Πνευματικές συμβουλές πρός νέους πού ἐπιθυμοῦν νά ὑπηρετήσουν τήν Ἐκκλησία
Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία καί ἡ εἴσοδός μου στόν μοναχισμό
Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα
- Δέν ξέρω τί ἀκριβῶς πρέπει νά εἰπῶ γιά τούς νέους πού ἑτοιμάζονται νά ὑπηρετήσουν τήν Ἐκκλησία. Ἀλλά μοῦ ἦλθε τώρα στό μυαλό μία σκέψις.
Σκέπτομαι στήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή πού λέγει ὅτι ὁ Ἀρχιερεύς μας, ὁ Χριστός, δέν εἶναι ἕνας ὁ Ὁποῖος δέν ἠμπορεῖ νά καταλάβη τήν ἀδυναμία μας, διότι καί αὐτός ὁ Ἴδιος πειράσθηκε, ὅπως καί ἐμεῖς (Ἑβρ.2,18), παρότι Αὐτός ἦτο ἀναμάρτητος. Καί ἐπειδή πειράσθηκε, πέρασε ἀπό τήν ζωή μας, μπορεῖ νά εἶναι ἕνας ἐλεήμων Ἀρχιερεύς, ὁ ὁποῖος γίνεται ἐξιλασμός γιά τίς ἁμαρτίες μας.
Δέν γνωρίζω καλά τήν Γραφή στά ρουμανικά. Στήν Ἀγγλία ἐπί πολλά χρόνια δέν εἶχα Γραφή στά ρουμανικά καί σκέπτομαι: Ἠμποροῦν νά εἶναι ὑπηρέτες τῆς Ἐκκλησίας ἀρχιερεῖς, ἱερεῖς καί διάκονοι, ἔτσι ὅπως εἶναι ἀκριβῶς καί ὁ μεγάλος μας Ἀρχιερεύς Χριστός;
Εἶδα πολλές φορές στήν ζωή ὅτι ὁ Θεός μᾶς ἀφήνει νά πειραζώμεθα, νά ἀγωνιζώμεθα μέ κάθε εἴδους ἔργα, ἀλλά τίς στιγμές τῶν πειρασμῶν δέν πρέπει νά χάνουμε τήν ψυχραιμία μας, νά μή ἀπελπιζώμεθα, ἐπειδή δέν ὑποφέρω μόνο ἐγώ ἀπό τήν ἁμαρτία, δέν εἶναι μόνο ἡ δική μου στενοχώρια, τήν ὁποία ἐνίοτε δέν ἠμπορῶ νά τήν ὑπομέινω, ἀλλά εἶναι ἡ στενοχώρια καί ὁ πόνος ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου.
Καί, κλονισμένος ἀπό τήν ἁμαρτία μου, εἴτε τήν ἐνίκησα εἴτε νικήθηκα ἀπ᾿ αὐτήν, περνῶντας μέσα ἀπό πολλές δοκιμασίες καί ἀδικίες, ἔρχομαι στήν θέσι νά καταλαβαίνω τόν πλησίον μου. Ἔτσι ἀρχίζει νά προβάλλεται ἡ δεύτερη ἐντολή τοῦ Θεοῦ: «Ἀγαπήσεις τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Ματ.22,39).
Ὁ πλησίον σου εἴτε εἶναι καλός εἴτε κακός, εἴτε ἁμαρτωλός εἴτε ἅγιος, εἴτε ἀπό ὁπουδήποτε εἶναι, εἶναι ἕνας ἄλλος, δεύτερος ἑαυτός μου· ἐσύ εἶσαι ἕνα «ἐγώ», ἐσύ μέ γνωρίζεις μέχρι τέλους. Καί ἐγώ σέ γνωρίζω οὐσιαστικά· δέν εἶναι ἀνάγκη νά συναντηθοῦμε γιά νά γνωρισθοῦμε.
Κάποτε, ὅταν ἤμουν στό Ἅγιον Ὄρος, πρίν πολλά χρόνια, ἔμεινα ἐνθουσιασμένος ἀπό τήν θέρμη μέ τήν ὁποία μέ ὑποδέχθηκαν οἱ μοναχοί. Τί φιλόξενοι πού ἦσαν! Τί κατανόησι ἔδειχναν στούς προσκυνητές! Καί εἶπα σ᾿ ἕνα μοναχό:
- Ὁπουδήποτε καί ἄν ἐπῆγα ἐδῶ, εἴτε σέ μοναστήρι εἴτε σέ σκήτη καί κελλί, ὁποιονδήποτε καί ἄν ἔβλεπα, ἐνόμιζα ὅτι τόν ἐγνώριζα ἀπό τήν παιδική μου ἡλικία. Τί μοῦ ἀπήντησε ὁ μοναχός:
- Ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι γνωριζόμεθα, πρίν νά γνωρισθοῦμε σωματικά.
Καί κατάλαβα ὅτι ἦτο ἀληθινός ὁ λόγος του. Οὐσιαστικά γνωριζόμεθα, ὅσοι ἰδιαίτερα ζοῦμε μέ τήν προσευχή.
Τό ρουμανικό μας Ἔθνος ἐπέρασε πολλές δοκιμασίες καί συμφορές. Ἐγώ στήν παιδική μου ἡλικία, ἔχοντας μητέρα ἀγγλίδα, μέ δυνατότητες ν᾿ ἀναχωρήσω στήν Δύσι, ἤθελα καί προσευχόμουν νά γλυτώσω (ἀπό τόν διωγμό τότε τοῦ καθεστῶτος). Καί μοῦ τό ἔδωσε ὁ Κύριος καί λυτρώθηκα.
Καί τώρα, αἰσθάνομαι κἄπως ντροπιασμένος. Αἰσθάνομαι ἄσχημα διότι δέν ἔζησα κοντά καί μαζί μέ τίς δικές σας ταλαιπωρίες.
Σκέφθηκα ὅμως ὅτι δέν ἐξῆλθα ἀπό τήν Χώρα μας, χωρίς τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ καί ἰδιαίτερα τῆς Θεοτόκου Μαρίας. Σκέφθηκα ὅτι ἴσως ἦτο μία πρόνοια, ἰδιαίτερα βλέποντας ὅτι ὁπουδήποτε πηγαίνεις νά κλονίζεσαι ἀπό τά ἴδια τά πράγματα.
Τό πᾶν εἶσαι ἐσύ καί ὁ κόσμος εἶναι ὁ ἴδιος, ὁπουδήποτε καί νά ἔζησα. Εἶδα μέ πολλούς τρόπους ὅτι αὐτό τό ὁποῖο συμβαίνει ἐδῶ, αὐτό πού συμβαίνει στήν Ρωσία, συνέβαινε καί στήν Δύσι, ἀκόμη καί μέ καλή θέλησι. Διότι ἡ Δύσις δέν εἶχε τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ νά εἶναι ὀρθόδοξη.
Μή ἔχοντας Ὀρθοδοξία, πνευματικότητα ἡ Δύσις δέν εἶχε τήν δύναμι νά στηρίξη τόν κόσμο καί γι᾿ αὐτό στήν Δύσι ἀνοίχθηκαν ἐκκλησίες μέ ζῆλο, οἱ ὁποῖες στό τέλος μετετράπηκαν σέ μαγαζιά ἤ ἐγκαταλείφθηκαν...
Συνέβη ἕνα εἶδος ἀπομακρύνσεως, ἀληθινά οὐσιαστικό, πιστεύω ὅτι λίγο θά ἠμπορέσετε νά καταλάβετε ἀπό τό λίγο διάστημα πού ἔζησα μαζί σας στήν παιδική μου ἡλικία καί ἀπό τήν ἐμπειρία τήν ὁποία ἀπεκόμισα στήν Δύσι. Ὁπότε ἐκεῖ δέν ἦτο τίποτε εὔκολο.
Στήν Δύσι σοῦ ἐδημιουργεῖτο ὁ λογισμός ὅτι ἠμπορεῖς νά κάνης ὅτι θέλεις, ἀλλά αὐτό σέ ἐμπόδιζε νά εἶσαι μέ τόν Χριστό, τόν ἀληθινό Θεό. Σ᾿ ἐμᾶς γιά παράδειγμα, εἶχε ἐξαπλωθῆ ἡ ἰδέα ὅτι τό πᾶν εἶναι ἐπιτρεπτό νά γίνεται, ἀπό τόν σατανισμό μέχρι τήν ἀρχαία φιλοσοφία· μόνον ἡ ταπείνωσις, ἡ μετάνοια καί ἄλλες πνευματικές ἐργασίες σάν αὐτές ἐθεωροῦντο ἀπαγορεύσιμες.
Ψυχολογικά ἦσαν σάν ἐμπόδια στήν ζωή μας. Καί ὁ Χριστός, ὁ ἀληθινός Θεός, ἐθεωρεῖτο ἀπηρχαιομένη μορφή. Διότι ὑπῆρχαν πολλοί χριστοί-καί δέν ὁμιλῶ μόνο γιά τούς ἀντιχρίστους πού ἐξαπατοῦν τόν κόσμο-ἀλλά μέ ἐσφαλμένες περί τοῦ ἀληθινοῦ Χριστοῦ ἰδέες.
Ζοῦμε σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο: Ἡ Δύσις ἔρχεται καί σ᾿ ἐμᾶς μέ ὅλα τά δικά της ἔργα, ἀλλά ἐσεῖς ἐδῶ στήν Ἀνατολή ἔχετε ἕνα θεμέλιο, τό ὁποῖον ἐγώ αἰσθάνθηκα, παρότι δέν τό ἔζησα στήν παιδική μου ἡλικία. Καί αὐτό εἶναι ὅτι ἔχετε δίπλα σας τήν Ἐκκλησία.
