Πάσχα τό τερπνόν. Λάμπρου Σκόντζου

Πάσχα τό τερπνόν

Λάμπρου Σκόντζου, Θεολόγου – Καθηγητοῦ

Μονή Μεγάλου Μετεώρου 1483

Δέν ὑπάρχει πιό χαρμόσυνο γεγονός στήν ἀνθρώπινη ἱστορία ἀπό τήν λαμπροφόρο Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ! Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερο ἐλπιδοφόρο μήνυμα ἀπό τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως, ὅτι «Χριστός Ἀνέστη καί Ἅδης ἐσκυλεύθη».
Γι’ αὐτό καί τό Ἅγιο Πάσχα εἶναι ἡ ἑορτή τῶν ἑορτῶν καί ἡ πανήγυρη τῶν πανηγύρεων! Σύμπας ὁ λαός τοῦ Θεοῦ, μέ ἄκρατο ἐνθουσιασμό καί χαρά συμμετέχουμε στό ὑπέροχο πασχαλινό συμπόσιο τῆς πίστεως καί ὑμνοῦμε ἀκατάπαυστα τόν κραταιό καί τροπαιοῦχο Λυτρωτή μας!

Γιά νά γιορτάσει ὅμως κάποιος αὐτό τό ἀνεπανάληπτο καί μοναδικό ἱστορικό γεγονός, θά πρέπει νά γνωρίζει τίς θεῖες δωρεές, ποῦ ἀπορρέουν ἀπό αὐτό. Θά πρέπει νά βιώσει ὀντολογικά τό μυστήριο τῆς θείας οἰκονομίας. Θά πρέπει νά παραμερίσει τήν θαμπωτική ἄχλη ἀπό τά πνευματικά του ὄμματα, καί ἀνοίξει ὀρθάνοιχτα τά μάτια τῆς πίστεως, γιά νά νοιώσει στά κατάβαθά της ψυχῆς του τό θεῖο μεγαλεῖο, ἀλλά καί τήν ἄμετρη ἀγαπή τοῦ Θεοῦ γιά τά πλάσματά Του καί ἰδιαίτερα τόν τραγικό ἄνθρωπο.

Οἱ πιστοί τοῦ Χριστοῦ ἔχουμε ἀποβάλλει τήν ἐρεβώδη ἀχλή τῆς ἀπιστίας καί γι’ αὐτό σκιρτοῦμε ἀπό ἄφατη ἀγαλλίαση τήν ἅγια ἡμέρα τῆς ἐγέρσεώς Του, διότι κατά τόν Ἅγιο Θεοφύλακτο: «ὁ Κύριος μέ τήν Ἀνάστασή Του ἔγινε πρόξενος τῆς χαρᾶς» (P.G.123, 480).

Ἀντίθετα, ὅσοι δέν θέλουν νά ἔχουν αὐτή τήν δυνατότητα μένουν ἀμέτοχοι τῆς ἀναστάσιμης εὐφροσύνης, ἐπιμένουν νά βιώνουν τό δράμα τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης, ποῦ γεννᾶ ἡ ἁμαρτία. Προτιμοῦν νά διατελοῦν στό κράτος καί τήν ἐξουσία τοῦ φρικτοῦ θανάτου, ἀπορρίπτοντας μέ ρηχές δικαιολογίες καί φτηνά λογικοφανή ἐπιχειρήματα τό δῆθεν «παράλογό» της ἀναστάσεως ἀπό τούς νεκρούς.  Προτιμοῦν τό θάνατο ἀπό τή ζωή. Ἡ τραγικότητά τους φαίνεται ὁλοκάθαρα στό νά ὑποστηρίζουν ὅτι θά πεθάνουν καί θά ἐκμηδενιστοῦν!

Ὑπάρχει ποιό παράλογη προτίμηση ἀπό αὐτή;  Ἡ ἄρνηση ἄλλωστε εἶναι τόσο παλιά ὅσο καί ὁ ἄνθρωπος καί ἡ ἀνθρώπινη ζωή σχοινοβατεῖ μεταξύ πίστεως καί ἀπιστίας. Προκειμένου νά «ἱκανοποιηθεῖ» τό σκοτισμένο ἀπό τήν ἁμαρτία καί τή φθορά μυαλό, ἀρνεῖται τίς ὑψηλές προσδοκίες καί προτιμᾶ τά σαθρά καί ἕρποντα.
Ἐν προκειμένω, οἱ ἀρνητές τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ διαλέγουν τήν πτώση καί τόν θάνατο καί ἀρνοῦνται τήν αἰώνια ζωή, ποῦ προσφέρει στό ἀνθρώπινο γένος ὁ Ἀναστᾶς Κύριός μας, καθ’ ὅτι «οἰκοδόμησαν ἀμυντικά τείχη γύρω ἀπό τό Εὐαγγέλιο» κατά τόν Ἅγιο Νικόλαο Ἀχρίδος. Ἄμεση ὁρατή συνέπεια τῆς ἀρνήσεως εἶναι ἡ μόνιμη ἀσυναίσθητη κατήφεια καί τό διαρκές ἄγχος. Ὁ ἀρνητής εἶναι (ἀποδεδειγμένα πλέον) ἀπαραίτητα νευρωτικός!

Ἐμείς οἱ πιστοί τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ ἀποστρέφουμε τό πρόσωπό μας ἀπό αὐτή τή μιζέρια καί τή θανατερή μελαγχολία τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου καί πανηγυρίζουμε λαμπρά τή Θεῖα Ἔγερση. Ὁ ἱερός ὑμνογράφος προτρέπει: «χαίρετε λαοί καί ἀγαλλίασθε, ἄγγελος γάρ ἐκάθησεν εἰς τόν λίθον τοῦ μνήματος» καί «Ἄς γεμίσει ἀπό χαρά καί εὐφροσύνη τό στόμα μας γι’ αὐτόν, ποῦ εἶπε μετά τήν Ἀνάσταση: χαίρετε» προτρέπει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων (P.G. 33, 825).

Χαιρόμαστε, πάνω ἀπ’ ὅλα διότι τά μνήματα τῶν νεκρῶν, ἔπαψαν πιά νά προκαλοῦν φόβο καί τρόμο, ὅπως γινόταν καί γίνεται στίς ἐκτός τοῦ Χριστιανισμοῦ πίστεις. Ὁ «ὄλβιος τάφος» τοῦ Κυρίου μας μετέβαλλε τά μνήματα σέ κλίνες ὕπνου, διότι ἡ παραμονή πλέον τῶν νεκρῶν σέ αὐτά εἶναι προσωρινή. Οἱ μεταστάντες ἐν Κυρίω ἀδελφοί μας δέν εἶναι πιά νεκροί, ἀλλά κεκοιμημένοι, περιμένοντας τήν Ἀνάσταση.
Τά ἀποτρόπαια νεκροταφεῖα χάρις στήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας μεταβλήθηκαν σέ κοιμητήρια. Δέν θρηνοῦμε πιά γιά καμιά ἐκμηδένιση, ἀλλά λυπούμαστε γιά τόν προσωρινό χωρισμό τῶν κεκοιμημένων μας, μέ τούς ὁποίους μᾶς συνδέει ἐσαεί ἡ μακάρια ἐλπίδα τῆς συναντήσεώς μας στά οὐράνια δώματα τῆς θείας μακαριότητας!
Μᾶς διαβεβαιώνει ὁ θεῖος Παῦλος: «Εἰ δέ ἀπεθάνομεν σύν Χριστῷ, πιστεύομεν ὅτι καί συζήσομεν αὐτῶ, εἰδότες ὅτι Χριστός ἐγερθεῖς ἐκ νεκρῶν οὐκέτι ἀποθνήσκει, θάνατος αὐτοῦ οὐκέτι κυριεύει» (Ρώμ. 6, 8-9). Ἀλλά ὄχι μόνο αὐτό τονίζει ὁ μεγάλος Ἀπόστολος: «μεγαλυνθήσεται Χριστός ἐν τῷ σώματί μου εἴτε διά ζωῆς εἴτε διά θανάτου» (Φίλ. 1, 20). Εἴτε μέ τή ζωή μας, εἴτε μέ τήν κοίμησή μας δοξάζεται ὁ Κύριος. Τέτοιου μεγέθους συνάφεια μαζί Του μᾶς χάρισε ἡ Ἀνάστασή Του!

Ὁ θάνατος εἶναι πανταχοῦ παρών στή ζωή τοῦ ἀνθρώπου, ἀπό τή γέννησή του μέχρι τήν ἔξοδό του ἀπό τόν κόσμο αὐτό, καί καραδοκεῖ νά τόν πλήξει, ἀφαιρώντας του τό ὑπέρτατο δῶρο τῆς ζωῆς. Ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἕνας συνεχής καί ἀνελέητος πόλεμος μέ τό θάνατο!

