Ἡ Ὀρθοδοξία μας
π.Ἀντώνιος Ἀλεβιζόπουλος
Δρ. Θεολογίας, Δρ. φιλοσοφίας
Κεφ.5ον Ἡ πτώση
Ὁλόκληρη ἡ δημιουργία, ὅταν ἐξῆλθε ἀπό τά χέρια τοῦ Δημιουργοῦ, εἶχε ἑνότητα καί ἁρμονία. Ὁ ἄνθρωπος εἶχε ἀληθινή κοινωνία μέ τό Δημιουργό του καί ἀπολάμβανε τήν ἄκτιστη δόξα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ζώντας σέ ἁρμονία μέ τή λοιπή δημιουργία. Ἡ ζωοποιός δύναμη γιά ὁλόκληρο τόν κόσμο ἦταν ἡ Θεία ἀγάπη καί ἡ κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό.
Ὅμως αὐτή ἡ ἁρμονία διασπάσθηκε μέ πρωτοβουλία τοῦ ἀνθρώπου καί ὁλόκληρη ἡ δημιουργία πῆρε τό δρόμο τῆς ἀποσύνθεσης καί τῆς φθορᾶς. Τή νέα πραγματικότητα τοῦ κόσμου προσπαθοῦν σήμερα νά ἑρμηνεύσουν πολλές ὁμάδες, μέ ἀποτέλεσμα νά ἐπιφέρουν σύγχυση καί ἀβεβαιότητα σέ πολλούς, ἰδιαίτερα νέους ἀνθρώπους. Ποιά εἶναι ἡ θέση τῆς Ἐκκλησίας σ’ αὐτό τό θέμα;
α) Ἡ πτώση τῶν δαιμόνων (σελ.111-112)
Πρίν ἀπό τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου συντελέσθηκε μιά ἄλλη πτώση στό χῶρο τῶν πνευματικῶν ὄντων. Ἡ ἁγία Γραφή σημειώνει:
«Πῶς ἐξέπεσε ἀπ’ τόν οὐρανό ὁ Ἑωσφόρος,
ὁ πρωΐ ἀνατέλλων;...
Σύ δέ διανοήθηκες;
Θά ἀνέβω στόν οὐρανό,
ἐπάνω στ’ ἀστέρια τοῦ οὐρανοῦ θά στήσω τό θρόνο μου...
Θά ἀνέβω πάνω ἀπ’ τά σύννεφα,
θά γίνω ὅμοιος μέ τόν Ὕψιστο.
Τώρα ἰδού, θά κατεβεῖς στόν Ἅδη
καί στά θεμέλια τῆς γῆς»
(Ἡσ. ιδ΄12-15. Πρβλ. Ἰεζ. κη΄ 14-16).
Ἡ πτώση τοῦ Ἑωσφόρου δέν ἦταν ἀποτέλεσμα ἀνάγκης, ἀλλά προαίρεσης καί ἐπιλογῆς. Ὁ Ἐωσφόρος δέν εἶναι ἀπρόσωπη δύναμη, τό «ἀρνητικό στοιχεῖο», πού ἔχει τήν ἴδια ἀξία μέ τό «θετικό», τόν «υἱό τοῦ Θεοῦ», ὅπως βλάσφημα διακηρύττουν ἀποκρυφιστικές ὁμάδες, ἀλλά πρόσωπο πού διέσπασε τήν κοινωνία ἀγάπης μέ τόν Θεό. Ἐπεδίωξε ἕνα δικό του σκοπό καί θέλησε νά τόν ἐπιτύχει ἔξω καί μακριά ἀπό τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, ἀκολουθώντας τό δικό του προσωπικό θέλημα.
Ὁ Ἑωσφόρος διανοήθηκε «νά γίνει ὅμοιος μέ τόν Ὕψιστο», μέ τίς δικές του δυνάμεις, αὐτόνομα. Τό ἀποτέλεσμα ἦταν τό ἀντίθετο ἀπό τό ἀναμενόμενο· ἀντί ν’ ἀνέβει «στόν οὐρανό, πάνω στ’ ἀστέρια, πάνω ἀπ’ τά σύννεφα», ἔπεσε κάτω στόν Ἄδη!
β) Ἡ πτώση τοῦ ἀνθρώπου (σελ.112-114)
Ὁ Ἑωσφόρος μεταβλήθηκε μετά τήν πτώση του σέ Διάβολο, πού ἀπό φθόνο θέλησε νά συμπαρασύρει καί τόν ἄνθρωπο στήν ἀποστασία. Ἡ ἁγία Γραφή περιγράφει τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου μέ τά ἀκόλουθα λόγια:
«Ὁ Ὄφις ἐρώτησε τήν Εὔα καί τῆς εἶπε:
-Γιατί ὁ Θεός ἀπαγόρευσε νά φᾶτε ἀπό τούς καρπούς ὅλων τῶν δέντρων, πού ὑπάρχουν στόν Παράδεισο;
Ἡ Εὔα ἀπάντησε τότε στόν Ὄφι:
-Ἀπό τούς καρπούς κάθε δέντρου τοῦ Παραδείσου μποροῦμε νά φᾶμε. Ὅμως ἀπό τόν καρπό τοῦ δέντρου, πού εἶναι στό μέσο τοῦ Παραδείσου, ὁ Θεός ἔδωσε ἐντολη λέγων· δέν θά φᾶτε ἀπό τόν καρπό αὐτό, οὔτε θά τόν ἀγγίσετε, γιά νά μήν πεθάνετε.
Τότε εἶπε ὁ Ὄφις στή γυναίκα:
-Δέν θά πεθάνετε, κάθε ἄλλο! Σᾶς ἀπαγόρευσε ὁ Θεός νά φᾶτε ἀπό τό δέντρο αὐτό, γιατί γνώριζε πώς τήν ἡμέρα πού θά φᾶτε, θά ἀνοιχθοῦν τά μάτια σας καί θά εἶσθε καί σεῖς ὡς θεοί, γνωρίζοντες καλό καί πονηρό» (Γέν. βγ΄ 1-5. Πρβλ.Ἀποκ. ιβ΄ 9, κ΄2 ).
Ὁ ὄφις ἔβαλε πονηρό λογισμό στήν Εὔα, ὅτι μποροῦσε νά φθάσει στό «καθ’ ὁμοίωση» καί στή «γνώση», ὄχι ἀκολουθώντας τό δρόμο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἀπορρίπτοντας τό Θεῖο θέλημα καί ὑψώνοντας τό προσωπικό θέλημα πάνω ἀπό τή βούληση τοῦ Θεοῦ.
Ἡ Εὔα δέν ἔδιωξε τόν πονηρό λογισμό, ἀντίθετα: Κύτταξε τόν ἀπαγορευμένο καρπό καί φάνηκε στά μάτια της πολύ ὡραῖος καί νόστιμος· «καί εἶδεν ἡ γυνή, ὅτι καλόν τό ξύλος εἰς βρῶσιν καί ὅτι ἀρεστόν τοῖς ὀφθαλμοῖς, καί λαβοῦσα ἀπό τοῦ καρποῦ αὐτοῦ ἔφαγε· καί ἔδωκε καί τῷ ἀνδρί αὐτῆς μετ’ αὐτῆς, καί ἔφαγον». Τότε ἄνοιξαν τά μάτια καί τῶν δύο καί ἀντιλήφθηκαν πώς εἶναι γυμνοί (Γέν. γ΄ 6-7). Μέ τή συνεργασία τῶν αἰσθήσεων δημιουργήθηκε ἡ ἐπιθυμία, πού μεταβλήθηκε σέ πράξη.
Αὑτή ἡ πράξη τοῦ ἀνθρώπου δέν ἦταν πράξη κοινωνίας μέ τόν Θεό καί ἑπομένως δέν ἦταν σύμφωνη μέ τή φύση τοῦ ἀνθρώπου, πού δημιουργήθηκε «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ». Ἦταν πράξη ἐγωϊστική, τροφή πού ἡ βρώση της ἦταν καταδικασμένη νά εἶναι κοινωνία μόνο μέ τόν ἑαυτό τοῦ ἀνθρώπου, ὄχι μέ τόν Θεό. Αὐτή ἡ ἀλαζονία ὑπογραμμίζεται ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τό Χρυσόστομο.
«Αὑτός πού, ὅταν ἀκόμη δέν εἶχε σίγουρη τήν ἀθανασία καί ἐγνώριζε πώς ἡ ἐλπίδα αὐτή εἶναι ἀκόμη ἀβέβαιη, ἦλθε σέ τέτοιο βαθμό ἀλαζονείας καί μωρίας, ὥστε νά φθάσει στό σημεῖο νά ἐλπίσει νά γίνει καί Θεός, καί ὅλα αὐτά τή στιγμή πού ἀπό πουθενά δέν εἶχε καμμιά διαβεβαίωση γιά τήν ἀξιοποστία αὐτοῦ, πού τοῦ ὑποσχότανε ὅλα αὐτά· ἐάν ἦταν σίγουρος γιά τήν ἀθανασία, τότε σέ ποιό βαθμό παρανομίας δέν θά ἦταν δυνατό νά φθάσει;
Ποιά ἁμαρτία ὑπάρχει, πού δέν θά τήν διέπραττε;».
Ὁ ἄνθρωπος λοιπόν δέν ἔμεινε σταθερός στό σύνδεσμο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ· ἔπεσε στόν πειρασμό τοῦ Διαβόλο καί θυσίασε τή θεία ἀγάπη γιά προσωπικές ἐπιδιώξεις. Σάν κανόνα ζωῆς δέν ἔλαβε τήν πατρική συμβουλή τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης, ἀλλά τούς λόγους ἐκείνου πού εἶχε ἐναντιωθεῖ στόν Θεό.
Ὁ καρπός αὐτοῦ τοῦ ἑνός δένδρου δέν προοριζόταν γι’ αὐτό τό σκοπό· δέν εἶχε προσφερθεῖ ἀπό τόν Θεό στόν ἄνθρωπο σάν δῶρο. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος ἔφαγε κάτι πού δέν εἶχε εὐλογηθεῖ ἀπό τόν Θεό σάν βρώση.
Ἡ πτώση τοῦ ἀνθρώπου συνίσταται στό ὅτι δέν χρησιμοποίησε τόν κόσμο σύμφωνα μέ τή θέληση τοῦ Θεοῦ, δέν ἔκανε χρήση, ἀλλά κατάχρηση τοῦ κόσμου και ἐπανεστάτησε ἐναντίον τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ἑπομένως τό ἁμάρτημα τοῦ ἐστρέφετο ἐναντίον τῆς ἴδιας τῆς φύσης τοῦ ἀνθρώπου, πού εἶναι κοινωνία ἀγάπης καί ὄχι αυτονομία.
Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο «Ἡ Ὀρθοδοξία μας».
Ἔτος 1994
σελίδες 111-114
Ἔτος 1994
σελίδες 111-114
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να σχολιάσετε (με ευπρέπεια) πρέπει να συνδεθείτε με τον λογαριασμό google ή wordpress που διαθέτετε. Αν δεν διαθέτετε πρέπει να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό στο @gmail ή στο @wordpress. Μπορείτε βεβαίως πάντα να στέλνετε e-mail στο anavaseis@gmail.com
Ευχαριστούμε.