Ἡ γνώμη περί τοῦ Πνευματικοῦ. Μέρος Α'. Ἰλαρίωνος Φέλεα Ρουμάνου ἱερομάρτυρος (+1940)

Ἡ γνώμη περί τοῦ Πνευματικοῦ
Μέρος Α'

Πρέπει πρῶτα ὁ ἴδιος νά εἶναι καλό καί ζωντανό παράδειγμα σέ ὅλα. Ὡς ἱερέας ν᾿ ἀκολουθεῖ τό παράδειγμα τῶν Ἁγίων Τιμοθέου καί Τίτου. Καί ὡς πρότυπο Πνευματικοῦ πρέπει ὁπωσδήποτε νά ἔχει καί νά διαβάζει τό βιβλίο τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου Αγιορείτου πού εἶναι πολύ ὠφέλιμο βιβλίο γιά τήνψυχή, χωρίς τό ὁποῖο κανένας δέν μπορεῖ νά εἶναι καλός καί ἱκανός Πνευματικός.
Ἐκεῖ  γράφει πῶς πρέπει νά διδάσκει τούς μετανοημένους πρό τῆς ἐξομολόγησης, πῶς νά γίνει ἡ ἐξομολόγηση καί ποιές εἶναι οἱ συμβουλές μετά ἀπ᾿ αὐτήν. Συνιστῶ αὐτό τό βιβλίο ὡς τό καλύτερο, διότι ὑπάρχουν ἐκεῖ ὅλες οἱ ἀναγκαῖες συμβουλές. Ὅ,τι ἔργο θέλετε νά ἐπιτελέσετε, ἀπ᾿ αὐτό νά πάρετε τά περισσότερα παραδείγματα.
Ὁ ἱερός Χρυσόστομος γράφει περί τοῦ Πνευματικοῦ: Ἡ δεξιοτεχνία τοῦ Πνευματικοῦ εἶναι ἡ τέχνη ὅλων τῶν τεχνῶν καί τῶν φιλοσοφιῶν σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο. Εἶναι τό πῶς νά βγάλει ἀπό τά βάσανα τῆς κόλασης τίς ψυχές ὅλων τῶν ἐξομολογουμένων ἁμαρτωλῶν καί νά τίς ὁδηγήσει στήν Βασιλεία τῶν οὐρανών.
Λοιπόν, οἱ Πνευματικοί πρέπει πρῶτα νά ξέρουν ὅτι τήν ὥρα τῆς ἐξομολόγησης ἐργάζονται μέ τρεῖς ἰδιότητες:
α) Πατέρας,. Εἶναι ἕνας πατέρας γιά ὅλους.
β) Κριτής. Εἶναι ἕνας δίκαιος καί ἀμερόληπτος γιά ὅλους κριτής.
γ) Ἰατρός. Εἶναι ἕνας καλός ἰατρός, ἱκανός νά θεραπεύσει τό πλῆθος τῶν ψυχικῶν πληγῶν.
Ὁ ρόλος τοῦ Πνευματικοῦ στήν χριστιανική Κοινότητα εἶναι πάντα ὁ ἴδιος. Κάθε Σάββατο βράδυ, νά ἐξομολογηθεῖ ὁ ἴδιος σ᾿ ἕναν ἄλλο Πνευματικό, νά τοῦ διαβάσει τήν συγχωρητική εὐχή καί μετά νά λειτουργήσει.
 Καί τούς χριστιανούς νά τούς συμβουλέψει νά τηρήσουν τίς τέσσερεις μεγάλες νηστεῖες, νά ἐξομολογοῦνται καί νά κοινωνοῦν τά Ἄχραντα Μυστήρια, χωρίς τά ὁποῖα κανένας δέν μπορεῖ νά εἶναι οὔτε καλός Πνευματικός, οὔτε ἀληθινός χριστιανός. Ἔτσι ὅλα τά ἄλλα διδάγματα δέν ἔχουν ἀξία, ἄν λείψουν οἱ πράξεις μας. Γνωρίζω πολλούς Πνευματικούς, ἀλλά τί τό κέρδος, ἐφ᾿ ὅσον λείπουν οἱ πράξεις, δηλαδή ἡ ἐφαρμογή τῶν λόγων τους.
2. Ὁ Πνευματικός εἶναι πατέρας, φίλος καί  τέλειος εὐεργέτης ὅλων τῶν πιστῶν. Νά μή παρατηροῦν οἱ χριστιανοί ἀδυναμίες του οὔτε στήν ἐπίσημη ζωή του, οὔτε στήν προσωπική, ἀκόμα καί στήν ἐσώτερη ζωή του, γιά νά δέχεται ὄχι μόνο τόν σεβασμό τῶν πιστῶν, ἀλλά νά ἔχει ἀπείραχτη καί τήν ἠθική του ἀξιοπρέπεια.
Ἄν ἕνας ἐνάρετος χαρακτήρας καταφέρει νά νικήσει τόν ἑαυτό του καί ν᾿ ἀφιερωθεῖ στήν πνευματικότητα, μέ προσπάθεια νά σώσει τίς ψυχές καί νά μή τίς χάσει, μπορεῖ νά ἐλπίζει ὅτι θά φθάση στήν ἐπιθυμητή τελειότητα νά γίνη  ἕνας καλός καί ἅγιος Πνευματικός.
Τί χρειάζεται γιά τό ἔργο αὐτό; Νά διαβάζει πολύ γιά τήν κατάκτηση τῆς πνευματικότητας, νά ἔχει ἐπαφή μέ ἔμπειρους καί ὄντως ἁγίους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι ἔχουν νά διδάξουν πολλά περί αὐτοῦ τοῦ θέματος καί βιώνουν ἐκεῖνα τά ὁποῖα θέλουν νά τά ἐφαρμόζουν ἄλλοι. Νά εἶναι ταπεινός, δίκαιος καί ἀποφασιστικός κριτής.
Πολλοί εἶναι οἱ διδάσκαλοι, ἀλλά λίγοι οἱ Πατέρες, λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Ὁ ρόλος τοῦ Πνευματικοῦ εἶναι μεγάλος, ἀλλά δέν κατανοεῖται. Ἕνα γνώρισμα ἔχει ὅτι ἀγρυπνεῖ γιά τά πνευματικά του παιδιά.
Ἡ ἐπιτυχία του ἔγκειται ὅταν στήν ἐνορία μειώνονται οἱ οἰκογενειακές ἀσυμφωνίες, σταματοῦν οἱ ἁρπαγές, οἱ μέθες, οἱ πορνεῖες, πληθύνονται τά εὐαγῆ καί πολιτιστικά ἱδρύματα, κλείνουν τά ποτοπωλεῖα, τά μπάρ καί ἄλλα τέτοια κέντρα ὄχι τόσο τῆς διασκέδασης, ὅσο περισσότερο τῆς ψυχικῆς καταστροφῆς τῶν ἐνοριτῶν.
 Ὅταν ἐπικρατεῖ εἰρήνη καί ἀγάπη μεταξύ τῶν ἀνθρώπων. Ἄρα αὐτός ὁ ρόλος εἶναι πολύ μεγάλος καί πιθανός νά ἐκπληρωθεῖ, ἀλλά δέν φαίνεται καί δέν αἰσθάνεται ἐπειδή κι ἐμεῖς, οἱ Πνευματικοί, εἴμαστε ἐξίσου σαρκικοί, ὅπως οἱ πιστοί, τούς ὁποίους καλούμαστε νά τούς ὁδηγοῦμε.
Ὑπάρχουν καί στά μοναστήρια Πνευματικοί οἱ ὁποῖοι ἐνθουσιάζουν τούς πιστούς. Ὑπάρχουν καί παντρεμένοι ἱερεῖς, προσπαθοῦν νά κάνουν ἕνα θεάρεστο ἔργο ἀλλά, πολλές φορές, μερικοί ἀπό τούς συναδέλφους ἱερεῖς τούς κουτσομπολεύουν καί τούς περιφρονοῦν. Οἱ καλοί κάνουν τό καθῆκον τους πολύ καλά καί βλέπουν τό ἀποτέλεσμα τῆς προσπάθειάς τους.
3. Ὁ Πνευματικός εἶναι ὁ ψυχικός ἰατρός καί ἀπ᾿ αὐτόν ἐξαρτᾶται  περισσότερο ἡ σωτηρία τῶν χριστιανῶν. Ὁ Πνευματικός πρέπει νά εἶναι καί ἕνας καλός ψυχολόγος, γνώστης τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Ἱερῶν Κανόνων. Πρέπει νά ἔχει ἐμπειρία καί μακροχρόνια παρατηρητικότητα καί νά συμβουλευτεῖ γιά τό ἔργο του κι ἄλλους πιό ἔμπειρους Πνευματικούς.
Ὁ Πνευματικός ἔχει στήν χριστιανική Κοινότητα τόν ἴδιο ρόλο μέ τόν ἰατρό στήν κοινωνία. Ἐκεῖνος θεραπεύει σώματα κι αὐτός σώζει ψυχές. Ὁμοιάζει ἐπίσης μέ τόν πλοίαρχο, ὁ ὁποῖος ὁδηγεῖ τό πλοῖο στό λιμάνι, προφυλάγοντάς το ἀπό κάθε ἐμπόδιο καί κίνδυνο.

Μεταφραστές : ἱερεύς π. Κυπριανός Στάϊκου, ρουμᾶνος καί μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου και πηγή στο Διαδίκτυο  Ἀναβάσεις 

Γιά νά διαβάσετε τα ὑπόλοιπα μέρη πατήστε Ἰλαρίων Φέλεα