Τρίτη 2 Μαρτίου 2010

Βατοπαιδινές Κατηχήσεις Γέροντος Ιωσήφ- Κατήχηση 25η «Δια πίστεως περιπατούμεν»


ΚΑΤΗΧΗΣΗ 25η

«Δια πίστεως περιπατούμεν»

 

Αδελφοί και πατέρες, εάν πράγματι «πάντα δυνατά τω πιστεύοντι» (Μάρκ. θ, 23) ποιος δικαιούται να αγωνιά και να αποθαρρύνεται; Απόλυτο και μόνιμο μέσο για να κατορθώσουμε το σκοπό μας, εφόσον εμείς είμαστε αδύνατοι, είναι η πίστη μας. Όποιος έχει υγιή πίστη «λογίζεται αυτώ εις δικαιοσύνην» (Ρωμ. δ. 3) και αυτό πιστοποιείται με τα αθάνατα παραδείγματα των αγίων μας. Εξαιτίας της δικής μας αδυναμίας, χάρισε ο Κύριός μας την πίστη στην πατρική του πρόνοια, την οποία οι Πατέρες ονομάζουν «πίστη της θεωρίας», και όποιος μπόρεσε να την κρατήσει έμεινε αμέριμνος, σύμφωνα με το « επίρριψον επί Κύριον την μέριμνάν σου και αυτός σε διαθρέψει» (Ψαλμ. νδ, 22).
Εμείς οι μοναχοί, πρέπει να έχουμε αχώριστη σύντροφο αυτήν την πίστη, εφόσον με την αυταπάρνηση καλούμαστε να τα εγκαταλείψουμε όλα, γιατί «αυτώ μέλει περί ημών» (πρβλ. Α Πέτ. ε, 7). Περισσότερο έκαναν χρήση αυτής της πίστης οι αναχωρητές Πατέρες. Αυτοί επειδή βρίσκονταν μακρυά από τα υλικά πράγματα και στοιχεία, και τα πιο αναγκαία ακόμα, παραδόθηκαν στη θεία πρόνοια και έζησαν πράγματι όπως τα πτηνά. Κράτησαν τέλεια αμεριμνία, για να προσκολληθούν εξ ολοκλήρου προς το Θεό, και ο Κύριος μεριμνούσε γι αυτούς.
Στους κοινοβιάτες μοναχούς, επειδή ζουν κοινωνική ζωή, επιτράπηκε να υπάρχει η στοιχειώδης μέριμνα και φροντίδα για τα απαραίτητα μέσα, αλλά και πάλι πιστεύουμε ότι όλη η μέριμνα και φροντίδα αφήνεται στην περιεκτική πρόνοια τον Κυρίου μας. Ανήκοντας και μεις στον κοινοβιακό τρόπο ζωής, ενσυνείδητα τηρούμε την παράδοση, που μας κληροδότησαν οι Πατέρες μας. Με σαφήνεια και υπευθυνότητα, μας παρέδωσαν στη βασιλική πορεία της δικής τους διάκρισης, από την οποία λείπει η έλλειψη και η υπερβολή και που ταιριάζει σ όλους τους χαρακτήρες και ηλικίες. Καμμιά πρόφαση δεν δικαιώνει πλέον κανένα να αμφιβάλλει ή να ολιγοπιστεί, αφού η αμετάβλητη και
ιερώτατη αυτή συνέχεια έφτασε μέχρι τη δική μας ευτέλεια και μας ενθαρρύνει στην απρόσκοπτη πορεία της επιτυχίας μας.
Ο Κύριός μας, «πιστός εν πάσι τοις λόγοις αυτού και όσιος εν πάσι τοις έργοις αυτού» (Ψαλμ. ρμδ, 13), αναμένει τη δική μας υποταγή και υπακοή, τη δική μας αυταπάρνηση και φιλοπονία, στην οποία πραγματοποιείται η άρση του τίμιου Σταυρού του, για να καλέσει τον καθένα στον καιρό του. «Δεύτε πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι καγώ αναπαύσω υμάς» (Ματ. ια, 28), αφού σηκώσατε το ζυγό μου και το φορτίο μου. Τώρα «τις σοφός και φυλάξει ταύτα και συνήσει τα ελέη τουΚυρίου;» (Ψαλμ. ρς, 43).
Αφού και οι «έσχατοι» γίνονται «πρώτοι» αν φροντίσουν, θα προσπαθήσουμε, όσο μπορούμε, να μη στερηθούμε τις θείες επαγγελίες, αφού ο Κύριος όχι μόνο δεν απορρίπτει τους έσχατους, αλλά τους αμείβει πρώτους. Ας είμαστε ευλαβέστεροι στη συμπεριφορά, σωφρονέστεροι στις διακονίες μας, υποτακτικοί σε όλα, ταπεινοί και όχι φιλάρεσκοι, σιωπηλοί και προσευχόμενοι, παρά φλύαροι και πολύλογοι. Να μην επιδιώκουμε τα υψηλά, αλλά την τελευταία θέση κατά το λόγο του Κυρίου μας, ώστε με τη βοήθεια της Χάρης να υψωθούμε στο νόμο της ελευθερίας, όπου ανεβάζει τους ταπεινούς ο Κύριός μας.
