Ἡ ἀποδημία μου πρός τήν ἀλήθεια. Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία καί ἡ εἴσοδός μου στόν μοναχισμό. Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία   καί ἡ  εἴσοδός μου στόν μοναχισμό
Μέρος Α'

Ἡ ἀποδημία μου πρός τήν ἀλήθεια

Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Δέν ξέρω ἀπό  ποῦ ν᾿ ἀρχίσω, ἀλλά θά σᾶς εἰπῶ μερικά ἀπό τήν ζωή μου. Ἀπό τό σπίτι μου ἔλαβα κάποια χριστιανική διδασκαλία. Ἐπήγαινα κἄπου-κἄπου στήν ἐκκλησία, προπαντός τό Πάσχα, ἄναβα κεριά, κατόπιν ἐπέστρεφα στό σπίτι καί ἐτσουγκρίζαμε τ᾿ αὐγά.
Κάποια ἡμέρα, ὅταν ἄρχισα νά ἀντιλαμβάνωμαι ὅτι ὑπάρχει ὄχι μόνο ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀλλά καί ἡ Καθολική, ὑπάρχουν καί ἄλλες θρησκευτικές ὁμάδες, οἱ προτεσταντικές αἱρέσεις, ἐρώτησα τήν μητέρα μου γιατί ὑπάρχουν τόσες ἐκκλησίες στόν κόσμο. Πρέπει νά σᾶς εἰπῶ ὅτι ἡ μητέρα μου, ἦτο ἀγγλίδα, εἶχε βαπτισθῆ ἀγγλικανή.

Ἔζησε 40 χρόνια στήν Ρουμανία.  Ἔψαλλε στόν ὀρθόδοξο χορό τῆς ἐκκλησίας μας, ὅπου ἐκεῖ ἦτο ἱερεύς, ἕνας φίλος τῆς οἰκογενείας μας. Ἦτο ἕνας ἄνθρωπος πολύ καλός, στόν ὁποῖον τώρα αἰσθάνομαι  πολύ ὑποχρεωμένος γιά τήν εὐεργετική ἐπίδρασι τῆς παρουσίας του στήν οἰκογένειά μου.
Παρότι ἡ μητέρα μου ἔζησε σέ χριστιανικό περιβάλλον, ἐν τούτοις δέν καταλάβαινε τήν βαθύτερη ἔννοια τῆς Ὀρθοδοξίας, τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Ὁπότε οὔτε κι ἐγώ εἶχα μία βαθειά χριστιανική ἀγωγή. Ὁ πατέρας της ἦτο ψάλτης σ᾿ ἕνα χορό ἀγγλικανικῆς «ἐκκλησίας» τοῦ Κοβέντρι, ἡ ὁποία βομβαρδίσθηκε στόν τελευταῖο παγκόσμιο πόλεμο, ἀλλ᾿ ὅμως πολλοί ἄλλοι τῆς γενεᾶς του, ἔγιναν ἄθεοι. Παρ᾿ ὅλα αὐτά ἦτο καλός ἄνθρωπος καί ἀπέθανε μέ τήν Βίβλο στό χέρι. Ἔτσι οὔτε ἡ μητέρα μου εἶχε μία πνευματική ἀγωγή. Ὅμως καί ἡ μητέρα μου καί ὁ πατέρας μου μέ ἐδίδαξαν τόν σεβασμό πρός τά Ἅγια, καί γι᾿ αὐτό τό ἔργο τους τούς εἶμαι εὐγνώμων.

Κάποια ἡμέρα ἐρώτησα τήν μητέρα μου γιατί ὑπάρχουν πολλές ἐκκλησίες: Ὀρθόδοξη, Καθολική, Προτεσταντικές κλπ. καί ποιά εἶναι ἡ διαφορά μεταξύ τους;
Καί ἡ μητέρα μου, μοῦ εἶπε, ἡ καημένη: «Παιδί μου, ἡ διαφορά εἶναι ὅτι ἰδιαίτερα οἱ ὀρθόδοξοι καί οἱ  καθολικοί σκέπτονται ὅτι πρέπει νά ὑπηρετῆ ὁ κάθένας μας  τόν Θεό μέ ὅλη τήν μεγαλοπρέπεια πού ἐχάρισε στόν κόσμο. Νά λατρεύουν Αὐτόν ὁ Ὁποῖος τόν ἔπλασε, μέ τίς εἰκόνες, μέ τήν μουσική, μέ κάθε τι τό ὁποῖο μπορεῖ νά εἶναι ὡραῖο, τήν στιγμή πού οἱ προτεστάντες σκέπτονται ὅτι πρέπει ν᾿ ἀφήσης ὅλα αὐτά, διότι δέν εἶναι οὐσιαστικά καί νά ἐπικεντρώσης τό ἐνδιαφέρον σου στήν προσευχή, μέ μία ἁπλῆ μορφή, πού τήν ἀπογυμνώνουν ἀπό κάθε τί πού δέν εἶναι οὐσιαστικό»!

