Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Λόγοι Δ΄. 1) Ἀναγκαῖος ὁ περιορισμὸς τῶν παιδιῶν ὥς τὴν ἐνηλικίωσή τους 2) Οἱ δυσκολίες τῶν παιδιῶν στὶς σπουδές τους

Λόγοι Δ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
 "ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"    
 ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  

Μέρος τρίτο.  Κεφάλαιο 1ο

Τὰ παιδιά, οἱ χαρὲς καὶ οἱ δυσκολίες τους.

Ἀναγκαῖος ὁ περιορισμὸς τῶν παιδιῶν ὥς τὴν ἐνηλικίωσή τους

Τὰ παιδιὰ πρέπει πάντα νὰ αἰσθάνονται ὡς ἀνάγκη μεγάλη τὶς συμβουλές, εἰδικὰ στὴν κρίσιμη ἡλικία τῆς ἐφηβείας, γιὰ νὰ μὴ γλιστρήσουν στὸν γλυκὸ κατήφορο τῆς κοσμικῆς κατηφόρας, ποὺ γεμίζει τὴν ψυχὴ ἀπὸ ἄγχος καὶ τὴν ἀπομακρύνει αἰώνια ἀπὸ τὸν Θεό. 
Πρέπει νὰ μποῦν στὸ νόημα τῆς ὑπακοῆς.  Νὰ καταλάβουν ὅτι στὴν ὑπακοὴ πρὸς τοὺς γονεῖς κρύβεται τὸ δικό τους συμφέρον, ὥστε νὰ ὑπακούουν μὲ χαρὰ καὶ νὰ κινοῦνται ἐλεύθερα στὸν πνευματικὸ χῶρο.
Βλέπετε, πῶς περιορίζουμε τὴν ἐλευθερία τοῦ μικροῦ παιδιοῦ; Τὸ ἔμβρυο εἶναι περιορισμένο ἐννιὰ μῆνες στὴν κοιλιὰ τὴς μάνας του.  Τὸ νεογέννητο τὸ βάζουν σὲ κούνια. Ἔπειτα ἀπὸ πέντε-ἕξι μῆνες τοῦ βάζουν καὶ κάγκελα.
Ἀργότερα δὲν τὸ ἀφήνουν μόνο του ἔξω, γιὰ νὰ μὴ χτυπήση, νὰ μὴν γκρεμισθῆ ἀπὸ καμμιὰ σκάλα. Ἄν τὸ ἀφήσουν ἐλεύθερο, θὰ πέση καὶ θὰ σκοτωθῆ.
Ὅλα αὐτὰ εἶναι ἀπαραίτητα, γιὰ νὰ μεγαλώση τὸ παιδὶ μὲ ἀσφάλεια.  Φαίνεται ὅτι τοῦ στεροῦν τὴν ἐλευθερία, ἀλλὰ δίχως αὐτὰ τὰ μέτρα θὰ κινδύνευε νὰ σκοτωθῆ ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμή.  Τὰ παιδιὰ ὅμως δὲν καταλαβαίνουν, οὔτε ὅταν εἶναι μικρά, ὅτι χρειάζονται περιορισμό, ἀλλὰ οὔτε ὅταν μεγαλώσουν, ὅτι χρειάζονται ἄλλου εἴδους περιορισμό, γι’ αὐτὸ ζητοῦν ἐλευθερία.  Τί ἐλευθερία εἶναι αὐτὴ; Ἐλευθερία, γιὰ νὰ κουτσουρευτοῦν; Μὲ τὴν ἐλευθερία αὐτὴ φθάνουν στὴν καταστροφή. 