Αὐτά γιά τούς ἀπίστους. Γιά μᾶς τούς χριστιανούς δέν ἔχει ἰσχύ ὁ θάνατος, διότι καταργήθηκε ἀπό τόν Ἀναστάντα Κύριο, διότι «δί’ ἤμας θανάτω θάνατον ὤλεσεν». Ἐμεῖς δέν φοβούμαστε πιά τό θάνατο, διότι εἶναι ἀποδυναμωμένος.
«Ἡ ζωή ὑμῶν κέκρυπται σύν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῶ· ὅταν ὁ Χριστός φανερωθῆ, ἡ ζωή ὑμῶν, τότε καί ὑμεῖς σύν αὐτῶ φανερωθήσεσθε ἐν δόξη» (Κόλ. 3, 3-4), γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στούς Χριστιανούς τῶν Κολοσσῶν. Ἡ βεβαιότητα καί τῆς δικῆς μας ἀνάστασης στηρίζεται στό ἀκλόνητο βάθρο τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Δέ θά εἶναι μία ἀνάσταση ἁπλῆς βιολογικῆς ὕπαρξης, ἄλλα θά εἶναι φανέρωση δόξας στήν ἀναστημένη πιά ὕπαρξή μας, ὡς ἀντικατοπτρισμός τῆς δόξας τοῦ ἀναστημένου Κυρίου μας!

Ζωντανή ἄποδειξη τῆς μακαρίας ἐλπίδας γιά αἰώνια ζωή, εἶναι ἡ ἑδραιωμένη εἰρήνη στίς ψυχές τῶν πιστῶν. Ἡ μακαριότητα καί ἡ τέρψη προϋποθέτουν τήν ἐσωτερική εἰρήνη. Λίγο πρίν τό πάθος Του ὁ Κύριος ἄφησε στούς μαθητές του τήν εἰρήνη «οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν» (Ἴωαν. 14, 27), ὡς βασικό στοιχεῖο τῆς ἐρχόμενης βασιλείας Του.
Ἔτσι  «ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ βραβευέτω ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν, εἰς ἤν καί ἐκλήθητε ἐν ἐνί σώματι· καί εὐχάριστοι γίνεσθε» (Κόλ. 3, 15) διαβεβαιώνει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν, γράφοντας στούς πιστούς, νά ξεχωρίζουν ἀπό τούς ἄλλους ἀνθρώπους ἀπό τή διαρκῆ χαρά καί τήν ἀδιάκοπη εἰρήνευση τῶν ψυχῶν τους. Ὁ Ἅγιος Προκλός Κωνσταντινουπόλεως μᾶς λέει πῶς ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μᾶς δίνει τήν πραγματική καί μόνιμη εἰρήνη, αὐτή ποῦ δέν μπορεῖ νά μᾶς δώσει ὁ πτωτικός κόσμος (P.G. 155, 776).

