Πατήρ Νικόλαος Αντωνίου +(1935-2012). «Και το μνημόσυνον αυτού εις γενεάν και γενεάν»

Την 10^η Φεβρουαρίου 2012, εξεδήμησε προς  Κύριον, ο πρωτοπρεσβύτερος κυρός Νικόλαος Αντωνίου, εφημέριος του Ι.Ν. Αγίας Μαρίνας Καραβά Πειραιά. 

Ο μεταστάς γεννήθηκε το 1935 στα Κανάλια Σπερχειάδας Φθιώτιδας. Γόνος πολυμελούς ιερατικής οικογένειας, εφοίτησε στο Ανώτερο Εκκλησιαστικό Φροντιστήριο της Ριζαρείου Σχολής, όπου και απεφοίτησε. 

Χειροτονήθηκε ιερέας από τον μακαριστό Μητροπολίτη Φθιώτιδας Δαμασκηνό (Παπαχρήστου) το 1963, και μετά από ολιγόμηνο διάστημα που υπηρέτησε σε διάφορα χωριά της ευρύτερης περιοχής, τοποθετήθηκε εφημέριος του Ι.Ν. Αγ.Τριάδας Μακρακώμης και αργότερα Αρχιερατικός Επίτροπος της περιφέρειας Μακρακώμης και Τυμφρηστού. 

Συγχρόνως ενεγράφη και στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Το 1978 θέλησε να εγκατασταθεί οικογενειακώς στην Αθήνα και έτσι ήλθε στην Ι.Μ Πειραιά, όπου και τοποθετήθηκε Εφημέριος του Ι.Ν. Αγ. Μαρίνας Πειραιά (Καραβά).  Εδώ τον γνωρίσαμε, όλοι εμείς, οι συνεργάτες του. Εποίμανε την ενορία αυτή για 27 ολόκληρα χρόνια. Είχε ενορίτες, ως επί το πλείστον επαρχιώτες, εσωτερικούς μετανάστες της δεκαετίας του 1950. Ανηφόριζε με αυτούς το δρόμο της ζωής και στεκόταν δίπλα τους.

Μόνο που είχε επιπλέον και το σεβασμό του ράσου, που σήμαινε γι΄αυτούς, πως αυτός μπορούσε να τους μεταβιβάζει τη χάρη του Θεού. Είχε ταπεινό φρόνημα, γινόταν φίλος και με τους εχθρούς του, συμπαρίστατο με κάθε μέσο στον αδύναμο άνθρωπο, έστω και αν δεν ήταν της ενορίας του.

 Τη χριστιανική ελεημοσύνη την έκανε χωρίς τυμπανοκρουσίες, χωρίς να δείξει ότι είναι καλός παπάς! Γι΄αυτό και οι ενορίτες του τον εσέβοντο και τον αγαπούσαν. Αναγνώριζαν στο πρόσωπό του τον καλό ποιμένα, με την άδολη πίστη στο Θεό, που γινόταν στήριγμα για την δική τους πίστη. 

Ο παπά-Νικόλας ήταν ένας ιερέας οικογενειάρχης και αγωνιστής της ζωής. Ιερουργούσε στον ναό, ικανοποιώντας τις θρησκευτικές ανάγκες των ενοριτών του, μιλούσε μαζί τους εκφράζοντας τις απόψεις του, χωρίς να κάνει τον πνευματικό καθοδηγητή.

 Εξεπλήρωνε τις ενοριακές του υποχρεώσεις, χωρίς να υιοθετεί μυστικές πνευματικές σχέσεις ή εξαρτήσεις, ούτε να ξεχωρίζει κάποιους ενορίτες σε θρησκευτικά χαρισματικούς ή σωτηριακά απαραίτητους. Άφηνε το Θεό να κάνει την κλήση στον καθένα! 

Είχε πνευματικά παιδιά όλους τους ενορίτες, χωρίς να ξεχωρίζει ιδιαίτερα κάποιους, κάτι που είναι πολύ επικίνδυνο. Σεβόταν τους συνεργάτες του, φρόντιζε τον ναό και τον υπηρετούσε με πηγαία εθελοντική προσφορά. Θεωρούσε τον κάθε ενορίτη ενεργό μέλος της ενορίας και υπεύθυνο για την ευπρέπεια του οίκου του Θεού. 

Τιμούσε δε, τους αγαπώντας την ευπρέπεια αυτή. Έτσι ζούσαμε μια δημοκρατική Ορθόδοξη ενορία, με προσωπική σχέση ιερέα και ενοριτών. Και όχι με απρόσωπη τυπική παρουσία του ιερουργούντος ιερέα. Μια ενορία με προδιαγραφές, όπως μας έρχεται από την παράδοση διαμέσου των αιώνων. Ο παπά –Νικόλας δεν ήταν προϊστάμενος, αλλά ιστάμενος! Και αυτό είναι το δύσκολο, να μπορείς να στέκεσαι…

Όσον αφορά στα κηρύγματά του, ήταν Χριστοκεντρικός και Πατερικός. Πέρα από τις ηθικές παραινέσεις προς τους πιστούς, έδειχνε την αυθόρμητη αντίδρασή του στα φαινόμενα πνευματικής και ηθικής σήψης, που παρουσιάζονταν κατά καιρούς στην ελληνική κοινωνία, είτε με την μορφή της κοινωνικής  «προοδευτικότητας» είτε της πολιτικής διαφθοράς, είτε της ανεκτικότητας στην ηθική διάβρωση, που κάποιοι επιχειρούσαν να την παρουσιάσουν εξέλιξη, πρόοδο και κουλτούρα.

Έπιανε τα μηνύματα των παραπάνω κοινωνικών δονήσεων, ως ευαίσθητος σεισμογράφος και αντιδρούσε με ειλικρίνεια απέναντι στους διαπλεκόμενους σοφιστές ή «διανοούμενους, που αναλαμβάνουν συνήθως εργολαβικά την πολιτική, θρησκευτική, ηθική και κοινωνική καθοδήγηση του λαού μας.

Λίγα λόγια για την ιεροπρέπεια του ως Ιεροφάντη Μυσταγωγού του Υψίστου και Λειτουργού του ιερού θυσιαστηρίου, πρέπει να τονίσουμε. Τον γνωρίσαμε σαν ακούραστο Λειτουργό των Ιερών Ακολουθιών. Πολλές φορές, σε καθημερινή βάση και για συνεχείς εβδομάδες, τελούσε με άκρα κατάνυξη, με περισσή ιεροπρέπεια, με συγκινητική ευλάβεια, την «λογική» λατρεία «υπέρ των ημετέρων αμαρτημάτων και των του λαού αγνοημάτων». 

Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τις βραδινές λειτουργίες των Προηγιασμένων, στην περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τις Κατανυκτικές Αγρυπνίες, που είχε καθιερώσει τρείς φορές το χρόνο. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τους Όρθρους και τις Λειτουργίες των μεγάλων Δεσποτικών και Θεομητορικών εορτών, πως τις εκτελούσε, με την ευχέρεια της Τυπικής Λειτουργικής διάταξης που διέθετε και την γλυκύμελπον και γλυκόφθογγον φωνή του. Πραγματικά, μας δίδαξε Λειτουργική Παράδοση!

 Έκανε τους ενορίτες να γίνουν φιλακόλουθοι και να νοιώθουν έντονα μέσα τους, αυτό που διατυπώνει το Τροπάριο στο τέλος του Όρθρου των καθημερινών της Μ. Τεσσαρακοστής:  «Εν τω ναώ εστώτες της δόξης σου, εν ουρανώ εστάναι νομίζομεν, Θεοτόκε, άνοιξον ημίν την θύραν του ελέους σου»

Υπήρξε φιλομαθέστατος. 

Η προσωπική του Βιβλιοθήκη αριθμούσε μεγάλο αριθμό βιβλίων. Μελετούσε αδιάκοπα και ασχολήθηκε και με την συγγραφή μικρών τευχιδίων Εκκλησιαστικής και θρησκευτικής θεματολογίας. Για 5 συνεχή έτη ήταν υπεύθυνος, με ομάδα συνεργατών, σε διμηνιαία Εκκλησιαστική Εφημερίδα της Ενορίας, που εξέδιδε, με τίτλο «Καραβιώτικη Εκκλησιαστική φωνή». Ήταν μια εφημερίδα πνευματικής οικοδομής, με αξιόλογα άρθρα και ειδήσεις από την δραστηριότητα της Ενορίας, Η εφημερίδα αυτή διενέμετο δωρεάν.

