Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα. Τρίτη συνομιλία (ερωτ. 73-77)

Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα

Τρίτη συνομιλία (ερωτ. 73-77)

 Άγιον Πάσχα 1983 Ιερομόναχος Ιωαννίκιος Μπάλαν

73.    Τι είναι ή αμαρτία και γιατί συνεπάγεται την οργή τον Θεού στον παρόντα και στον μέλλοντα αιώνα;

    Κατά την διδασκαλία της Αγίας Γραφής ή αμαρτία είναι ή εκούσια καί με επίγνωση καταπάτηση του θελήματος του Θεού. Ονομάζεται ακόμη καί ανομία (Ρωμ. 5,13 Ίακώβ.11,9). Ή ρίζα της αμαρτίας είναι ή επιθυμία, ή οποία δελεάζει τον άνθρωπο. «Έκαστος δε πειράζεται υπό της ιδίας επιθυμίας έξελκόμενος και δελεαζόμενος» (Ιακώβ• 1,14).
Ή αμαρτία επιφέρει την οργή του Θεού κατά του αμαρτάνοντας ανθρώπου επειδή ή αμαρτία είναι μισητή ενώπιον του Θεού: « Ότι ουχί Θεός θέλων ανομία συ ει ου παροικήσει σοι πονηρευόμένος» (Ψαλμ. 5,5). Επίσης επιφέρει την οργή του Θεού επειδή οί αμαρτωλοί είναι εχθροί του Θεού  «Εύρεθείη ή χειρ σου πασι τοις έχθροίς σου, ή δεξιά σου εύροι πάντας τους μισούντας σε» (Ψαλμ. 20,9).
74. Σε ποια είδη διαιρείται ή αμαρτία καί ποιο είναι το πλέον δύσκολο αθεράπευτο αμάρτημα;

Ό άγιος Ιωάννης Ευαγγελιστής διαιρεί την αμαρτία σε δύο είδη: «εστίν αμαρτία προς θάνατον καί αμαρτία ου προς θάνατον» (Α' Ίωάν. 5,16-17). Ό ίδιος επίσης διαιρεί την προς θάνατον αμαρτία σε τρεις μεγάλες ομάδες: Σε επιθυμία της σαρκός, επιθυμία των οφθαλμών καί αλαζονεία του βίου (Α' Ίωάν. 2,16).
Οί άγιοι Πατέρες διαιρούν την προς θάνατον αμαρτία σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: α) Στις επτά βασικές αμαρτίες, πού λέγονται καί θανάσιμες, β) στις αμαρτίες πού βοούν στον ουρανό καί είναι βαρύτερες, όπως ο φόνος, ή βρεφοκτονία, ή καταδυνάστευση των πτωχών, ή αρπαγή της περιουσίας των άλλων, ή αφαίρεση της τιμής του πλησίον κ.λ.π., γ) οί αμαρτίες εναντίον του Αγίου Πνεύματος, είναι οί πλέον βαρείες πού γίνονται από τους ανθρώπους στην γη, διότι βλασφημούν το Θεό και απομακρύνουν την Χάρη , του Αγίου Πνεύματος  από την ψυχή τους. Μεταξύ αυτών αναφέρουμε τίς έξης:
Την απιστία στον Θεό, την αποστασία (άρνηση της πίστεως), την αίρεση, την πλάνη, την απελπισία, την αυτοκτονία, το μίσος σε ανθρώπους μέχρι θανάτου, την υπερβολική καί παράλογη εμπιστοσύνη στον Θεό καί τα παρόμοια.
Οί πρώτες ονομάζονται βασικές ή κεφαλαιώδεις αμαρτίες διότι είναι οι περισσότερες πού κυριαρχούν στους περισ¬σοτέρους ανθρώπους. Οί δεύτερες ονομάζονται «βοώσαι προς τον ουρανόν» διότι φωνάζουν στον Θεό για την τιμωρία του ανθρώπου σ' αύτη ακόμη την ζωή. Οί μεγαλύτερες καί δύσκολο αθεράπευτες α¬μαρτίες είναι όσες καταφέρονται εναντίον του Αγίου Πνεύματος καί οί θανάσιμες (τα πάθη) οί όποιες κυριαρχούν στον άνθρωπο επί πολύ χρόνο.

75.   Ποιο είναι το σιχαμερότερο αμάρτημα ενώπιον του Θεού;

 Είναι το αμάρτημα της υπερηφάνειας, διότι αυτό έκανε τους αγγέλους διαβόλους, αφού καί ή ταπείνωση μπορεί να κάνη τους διαβόλους αγγέλους (Κλίμακα Ιωάννου, Λόγος 25).

76. Πόσες είναι οί αιτίες της αμαρτίας καί ποιες είναι αυτές;

Οί αιτίες της αμαρτίας είναι επτά, οί έξης:
 Ποιος έκανε την αμαρτία;
Τι είδους αμαρτία έκανε;
 Με Τι αφορμή καί γιατί την έκανε;
Με Τι τρόπο την έκανε;
Σε Τι καιρό την έκανε (στα νιάτα του, στα γεράματα του, ήμερα, νύκτα κ.λ.π.);
Σε ποιο τόπο την έκανε;
Πόσες φορές την έκανε; (Βλέπε περισσότερα στο βιβλίο του αγίου Νικόδημου του Άγιορείτου «Διδασκαλία- περί του Πνευματικού».