Μία ἄλλη σημαντική παράμετρος τῆς Θείας Ἐγέρσεως εἶναι ἡ καθολική ἀνακαίνισή μας. «Καθαρθῶμεν τάς αἰσθήσεις καί ὀψόμεθα τῷ ἀπροσίτω φωτί τῆς Ἀναστάσεως» μᾶς προτρέπει ὁ ἱερός ὑμνογράφος τοῦ Πάσχα. Ὁ νέος οἶνος δέ μπορεῖ νά μπεῖ σέ παλαιούς ἀσκούς. Δηλαδή οἱ πιστοί δέ μποροῦμε νά βιώνουμε τό ὑπέρτατο γεγονός τῆς μεταναστάσιμης πραγματικότητας ὡς παλαιοί ἄνθρωποι, ἐμμένοντας στήν πτώση καί τήν ἁμαρτία. «Εἰ οὔν συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ, τά ἄνω ζητεῖτε, οὐ ὁ Χριστός ἐστίν ἐν δεξιά τοῦ Θεοῦ καθήμενος, τά ἄνω φρονεῖτε, μή τά ἐπί τῆς γής» (Κόλ. 3, 1-2).
Ὁ Χριστός «ὑμᾶς, νεκρούς ὄντας ἐν τοῖς παραπτώμασι καί τή ἀκροβυστία τῆς σαρκός ὑμῶν, συνεζωοποίησεν ὑμᾶς σύν αὐτῶ, χαρισάμενος ἠμίν πάντα τά παραπτώματα, ἑξαλείψας τό καθ’ ἠμῶν χειρόγραφον τοῖς δόγμασιν ὁ ἤν ὑπεναντίον ἠμίν, καί αὐτό ἦρεν ἐκ τοῦ μέσου προσηλώσας αὐτῶ τῷ σταυρῶ» (Κόλ. 2, 11-14).
Μᾶς ἀνακαίνισε, μᾶς ἔκαμε νέες ὑπάρξεις, ἅγια κύτταρα τοῦ δικοῦ Του Σώματος, δυνάμει  Ἁγίους, μέ τήν ἐθελούσια συμμετοχή μας στό θάνατο καί τήν Ἀνάστασή Του. Ἀφοῦ, «ὅσοι ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστόν Ἰησοῦν, εἰς τόν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν, συνετάφημεν οὔν αὐτῶ διά τοῦ βαπτίσματος εἰς τόν θάνατον, ἴνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστός ἐκ νεκρῶν διά τῆς δόξης τοῦ πατρός, οὕτω καί ἠμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν. εἰ γάρ σύμφυτοι γεγόναμεν τῷ ὁμοιώματι τοῦ θανάτου αὐτοῦ, ἀλλά καί τῆς ἀναστάσεως ἐσόμεθα, τοῦτο γινώσκοντες, ὅτι ὁ παλαιός ἠμῶν ἄνθρωπος συνεσταυρώθη ἴνα καταργηθῆ τό σῶμα τῆς ἁμαρτίας, τοῦ μηκέτι δουλεύειν ἤμας τή ἁμαρτία», (Ρώμ.6, 3-6).
 Έτσι βίωση τῆς Θείας Ἐγέρσεως σημαίνει ἐξάπαντος καί πλήρη συνειδητή καί ὀντολογική ἀνακαίνιση τῆς ὑπάρξεώς μας.

Γι' αὐτούς καί γιά μύριους ἄλλους λόγους, τό Ἅγιο Πάσχα δέν εἶναι γιά μᾶς τούς πιστούς ἁπλά μία ἑορτή σάν τίς ἄλλες καί ὅπως τή γιορτάζουν οἱ «κοσμικοί» καί οἱ ἑτερόδοξοι αἱρετικοί. Εἶναι γιά μᾶς τό «Πάσχα τό τερπνόν, Πάσχα Κυρίου Πάσχα, Πάσχα πανσεβάσμιον. Πάσχα λύτρον λύπης», σύμφωνα μέ τόν ἱερόν ὑμνογράφο τῆς ὑπέρλαμπρης ἑορτῆς.
Εἶναι ξέχωρη, ἀπό αὐτή τοῦ κόσμου, βιωτῆ, «τῆς αἰωνίου ἀπαρχήν». Τό Πάσχα τοῦ Κυρίου προβάλλει μέσα στήν παραφροσύνη τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου ὡς ὁ ἄσβεστος ἀκτινοβόλος φάρος τῆς εὐφροσύνης, γιά νά φωτίζει τίς ἀνήλιες καρδιές καί νά ἀπαστράπτει τή μιζέρια καί τήν κακοδαιμονία τοῦ δαιμονικοῦ ἐρέβους.
Καλούμαστε λοιπόν νά λάβουμε ἀπό αὐτόν «φῶς ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτός» δοξάζοντες «Χριστόν τόν ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν». Καλούμαστε ἐπίσης μαζί μέ ὁλόκληρη τή δημιουργία, νά πανηγυρίσουμε τή Θεία Ἔγερση.
Ἤ χαρά μας νά γίνει τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως σέ ὅλους τούς κόσμους, ψάλλοντας ἀκατάπαυτα μαζί μέ τόν μελίρρυτο ψάλτη τοῦ Πάσχα: «Οὐρανοί μέν ἐπαξίως εὐφραινέσθωσαν γῆ δέ ἀγαλλιάσθω, ἐορταζέτω δέ κόσμος, ὁρατός τέ ἅπας καί ἀόρατος. Χριστός γάρ ἐγήγερται, εὐφροσύνη αἰώνιος»!


Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ.τεύχους 1923  13 Ἀπριλίου 2012
Μεταφορά στό διαδίκτυο  Ἀναβάσεις