Μητέρα πρόσεχε! 6ο Μέρος Κείμενο καί Ὁμιλία. Οἱ σπόροι τοῦ κακοῦ

Π. Σάββας 2009-05-27_(ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ)_6_ΟΙ ΣΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 27-05-09 (Σύναξη Νέων Μητέρων).

Γιά νά κατεβάσετε καί νά ἀποθηκεύσετε τήν ὁμιλία πατῆστε ἐδῶ (δεξί κλίκ, 'Ἀποθήκευση προορισμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Interntet Explorer ἤ Ἀποθήκευση δεσμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Mozilla. Στή συνέχεια δῶστε τό ὄνομα πού θέλετε καί πατῆστε ΟΚ γιά νά ἀποθηκευθεῖ ἡ ὁμιλία).

 

ΜΗΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΕ!  ΣΤ΄

ΟΙ ΣΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

Στά προηγούμενα κεφάλαια μιλήσαμε γιά τήν ὑπακοή, τή φιλαλήθεια καί τή σεμνότητα, σάν ἀρετές πού οἱ γονεῖς πρέπει μέ ἰδιαίτερη φροντίδα νά καλλιεργοῦν στίς καρδιές τῶν παιδιῶν, ἀρχίζοντας ἀπό τή νηπιακή ἡλικία.

Ὡστόσο, ἀγαπητοί μου γονεῖς, δέν φτάνει μόνο νά σπέρνετε στίς ψυχές τῶν παιδιῶν σας τό σπόρο τοῦ καλοῦ. Πρέπει παράλληλα νά καταπολεμᾶτε καί νά ξεριζώνετε τό κακό. Καί πρῶτ' ἀπ' ὅλα, πρέπει νά καταπολεμήσετε τό βασικότερο ἐλάττωμα τοῦ παιδιοῦ σας καί νά τό ξεριζώσετε τελείως.

Κάθε παιδί ἔχει ἕνα ἰδιαίτερο, βασικό ἐλάττωμα. Καί δέκα παιδιά ἄν εἴχατε, τό καθένα θά εἶχε τό δικό του χαρακτηριστικό ἐλάττωμα. Τό ἕνα τείνει ἰδιαίτερα πρός τή ματαιοδοξία, τόν ἐγωισμό ἤ τήν εὐθιξία. Τό ἄλλο πρός τήν πλεονεξία καί τή φιλαργυρία. Τό τρίτο πρός τή μάλθακότητα καί τή φιληδονία. Τό τέταρτο εἶναι ζηλιάρικο καί χαιρέκακο. Τό πέμπτο εἶναι ὀκνηρό καί τεμπέλικο, κ. ο. κ.

Ἀλλά γιατί, θά ρωτήσετε ἴσως, πρέπει πρῶτ' ἀπ' ὅλα νά ξεριζώσουμε αὐτό τό βασικό ἐλάττωμα ἀπό τήν ψυχή τοῦ παιδιοῦ;

Ὅλοι γνωρίζετε τήν ἱστορία τοῦ Γολιάθ. Πολεμοῦσαν οἱ Φιλισταῖοι μέ τούς Ἰσραηλίτες, καί τά ἀντίπαλα στρατεύματα εἶχαν παραταχθεῖ τό ἕνα ἀπέναντι στό ἄλλο, ἕτοιμα γιά μάχη. Τή στιγμή ἐκείνη πρόβαλε ἕνας Φιλισταῖος μέ γιγάνπο ἀνάστημα, ὁ Γολιάθ, καί ἄρχισε νά προκαλεῖ τούς Ἰσραηλίτες. Κορόιδευε τόσο αὐτούς ὅσο καί τό Θεό τους, ἐνῶ μέ θρασύτητα καλοῦσε ὁποιονδήποτε νά μονομαχήσει μαζί του. Κανένας δέν τολμοῦσε ν' ἀναμετρηθεῖ μέ τό φοβερό γίγαντα, μέχρι πού ἕνας νεαρός βοσκός, ὁ Δαβίδ, μέ πίστη στή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, τόν ἔριξε στή γῆ μέ μιά μικρή πέτρα καί τόν θανάτωσε. Τότε οἱ Φιλισταῖοι, βλέποντας ὅτι τό πρωτοπαλλήκαρό τους σκοτώθηκε, ὀπισθοχώρησαν ντροπιασμένοι.

Ἄς μεταφέρουμε τήν Ἱστορία αὐτή στό θέμα μας.

Ἀνάμεσα στά διάφορα ἐλαττώματα πού ἔχει κάθε παιδί, ὑπάρχει καί κάποιος Γολιάθ, δηλαδή κάποιο βασικό ἐλάττωμα, κάποια βασική ἀδυναμία. Αὐτό λοιπόν πρέπει νά καταπολεμήσετε πρῶτα, γιατί μόνο ἄν ἐξοντώσετε αὐτό τό ἐλάττωμα-Γολιάθ, τότε καί τό στράτευμά του, τά ὑπόλοιπα δηλαδή ἐλαττώματα, θά νικηθοῦν. Αὐτό σημαίνει, μέ ἁπλᾶ λόγια: Προσπαθῆστε νά ξεριζώσετε τή βασική ἀδυναμία τοῦ παιδιοῦ σας, καί οἱ ὑπόλοιπες σιγά-σιγά θά φύγουν μόνες τους.

Θέλετε νά μή φυτρώνουν στό χωράφι σας ζιζάνια καί ἀγκάθια; Καταστρέψτε τίς ρίζες τους, καί θά δεῖτε ὅτι τά φύλλα καί τά λουλούδια θά ξεραθοῦν καί θά πέσουν.

Ἔτσι συμβαίνει καί στήν παιδική ψυχή. Τό βασικό ἐλάττωμα εἶναι ἡ ρίζα ἀπό τήν ὁποία προέρχονται ὅλα τ' ἄλλα ἐλαττώματα καί ἁμαρτήματα. Ἄν λοιπόν καταστρέψετε αὐτή τή ρίζα τῆς ἁμαρτίας, σύντομα θά μαραθοῦν καί θά πέσουν καί τά ὑπόλοιπα.

Ὅποιος θέλει νά ξεράνει ἕνα ρυάκι, πρέπει νά φράξει τήν πηγή του. Τό βασικό ἐλάττωμα, τό «ἀγαπημένο ἁμάρτημα» τοῦ παιδιοῦ, εἶναι ἀκριβῶς ἡ πηγή, ἀπό τήν ὁποία ξεκινάει ὁ χείμαρρος τῆς ἁμαρτίας. Ἄν λοιπόν ἐσύ φράξεις τήν πηγή, ἡ ἁμαρτία θά χάσει τή δύναμή της.

Πολλές φορές μέχρι τώρα τονίσαμε, ὅτι ἡ ἀγωγή πρέπει ν' ἀρχίζει ὅσο τό δυνατό νωρίτερα. Αὐτό ἰσχύει γιά ὅλη τήν ἀγωγή, ἰδιαίτερα ὅμως γιά τήν ἀπομάκρυνση τοῦ βασικοῦ ἐλαττώματος. Ἔχουμε ἐδῶ ἕνα πολύ σπουδαῖο κανόνα: Ξερίζωσε, ὅσο νωρίτερα μπορεῖς, αὐτό τό βασικό ἐλάττωμα τοῦ παιδιοῦ σου, γιατί ὅσο καθυστερεῖς, τόσο πιό ἰσχυρό πάθος θά γίνει, καί τόσο πιό δύσκολο θά σοῦ εἶναι νά τό ὑποτάξεις.

Ἕνας πατέρας, γράφει ὁ εὐαγγελιστής, ἔφερε τό δαιμονισμένο γιό του στόν Κύριο, ἐπειδή οἱ ἀπόστολοι δέν κατόρθωσαν ν' ἀπομακρύνουν τό δαιμόνιο. Ἀλλά γιατί δέν τό κατόρθωσαν; Αὐτό τό βλέπουμε ἀπό τό διάλογο τοῦ πονεμένου πατέρα μέ τό Χριστό. «Πόσος χρόνος ἐστίν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ;», ρωτάει ὁ Κύριος. «Παιδιόθεν», ἀπαντάει ὁ πατέρας. (Μάρκ. 9:21).

Νά λοιπόν, γιατί ὁ διάβολος ἀπέκτησε τόση ἐξουσία πάνω στό δυστυχισμένο παιδί: Ἐπειδή δέν διώχθηκε νωρίτερα.

Τό ἴδιο συμβαίνει ὅταν ἐγκατασταθεῖ στήν ψυχή τοῦ παιδιοῦ σας ὁ δαίμονας τῆς φιλοδοξίας, τῆς ὀκνηρίας, τῆς μαλθακότητος κ.ο.κ. Ἄν δέν διωχθεῖ ὅσο τό παιδί εἶναι μικρό, ἀργότερα ἀποκτάει τέτοια ἐξουσία, πού εἶναι πολύ δύσκολο νά τοῦ ἐπιβληθεῖ κανείς. Κάποτε μάλιστα εἶναι τελείως ἀδύνατο, καί μόνο σ' ἕνα θαῦμα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ μποροῦμε πιά νά ἐλπίζουμε.

Θά ἔχετε ἄραγε τόση παρρησία στόν Κύριο, ὥστε νά ἐλπίζετε σ' ἕνα τέτοιο θαῦμα; Ἄν ὄχι, φροντίστε ὅσο τό δυνατό νωρίτερα νά διώχνετε ἀπό τήν παιδική καρδιά τό δαίμονα τοῦ βασικοῦ πάθους.

Ἀλλά θά ρωτήσετε: Καί πῶς θά τό κατορθώσουμε αὐτό;

Προσπαθῆστε πρῶτα νά μάθετε, ποιά ἐλαττώματα ἔχετε ἐσεῖς οἱ ἴδιοι, καί καταπολεμῆστε τα μ' ὅλες σας τίς δυνάμεις. Ὅποιος γνωρίζει καλά τόν ἑαυτό του, δέν θά δυσκολευθεῖ πολύ νά γνωρίσει καί τόν ἄλλο. Αὐτό ἔχει ἰδιαίτερη ἐφαρμογή στούς γονεῖς. Ἄν ὁ πατέρας καί ἡ μητέρα γνωρίζουν καλά τήν καρδιά τους, τίς ἀδυναμίες τους, τά βασικά ἐλαττώματά τους, χωρίς πολύ κόπο θά μπορέσουν νά διακρίνουν τά ἐλαττώματα καί τίς ἀδυναμίες τῶν παιδιῶν τους. Ἐπειδή μάλιστα τά παιδιά συχνά κληρονομοῦν τίς κακές ροπές τῶν γονιῶν, πολλές φορές ἔχουν καί τά ἴδια βασικά ἐλαττώματά τους.

Δέν εἶναι ὅμως καθόλου εὔκολο νά πετύχουν οἱ γονεῖς μιά τέτοια αὐτογνωσία. Χρειάζεται μεγάλη παρατηρητικότητα, προσπάθεια καί τέχνη. Χρειάζεται πολλή ταπείνωση. Ἀλλά περισσότερο ἀπ' ὅλα χρειάζεται ἡ βοήθεια καί ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ!

Ἄν λοιπόν θέλετε ν' ἀποκτήσετε αὐτή τήν αὐτογνωσία, πρέπει μέ ἰδιαίτερη προσοχή νά παρακολουθεῖτε τόν ἑαυτό σας, τήν τάση καί τή φορά τῆς καρδιᾶς σας. Παρακαλεῖτε συχνά καί μ' ὅλη τή θέρμη τῆς ψυχῆς σας τό Θεό, νά σᾶς φωτίσει, ὥστε νά γνωρίσετε καλά τόν ἑαυτό σας. Ἐξετάζετε κάθε μέρα τή συνείδησή σας καί καλλιεργεῖτε μέσα σας τή γνήσια εὐσέβεια, γιατί μόνο ὁ ἀληθινά εὐσεβής ἄνθρωπος εἶναι σέ θέση νά γνωρίσει τόν ἑαυτό του,νά ἐντοπίσει καί νά πολεμήσει τά πάθη του*.

'Ἀλλά κι ἄν ἐσύ, ὁ πατέρας ἤ ἡ μητέρα, δέν γνωρίζεις καλά τόν ἑαυτό σου, ἐπειδή σοῦ λείπει ἡ πραγματική εὐσέβεια, καί γι' αὐτό δέν βλέπεις τό βασικό σου ἐλάττωμα, διακρίνεις ὅμως, ἴσως καί πολύ καλύτερα, τό βασικό ἐλάττωμα τῆς γυναίκας σου ἤ τοῦ ἄντρα σου! Αὐτό μπορεῖ νά σέ βοηθήσει πολύ στήν προσπάθειά σου γιά τήν ἀποκάλυψη τοῦ βασικοῦ ἐλαττώματος τῶν παιδιῶν σου.

Πρόσεχε λοιπόν, πατέρα, μήπως διαπιστώσεις στήν κόρη σου τίς ἀνεπιθύμητες γιά σένα ἀδυναμίες τῆς γυναίκας σου. Κι ἐσύ, μητέρα, πρόσεξε μήπως τό ἀγόρι σου ἔχει τίς ἴδιες κακές τάσεις πού διακρίνεις στόν ἄντρα σου, καί πού σέ ποτίζουν τόση πίκρα!

Ἀκοῦστε μέ προσοχή τί λένε οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι γιά τά παιδιά σας. Οἱ ξένοι βλέπουν συνήθως πολύ καλύτερα ἀπό σᾶς τά ἐλαττώματά τους, γιατί αὐτοί δέν εἶναι τυφλωμένοι ἀπό τήν παθολογική ἀγάπη τῶν γονιῶν.

Μήν παρεξηγεῖστε λοιπόν, ἄν κάποιος τρίτος σᾶς ὑποδείξει τό ἕνα ἤ τό ἄλλο ἐλάττωμα τῶν παιδιῶν σας. Ἄν μάλιστα ὁ ἱερέας ἤ ὁ δάσκαλος σᾶς δηλώσουν ὅτι ἡ διαγωγή τους δέν εἶναι καλή, μή θυμώνετε. Ἀντίθετα, νά τούς εὐγνωμονεῖτε, γιατί ἴσως ἡ ὑπόδειξη αὐτή σᾶς φανεῖ πολύ χρήσιμη.

Ν' ἀγαπᾶτε τά παιδιά σας μέ τή συνετή χριστιανική ἀγάπη. Ἡ ἀσύνετη, ἡ παθολογική ἀγάπη, τήν ὁποία δυστυχῶς οἱ περισσότεροι γονεῖς ἔχουν στά παιδιά τους, γίνεται αἰτία νά μή δίνουν σημασία στά βασικά ἐλαττώματά τους. Βλέπουν στά «βλαστάρια» τους μόνο προτερήματα, καί τίς πιό ἀσυγχώρητες ἀταξίες τους τίς θεωροῦν ἀρετές ἤ «ἐξυπνάδες».

Παρακολουθεῖτε τά παιδιά σας μέ προσοχή, ἰδιαίτερα ὅταν αὐτά δέν ὑποπτεύονται ὅτι κάποιος τά προσέχει, π.χ. στά παιχνίδια τους, τότε πού ἐκδηλώνεται αὐθόρμητα ὁ ἀληθινός χαρακτήρας τους καί φαίνεται καλύτερα κάθε καλή ἤ κακή ροπή τους.

Γνωρίζετε τώρα, γιατί ἡ σωστή ἀγωγή, ἀπαιτεῖ, πρῶτ' ἀπ' ὅλα, νά φροντίσετε γιά τό ξερίζωμα τοῦ βασικοῦ ἐλαττώματος τοῦ παιδιοῦ σας. Εἴπαμε πῶς θά τό πετύχετε. Νά εἶστε βέβαιοι, πώς ἄν δέν ξεριζώσετε τό ἐλάττωμα αὐτό, δέν θά κατορθώσετε ν' ἀπομακρύνετε οὔτε τίς ἄλλες ἀδυναμίες του.

Εἴπαμε ἀκόμα, πῶς θά τό ἀνακαλύψετε. Ἀκολουθῆστε ὅσα σᾶς εἶπα πρίν: Προσπαθῆστε νά γνωρίσετε τίς δικές σας ἀδύνατες πλευρές καί διορθῶστε τις. Ἀκοῦστε μέ προσοχή τί λένε οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι γιά τά παιδιά σας, καί μήν ταράζεστε ὅταν ἀκοῦτε κάτι ὄχι καλό. Ἀγαπᾶτε τά παιδιά σας μέ τή συνετή χριστιανική ἀγάπη καί παρατηρεῖτε τα μέ ἄγρυπνο βλέμμα. Ἔτσι, ὅταν διακρίνετε τό ἐλάττωμα-Γολιάθ, χτυπῆστε το μέ σύνεση, μέ τέχνη, ἀλλά καί μέ πίστη στή βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Καί μή σταματήσετε νά τό πολεμᾶτε, μέχρι νά τό ξεριζώσετε.

Ἄν ἔτσι καταστρέψετε τή ρίζα τῆς ἁμαρτίας, σιγά-σιγά θά ἐξαφανιστοῦν τά ζιζάνια ἀπό τόν κῆπο τῆς καρδιᾶς τῶν παιδιῶν σας, καί τό ἄγρυπνο βλέμμα τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁγίων ἀγγέλων θά τά φυλάει καί θά τά προστατεύει πάντα.

***

* Στήν προσπάθεια ἐντοπίσεως καί καταπολεμήσεως τῶν παθῶν (ἐλαττωμάτων) γονιῶν καί παιδιῶν, οὐσιαστική καί ἀναντικατάστατη εἶναι ἡ συμβολή ἑνός καλοῦ πνευματικοῦ). Ἡ ὀρθόδοξη παράδοση ὑπογραμμίζει — καί ἡ πράξη ἐπαληθεύει — αὐτή τήν ἀνάγκη τοῦ πνευματικοῦ ὁδηγοῦ. Ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης γράφει σχετικά: «Ἐκεῖνοι πού στηρίχθηκαν στίς δικές τους δυνάμεις καί νόμισαν ὅτι δέν ἔχουν ἀνάγκη ἀπό κανέναν ὁδηγό (στόν ἀγώνα κατά τῶν παθῶν), ὁπωσδήποτε ἀπατήθηκαν» (Κλῖμαξ Α', 14).

συνεχίζεται…

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ι.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά  Μονή.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

hristospanagia3.blogspot.com  

Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατῶντας