἶναι γιά γράμματα", ἀλλ᾿ἐκεῖνος ἀγράμματος καί χωριάτης δέν μέ ἔστειλε νά σπουδάσω. Ὁ Γεροντάς μου ὁ Ἀβέρκιος μέ γέλασε. Τώρα ὅμως θέλω νά μέ πᾶς στό πανεπιστήμιο.
-Παπᾶ Νικόλαε, ἐκεῖ πᾶνε νέοι φοιτητές. Θά μᾶς παρεξηγήσουν. Τί θά ποῦμε στούς κ. Καθηγητές;
-Θά πᾶμε. Ἐγώ θά μιλήσω μέ τούς Καθηγητές. Γνωρίζω καί ἀπό ἱστορία καί γεωγραφία καί... γιά τήν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐσύ νά μή μιλᾶς. Μόνο νά μέ συνοδεύης....

Μπροστά στήν ἐπιμονή του, ὑπεχώρησα. Ἐπήγαμε στήν θεολογική σχολή. Τόν συνώδευσα καί μπήκαμε κατ᾿ἀρχήν στό πρῶτο σπουδαστήριο τῆς Κατηχητικῆς καί Ἐγκυκλοπαιδείας τῆς θεολογίας. Τόν παρουσίασα στούς βοηθούς καθηγητάς κ. Δημ. Λάππα καί Γ. Βασιλόπουλο. Ὁ παπᾶ Νικόλαος ἦτο ἀκράτητος στίς ἐρωτήσεις, ἀλλά καί ἀνικανοποίητος ἀπό τίς ἀπαντήσεις τους. Ἡ ὥρα περνᾶ. Οἱ καθηγητές πρέπει νά φύγουν...Τόν ἔβγαλαν ἔξω τεχνηέντως. Τόν παρέλαβα ἐγώ καί ὁ ἑπόμενος σταθμός μας ἦτο τό σπουδαστήριο τῆς ἑρμηνείας τῆς Καινῆς Διαθήκης.
Ἡ συζήτησις μέ τόν καθηγητή κ. Στέργιο Σάκκο εἶναι θεαματική. Ὁ κ. Σάκκος τόν ἐπαίνεσε γιά τίς θελογικές του γνώσεις. Ὁ παπᾶ Νικόλαος ἀναπολεῖ τά χαμένα χρόνια του. Κρῖμα...Σήμερα θά ἤμουν κι ἐγώ καθηγητής τοῦ πανεπιστημίου.
Μοῦ ζήτησε νά πάη καί στήν ἰατρική σχολή καί ἰδιαίτερα στό ἀνατομεῖο. Τοῦ εἶπα ὅτι ἔκλεισαν τά ἐργαστήρια, ἄλλωστε πρέπει νά ξεκουρασθοῦμε. Εἶναι μεσημέρι. Ἐπί τέλους γυρίσαμε. Ἔτσι ὁ παπᾶ Νικόλαος εὐτύχησε νά γίνη φοιτητής τῆς θεολογικῆς σχολῆς, ἔστω  γιά μισή ἡμέρα!
Ὅταν ἐπέστρεφε ἀπό κάποιο ταξίδι του στόν κόσμο, ἔφερνε καί κάτι δωράκια στούς νεώτερους Ἀδελφούς. Τούς ἔφερνε κυρίως γλυκά ἤ μπανάνες, τίς ὁποῖες ἀγαποῦσε περισσότερο ἀπ᾿ ὅλα τά φροῦτα. Μέ τήν εὐκαιρία αὐτή οἱ Ἀδελφοί τόν ὑπεδέχοντο μέ χαρά καί χαμόγελα καί τόν συνώδευαν μέχρι τό Κελλί του, ὅπου ὁ παπᾶ Νικόλας ἔπρεπε νά τούς ἐξιστορήση ὅλα τά νέα του μέ τήν παροιμιώδη ἁπλότητά του.
-Παπᾶ  Νικόλα, ἐπῆγες καί στό Μετόχι τῆς Σταυρουπόλεως, τούς ὡμίλησες στήν ἐκκλησία;
-Καθώς λέτε καί ἐσεῖς, Πατέρες, ὅτι ἔχω τό χάρισμα τοῦ λόγου, τούς ὡμίλησα καί μέσα καί ἔξω. Σ᾿ αὐτούς πού ἦταν μέσα στόν ναό τούς εἶπα. "Ἄν ἔχουμε ἕνα Χρυσόστομο, τό ὀφείλουμε σέ μία Ἀνθοῦσα, τήν μητέρα του. Ἄν ἔχουμε ἕνα Βασίλειο, τό ὀφείλουμε σέ μία Ἐμέλεια κι ἄν ἔχουμε ἕνα Ἱερό Αὐγουστῖνο, τό χρεωστοῦμε στά δάκρυα τῆς ἁγίας μητέρας του, τῆς Μόνικας.

Ἦλθαν καί κάτι παιδιά τοῦ γυμνασίου. Πώ, πώ, πώ τί παμπόνηρα. Τά ξέρουν ὅλα. Ἐμεῖς στήν ἡλικία τους δέν ξέραμε ἀπό πονηριές. Τούς ρώτησα νά μοῦ κλίνουν τό ρῆμα παιδεύω καί κανένα δέν ἤξερε. Τούς τό ἔκλινα ἐγώ λέγοντάς τους, ὅτι τό θυμᾶμαι ἐδῶ καί 60 χρόνια. Λοιπόν κλίνεται ἔτσι:  Παιδεύω, ἐπαίδευον, παιδεύσω, ἐπαίδευσα, παπαίδευκα, ἐπεπαιδεύκειν. Αὐτά μέ κύτταζαν καί ἀποροῦσαν.
Τούς ρώτησα πῶς γράφεται ἡ λέξις ἄγγλος μέ ὄμικρον ἤ μέ ὠμέγα. Μοῦ λένε μέ ὠμέγα. Τούς ρωτάω τί εἶναι αὐτή ἡ λέξις ἐπίρρημα ἤ οὐσιαστικό καί δέν ἤξεραν. Τελείως ἀστοιχείωτα αὐτά τά παιδιά. Τί τούς μαθαίνουν στά σχολεῖα τους....;
Ἕνα παιδάκι ἦλθε νά μέ ρωτήση πῶς νά ξεπεράση τά νεανικά του προβλήματα. Τοῦ εἶπα. "Μέ τήν προσευχή, τήν ὑπομονή καί τίς εὐχές τῶν γονέων σου, τήν ἐπίκλησι τῆς θείας βοηθείας, τίς προστασία τῆς Πνευματικῆς μας Μητρός, τῆς Παναγίας, θά ἠμπορέσης νά ἀνταπεξέλθης μέ τρόπο χριστιανικό καί εὐγενικό τά προβλήματά σου καί θά λές, ὅπως θέλει ὁ Θεός... Καί ἐκεῖνο μοῦ εἶπε¨
 - Συμφωνῶ, πάτερ καί σ᾿ εὐχαριστῶ.
 - Πῶς εἶναι ἔξω ὁ κόσμος παπᾶ Νικόλα;
 - Τί νᾶ σᾶς πῶ, βρέ Πατέρες μου, ἀκρίβεια, ἀκρίβεια, ἀκρίβεια καί γύμνια στό κατακόρυφο.Γι᾿ αὐτό λέγανε οἱ Παλιοί ὅτι, ὅταν θά γυρίζουν οἱ ἄνθρωποι γυμνοί στούς δρόμους, θά ἔλθη τό τέλος τοῦ κόσμου.   Τό πιό εὔκολο πρᾶγμα στό κόσμο σήμερα εἶναι νά ἁμαρτήση κανείς.
Ἀλλ᾿ ὅμως ὑπάρχουν καί καλοί Χριστιανοί. Ὑπάρχουν, ὑπάρχουν καί καλές οἰκογένειες καί καλά ἀγόρια καί κορίτσια, ἀλλά ὑπάρχουν καί ...διαβόλοι οὐκ ὀλίγοι. Πάντως, Πατέρες μου, σήμερα οἱ εὐσεβεῖς γίνονται εὐσεβέστεροι καί οἱ ἀσεβεῖς ἀσεβέστεροι. Ὁ κόσμος ἔξω μᾶς θέλει νά εἴμαστε προσεκτικοί. Ὄχι στά σπίτια γιά κεράσματα καί γνωριμίες, διότι δέν ξέρουμε τί μπορεῖ νά μᾶς συμβῆ.
Κάποια ἡμέρα μπῆκα στό λεωφορεῖο. Μέ εἶδε μία νεαρή κοπέλλα μέ μίνι φούστα καί αἰσθάνθηκε ντροπή. Ἄρχισε νά τραβάη τήν φοῦστα της. Τῆς εἶπα. "Πήγαινε στήν μοδίστρα νά σοῦ τήν μακρύνη. Μή τήν τραβᾶς γιατί θά τήν ξηλώσης καί θἆναι χειρότερα. Ἐκείνη ντροπιάστηκε καί δέν μοῦ μίλησε...

Ἱερά Μονή Ὁσίου Γρηγορίου  

Ἅγιον Ὅρος Ἄθω  
2005

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

________________________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

 Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας   π.Δαμασκηνός - Γρηγοριάτικο γεροντικό