Πρέπει νὰ καταλάβουν ὅτι, μέχρι νὰ τελειώσουν τὶς σπουδές τους, νὰ πάρουν τὸ πτυχίο τους, νὰ ὡριμάσουν, γιὰ νὰ γίνουν σωστοὶ ἄνθρωποι, χρειάζεται κάποιος περιορισμός.  Γιατί, ἅμα κουτσουρευθοῦν μιὰ φορά, θὰ καταστραφοῦν. 
Πρέπει νὰ αἰσθανθοῦν περιορισμὸ ὡς ἀνάγκη, ὡς εὐλογία Θεοῦ.  Νὰ εὐγνωμονοῦν τοὺς γονεῖς τους ποὺ τοὺς περιορίζουν. Νὰ ξέρουν πώς, ὅ,τι κάνουν οἱ γονεῖς, τὸ κάνουν ἀπὸ ἀγάπη. Κανένας πατέρας, καμμιὰ μητέρα, δὲν περιόρισαν τὸ παιδί τους ἀπὸ κακότητα, ἔστω καὶ ἄν τοῦ φέρθηκαν βάρβαρα. 
Καὶ ἄν οἱ γονεῖς σφίξουν λίγο παραπάνω τὰ παιδιά, καὶ σ’  αὐτὸ μέσα κρύβεται ἡ πολλή τους ἀγάπη. Ἀπὸ καλὴ διάθεση τὸ κάνον, γιὰ νὰ εἶναι πιὸ συμμαζεμένα καὶ νὰ μὴν ἐκτίθενται σὲ κινδύνους. 
Μπορεῖ καὶ ἕνας κηπουρὸς νὰ σφίξη τὸ δενδράκι ποὺ φυτεύει μὲ σύρμα γιὰ περισσότερη σιγουριὰ καὶ νὰ τὸ πληγώση λίγο, ἀλλὰ ὁ καλὸς Θεὸς, ὅταν πληγώνεται ὁ φλοιός τοῦ δένδρου, κλείνει σὲ λίγο τὴν  πληγή.  Καὶ ἄν τὴν πληγὴ τοῦ δένδρου κλείνει ὁ Θεὸς, πόσο μᾶλλον θὰ φροντίση γιὰ τὸ πλάσμα Του!  Ἄν δηλαδὴ οἱ γονεῖς ἔσφιξαν τὸ παιδὶ λιγάκι παραπάνω καὶ λίγο πληγώθηκε, δὲν θὰ τὸ θεραπεύση ὁ Θεὸς;
Καὶ τὰ παιδιὰ πρέπει νὰ συζητοῦν μὲ τοὺς γονεῖς τους, νὰ τοὺς λένε τοὺς λογισμούς τους. Ὅπως ὁ μοναχὸς στὸ μοναστήρι ἔχει τὸν Γέροντά του, στὸν ὁποῖο λέει τοὺς λογισμούς του καὶ βοηθιέται, ἔτσι καὶ τὸ παιδὶ πρέπει νὰ ἔχη μιὰ ἀναφορὰ στοὺς γονεῖς.  Κανονικὰ τὸ παιδὶ πρέπει νὰ ἐξομολογῆτια πρῶτα στὴν μητέρα καὶ μετὰ στὸν Πνευματικό. 
Γιατί, ὅπως ὅταν χτυπήση τὸ παιδὶ τὸ πόδι του, οἱ γονεῖς πηγαίνουν μαζί του στὸν γιατρὸ καὶ ρωτοῦν τί πρέπει νὰ κάνουν, γιὰ νὰ θεραπαυθῆ τὸ πόδι, ἔτσι πρέπει νὰ ξέρουν καὶ τὶ προβλήματα ἔχει τὸ παιδί, γιὰ νὰ τὸ βοηθήσουν. Ἄν τὸ παιδὶ λέη τὰ προβλήματά του μόνο στὸν Πνευματικό, πῶς μποροῦν οἱ γονεῖς νὰ τὸ βοηθήσουν, ἀφοῦ δὲν ξέρουν τί τὸ ἀπασχολεῖ;

Οἱ δυσκολίες τῶν παιδιῶν στὶς σπουδές τους

Παιδιὰ ποὺ ἔχουν κρίση καὶ ἐξυπνάδα, ἔχουν μερικὲς φορὲς προβλήματα καὶ βασανίζονται.  Θέλουν νὰ τὰ τακτοποιήσουν ὅλα μὲ τὸ μυαλό τους καὶ ζητοῦν νὰ κάνουν πράγματα πάνω ἀπὸ τίς δυνάμεις τους.
Ἔχουν δυνατὸ μυαλό, ἀλλὰ δὲν ξέρουν νὰ βάζουν φρένο.  Κάνουν πειράματα μὲ τὸν ἑαυτό τους, λὲς καὶ θέλουν νὰ δοῦν πόσο ἀντέχουν, καὶ ταλαιπωροῦνται. Ἄν ταπεινωθοῦν, ἡ κρίση τους τὰ βοηθάει νὰ προκόψουν.
Παιδιὰ ποὺ δὲν ἔχουν τέτοια κρίση καὶ ἐξυπνάδα, δὲν ἔχουν καὶ προβλήματα, ἀλλὰ οὔτε προβληματίζονται μὲ τὴ καλὴ ἔννοια.
Πόσοι φοιτητὲς, ἐνῶ ἔχουν διαβάσει καὶ ξέρουν τὰ μαθήματα, φοβοῦνται ὅτι δὲν θά γράψουν καλὰ καὶ δὲν πᾶνε νὰ δώσουν ἐξετάσεις!  Ἐνῶ τὰ καταφέρνουν, δημιουργοῦν μόνοι τους ἀπὸ δειλία μία κατάσταση πανικοῦ. Ἄν ὅμως ποῦν ταπεινά: «εὐχηθῆτε νὰ πάω καλά, γιατὶ μόνος μου δὲν θὰ τὰ καταφέρω, ἀλλὰ μὲ τὴν εὐχή σας θὰ προσπαθήσω», τότε μὲ τὴν ταπείνωση θὰ δεχθοῦν καὶ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν θεῖο φωτισμό.
 Ὕστερα, πρὶν ἀρχίσουν νὰ γράφουν στὶς ἐξετάσεις, ἄς προσευχηθοῦν στὸν προστάτη τους Ἅγιο, καὶ ἐκεῖνος θὰ τοὺς βοηθήση ἀνάλογα μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν εὐλάβεια ποὺ ἔχουν.
-Γέροντα, μοῦ ἔγραψε μιὰ κοπέλα ποὺ σπουδάζει στὸ ἐξωτερικό: «Ἔχω τὸν λογισμὸ πὼς δὲν θὰ μπορέσω νὰ προχωρήσω περισσότερο πνευματικά».
-Καλὰ, ἡ εὐλογημένη ψυχὴ ἀπὸ τὴν Εὐρώπη βγάζει αὐτὸ τὸ συμπέρασμα; Ἐκεῖ δὲν πῆγε γιὰ νὰ προχωρήση πνευματικὰ οὔτε γιὰ νὰ κοινοβιάση, ἀλλὰ γιὰ νὰ πάρη αὐτὰ πού τῆς χρειάζονται γιὰ τὴν ἐπιστήμη της. Ἄς προσπαθῆ νὰ διατηρῆ αὐτὴν τὴν πνευματικὴ κατάσταση ποὺ ἔχει καὶ νὰ μὴν ζητᾶ ἐκεῖ πνευματικὴ πρόοδο. Ἄλλωστε καὶ οἱ Εὐρωπαῖοι στὶς ἐπιστῆμες εἶναι προοδευμένοι καὶ ὄχι στὰ πνευματικά.
Νὰ μὴν πιέζεη τὸν ἑαυτό της περισσότερο ἀπὸ ὅσο ἀντέχει καὶ νὰ μὴν τὰ παίρνη κατάκαρδα. Δὲν ἀξίζει ὁ κόπος νὰ δίνη κανεὶς τὴν καρδιὰ του καὶ νὰ ὑποφέρη γι’ αὐτὰ. Ἄς τὸ θεωρήση σὰν μιὰ στρατιωτικὴ θητεία. Στὸν στρατὸ ὑπομένει κανεὶς πολὺ κόπο, κουράζεται, καὶ τοῦ φέρονται μερικὲς φορὲς πολύ σκληρά, ἐνῶ ἐκεῖ τοὐλάχιστον οἱ ἄνθρωποι φέρονται καὶ μὲ μιὰ εὐγένεια, ἔστω καὶ ἐξωτερική, ὑποκριτική, μὲ τὴν νοοτροπία τὴν εὐρωπαϊκή.
 Ἑπόμενο ἦταν νὰ συναντήση αὐτὲς τὶς δυσκολίες, γιατὶ βλέπουμε καὶ στὴν Ἑλλάδα παρόμοια.  Μόνο ποὺ στὴν Ἑλλάδα, σὰν Ὀρθόδοξο ἔθνος ποὺ εἶναι, ὑπάρχει καὶ βοήθεια πνευματικὴ γιὰ ὅσους ἔχουν ἐνδιαφέροντα πνευματικά.  Μὲ λίγη ὑπομονή καὶ λίγη προσοχή θὰ περάσουν οἱ δυσκολίες.
 Μιὰ ποὺ βρέθηκε ἐκεῖ, ἄς ἀξιοποιήση τὶς ἐλεύθερες ὧρες της στὴν μελέτη καὶ στὴν προσευχή, γιὰ νὰ τρέφεται καὶ πνευματικά.  Ἡ προσπάθεια τὴν ὁποία θὰ καταβάλη γιὰ τὴν πρόοδο στὰ μαθήματα θὰ τὴν βοηθήση νὰ ἀπορροφηθῆ ἀπὸ αὐτὴν καὶ νὰ ἀποξενωθῆ ἀπὸ κάθε λογισμὸ κακὸ ἤ πειρασμὸ νεανικό.

Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 128-132 τοῦ βιβλίου:

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
                       ΛΟΓΟΙ Δ΄  
        ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ
          ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»