Να αποφεύγετε την κρυψίνοια, ως αληθινή προδοσία και οχυρό του εχθρού στη διάνοιά μας, για να παρατείνει τον πόλεμο. Η ιδιοτέλεια, γέννημα της αυταρέσκειας και της φιλαυτίας, που κατεργάζεται την ιδιορρυθμία και παρακοή, στους κόλπους της κρυψίνοιας αναπτύσσεται. Όταν δεν αποκαλύπτουμε τους λογισμούς στους πνευματικούς πατέρες, σημαίνει ότι τους ακούμε και τους πιστεύουμε. Τότε δυναμώνει μέσα μας το θέλημα, το δικαίωμα, η ανταρσία, το πείσμα. Τότε ο διάβολος δεν χρειάζεται, αφού ο ίδιος ο άνθρωπος έγινε διάβολος, και κατά τη Γραφή, «τις ελεήσει επαοιδόν οφιόδηκτον;» (Σοφ. Σειρ. ιβ, 13).
Μη λυπήσουμε, αδελφοί μου, το Πνεύμα το Αγιο, που μας χειραγωγεί στη σωτηρία μας με αυτήν την άγια παράδοση και γραμμή. Μην προδώσουμε τη θεόπνευστη μέθοδο και σειρά των Πατέρων μας, που μας παρέδωσαν με δάκρυα και ιδρώτες. Από που πήραν τα χαρίσματα τον Πνεύματος με τα οποία ήταν κατάφορτοι; Από που οι προφητείες, τα θαύματα, η θεολογία, οι αποκαλύψεις, η ανάκληση της απόφασης της θείας δικαιοσύνης για το πανανθρώπινο κακό και τα τόσα υπερφύσικά θαύματα, που συγκροτούσαν τη θεία παιδεία προς την αμαρτωλή ανθρωπότητα;
Ειδικά σήμερα, στους έσχατους καιρούς μας, που αυξήθηκε η απιστία και η αδιαφορία και συνεχώς λυγίζει το χριστεπώνυμο πλήρωμα, είναι περισσότερο χρήσιμο το ζωντανό μας παράδειγμα, για να ενθαρρύνουμε τους αδελφούς μας χριστιανούς να μην προδώσουν, αλλά να κρατήσουν την πίστη και τα ιδανικά τους. Τα σπουδαιότερα ερωτήματα του σύγχρονου κόσμου είναι τα εξής: Εφαρμόζεται σήμερα το ευαγγέλιο ή μόνο «τω καιρώ εκείνω»; Μπορούν και σήμερα οι άνθρωποι να ζήσουν χριστιανικά και να αναμένουν τη θεία αντίληψη και παρηγοριά; Μπορεί ο άνθρωπος να σωθεί μέσα στις σημερινές συνθήκες της ζωής, αφού όλα λειτουργούν στην άρνηση και στην απιστία;
Ναι, αδελφοί μου, και χωρίς να μιλούμε ή να κηρύττουμε, θα μαρτυρούμε με τη ζωή μας ότι η πίστη, όλες οι επαγγελίες και ο Θεός, «χθες και σήμερον εις τους αιώνας» (Εβρ. ιγ, 8) είναι τα ίδια, όταν η ενάρετη ζωή και η άψογη ηθική διαγωγή εφαρμόζονται. Όταν ολόκληρο το βίωμά μας είναι οι εντολές και η πίστη και ελπίδα στο Θεό. Όταν ο κανόνας της αναστροφής μας είναι η αλληλεγγύη και η αγάπη, η συμπάθεια και η ανεκτικότητα, η συμπαράσταση στο φταίχτη και πονεμένο όταν καταργείται η λύσσα τον συμφέροντος και του ατομισμού. Όλα αυτά δεν πείθουν ότι ο Θεός είναι παρών και ενεργεί με τη Χάρη του το σύνδεσμο της ενότητας με την αληθινή αγάπη;
Η δική μας προσπάθεια και ζωή δεν έχει σκοπό μόνο να πληροφορήσουμε τους άλλους για την πίστη και ηθική, αλλά να οδηγήσουμε όσους θέλουν στην καθαρότητα της καρδιάς και στο θείο φωτισμό, στην ανάπλαση του «καινού ανθρώπου», στην ολοκλήρωση των θείων επαγγελιών, στην επαναφορά του ανθρώπου στο «κατ εικόνα και καθ ομοίωσιν» με το οποίο πλάστηκε. Αν και αυτό θα πραγματοποιηθεί με τη χάρη του Αγίου Πνευματος, χρειάζεται και η ανθρώπινη σύμπραξη και αποδοχή των θείων εντολών, που φανερώνουν την πλήρη υποταγή και πειθαρχία στο θείο θέλημα. Ποιό είναι το νόημα των εντολών παρά η έμπρακτη άρνηση του αντιστρατευόμενου νόμου της διαστροφής, που φορέσαμε ως ένδυμα με την πτώση;
Πολλές φορές και συνεχώς, αυτά διδάσκουμε, παραγγέλουμε, νουθετούμε και υποδεικνυουμε. Τα βιώματα και τις εντολές των Πατέρων και πιστεύουμε στον ευλαβή σας χαρακτήρα ότι θα αποδειχθούμε αληθινοί. Μήπως οι Πατέρες μας « ιδίω θελήματι ελάλησαν» η πειθάρχησαν στο παράδειγμα και τους λόγους του Κυρίου μας; «Ήρξατο ο Ιησούς ποιείν τε και διδάσκειν» (Πράξ. α, 1), λέγει ο ευαγγελιστής, που σημαίνει την έναρξη του έργου μας από το «ποιείν» , δηλαδή την πρακτική, που θα μεταβληθεί στη συνέχεια σε θεωρία.
Υπενθυμίσαμε το σκελετό του «κατά Θεόν» βιώματος, ώστε με «πληροφορία πίστεως» όσοι θέλουν να βάλουν αρχή. Να λοιπόν, η καλή αρχή. Η ανθοφορία προηγείται των καρπών. Ανθοφορία στον πνευματικό τομέα είναι η εγκράτεια. Όταν εφαρμόζεται, η περιεκτική εγκράτεια, δαμάζει τις παράλογες ορμές των αίισθήσεων. Όταν γίνει αυτό, μαζεύεται ο νους από τον άσκοπο μετεωρισμό και ξυπνά η αίσθηση της ευχής. Όποιος με αυτόν τον τρόπο θεμελίωσε την υγιή μετάνοια, γιατί πράγματι διαρκής μετάνοια είναι η ζωή όσων θέλουν να σωθούν, αυτός αδιάλειπτα στρέφει την προσοχή του στο εσωτερικό του, «τηρώντας τον νουν» με την ευχή. Τότε σωφρονεϊ, πενθεί, κατανύσσεται και ειδικά προοδεύει στην προσευχή, που του γίνεται αδιάλειπτη. Όταν ο νους μαζευτεί από το σάλο του μετεωρισμού με τη βία της ευχής, τότε ξυπνά η αίσθηση της ενοχής, που είναι αυτογνωσία. Τότε ταπεινώνεται, και του γίνεται επιθυμητή η κακοπάθεια αντί της προηγούμενης φιληδονίας, με την οποία έγινε η προδοσία και η άρνηση. Το ταπεινό φρόνημα, όταν υπάρχει, περικόπτει τα ψυχικά πάθη και τραύματα, ενώ η εγκράτεια τα σωματικά.
Αν και η τήρηση και φυλακή κάθε αρετής είναι ωφέλιμη, γιατί φανερώνει την πρόθεση του ανθρώπου να μείνει πιστός, η τήρηση του νου προηγείται κάθε προκοπής, επειδή χωρίς εικόνα τίποτε δεν κινείται μέσα στον άνθρωπο. Όταν δέχεται ο νους προσβολή με τη μορφή της εικόνας, αισθάνεται ποιος είναι ο εισβολέας και εχθρός και εάν θέλει αμύνεται.
Όποιος τιμά το Δεσπότη, λένε οι Πατέρες, κάνει όσα διατάσσει. Όποιος νόμιμα εργάστηκε, αναμένει όσα θα έλθουν, είτε ποινές για τα λάθη, είτε αμοιβές για την ευαρέσκεια. Επειδή όλα βρίσκονται κάτω από τη θεία πρόνοια και διοίκηση, τίποτε δεν γίνεται χωρίς παραχώρηση από το θείο θέλημα. Και αύτοί ακόμα οι πειρασμοί, που είναι αποκρουστικοί και μισητοί, είναι ευεργετικοί, γιατί πολύπλευρα μας ωφελούν. Εάν κοιμόμαστε, μας ξυπνούν. Εάν είμαστε ράθυμοι, μας διεγείρουν. Εάν φταίξαμε, εξοφλούν τα χρέη μας ή μας θεραπεύουν τα πάθη. Εάν βαδίζουμε καλά, μας προάγουν σε προκοπή. Οι πειρασμοί, που προέρχονται από την πανσωστική πρόνοια του Κυρίου και «παιδεύουν πάντα υιόν ον παραδέχεται» (Παρ. γ, 12), είναι ήπιοι και υποφερτοί. Οι πειρασμοί όμως που προέρχονται από τη δική μας αμέλεια και ενοχή, είναι σκληρότεροι και περισσότερο επίμονοι. Γι αυτό να μην απουσιάζει αυτή η διάκριση, την οποία ο Γέροντας συνήθως θα καθορίσει.
Οι γίγαντες των παθών είναι γεννήματα του εγωισμού και της φιλαυτίας. Επομένως, μας είναι απαραίτητοι σύντροφοι και σύμμαχοι η ταπεινοφροσύνη και η υπακοή, ως βάσεις της φιλοπονίας, που ξεριζώνουν τους «υιούς των αλλοφύλων», οι οποίοι επιζητούν την άλωση της πόλης. Προσευχή και υπακοή και αποκάλυψη των λογισμών στον προϊστάμενό μας, είναι τα πανίσχυρα σωσίβιά μας στο νοητό και συνεχή πόλεμο.
Τα παραδείγματα, από τους βίους των μεγάλων Πατέρων μας στην κοινοβιακή ζωή, να μην απουσιάζουν από τη μνήμη μας. Αυτοί ανήκουν στο δικό μας σύστημα, και με την ακριβή τήρηση του προγράμματος, πέτυχαν την είσοδο στον αγιασμό και άρπαξαν, κατά το λόγο του Κυρίου, τη βασιλεία του.
Όταν θέλησαν να δοκιμάσουν τον μετέπειτα μέγιστο φωστήρα της μοναχικής ζωής, άγιο Ιωάννη το Σιναΐτη ή της Κλίμακος, δόκιμο τότε με δάσκαλο τον αββά Μαρτύριο, πέταξαν μπροστά του ένα κομμάτι ψωμί. Έσκυψε ο αθλητής, περπατώντας με τα χέρια του σαν σκύλος, το πήρε με το στόμα του και. απέδειξε την ωριμότητά του στο τέλειο ταπεινό φρόνημα. Αμέσως τότε τον είδαν οι Πατέρες, με τη Χάρη, ως το μελλοντικό ηγούμενο του Σινά.
Αφήνω τους υπόλοιπους, που είναι γνωστοί. Σας θυμίζω τον άλλο ήρωα της απάθειας και θεομίμητης υπακοής, που δοκιμάζοντάς τον ο φιλόσοφος δάσκαλός του, του έδειξε ένα σαλιγγάρι και του είπε:
Βλέπεις, παιδί μου, αυτό το μοσχαράκι;
Ναί, λέγει, Γέροντα το βλέπω.
Βλέπεις και τα κέρατα που είναι μια πιθαμή;
Ναί, Γέροντα, έτσι είναι όπως τα λές!
Και η αμμά Ισιδώρα που δεχόταν απ όλη την αδελφότητα ύβρεις και περιφρονήσεις και ουδέποτε διαμαρτυρήθηκε; Βλέπετε τη σοφία των πραγματικών αγωνιστών; Πως με λίγο κόπο, με το ταπεινό φρόνημα, άρπαξαν την τελειότητα;
Ας μη μικροψυχήσουμε στις δοκιμασίες που μας συμβαίνουν, ένω μπορούμε να τις μεταβάλουμε σε κερδοφόρες συναλλαγές. Εδώ είμαστε για να αποβάλουμε τον παλαιό άνθρωπο, που ξεριζώνεται με την αντίσταση και πάλη κατά των παθών και των προηγούμενων συνηθειών της ζωής του κόσμου και της χωρίς Θεό ζωής. Και η μνήμη του θανάτού είναι καλός σύμβουλος και παράγοντας, που θα μας ανακαλεί στη γραμμή της πλεύσης μας, όταν τα ποικίλα αίτια μας σπρώχνουν μακριά. Η επιμονή στην τήρηση του προγράμματος, μας απαλλάσσει από τις καταπιέσεις της κακής συνήθειας της ακαταστασίας. Μετά αποκτάται η καλή συνήθεια και δεν κοπιάζει ο μοναχός στην τήρηση του καθήκοντός του.
Στις διάφορες αλλοιώσεις να εϊστε προσεκτικοί, γιατί όταν συστέλλεται η Χάρη, τότε η ακηδία προκαλεί μαρασμό και εύκολα γίνεται συμβιβασμός με τις παλιές συνήθειες. Προ πάντων γίνεται παραδεχτή η άνεση και η φιλαυτία λόγω της κόπωσης, που προκάλεσε η αμέλεια. Η επιμονή χαρακτηρίζει τον εύλαβή και φιλόπονο μοναχό, σε οποιαδήποτε κατάσταση κι αν βρεθεί. Δεν βαδίζουμε βάσει των συναισθημάτων και των μεταβολών στις διάφορες καταστάσεις της ζωής, φυσικές ή παρά φύση, αλλά μόνο με την πίστη και σταθερή ομολογία όσων στη μοναχική μας κουρά υποσχεθήκαμε.



 
Βατοπαιδινές Κατηχήσεις (Ψ.Β. 10) ΓΕΡΩΝ ΙΩΣΗΦ 
 ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ  

Εκδότης: Ι.ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΟΝΗ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ  

Χρονολογία Έκδοσης: 1999 ISBN: 9607735145  

Διάθεση εκδόσεων Σταμούλη €10,97

 

 

 

 

 

Κατηχήσεις :




"ΔΙΑ ΠΙΣΤΕΩΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΥΜΕΝ".209
ΣΤΡΟΦΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ "ΕΣΩ ΑΝΘΡΩΠΟΝ".219    
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑ.229  
Η ΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ.237    
ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΜΕ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.245    
Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ.253    
Η ΜΑΚΑΡΙΑ ΥΠΑΚΟΗ.261   
ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΜΕ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΟΜΕΝΟΥΜΕ ΜΕ ΚΑΡΤΕΡΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΘΛΙΨΕΙΣ.269 ΕΣΩΣΤΡΕΦΕΙΑ: ΕΝΑ ΔΥΝΑΤΟ ΟΠΛΟ.277   
ΙΑΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ.285    
ΣΥΝΗΘΙΣΕ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΟΥ ΝΑ ΛΕΕΙ "ΣΥΓΧΩΡΗΣΟΝ".293
ΤΟ "ΥΠΟΠΙΠΤΟΝ ΦΡΟΝΗΜΑ".301
"ΝΗΨΑΤΕ, ΓΡΗΓΟΡΗΣΑΤΕ".309    
ΠΡΟΘΥΜΩΣ ΑΝΑΒΑΙΝΕΤΕ.317   
"ΙΔΕ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΣΙΝ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΠΟΝ ΜΟΥ"325    
"ΕΞΟΜΟΛΟΓΕΙΣΘΕ ΤΩ ΚΥΡΙΩ".333
στις

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για να σχολιάσετε (με ευπρέπεια) πρέπει να συνδεθείτε με τον λογαριασμό google ή wordpress που διαθέτετε. Αν δεν διαθέτετε πρέπει να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό στο @gmail ή στο @wordpress. Μπορείτε βεβαίως πάντα να στέλνετε e-mail στο anavaseis@gmail.com
Ευχαριστούμε.