Ο παπά-Νικόλας βρισκόταν καθ΄όλη τη διάρκεια της ποιμαντορίας του, κοντά στον άνθρωπο με διακριτικότητα. Κοντά στον άνθρωπο, που αγωνίζεται και πάσχει, ως αγωνιζόμενος και πάσχων. Ήταν ένας αληθινός ανθρώπινος ιερέας. Κι όταν κατάλαβε, πως οι δυνάμεις του δεν επαρκούσαν να ποιμάνει την ενορία του με πληρότητα, έχοντας αρκετές δυνάμεις ακόμη για να διατηρήσει την «έξωθεν καλήν μαρτυρίαν» και να μην φθείρει με πράξεις ή παραλείψεις την ψυχή των ενοριτών του, αποσύρθηκε οικειοθελώς αθόρυβα, αφήνοντας το βάρος της ενοριακής ευθύνης, να το βαστήξει κάποιος νεώτερος, κατά τον Τραγικό Ποιητή, που λέει: «Νεωτέρω το πρόθες βαστάζειν τούτο», δηλαδή σε έναν πιο νέο ανάθεσε αυτό το βάρος να έχει.

Αυτή η κίνησή του, ήταν η επισφράγιση της προσωπικότητας ενός υπεύθυνου Ορθόδοξου ιερέα. Ταυτόχρονα δε, θα έλεγα και ένα παράδειγμα προς μίμηση για αρκετούς ιερωμένους. Έφυγε με το κεφάλι ψηλά, με την πεποίθηση ότι επετέλεσε στο ακέραιο το καθήκον του. Μέσα του, ηχούσαν τα λόγια του Προφήτη Ησαiα: «Αγαλλιάσθω η ψυχή μου επί τω Κυρίω, ενέδυσε γαρ με , ιμάτιον σωτηρίου και χιτώνα ευφροσύνης».

            Στις 9 Μαίου 2005 υπέβαλε την παραίτηση του, και συνταξιοδοτήθηκε, παραμένοντας σταθερά κληρικός της Ι.Μ. Πειραιά. Και στις 22-05-2005, αποχαιρέτησε επίσημα το ποίμνιό του. Σε μια αποστροφή του λόγου του, είπε: “Αποχαιρετώντας σας, εύχομαι ποτέ να μην απομακρυνθείτε από το Θεό, «οι μακρύνοντες εαυτούς από τον Θεό, απωλούνται»μας λέγει ο Ψαλμωδός Δαβίδ και «μια σταγόνα πίστεως, αξίζει περισσότερο από ωκεανούς γνώσεων» λέγει ο Αγ. Κοσμάς ο Αιτωλός. 

Θα σας παρακαλέσω πολύ, φεύγοντας, το κωδωνοστάσιο του Ναού μας να υψωθεί ακόμη 3-4 μέτρα. Να κτυπά η καμπάνα και να διακηρύττει, ότι ο θεός του Καραβά και της Ελλάδος δεν πέθανε». 

Ως συνταξιούχος, ο παπά-Νικόλας, στα έτη 2005-2012, επισκεπτόταν τακτικά το ναό της Αγ. Μαρίνας, λειτουργούσε, εκήρυττε, ευλογούσε και αγίαζε το χριστεπώνυμο πλήρωμα, με το οποίον τον συνέδεαν δεσμοί πνευματικοί. Την τελευταία του Λειτουργία ετέλεσε στο Ναό της Αγ.Μαρίνας στις 31-07-2011. Έκτοτε, βραχεία ασθένεια, τον καθήλωσε στο κρεβάτι του σπιτιού του και του Νοσοκομείου. Ο Κύριος τον ήθελε κοντά του, να λειτουργεί στο άνω θυσιαστήριο και να προσεύχεται για όλα τα πνευματικά του παιδιά. Εμείς θα τον έχουμε πάντα στις προσευχές μας και στην μνήμη μας. Ας έχουμε την ευχή του!

                                                            Νίκος  Αλεβιζόπουλος

Σημείωση:  Αυτές οι γραμμές γράφτηκαν, σαν προσφορά της Ενορίας στο 40-θήμερο μνημόσυνό του, που θα γίνει στον Ι.Ν. Αγ. Μαρίνας, την Κυριακή 11 Μαρτίου 2012.