Ἡ Ἐκκλησία, θέλω νά εἰπῶ, μᾶς δίνει μερικές ἐνέργειες, διά τῶν ὁποίων κατανοοῦμε σίγουρα καί μόνοι μας συγκεκριμένα πράγματα. Μόνος μου κατάλαβα (μέχρι τήν ἡλικία τῶν 13 ἐτῶν ἤμουν στήν Ρουμανία) ὅτι δέν ὑπῆρχε ἡ παραμικρή ἀντίθεσις μεταξύ τῆς βιβλικῆς θεωρίας γιά τήν δημιουργία καί τῶν ἐπιστημονικῶν ἰδεῶν στό μέτρο στό ὁποῖο κατόπιν αὐτές ἦσαν ἀληθινές (διότι δέν εἶναι καθόλου ἀληθινές, ὅτι εἶναι μόνο θεωρίες, ὅτι εἶναι γιά παράδειγμα ἐξελίξεις, κι αὐτό τό κατάλαβα ἀργότερα). Ἡ Δύσις ὅμως δέν κατενόησε αὐτά τά πράγματα.
Ἦτο σκανδαλισμένη σέ κάθε «ἐπιστημονική» θεωρία καί σέ κάθε βῆμα τῆς ἀνθρώπινης ἐπιστήμης καί ἔτσι οἱ ἄνθρωποι σκανδαλίσθηκαν καί ἐξέπεσαν ἀπό τήν πίστι τους στόν Θεό. Ἐνῶ, ἐάν θά ἦσαν ὀρθόδοξοι, δέν θά ἠμποροῦσαν νά συμβοῦν αὐτά. Διότι ἡ Ὀρθοδοξία δίνει πνεῦμα καί ζωή καί, ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Ἰωάννης: «Καί ἡ ζωή ἦν τό φῶς τῶν ἀνθρώπων» (Ἰωάν.1,4).
Ἡ Δύσις εἶναι περισσότερο σπουδή καί διανόησις. Τό φῶς τοῦ ἀνθρώπου ὅμως εἶναι ζωή, βίωμα. Γι᾿αὐτό οἱ Πατέρες, κατά τόν λόγο τοῦ Κυρίου, ζητοῦν περισσότερο τά βιώματα παρά τήν διανοητική κατανόησι τῶν πραγμάτων. Γίνεται ὅ,τι λέγαμε προηγουμένως.
Αὐτό πού μᾶς ἐντυπωσίασε, ὅταν ἐπεστρέψαμε στήν Χώρα μας (Ρουμανία) ἦτο ἡ θερμή ὑποδοχή, ἡ θερμότης τῶν καρδιῶν τῶν ἀνθρώπων. Αὐτή ἡ θερμή ὑποδοχή χρειάζεται νά διατηρηθῆ. Γιά νά κατανοοῦμε ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ τόν λόγο τοῦ Ἰδίου τοῦ Θεοῦ, πού δόθηκε σ᾿ ἐμᾶς καί πού χρειάζεται νά μᾶς κατευθύνη πρός τό φῶς τῶν δύο ἐντολῶν, τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό καί πρός τόν πλησίον.
Διότι λέγει ὁ Κύριος ὅτι δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη ἐντολή ἀπ᾿ αὐτή, ἀπό τό ν᾿ ἀγαπᾶς τόν Θεό καί τόν πλησίον σου. Ἡ διατήρησις τῆς ἀγάπης ὅμως διέρχεται μέσα ἀπό πολλές δυσκολίες, οἱ ὁποῖες μᾶς σκληραγωγοῦν πνευματικά.
Μᾶς σκληραγωγοῦν κατά ἕνα τρόπο περίεργο, παράδοξο. Φθάνουμε ψηλά, ὄχι ὅταν αἰσθανώμεθα δυνατοί, ἀλλά ὅταν αἰσθανώμευα ἀδύνατοι, ὅπως λέγει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Β΄Κορ.12,9), τότε εἴμεθα δυνατοί.
Εἴμεθα δυνατοί διότι ταπεινούμεθα καί καταλαβαίνουμε τόν πλησίον μας καί μπορεῖ νά γεννηθῆ στήν ψυχή μας στοργή ἀπέναντι στόν πλησίον μας. Διότι ἡ πρός τόν Κύριο ἀγάπη εἶναι στοργική, τρυφερή. Καί τότε, στήν ταπείνωσι καί τήν στοργή γιά τήν ὁποία ὁμιλοῦμε, μπορεῖ νά ἐργασθῆ ὄχι τό πεῖσμα τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά ἡ ἄσκησίς μας· τότε ἐργάζεται στόν ἄνθρωπο ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ.
***
Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα
Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία
καί ἡ εἴσοδός μου στόν μοναχισμό
Μετάφρασις - ἐπιμέλεια
ὑπό ἀδελφῶν
Ἱερᾶς Μονῆς
Ὅσιου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους
2005
Πηγή διαδικτύου - Ἐπιμέλεια κειμένου Αναβάσεις
__________________________________
Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.
Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας π. Νόϊκα -Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία
ευχαριστώ θερμά!
ΑπάντησηΔιαγραφή