77.    Ποιες καί πόσες είναι οί βαθμίδες της αμαρτίας;

Οί βαθμίδες της αμαρτίας είναι στον αριθμό 12, κατά τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, οί έξης:
Πρώτη βαθμίδας: α) "Όταν κάνη κάποιος καλό έργο με πονηρό σκοπό χάριν χρημάτων, δόξης, τιμής. Δηλαδή, όταν αναμιγνύεται καλό με το κακό.
Δεύτερη βαθμίδα είναι: Ή μισοτελειωμένη εκτέλεση ενός καλού έργου.
Τρίτη βαθμίδα είναι ό πειρασμός, ό δόλος, δηλ. ό πειρασμός, πού έρχεται εναντίον του ανθρώπου από τον διάβολο, από τον κόσμο καί από το σώμα καί αυτός πειράζει τον άνθρωπο με τίς πέντε αισθήσεις, οί όποιες ονομάζονται κατά τους Αγίους Πατέρας «αίσθηση της ψυχής».
 Ή τετάρτη βαθμίδα είναι ή ενότητα, δηλ. ή συνένωση του νου με τον πειρασμό.
Ή πέμπτη βαθμίδα της αμαρτίας είναι ή πάλη του νου δηλ. της ψυχής με τον πειρασμό. Μέχρις εδώ κυοφορείται ή αμαρτία. Από εδώ όμως αρχίζει να αιχμαλωτίζει τον άνθρωπο καί να του επιφέρει την οργή του Θεού κατεπάνω του.
 Ή έκτη βαθμίδα είναι ή συγκατάθεση του νου με την αμαρτία, δηλ. ή ευχαρίστηση του νου από την κακή επιθυμία καί τον πειρασμό. Από την στιγμή αυτή γεννάται ή αμαρτία μέσα στον νου καί στην καρδιά του άνθρωπου καί τον καθιστά άξιο τιμωρίας, όπως λέει ό άγιος Απόστολος Ιάκωβος: «Είτα ή επιθυμία συλλαβούσα τίκτει αμαρτία, ή δε αμαρτία αποτελεσθείσα άποκύει θάνατον» (Ιακώβου 1,15).

Ή εβδόμη βαθμίδα της αμαρτίας είναι Ότι ή αμαρτία ενώθηκε με τον νου καί την φαντασία. Έτσι λοιπόν, αφού ό άνθρωπος συγκατατέθηκε να κάνη την αμαρτία, αναγκάζεται με την παρακίνηση του διαβόλου να εντύπωση αυτή την αμαρτία στην σκέψη του, ως να την είχε κάνη με το έργο. Με τη φαντασία του νου ή αμαρτία αυξάνεται καί μεταφυτεύεται στην καρδιά του ανθρώπου.
 Ή ογδόη βαθμίδα της αμαρτίας είναι ή απόφαση της θελήσεως του ανθρώπου να κάνη την αμαρτία με την πράξη.
Ή ενάτη βαθμίδα είναι ή συνήθεια της αμαρτίας, δηλ. ή πραγματοποίηση της αμαρτίας επί πολλάς φοράς.
 Ή δεκάτη βαθμίδα είναι το πάθος, ή εξοικείωση προς το κακό, δηλ. ή συνεχής επιτέλεση της αμαρτίας με την θέληση καί χωρίς την θέληση του ανθρώπου.

Ή ενδέκατη βαθμίδα είναι ή απελπισία, όταν ό ίδιος ό άνθρωπος χάση την ελπίδα της συγχωρήσεως δια της μετανοίας, με την Χάρι καί το έλεος του Θεού
Ή τελευταία βαθμίδα της αμαρτίας είναι ή αυτοκτονία, δηλ. ό φόνος του απελπισμένου ανθρώπου με τα ίδια του τα χέρια εξ αιτίας των αμαρτιών του, με την ελεύθερη θέληση του.
Αυτή είναι ή χειρότερη βαθμίδα της αμαρτίας, από την οποία να μας προστατεύσει όλους ό Θεός, διότι αυτός πού αυτοκτονεί δεν συγχωρείται στους αιώνας καί ή Εκκλησία δεν επιτρέπει να προσευχώμεθα γι' αυτόν.
Οί  Άγιοι Πατέρες μας διδάσκουν να πολεμούμε την αμαρτία, όσο ακόμη είναι μικρή, στην ώρα της γεννήσεως της καί όχι όταν μεγαλώνει καί ριζώνει ως πάθος στην καρδιά μας. Να την φονεύουμε, όταν είναι μυρμήγκι καί όχι λιοντάρι, διότι τότε ό «μυρμηγκολέων» μας σκοτώνει.
Επίσης καί ό ψαλμωδός Δαβίδ με την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος έλεγε: «Μακάριος ος κρατήσει καί έδαφιεί τα νήπια σου προς την πέτρα» (Ψαλμ. 136,9). Δηλαδή μακάριος είναι όποιος θα σύντριψη τίς αμαρτίες του με την πέτρα - τον Χριστό - όσο είναι ακόμη μικρές, όπως τα μυρμήγκια διότι εάν μεγαλώσουν θα αιχμαλωτισθούν στην Βαβυλώνα των παθών καί θα μας σκοτώσουν.

Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη 1980

________________________________________________

Το κείμενο προέρχεται από τα αρχεία του πατρός Δαμασκηνού Γρηγοριάτου, από την ιεραποστολή του Κογκό, τον οποίον και ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση των αρχείων, όπως επίσης ευχαριστούμε και τον γέροντα της Μονής Οσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη για την ευλογία και την άδεια δημοσίευσης.

Διαβάστε τα υπόλοιπα πατώντας  Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα

Επιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις