Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα. Τρίτη συνομιλία (ερωτ. 107-110)

Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα

Τρίτη συνομιλία (ερωτ. 99-106)

Άγιον Πάσχα 1983 Ιερομόναχος Ιωαννίκιος Μπάλαν

107. Ποια είναι ή κανονική τάξις της Ορθοδόξου Εκκλησίας κατά τους Αγίους Πατέρας, περί της συχνής ή όχι Θείας Μεταλήψεως; Τι λέγουν οι Ιεροί Κανόνες καί ή χιλιετής παράδοση της Έκκλησίας του Χριστού σ' αύτη την περίπτωση;

Ή Εξομολόγηση, όπως είπαμε παραπάνω, δεν δεσμεύεται από όρους καί συγκεκριμένες προθεσμίες κατά την διάρκεια του έτους. Μπορούμε να τρέξουμε στον Πνευματικό, όποτε αίσθανόμεθα την ανάγκη να ελαφρώσουμε από το ψυχικό φορτίο των αμαρτιών μας καί να λάβουμε την παράκληση της Θείας Χάριτος καί την ελπίδα της συγχωρήσεως. όσο συχνά εξομολογούμαστε, τόσο είναι καλλίτερα για εμάς.
Συνήθως ή Εξομολόγησης συνδυάζεται με τίς τέσσαρες μεγάλες νηστείες του έτους, οπότε κάθε χριστιανός μπορεί να κοινωνήσει με την αδεία του Πνευματικού του. Οί προχωρημένοι στην αγιότητα καί ευλάβεια μπορούν να εξομολογούνται καί να κοινωνούν κάθε μήνα καί οί λιγότερο ευλαβείς τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, το Άγιο Πάσχα.
Στο μοναστήρι ή Εξομολόγηση γίνεται κατά την ταξί της μοναχικής ζωής, το συχνότερο μία φορά την εβδομάδα, ενώ ή Θεία Κοινωνία προσφέρεται στους προετοιμασμένους πνευματικά μοναχούς, συνήθως κάθε μήνα ή στις 12 Δεσποτικές εορτές.
Σε μερικά μοναστήρια οί γέροντες καί ασθενείς μοναχοί, καθώς καί οί μεγαλόσχημοι, μπορούν να κοινωνούν το συχνότερο μία φορά την εβδομάδα καί το σπανιότερο κάθε τρεις εβδομάδες, κατά την παλαιά μοναχική παράδοση.

108. Τι γνώμη έχετε για τους κληρικούς εκείνους, πού προσφέ¬ρουν χωρίς την πρέπουσα εξέταση την Θεία Κοινωνία στους πιστούς;

Οί ιερείς πού δίνουν την Θεία Κοινωνία στους πιστούς χωρίς την κατάλληλη πνευματική ερευνά καί ταξί έχουν καθήκον να διαβάζουν με προσοχή τίς «υποθήκες» του Ιερατικού βιβλίου, πού αναφέρεται στην σωματική καί ψυχική προετοιμασία των πιστών για την Θεία Κοινωνία.
Επίσης οφείλουν οί ιερείς να γνωρίζουν καλά τους Ιερούς Κανόνας καί την παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, καί στην ανάγκη να συμβουλεύονται τον Επίσκοπο της επαρχίας, τον όποιον οφείλουν να υπακούουν σ' όλη των την ζωή. Οι ιερείς πρέπει να διαβάζουν καί την σχετική διδασκαλία του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου περί του τρόπου μεταλήψεως της Θείας Κοινωνίας.
Ιδού Τι λέγει στον 55ο Λόγο του, στο έργο του «Περί διανομής του σίτου».
«Δεν είναι μικρή ή ευθύνη σας, ω ιερείς, όταν γνωρίζετε σε κάποιον κάποια κακία καί του επιτρέπετε να συμμετάσχει άπ' αύτη την Τράπεζα, διότι το Αίμα του Χριστού από το χέρι σας θα ζητηθεί.
Είτε αυτός ήθελε είναι ηγεμών, είτε έπαρχος, είτε στεφανωμένος με διάδημα, εάν ανάξιος προσέλθει στα Αγια, να τον απαγορεύσετε.
Μεγαλύτερη εξουσία έχετε εσείς παρά εκείνος... διότι, αυτός πού αμάρτησε καί πλησίασε στα Αγια είναι χειρότε¬ρος καί από τον δαιμονισμένο. Διότι ό δαιμονισμένος επειδή δαιμονίσθηκε δεν θα τιμωρηθεί, ενώ αυτός πού πλησίασε ανάξιος θα παραδοθεί στην αιώνια κόλαση.
Γι` αυτό λοιπόν, όχι μόνο αυτόν να εμποδίσετε, αλλά όλους γενικά, όσους βλέπετε ότι προσέρχονται με αναξιότητα στο Μυστήριο. Κανένας να μη πάρη σαν τον Ιούδα για να μη πάθη τα όμοια μ' αυτόν».
Καί πάλι λέγει: «Μη δώσετε σπαθί αντί τροφής. Καί αν ακόμη έλθει κανείς από παραφροσύνη να κοινωνήσει, να τον εμποδίσετε.
Να μη φοβηθείτε. Να φοβάσθε τον Θεό καί όχι τον άνθρωπο. Καί εάν εσείς δεν τολμάτε να τον απομακρύνετε τότε στείλτε τον σε μένα. Καί δεν θα ανεχθώ να γίνει ποτέ αυτό. Καλλίτερα να χωρισθώ από την ψυχή μου παρά να δώσω το Δεσποτικό Αίμα στους αναξίους.
Το αίμα μου προτιμώ όλο να χύσω παρά να δώσω το φοβερό Αίμα του Χριστού σ' αυτούς πού είναι ανάξιοι. Καί όταν μετά από πολλή εξέταση, κρίνετε κάποιον ότι είναι ακατάκριτος, τότε εσείς δεν έχετε καμιά ευθύνη».

Γι' αυτό, ό Πνευματικός πρέπει να προσεχή πολύ στην εξομολόγηση, αφού καλά εξέταση τον πιστόν, ποιόν πρέπει να εμπόδιση καί σε ποιόν να δώσει τα Αγια Μυστήρια επαξίως. Εάν κάποιος έχει μία ζωή ανήθικη καί ζήτα με απάτη να λαβή την Θεία Κοινωνία, παραδίνεται στον σατανά (Ίωάν. 13,27), όπως συνέβη με τον Ιούδα.
Εάν κάποιος είναι στο κρεβάτι του θανάτου καί δεν μπορεί πλέον να μιλήσει, τότε μπορεί να του δοθεί ή Θεία Κοινωνία, κατά την ομολογία των συγγενών του, ότι ό ασθενής ήταν άνθρωπος πι¬στός, ότι εξομολογείτε τακτικά καί επιθυμούσε τα Ιερά Μυστήρια.
Καί ό μεγαλύτερος αμαρτωλός, εάν ευρίσκεται στο κρεβάτι του θανάτου καί εξομολογείται κλαίγοντας με στεναγμούς, ομοιάζει με τον ληστή επί του σταυρού καί μπορεί να κοινωνήσει. Ενώ, εάν κάποιος δεν θέλει να συμφιλιωθεί με τον πλησίον του ή αρνείται τα "Α¬για ούτε στο κρεβάτι του θανάτου δεν πρέπει να κοινωνήσει.

Σ' ότι άφορα την προσφορά των Θείων Μυστηρίων στους λαϊκούς, κυρίως με την ευλογία του Πνευματικού, ιδού Τι λέγει ή Εκκλησιαστική τάξις: «Ό ιερεύς πού θα δώσει τα "Αγια Μυστήρια του Θεού στον άξιο αναγνώστη ή σε απλό άνθρωπο να τα μεταφέρει εδώ καί εκεί σε οποιαδήποτε ανάγκη καί όχι ό ίδιος ό ιερεύς με τον απαιτούμενο φόβο του Θεού, αυτός κανονίζεται να μετανοεί επί τρία χρόνια».
Καί πάλι: «Ό ιερεύς πού θα κοινωνήσει οποιονδήποτε άνθρωπο μικρόν ή μεγάλο, νέο ή γέροντα, χωρίς να λαβή είδηση γι' αυτόν από τον Πνευματικό του, ότι είναι άξιος των Μυστηρίων ή όχι, αυτός ό Ιερεύς να απομακρύνεται της ιεροσύνης δηλ. να μετανοεί επί πέντε χρόνια.
Ενώ, εάν κοινωνήσει κάποιον έστω μικρόν στην ηλικία πού προσήλθε με ασέβεια, κανονίζεται επτά χρόνια να μετανοεί».
«Δεν επιτρέπεται να δίνη τα Ιερά Μυστήρια στο σπίτι, ιδιαίτερα στην οικογένεια, να τα παίρνει μαζί του καί επί πολύ διάστημα να αμελή για την συντήρηση των, αλλά μόνο στην εκκλησία, επί της Αγίας Τραπέζης να διατηρούνται τα Αγια, ώστε καί οί πιστοί, όταν περνούν από δίπλα να προσκυνούν τον Χριστό.
Σε στιγμές ανάγκης, κατατρεγμού, φωτιάς, σεισμού ή, όταν χρειάζεται να κοινωνήσει κάποιος ασθενής στο σπίτι, τότε ό Ιερεύς μπορεί να παίρνει μαζί του τα Άγια με μεγάλη ευλάβεια καί τιμή, ωσάν να πηγαίνει με αυτά στην Μεγάλη Είσοδο (με το φως αναμμένο μπροστά του), χωρίς να ζητά κανένα ανθρώπινο κέρδος. (Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης).
Δεν πρέπει να γίνεται Λειτουργία στα ιδιαίτερα σπίτια των Επισκόπων ή Ιερέων (58ος κανών Λαοδίκεια).
Ή Στ' Οικουμενική Σύνοδος καταδικάζει τους κληρικούς πού ιερουργούν καί βαπτίζουν στα παρεκκλήσια πού ευρίσκονται στα ιδιαίτερα σπίτια των, χωρίς την αδεία του Επισκόπου καί χωρίς να αποφασίζουν οί Πνευματικοί αυτό.
Διότι, όταν ή Αγία Ορθόδοξος Εκκλησία διετύπωσε τον λόγο της αληθείας καί φύλαξε την αλήθεια καί την περί ηθικής ζωής διδασκαλία, κατόπιν είναι μισητό καί ασεβές οί παρήκοοι καί αναρχικοί κληρικοί, αφού εισέλθουν στα σπίτια, να τελούν εκεί τα μυστήρια, καταπατώντας έτσι την καλή ταξί καί να προκαλούν πολλή ταραχή καί σκάνδαλα.
 Γι' αυτό ή παρούσα σύνοδος, σύμφωνα με τον 31ον κανόνα της Στ' Οίκουμ. συνόδου, θέσπισε να παραιτούνται της ιεροσύνης, όσοι λειτουργούν στα παρεκκλήσια πού ευρίσκονται στα σπίτια τους, αφού τούτο αποφασίσει ο οικείος Επίσκοπος.
Ενώ, όσοι άπ' αυτούς εισχωρήσουν σε σπίτια καί τολμήσουν να λειτουργήσουν χωρίς την αδεία του Επισκόπου, να καθαιρούνται καί οί λαϊκοί πού συμμετέχουν σ' αυτές να αφορίζονται.

109. Λέγουν οί Άγιοι Πατέρες ότι είναι πολύ δύσκολο να σωθούν οί αρχιερείς, ιερείς καί Πνευματικοί, γενικά οί κληρικοί. Τι μπορείτε να μας πείτε γι' αυτή την γνώμη των Πατέρων;

Οί Άγιοι καί Θείοι Πατέρες λέγουν πράγματι με δυσκολία θα σωθούν οί ιερείς, Πνευματικοί καί όλοι οί ποιμένες των ψυχών. Έχοντας ύπ' όψιν ότι τα ποιμαντικά καθήκοντα είναι πολλά καί βαρεία ενώπιον τους, ενώπιον των οικογενειών εκ των οποίων προέρχονται, ενώπιον των συλλειτουργών των καθώς καί ενώπιον του εμπιστευμένου σ' αυτούς πιστού λάου, πού έχουν καθήκον να το οδηγήσουν στην σωτηρία.
Διότι πολλοί ποιμένες εξαπατώνται από την φιλαργυρία, ή οποία είναι ή ρίζα πάντων των κακών (Α' Τιμ.6,10) από την οποία σκανδαλίζονται οί πιστοί καί αδικούνται οί συνεργάτες των, ιερείς, διάκονοι, ψάλτε κ.λ.π.
Όλα τα έσοδα της εκκλησίας είναι μία ιδιοκτησία του Θεού καί ό ιερεύς δεν είναι παρά ένας οικονόμος των καί είναι υποχρεωμένος να τα διαμοιράζει με δικαιοσύνη στους έχοντας ανάγκη.
Όποιος αποδεικνύεται άδικος στους συνεργάτες του, τιμωρείται με αργία από τα ιερατικά του καθήκοντα καί εάν δεν διορθώνεται, καθαιρείται διότι θεωρείται ότι φόνευσε τον αδελφό του (Αποστολικοί Διαταγές 49).
Τι μπορώ να ειπώ εγώ περισσότερο όσον άφορα αυτά; Κάθε Πνευματικός ιερεύς καί ποιμήν των ψυχών γνωρίζει καλλίτερα από μένα Τι έχει να πράξη. Λοιπόν, ό Θεός να τον βοηθεί να εκπληρώνεται καθήκοντα του ενώπιον του Χριστού, της οικογενείας του, απέναντι του εαυτού του, της κοινωνίας στην οποία ζει καί ιδιαίτερα ενώπιον των εμπιστευμένων για σωτηρία ψυχών, ώστε να αποκτή¬σουν, όσο το δυνατόν περισσότεροι την Βασιλεία του Θεού.

110. Τι πρέπει να κάνουν οί Πνευματικοί ποιμένες για ν' αποκτήσουν την Βασιλεία του Θεού;

Τρεις είναι οί κεφαλαιώδεις εργασίες για την σωτηρία των ψυχών μας. Ή σωστή πίστης στον Θεό, τα καλά έργα καί ή ταπείνωση. Δηλαδή, όταν θα κάνουμε όλες τίς εντολές του Θεού να λέμε στην καρδιά μας «ότι αχρείοι δούλοι εσμέν, ότι ο ώφείλομεν ποιήσαι πεποιήκαμεν» (Λουκ. 17,10).

Τέλος Τρίτης συνομιλίας

Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη 1980

________________________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, ἀπό τήν ἱεραποστολή τοῦ Κογκό, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

Διαβάστε τα υπόλοιπα πατώντας  Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ησυχαστή π. Ηλίε Κλεόπα