Πρέπει ἀκόμη νά σᾶς εἰπῶ ὅτι σ᾿ αὐτή τήν ἡλικία πού εὑρίσκομαι τώρα, εἶχα μία κλίσι πρός τό ἁπλό, πρός τό οὐσιῶδες. Καί μέ ἐντυπωσίασε αὐτός ὁ λόγος τῆς μητέρας μου, ἐξ αἰτίας τοῦ ὁποίου παρέμεινα πάντοτε μέ κάποια συμπάθεια ἀπέναντι στόν προτεσταντισμό. Φθάνοντας στήν Ἀγγλία, ἐκεῖ δέν ὑπῆρχε ὀρθόδοξη ρουμανική ἐκκλησία.
Ὑπῆρχαν μία ἤ δύο ρωσικές καί μερικές ἑλληνικές, ἀλλά δέν ἐσκεπτόμουν νά πάω ὁπουδήποτε, ἐφ᾿ ὅσον δέν καταλάβαινα τήν γλῶσσα. Ἐπήγαινα μέ τήν μητέρα μου πολλές φορές στήν ἀγγλικανική ἐκκλησία. Ἐκεῖ  καταλάβαινα τήν γλῶσσα, ἀλλά ἡ ἀτμόσφαιρα ἦτο πολύ πτωχή, πολύ κρύα κι ἀκόμη πληκτική. Δέν σέ τραβοῦσε καθόλου ἡ χαώδης ἐκκλησία, ἀλλ᾿ οὔτε σοῦ ἔδινε καμμία τροφή γιά τήν ψυχή. Ἡ ἀναζήτησίς μου πέρασε μέσα ἀπό πολλές κρίσεις.
Ἰδού μία ἀπ᾿ αὐτές: Γιατί πρέπει νά πηγαίνουμε στήν ἐκκλησία γιά νά προσευχώμεθα;  Δέν ἠμποροῦμε νά προσευχηθοῦμε στό σπίτι μας; Τήν ἐρώτησι αὐτή τήν κάνουν πολλοί, ἀκόμη καί σήμερα, ἀλλά τήν ἐπαναλάμβαναν πολλοί καί στήν γενεά μου καί εὕρισκαν τήν ἀπάντησι ὅτι εἶναι ἀρκετό νά προσευχώμεθα στό σπίτι. Ἔτσι περίπου ἄρχισα τίς ἀναζητήσεις μου. Δέν προσευχόμουν, ὅπως ἐμεῖς ὀνομάζουμε τό ἔργο τῆς προσευχῆς, ἀλλά εὑρισκόμουν συνεχῶς σέ ἀναζήτησι. Εἶχα μία συνάντησι καί  ἐπικοινωνία μέ ἕναν Βαπτιστή. Ἦτο ἕνας ἄνθρωπος ἀληθινά σπουδαῖος.

Πρέπει νά εἰπῶ ὅτι οἱ αἱρέσεις καί οἱ καθολικοί στήν Δύσι, δέν  εἶναι αὐτό πού ἐσεῖς γνωρίζετε ἐδῶ, διότι αὐτοί δέν εἶναι ἄνθρωποι πού ξεκολλοῦν εὔκολα ἀπό τήν πίστι τους, ὅπως συμβαίνει μέ πολλούς ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἐκεῖ αὐτοί δέν γνωρίζουν κάτι ἄλλο. Ἔχουν μόνο αὐτό πού ἔλαβαν, μέ τόν τρόπο πού τό κληρονόμησαν ἀπό τούς ἄλλους. Καί, βέβαια αὐτό τό πνεῦμα δέν εἶναι καταδικαστέο, τό ὁποῖον ὑπάρχει καί σέ μία ὀρθόδοξη χώρα, ὅπου πολλοί ἀπεσκίρτησαν ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἕνεκα διαφόρων λόγων·  καί ἔρχονται συνήθως ἀπό ἔξω, ὅπως γίνεται τώρα, καί ἐδῶ προσπαθοῦν νά ἁλιεύσουν στά ὀρθόδοξα νερά τά ψάρια τῆς Ἐκκλησίας.

Συμμετεῖχα σέ μία θρησκευτική ζωή, μέ τήν σκέψι, ὅτι εὑρῆκα στόν τύπο αὐτόν, τόν βαπτιστικό, ὅπως λεγόταν καί ἡ ἐκκλησία τους μία μορφή κεκαθαρμένη, πιό ἁπλοϊκή γιά τήν δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Παρέμεινα  ἐκεῖ ἕνα καί ἥμισυ χρόνο, μέχρις ὅτου ἔφθασα σέ πνευματικώτερες ἀναζητήσεις στήν Γαλλία, σέ μία μικρή ρουμανική ἐκκλησιαστική κοινότητα. (στήν Ἀγγλία ἤμουν μόνος· ἦσαν τότε μερικοί ρουμᾶνοι καί ἐβλεπόμασταν ἐνίοτε, ἀλλά ἀκόμη δέν ὑπῆρχε ὀρθόδοξη ρουμανική ἐκκλησία. Ὁ ἱερεύς εἶχε ἀναχωρήσει στήν Ἀμερική καί δέν εἶχε  ἀκόμη δημιουργηθῆ μεγάλη ρουμανική ἐνορία μεταναστῶν ἐκεῖ στήν δεκαετία τοῦ ᾿50).

Ἔτσι, στήν Γαλλία ἔμενα σ᾿ ἕνα ρουμανικό περιβάλλον, ὅπου συνέχιζα τίς ἀναζητήσεις μου, ἰδιαίτερα συζητήσεις μ᾿ ἕνα ἄνθρωπο, τόν ὁποῖον εἶχα πλησιάσει πάρα πολύ γιά τήν ἁπλότητα, τήν ταπείνωσι καί γιά τά βαθειά  του βιώματα. Κι ἔτσι λοιπόν, μέσῳ τῶν συζητήσεων, μέσα ἀπό μιά σκληρή δοκιμασία, κατέληξα στόν Ἰησοῦ Χριστό.
Σιγά-σιγά μέ «ἐτράβηξε» ἡ Θεοτόκος πίσω στήν Ἐκκλησία στήν ὁποία γεννήθηκα καί βαπτίσθηκα, μέ μία ἀποκάλυψι σάν αὐτή, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δέν εἶναι μία Ἐκκλησία ἀνάμεσα στίς ἄλλες, ἀλλά εἶναι ἡ μόνη καθαρή καί ἁπλῆ, τήν ὁποία ἵδρυσε ὁ Θεός διά τόν ἄνθρωπο. Ἡ οὐσία τῆς Ὀρθοδοξίας ταιριάζει  στήν φύσι τοῦ ἀνθρώπου.
Ἐπῆρε στήν ἱστορία τήν ὀνομασία τῆς ὀρθῆς δόξης (δοξασία)· ὄνομα πολύ ὡραῖο καί ὑποβλητικό, τό ὁποῖο μαρτυρεῖ, ἐάν θέλης, αὐτό πού ἀναζητοῦσαν οἱ ἀληθινοί Πατέρες, οἱ ὁποῖοι δέν ζητοῦσαν τήν κοσμική δόξα, οὔτε τήν πιό σωστή φιλοσοφία, ἀλλά ζητοῦσαν ἕνα καί μοναδικό ἔργο: Νά παραμείνουν στήν ἀληθινή δόξα (δοξασία, πίστι), πού ἀποκαλύφθηκε ἀπό τόν Ἴδιο τόν Ἰησοῦ Χριστό·  Κι ἔτσι προσπάθησαν νά διατηρήσουν ἀναλλοίωτη τήν ἀντίληψι αὐτῆς τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως.

Γιά τήν θεραπεία αὐτῆς τῆς φύσεως, ἡ ὁποία πληγώθηκε ἀπό τήν ἁμαρτία, ἦτο ἀνάγκη, ὅπως ὁ  Ἴδιος ὁ Θεός ἐνανθρωπίση καί νά γίνη ἀληθινός ἄνθρωπος, δηλαδή ὄχι μόνο μέ τήν ἔννοια τοῦ σαρκικοῦ ἀνθρώπου πού ἔχει σάρκα καί κόκκαλα, ἀλλά χωρίς ἁμαρτία, ἄνθρωπο χωρίς τό σκάνδαλο τῆς ἁμαρτίας. Αὐτός εἶναι ὁ νέος Ἀδάμ.
Αὐτός ὁ Ἀδάμ ἦτο σέ θέσι, μέσῳ τοῦ θανάτου καί τοῦ ἄδου νά ὁλοκληρώση τήν πορεία, τήν ὁποία ὁ πρῶτος Ἀδάμ δέν ὁλοκλήρωσε.  Ἔτσι, ἀφοῦ ἀναστήθηκε τήν τρίτη ἡμέρα κατά τάς Γραφάς καί μετά 40 ἡμέρες ἀνελήφθη στούς οὐρανούς σάν ἄνθρωπος καί ἐκάθισε στά δεξιά τοῦ Πατρός, ἐτίμησε καί ἐδόξασε τήν ἀνθρώπινη φύσι. Καί τώρα, γιά πρώτη φορά μέσα στήν Δημιουργία, ὁ ἄνθρωπος ἔγινε τέλειος ἄνθρωπος. Αὐτή εἶναι ἡ ἀντίληψις, τήν ὁποίαν εἶχαν οἱ Ἀπόστολοι καί τήν διετήρησαν οἱ Πατέρες μας, παραμένοντες στήν ἱστορία μέ τό ὄνομα ὀρθόδοξοι. Οἱ ἄλλοι (παπικοί)  ἤθελαν νά γίνουν παγκόσμιοι, οἱ ἄλλοι (προτεστάντες) διεμαρτυρήθησαν, ὁ καθένας μέ τήν φιλοσοφία τους καί τούς λογισμούς τους.

Ἔτσι, λοιπόν, ὁ Καλός Θεός μ᾿ ἐλέησε-ἐνῶ θά ἔπρεπε νά στενοχω¬ρηθῆ γιά τίς κακίες μου-ὅπως ἐλεήθηκε καί ὁ ἄσωτος γυιός ἀπό τόν πατέρα του, ὁ ὁποῖος δέν τόν ἄφησε  «νά ἐπαναλαμβάνη τά λόγια τῆς μετανοίας μέχρι τό κεφάλι του», ἀλλά τόν ἐστόλισε μέ ὅλες τίς κληρονομικές στολές, κληρονομιές, τίς ὁποῖες εἶχε κλωτσήσει μέχρι τότε.
Ἔτσι καί μένα μ᾿ ἐλέησε ὁ Θεός μ᾿ αὐτή τήν ἀγάπη καί στοργή Του. Καί κάθε χρόνο, μοῦ ἐπεβεβαίωνε, ὅλο καί περισσότερο, ὄντας ἀκόμη στήν Δύσι, ὅπου εἴμασταν συγκεντρωμένοι καί καταδιωγμένοι  ἀπό «ὅλα τά ρεύματα τῶν ἀνέμων», πού ὑπάρχουν στήν γῆ, ἀπό τά πιό ἀθῶα πιθανῶς, μέχρι τά πιό δαιμονικά, σατανιστικά καί, μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ζοῦσα ὅλο καί περισσότερο κάθε χρόνο τήν εὐχή καί τήν θεία Λειτουργία μας ἐκεῖ.
Μᾶς ἐδίδαξε καί ὁ π. Σωφρόνιος1 νά μή φοβούμεθα κανέναν καί τίποτε. Δέν ἐκηρύτταμε μέ τήν παράνοια τοῦ προσηλυτισμοῦ, ἀλλά ὅποιος ἤθελε μᾶς εὕρισκε, καθένας μέ τήν νοοτροπία του, μέ τήν ζωή καί μέ τίς πατρογονικές ρίζες του ἀπό τίς ὁποῖες ἐξερχόταν. Καί δόξα στόν Θεό, διότι εὕρισκε μαζί μας παρηγοριά καί κατανόησι, μέσα σ᾿ ἕνα κόσμο πολύ σκοτεινό καί δυσκίνητο πνευματικά.

Ἐμεῖς στό μοναστήρι μας, τιμοῦμε πάρα  πολύ τίς σχέσεις μέ τίς ἄλλες ὀρθόδοξες  χῶρες καί τούς λαούς, οἱ ὁποῖοι μᾶς ἐνισχύουν στήν ζωή καί στίς δυσκολίες, τίς ὁποῖες ἔχουμε νά περάσουμε. Καί ἐγώ, ἐπειδή μέ γνωρίζετε μέ τ᾿ ὄνομά μου, θά σᾶς εἶμαι εὐγνώμων, ἐάν μέ μνημονεύετε ἐνίοτε στίς ἅγιες προσευχές σας.

***

Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία   

καί ἡ  εἴσοδός μου στόν μοναχισμό

Μετάφρασις - ἐπιμέλεια ὑπό ἀδελφῶν 

Ἱερᾶς Μονῆς Ὅσιου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους 

2005

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας  π. Νόϊκα -Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία