Ἡ Ὀρθοδοξία μας
π.Ἀντώνιος Ἀλεβιζόπουλος
Δρ. Θεολογίας, Δρ. φιλοσοφίας
ιε) Ὁ ἐκκλησιασμός τῶν πιστῶν (σελ.268-273)
Τό βασικότερο στοιχεῖο
στίς συνάξεις τῶν χριστιανῶν, τό ὁποῖο μεταβάλλει μιά ἁπλῆ συνάθροιση σέ Ἐκκλησία,
εἶναι ἡ τέλεση τοῦ μυστηρίου τῆς θείας εὐχαριστίας (Α΄ Κορ. ια΄ 23. Ἑβρ.
ιγ΄10).
Ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος
προτρέπει τούς χριστιανούς τῆς Ἐφέσου: «Σπουδάζετε οὗν πυκνότερον συνέρχσθαι εἰς
εὐχαριστίαν Θεοῦ καί εἰς δόξαν. Ὅταν γάρ πυκνῶς ἐπί τό αὐτό γίνεσθε, καθαιροῦται
αἱ δυνάμεις τοῦ σατανᾶ, καί λύεται ὁ ὄλεθρος αὐτοῦ ἐν τῇ ὁμονοίᾳ τῆς πίστεως». Ἡ
ἑνότητα τῶν πιστῶν μέσα στήν Ἐκκησία ἐξουδετερώνει κάθε ἐπιβουλή τοῦ Σατανᾶ.
Τό νά χαλαρώσει κανείς
τό σύνδεσμο μέ τήν Ἐκκλησία, τό νά βρίσκεται «ἐκτός τοῦ θυσιαστηρίου», ὅπως τό
διατυπώνει ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος, εἶναι ἐπικίνδυνο.
Γι’ αὐτό ὑπογραμμίζει ὁ ἴδιος ἅγιος: «Κανείς ἄς μή σᾶς πλανήσει. Ἐάν
κάποιος δέν βρίσκεται ἐντός τοῦ θυσιαστηρίου, στερεῖται τοῦ Σώματος τοῦ
Κυρίου.
Διότι ἐάν ἡ προσευχή ἑνός ἤ δύο ἐνώπιον
τοῦ Θεοῦ ἔχει τέτοια δύναμη, πόση περισσότερη δύναμη ἔχει ἡ προσευχή τοῦ ἐπισκόπου
καί ὁλόκληρης τῆς Ἐκκλησίας;
Ὅποιος δέν ἔρχεται στήν κοινή σύναξη, ἐκεῖνος
φέρεται ἐγωϊστικά καί ἔχει καταδικάσει τόν ἑαυτό του, ἐπειδή εἶναι γραμμένο ὅτι
ὁ Θεός ἀντιτάσσεται στούς ὑπερηφάνους (Παροιμ. γ΄34. Α΄ Πέτρ. ε΄ 5.)
Ἄς
προσέξουμε λοιπόν νά μήν ἀντιτασσόμαστε στόν ἐπίσκοπο γιά νά εἴμαστε ὑποταγμένοι
στόν Θεό».
Ὅποιος δέν μετέχει στή
ζωή τῆς Ἐκκησίας, ὅποιος ἀποκόπτεται ἀπό τόν ἐπίσκοπο πού ἐκφράζει τήν ἑνότητα
τῆς Ἐκκλησίας στή λειτουργική ζωή, αὐτός
τρέφεται μέ «ξένη τροφή», ἀκόμη κι ἄν τοῦ προσφέρεται ἡ τροφή αὐτή στό ὄνομα τοῦ
Χριστοῦ καί στό πνεῦμα δῆθεν τῆς ἁγίας Γραφῆς.
Ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος γράφει σχετικά
πρός τούς χριστιανούς τῶν Τράλλεων τῆς Λυδίας:
«Σᾶς παρακαλῶ λοιπόν ὄχι
ἐγώ, ἀλλά ἡ ἀγάπη τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ νά χρησιμοποιεῖτε μόνο τή χριστιανική τροφή
καί νά ἀποφεύγετε τήν ξένη πού εἶναι αἵρεση.
Εἶναι ἄνθρωποι πού ἀναμιγνύουν τόν Ἰησοῦ Χριστό μέ τίς προσωπικές τους
πλάνες καί ζητοῦν νά μᾶς τίς παρουσιάσουν ἀξιόπιστα σάν ἐκείνους πού δίνουν
θανάσιμο δηλητήριο ἀνακαταμένο μέ κρασί καί μέλι· ὅποιος δέν τό γνωρίζει τό
παίρνει μέ εὐχασίστηση καί πίνει μέ αὐτό τό θάνατο.
Προφυλαχθῆτε λοιπόν ἀπό αὐτούς τούς ἀνθρώπους. Θά τό κατορθώσετε μόνο ἄν δέν φουσκώνετε ἀπό ἐγωϊσμό,
ὅταν μένετε ἀχώριστοι μέ τόν Θεό, τόν Ἰησοῦ Χριστό καί μέ τόν ἐπίσκοπο καί μέ
τίς ἐντολές τῶν ἀποστόλων. Αὐτός πού εἶναι
ἐντός τοῦ θυσιαστηρίου, αὐτός εἶναι καθαρός.
Ἐκεῖνος ὅμως πού βρίσκεται ἔξω ἀπό τό θυσιαστήριο, δηλαδή ὅποιος δρᾶ ἀνεξάρτητα
ἀπό τόν ἐπίσκοπο, ἀπό τό πρεσβύτερο καί τούς διακόνους, αὐτός δέν εἶναι καθαρός
στή συνείδηση».
Κλείνοντας ὑπογραμμίζουμε
πώς ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ὀργάνωση παροχῆς ὑπηρεσιῶν ἤ κάποιο σωματεῖο, ἀλλά ὁ
νέος λαός τοῦ Θεοῦ πού συγκροτεῖ ἕνα Σῶμα κάτω ἀπό μία Κεφαλή, τόν Χριστό.
Μέ αὐτή τήν ἔννοια ἡ Ἐκκλησία
εἶναι ἀόρατη, ἀλλά καί ὁρατή πραγματικότητα καί μένει ἀδιάσπαστα ἑνωμένη μέ τόν
Χριστό, τήν Κεφαλή της.
Αὐτή ἡ κοινωνία ἀνάμεσα
στό Σῶμα καί στήν Κεφαλή εἶναι τό «κατ’ εἰκόνα» τῆς κοινωνίας, ἀνάμεσα στά
πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος καί, κατά ἕνα τρόπο, κατά χάρη προέκταση αὐτῆς τῆς
Τριαδικῆς Θείας κοινωνίας. Εἶναι τό
προαιώνια «ἀποκεκρυμμένο μυστήριο», πού ἀποκαλύφθηκε στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ
Χριστοῦ.
Ἔτσι ἡ ἔνταξη στό σῶμα
τῆς Ἐκκλησίας ἀποτελεῖ γιά τόν ἄνθρωπο ἐπιστροφή του στό κατά φύσιν ζεῖν», στή
ζωή τῆς ἑνότητας, τῆς ἁρμονίας, τῆς ἀγάπης, ἐπιστροφή στή «μία ἀνθρώπινη φύση
μέ μύρια πρόσωπα», στήν κατάσταση δηλαδή ἀπό τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος ἐξέπεσε.
Αὐτή ἡ «ἐπισυναγωγή» τῶν
διασκορπισμένων παιδιῶν τοῦ Θεοῦ τοῦ
Θεοῦ καί ἡ συγκρότηση τοῦ ἑνός Σώματος κάτω ἀπό μία Κεφαλή συντελέσθηκε «ἐν Χριστῷ».
Τά παιδιά τοῦ Θεοῦ δέν καθαρίσθηκαν μέ τό αἷμα
τῆς θυσίας ζώων, ἀλλά μέ τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ, μέ τό ὁποῖο σφραγίσθηκε ἡ νέα
διαθήκη ἀνάμεσα στόν Θεό καί στόν ἄνθρωπο. Ὁ καθένας μέ τό «λουτρό τοῦ ὕδατος»,
διά τοῦ βαπτιστοῦ λόγου («εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος») καθαρίζεται. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιο πού ἀπό τήν πεντηκοστή μένει στήν Ἐκκλησία
«ἀναγεννᾶ» τούς πιστούς καί τούς ἐνσωματώνει
στό Ἕνα Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Χριστός εἶναι ὁ
«πρωτότοκος»· μέσα στόν ἑαυτό Του συμφιλίωσε τά πάντα μέ τόν Θεό καί ὁ καθένας
πού θά ἐνταχθεῖ στό Σῶμα Του ἐμβολιάζεται καί μετατρέπεται ἀπό ἀγριελιά σέ ἥρεμη
ἐλιά καί καλεῖται νά μείνει ριζωμένος
καί οἰκοδομημένος «ἐν Αὐτῷ». Αὑτό τό
γεγονός ἀποτελεῖ πλέον «ζωή ἐκ νεκρῶν» ζωοποίηση τοῦ κάθε μέρλους ἀπό τό Σῶμα
τοῦ Χριστοῦ πού εἶναι ἡ ζωή.
Μέ τόν τρόπο αὐτό ἡ Ἐκκλησία
δέν σώζει, ἀλλά εἶναι
ἡ σωτηρία, γιατί μέσα σ’ αὐτήν ἡ σχέση τοῦ Χριστοῦ μέ τόν Θεό Πατέρα μεταφέρεται στό καθένα ἀπό τά μέλη τοῦ Σώματος («ἐγώ ἐν αὐτοῖς καί σύ ἐμοί»! ). Ὁ πιστός γίνεται «κατοκητήριον τοῦ Θεοῦ ἐν Πνεύματι».
ἡ σωτηρία, γιατί μέσα σ’ αὐτήν ἡ σχέση τοῦ Χριστοῦ μέ τόν Θεό Πατέρα μεταφέρεται στό καθένα ἀπό τά μέλη τοῦ Σώματος («ἐγώ ἐν αὐτοῖς καί σύ ἐμοί»! ). Ὁ πιστός γίνεται «κατοκητήριον τοῦ Θεοῦ ἐν Πνεύματι».
Ἐκκλησία λοιπόν εἶναι
διπλῆ ἑνότητα καί κοινωνία· ἑνότητα μέ τόν Χριστό, πού εἶναι ἡ κεφαλή μέ τούς ἀδελφούς
πού ἀποτελοῦν τά ἄλλα μέλη τοῦ ἑνός Σώματος.
Ἡ σύναξη τῆς Ἐκκλησίας ἐκφράζει αὐτή
τή διπλῆ ἑνότητα.
Γι’ αὐτό καί ὁ Χριστός εἶναι πάντοτε παρών ἐκεῖ πού γίνεταιἡ
σύναξη στό ὄνομά Του, ἀκόμη καί ἀπό δύο τρεῖς πιστούς. Ἐννοεῖται πώς αὐτή ἡ
σύναξη πρέπει νά γίνεται ὄχι μόνο στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Πρέπει ἀκόμη νά ἀποτελεῖ
συνέχεια τοῦ ἔργου τοῦ Χριστοῦ. Κάτω ἀπό
αὐτές τίς προϋποθέσεις ἡ χριστιανική σύναξη ἐκφράζει τήν πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας
καί μάλιστα στήν καθολική της διάσταση, ἀφοῦ ἐκεῖ βρίσκεται ὁ Χριστός.
Ἡ «ἐπισυναγωγή» τῶν
διασκορπισμένων παιδιῶν τοῦ Θεοῦ, «εἰς ἕν» ἄρχισε βέβαια μέ τήν κλήση τῶν ἀποστόλων,
ἀλλά ὁ ἐπίσημος «ἐγκαινιασμός» τῆς Ἐκκλησίας πραγματώθηκε τήν ἡμέρα τῆς
πεντηκοστῆς. Ἐδῶν δέν πρόκειται ἁπλῶς γιά «ἀόρατη ἐκκλησία», γιά κοινωνία τῶν ἁγίων·
ἡ Ἐκκλησία τῆς πεντηκοστής ἐκφράζεται καί σάν ὁρατή πραγματικότητα, ἰδαίτερα
στό λειτουργικό χῶρο, κατά τήν τέλεση τῆς θείας εὐχαριστίας.
Ἐκτός ἀπό τήν τέλεση τῆς
θείας εὐχαριστίας ἀπό τήν εὐχαριστιακή σύναξη τῆς Ἐκκλησίας πού εἶναι ὁρατή
πραγματικότητα, ἡ Ἐκκλησία διαθέτει ὁρατές ἱεραρχικές δομές πού ἔχουν τήν
θεμελίωσή τους στή βούληση τοῦ Χριστοῦ καί τῶν ἀποστόλων, κάτω ἀπό τήν
καθοδήγηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού εἶναι παρόν ἐνσωματώνει τούς πιστούς στό Σῶμα
τοῦ Χριστοῦ καί ὁδηγεῖ στήν ἀλήθεια.
Στήν ἀποστολική ἐποχή τό «στόμα» τῆς Ἐκκλησίας ἦταν ἡ ἀποστολική
σύνοδος. Στήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχουν μόνο ἅγια μέλη, ἀλλά καί ἁμαρτωλοί, πού
καλοῦνται διαρκῶς σέ μετάνοια καί συνειδητή «μετοχή» στή ζωή τοῦ σώματος. Αὐτό εἶναι
πρόσθετη ἀπόδειξη γιά τόν ὁρατό χαρακτήρα τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ πρόσκληση γιά σωτηρία
δέν ἀπευθύνεται μόνο στούς ἀνθρώπους μιᾶς ἐποχῆς, ἀλλά σέ ὅλες τίς γενιές τῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία συνεχίζει ἀδιάκοπα
τήν ἱερή της ὕπαρξη καί ἀποστολή. Ἡ διδαχή της, ἡ ὀργάνωση, ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας
εἶναι ἡ ἱερά παρακαταθήκη πού παραδίδεται διά μέσου τῶν αἰώνων σάν ἀπστολική
διδαχή.
Ἡ γνησιότητά της κατοχυρώνεται
μέ τήν ἀποστολική διαδοχή, μέ τό λειτούργημα δηλαδή τῶν ἀποστόλων, τό ὁποῖο
συνεχίζεται διά μέσου τῶν αἰώνων σύμφωνα μέ τήν βούληση τοῦ Θεοῦ.
Ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ κατ’ αὐτόν τόν τρόπο
μεγάλο μυστήριο πού ἀποκαλύφθηκε «ἐν Χριστῷ», ὄχι στήν πληρότητά του, ἀλλά
«κατά μέρος». Ἡ ἀποκάλυψη τῆς πλήρους
λαμπρότητος τῆς Ἐκκλησίας θά γίνει μέ τήν Δευτέρα παρουσία τοῦ Κυρίου.
Στό ἐρώτημα λοιπόν,
ποιά εἶναι ἡ ἀληθινή Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ἀπαντοῦμε πώς ἡ ἀληθινή Ἐκκλησία
βρίσκεται ἐκεῖ πού συνεχίζεται ἡ ἀποστολική διαδοχή καί κηρύττεται ἡ ἀποστολική
διδαχή, ἐκεῖ πού ὑπάρχουν οἱ ἀποστολικές ἱεραρχικές δομές καί πραγματοποιεῖται ἡ
«μετοχή» τοῦ ἀνθρώπου στή ζωή τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει
ὅλα αὐτά τά γνωρίσματα τῆς ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας καί γι’ αὐτό οἱ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας
μας ἐπισημαίνουν στό κήρυγμά τους τόν κίνδυνο τῶν αἱρέσεων. Τό νά ἐνταχθεῖ κανείς σέ μιά αἵρεση σημαίνει ἀπομάκρυνσή
του ἀπό τήν Ἐκκλησία, πού εἶναι ἡ σωτηρία.
Οἱ προπαγανδιστές τῶν αἱρέσεων ἀποκαλοῦντια στήν ἁγία Γραφή «λύκοι», ἐπειδή
δέν προσφέρουν τήν ἁγνή ἀποστολική «τροφή»· ἀνακατεύουν στήν διδαχή τοῦ Χριστοῦ
καί δικές τους, προσωπικές πλάνες καί ὁδηγοῦν τούς ἀνθρώπους «ἐκτός τοῦ
θυσιαστηρίου», σέ ἕνα χῶρο δηλαδή πού δέν ὑπάρχει ἡ ἐν Χριστῷ σωτηρία (Ἑβρ.
ιγ΄10).
«Ἡ Ὀρθοδοξία μας».
Ἔτος 1994
σελίδες 268 -273
Τῆς Ὑπηρεσίας Ἐνημερώσεως Διαλόγου καί Πολιτισμοῦ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν
σέ συνεργασία μέ τήν Πανελλήνια Ἕνωση Γονέων διά τήν Προστασία
τοῦ Ἑλληνορθόδοξου Πολιτισμοῦ, τῆς Οἰκογενείας καί τοῦ Ἀτόμου.
http://anavaseis.blogspot.com
Διαβάστε περισσότερα αποσπάσματα από το βιβλίο πατώντας Η Ορθοδοξία μας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να σχολιάσετε (με ευπρέπεια) πρέπει να συνδεθείτε με τον λογαριασμό google ή wordpress που διαθέτετε. Αν δεν διαθέτετε πρέπει να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό στο @gmail ή στο @wordpress. Μπορείτε βεβαίως πάντα να στέλνετε e-mail στο anavaseis@gmail.com
Ευχαριστούμε.