Μητέρα πρόσεχε! 7ο Μέρος Κείμενο καί Ὁμιλία, Ἀπαλλαγή ἀπό τόν ἐγωισμό. Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Π. Σάββας 2009-06-10_(ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ)_ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΓΩΙΣΜΟ

Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 10-06-09 (Σύναξη Νέων Μητέρων).

Γιά νά κατεβάσετε καί νά ἀποθηκεύσετε τήν ὁμιλία πατῆστε ἐδῶ (δεξί κλίκ, 'Ἀποθήκευση προορισμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Interntet Explorer ἤ Ἀποθήκευση δεσμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Mozilla. Στή συνέχεια δῶστε τό ὄνομα πού θέλετε καί πατῆστε ΟΚ γιά νά ἀποθηκευθεῖ ἡ ὁμιλία).

ΜΗΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΕ!

Μέρος Z΄

ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΓΩΙΣΜΟ

Εἴπαμε ὅτι οἱ γονεῖς, στήν πάλη τους μέ τίς κακές ροπές τῶν παιδιῶν τους, πρέπει πρῶτ' ἀπ' ὅλα νά φροντίσουν γιά τό ξερίζωμα τοῦ βασικοῦ ἐλαττώματος τοῦ κάθε παιδιοῦ. Καί τό πιό συνηθισμένο εἶναι ὁ ἐγωισμός.

Τί θά κάνουμε λοιπόν, ὅταν διακρίνουμε στήν παιδική ψυχή τό πρῶτο φύτρο τοῦ φοβεροῦ αὐτοῦ πάθους; Πῶς θά καλλιεργήσουμε ἐκεῖ τήν ἀντίθετη ἀρετή, τή μετριοφροσύνη καί τήν ταπείνωση;

Ἡ σεμνότητα καί ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι ἀρετές φυσικές στό παιδάκι, ἐπειδή ἔχει πάντοτε ἀνάγκη ἀπό τή βοήθεια τῶν ἄλλων. Ἔτσι, ὁ ἐγωισμός καί ἡ ὑπερηφάνεια, ἄν ἐμφανιστοῦν, εἶναι συνέπειες τῆς κακῆς ἀγωγῆς καί τῆς κακῆς ἐξελίξεως τῆς φιλοδοξίας, πού εἶναι ἔμφυτη στόν κάθε ἄνθρωπο.

Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος, γιά νά δείξει στούς μαθητές Του μέ τρόπο παραστατικό τό ὑπόδειγμα τῆς ἀληθινῆς ταπεινοφροσύνης, ἔβαλε μπροστά τους ἕνα μικρό παιδί καί εἶπε: «Ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτόν ὡς τό παιδίον τοῦτο, οὗτός ἐστιν ὁ μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 18:4).

Κι ὅμως! Δυστυχῶς, πολλές φορές συναντᾶμε καί στά παιδιά τή μιά ἤ τήν ἄλλη ἀπό τίς ποικίλες μορφές τοῦ ἐγωισμοῦ, σά συνέπεια συνήθως τῆς κακῆς ἀγωγῆς.

Ἡ πρώτη μορφή, μέ τήν ὁποία ἐκδηλώνεται ὁ ἐγωισμός στήν παιδική ψυχή, εἶναι συνήθως ἡ ματαιοδοξία στά... ροῦχα! Ἡ χαρά τῶν παιδιῶν γιά κάποιο καινούργιο ροῦχο εἶναι πράγματι φυσιολογική καί ἀθώα, μόνο ὅταν δέν ξεπερνάει ὁρισμένα ὅρια. Ὅταν ὅμως αὐτές οἱ ἐκδηλώσεις χαρᾶς εἶναι ὑπερβολικές καί ἀτέλειωτες, ὅταν τά παιδιά ὑπερηφανεύονται γιά τά στολίδια τους ἤ περιφρονοῦν τ' ἄλλα παιδιά, πού εἶναι ντυμένα πιό ἁπλᾶ, τότε τά φυσιολογικά ὅρια ἔχουν καταπατηθεῖ.

Ἡ γελοία καί κούφια αὐτή ματαιοδοξία καλλιεργεῖται συχνά ἀπό τους ἴδιους τούς ἀσύνετους γονεῖς, πού στολίζουν τά παιδιά τους σάν κοῦκλες, καί, ἐνθουσιασμένοι οἱ ἴδιοι, τά φέρνουν μπροστά στόν καθρέφτη γιά νά καμαρώσουν κι αὐτά...

Γιά νά μή συδαυλίζουν τήν παιδική ματαιοδοξία τῆς φορεσιᾶς, οἱ γονεῖς πρέπει ν' ἀποφεύγουν τέτοιες ἄστοχες ἐνέργειες. Πρέπει νά δώσουν στά παιδιά νά καταλάβουν, ὅτι μπροστά στό Θεό τά ἐντυπωσιακότερα καί ἀκριβότερα ροῦχα δέν ἔχουν καμιά ἀξία. Ὁ Θεός κοιτάζει ὄχι τά ροῦχα καί τά ἐξωτερικά στολίδια, ἀλλά τήν καρδιά. Ἑπομένως εἶναι πολύ ὡραιότερο ἕνα παιδί μέ ἄσχημο καί φτωχικό φόρεμα, πού ἔχει ὅμως εὐσεβῆ καί καθαρή καρδιά. Ἄς τούς θυμίσουν ἐπίσης, ὅτι καί ὁ Κύριος, σάν βρέφος μέσα στή φάτνη, ἦταν τυλιγμένος μέ φτωχικά σπάργανα.

Οἱ συνετοί γονεῖς θά συνηθίζουν τά παιδιά τους ὄχι στά ἀκριβά καί πολυτελῆ ἐνδύματα, ἀλλά στά καθαρά καί περιποιημένα. Γιατί τά παιδιά πρέπει, βέβαια, νά μάθουν στήν καθαριότητα. Μή θεωρεῖτε λοιπόν σάν ἐγωισμό τή δυστροπία τοῦ παιδιοῦ νά φορέσει βρώμικο ἤ ξεσκισμένο ροῦχο, τήν ἄρνησή του νά φάει ἤ νά πιεῖ ἀπό ἄπλυτο σκεῦος, ἤ τήν ἐπιθυμία του νά εἶναι ὅλα γύρω του καθαρά καί τακτικά. Ἀντίθετα, πρέπει νά καλλιεργήσετε στά παιδιά μέ κάθε τρόπο τήν ἀγάπη στήν τάξη καί τήν καθαριότητα.

Μιά δεύτερη μορφή ἐγωισμοῦ συναντᾶμε στά παιδιά, ὅταν αὐτά ὑπερηφανεύονται γιά τόν πλοῦτο, τήν κοινωνική θέση ἤ τό ἀξίωμα τῶν γονιῶν τους, καί ὑποτιμοῦν ἤ περιφρονοῦν τά φτωχότερα ἤ ἀσημότερα παιδιά.

Γιά νά μήν οἰκειωθοῦν τά παιδιά σας τό σιχαμερό αὐτό ἐλάττωμα, συνηθίστε τα νά εἶναι εὐγενικά καί γλυκομίλητα μέ ὅλους. Νά σέβονται κάθε ἄνθρωπο, πλούσιο ἤ φτωχό, διάσημο ἤ ἄσημο. Μήν ἐμποδίζετε τή φιλία τους μέ φτωχά ἀλλά καλά παιδιά. Μήν τούς ἐπιτρέπετε νά μιλᾶνε ἀπότομα ἤ μέ θράσος σέ κανέναν, ὅποιος κι ἄν εἶναι. Ἐμπνεῦστε τους τήν πεποίθηση, ὅτι ὁ Θεός προσέχει ὄχι τόν πλοῦτο ἤ τή διασημότητα, ἄλλα τήν ἀρετή καί τήν τιμιότητα. Μιλῆστε τους γιά τόν Ἰησοῦ, τό Θεό τόν Ἴδιο, πού διάλεξε γιά τόν Ἑαυτό Του ὄχι πλούσιους καί διάσημους γονεῖς, ἄλλα ἕνα μαραγκό γιά προστάτη Του, καί μιά ἄσημη κόρη τῆς Ναζαρέτ γιά Μητέρα Του.

Ἡ τρίτη μορφή ἐγωισμοῦ πού συναντάει κανείς στά παιδιά, εἶναι ἡ συνεχής ἐνασχόλησή τους μέ τίς πραγματικές ἤ φανταστικές ἀρετές τους.

Πολλά εἶναι τά παιδιά πού ὑπερηφανεύονται γιά τήν ἐπιμέλεια, τήν καλωσύνη, τή σεμνότητα ἤ τήν εὐφυΐα τους.

Δέν ὑπάρχει, βέβαια, τίποτα τό ἀξιοκατάκριτο σ' αὐτό πού τό παιδί θεωρεῖ σάν ὑποχρέωσή του, π. χ. νά προοδεύει στό σχολεῖο ἤ νά ξεχωρίζει γιά τήν καλή συμπεριφορά του. Μιά τέτοια «εὐγενική» φιλοδοξία χαρακτηρίζει κάθε ἄνθρωπο. Ὁ ἴδιος ὁ Θεός τή φύτεψε στήν παιδική καρδιά.

Ἡ φιλοδοξία ὅμως αὐτή δέν πρέπει νά ξεπερνάει κάποια ὅρια, γιατί τότε καταντάει ἀναζήτηση τιμῆς στή ματαιότητα. Τό παιδί πρέπει νά εἶναι ἐπιμελές, σεμνό, εὐσεβές, ὄχι μόνο ἐπειδή τό καμαρώνουν, ἄλλα κυρίως ἐπειδή αὐτό ζητάει ὁ Θεός. Καί ὅσο μεγαλώνει, νά συνειδητοποιεῖ ὅτι πρέπει νά κάνει τό καλό ἀπό αἴσθημα χρέους, μέ τή σκέψη στό Θεό, καί ὄχι μόνο γιά ν' ἀπολαμβάνει τόν ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων. Ἄς μάθει ν' ἀποφεύγει τό κακό καί τήν ἁμαρτία ἐπειδή ὁ Θεός λυπᾶται μ' αὐτά, καί ὄχι ἀπό τό φόβο τῆς τιμωρίας.

Προσέξτε ἐσεῖς οἱ ἴδιοι νά μήν ἐμπνεύσετε στά παιδιά τήν ἔπαρση, τήν ἀλαζονεία, τόν αὐτοέπαινο, τήν ὑπέρμετρη φιλοδοξία καί καυχησιολογία. Μήν τά πολυπαινεύετε ὅταν φέρονται καλά. Ἕνα χαϊδευτικό βλέμμα, ἕνα χαμόγελο ἱκανοποιήσεως, λίγα θερμά ἀλλά μετρημένα λόγια, ἀρκοῦν γιά νά τά ἀμείψουν καί, προπαντός, νά τά παρακινήσουν σέ ὅλο καί καλύτερη συμπεριφορά.

Μήν ἀφήνετε ποτέ τά παιδιά νά μιλᾶνε πολύ καί νά καυχιῶνται γιά τόν ἑαυτό τους, οὔτε νά παρεμβαίνουν αὐθαίρετα στίς συζητήσεις τῶν μεγάλων καί νά τούς περιγελοῦν ἤ νά τούς διορθώνουν μέ αὐθάδεια σ' ὅ,τι λένε.

Νά τά μάθετε τέλος, ὅπως εἴπαμε ἤδη, στήν ἀκριβῆ ὑπακοή, γιατί ἡ ὑπακοή εἶναι ὁ καλύτερος δάσκαλος τῆς ταπεινοφροσύνης.

Ἄν θέλετε νά μισήσουν τά παιδιά σας κάθε μορφή ὑπερηφάνειας, ἐπάρσεως καί ματαιοδοξίας, δείχνετέ τους πόσο μεγάλο ἁμάρτημα εἶναι ὁ ἐγωισμός. Διδάξτε τα ὅτι αὐτός, ὅπως λέει ἡ Ἁγία Γραφή, εἶναι «ἡ ἀρχή πάσης ἁμαρτίας» καί «βδέλυγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ». Μιλῆστε τους γιά τά πονηρά πνεύματα, πού ἐξαιτίας τῆς ὑπερηφάνειας ξέπεσαν ἀπό τόν οὐρανό, καθώς καί γιά τούς πρωτοπλάστους, πού ἀπό ἐγωισμό θέλησαν, μέ τήν παρότρυνση τοῦ διαβόλου, νά γίνουν θεοί, κι ἔχασαν ἔτσι τόν Παράδεισο. Πέστε ἀκόμα στά παιδιά, ποῦ ὁδηγεῖ ὁ ἐγωισμός, καί τονίστε τους ὅτι πίσω ἀπ' αὐτόν ἀκολουθεῖ κάθε ἄλλη πτώση.

Μήν παραλείψετε νά διδάσκετε τά παιδιά σας, πόσο εὐάρεστη εἶναι στό Θεό ἡ ἀρετή τῆς ταπεινοφροσύνης καί τῆς ἁπλότητος, καί πόσο ὁ Θεός ὑψώνει τόν ταπεινό. Προβάλλετέ τους, τέλος, σάν τό μεγαλύτερο πρότυπο ταπεινοφροσύνης τόν Ἴδιο τόν Κύριο, πού μᾶς λέει: «Μάθετε ἀπ' ἐμοῦ, ὅτι πρᾷος εἰμί καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. 11:29).

Γονεῖς! Ὅλοι θέλετε νά εἶναι τά παιδιά σας καλά καί ὑπάκουα. Ἄν πραγματικά τό ἐπιθυμεῖτε αὐτό, ἀγωνισθεῖτε νά νικήσετε τήν ὑψηλοφροσύνη, γιατί τά ὑπερήφανα παιδιά εἶναι καί ἰδιότροπα καί ἀνυπάκουα. Καλλιεργῆστε στίς ψυχές τους τήν ταπεινοφροσύνη, γιατί τά ταπεινά παιδιά εἶναι καί ὑπάκουα.

Ὅλοι θέλετε ν' ἀνθίσει στίς καρδιές τῶν παιδιῶν τό λουλούδι τῆς εὐγνωμοσύνης. Μάθετέ τα λοιπόν νά εἶναι ταπεινά καί προφυλάξτε τα ἀπό τόν ἐγωισμό, γιατί ὁ ἐγωιστής ἄνθρωπος διακρίνεται γιά τήν ἀγνωμοσύνη καί τήν ἀχαριστία του.

Ὅλοι θέλετε νά δεῖτε τά παιδιά σας εὐτυχισμένα. Ἐμπνεύστε τους λοιπόν τή μετριοφροσύνη. Ὁ μετριόφρων ἄνθρωπος εἶναι καί ὀλιγαρκής καί πρᾷος καί αὐτάρκης — ἄρα εὐτυχισμένος!

Τέλος, ὅλοι θέλετε νά ἔχουν τά παιδιά σας τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Διδάξτε τα λοιπόν, μέ τό λόγο καί τό παράδειγμα, τήν ταπεινοφροσύνη, γιατί «ὁ Θεός ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δε δίδωσι χάριν»! (Ἰακ. 4:6).

συνεχίζεται…

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ι.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά  Μονή.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

hristospanagia3.blogspot.com  

Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατῶντας