Τά νεανικά μου χρόνια. Μητροπολίτου Κυροβογκράντ καί Νικολάεφ Νέστορος. Μέρος Α'

Τά νεανικά μου χρόνια

Ἀναμνήσεις ἀπό τήν Καμτσάτκα. Μέρος Α'

                               

Τά χρόνια τῆς νιότης ζωντανεύουν τώρα στή μνήμη μου. Ἀπό τίς πρῶτες κιόλας τάξεις τοῦ γυμνασίου ξεχώριζα σάν ἕνας μαθητής πιστός στό Θεό.
Ὁ πατέρας ἔπαιρνε συχνά ἀφορμή ἀπό μερικές εὐλαβικές συνήθειές μου γιά νά μέ μαλώνει.
Ὅταν καθόμουν, λ.χ. νά μελετήσω τά μαθήματά μου, ἔβαζα ἀνάμεσα στίς σελίδες τοῦ βιβλίου ἤ τοῦ τετραδίου μιά μικρή χάρτινη εἰκόνα μέ τή μορφή τοῦ ἁγίου πού γιόρταζε τήν ἑπόμενη μέρα. Στό πίσω μέρος τῆς εἰκόνας ἦταν πάντα τυπωμένη μιά σύντομη βιογραφία τοῦ ἁγίου. Τό ἔνιωθα σάν καθῆκον, ἀλλά καί σάν μιά βαθειά ἐσωτερική ἀνάγκη, νά διαβάζω μέ προσοχή καί νά κρατήσω στή μνήμη μου τά σημαντικότερα γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ ἁγίου.
 Κατόπιν ἔβαζα τήν εἰκόνα στό εἰκονοστάσι, ὅπου ἔκαιγε πάντοτε ἁκοίμητη κανδήλα. Συνέβαινε λοιπόν συχνά νά μπαίνει ὁ πατέρας στό δωμάτιο, ὅπου ὁ Ἱλαρίων κι ἐγώ μελετούσαμε. Γνωρίζοντας τή συνήθειά μου, ἔπαιρνε ἀπό τά χέρια μου τό βιβλίο ἤ τό τετράδιο, εὕρισκε τήν κρυμμένη εἰκόνα, τήν ἔπαιρνε καί μέ μάλωνε αὐστηρά:
-Κόλια, πάλι μέ τούς ἁγίους ἀσχολεῖσαι; Γιά διάβαζε τά μαθήματά σου!
Ὡστόσο, μόλις τελείωνα τή μελέτη, ὁ πατέρας μοῦ ἐπέστρεφε πάντοτε τήν εἰκόνα.
Τά πιό ἀγαπημένα μου μαθήματα ἦταν τά θρησκευτικά, ἡ φυσική καί ἡ γεωγραφία. Δέν ἀγαποῦσα καθόλου τά μαθηματικά.
Θυμᾶμαι πού ὁ θεολόγος μας, ὁ σεβάσμιος πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Βαρούσκιν, μόλις ἔμπαινε στὴν τάξη ἔλεγε:
-Ποιός ἔχει σειρά νὰ πεῖ τήν προσευχή;
Συνήθως τότε πεταγόμουν ἐγώ, κι ἔτσι γλύτωνα ἄλλους συμμαθητές μου, πού δέν εἶχαν μάθει τίς προσευχές. Ὕστερα ἀπό τόν ἔλεγχο τῶν ἀπόντων ὁ π. Νικόλαος ρωτοῦσε:
-Ποιοί ἅγιοι γιορτάζουν σήμερα;
Ἔριχνε μέ σημασία τό βλέμμα του πάνω μου, κι ἐγώ σηκωνόμουν καί διηγόμουν μέ συντομία τό συναξάρι τῆς ἡμέρας.
Μερικές φορές, ὅταν κάποιοι ἀδιάβαστοι συμμαθητές μου ὑποπτεύονταν πώς θά τούς ἐξετάσει, μ’ ἔβαζαν νά κάνω μιά ἔξυπνη θεολογική ἐρώτηση. Ἱκανοποιημένος τότε γιά τό ἐνδιαφέρον ὁ π. Νικόλαος ἐγκατέλειπε τό μισητό κατάλογο καί δήλωνε:
-Σήμερα δέν θά ἐξετάσω. Θ’ ἀσχοληθοῦμε μέ τό ἐρώτημα πού ἔθεσε ὁ Ἀνίσιμωφ.  Παρακαλῶ μόνο νά μήν ἐνοχλήσει κανείς. Ὅποιος δέν ἐνδιαφέρεται γιά τό θέμα μπορεῖ νά φύγει ἀπό τήν τάξη.
Σ’ αὐτές τίς περιπτώσεις, οὔτε λίγο οὔτε πολύ, τό ἕνα τρίτο τῶν μαθητῶν ἔφευγαν σάν κύριοι. Ἔμεναν μόνο ὅσοι εἶχαν πραγματικό ἐνδιαφέρον γιά τή διδασκαλία. Ἀνάμεσα σ’ αὐτούς ἦταν πάντως καί καραΐμοι1 καί ἑβραῖοι μαθητές.
Στά παιδικά καί νεανικά μου χρόνια δέν δημιούργησα βαθειά φιλία μέ συμμαθητές ἤ μικρούς συγγενείς μου. Μοῦ ἄρεσαν, βέβαια, τά παιχνίδια, τά ἀστεῖα, οἱ χοροῖ, ἡ μουσική καί τά τραγούδια. Δέν ἀγαποῦσα ὅμως ν’ ἀνεβαίνω στά δέντρα καί τίς στέγες καί νά σκοτώνω τ’ ἀνυπεράσπιστα πουλάκια, ὅπως ἔκαναν πολλοί σκληρόκαρδοι συμμαθητές μου. Οὔτε νά παλεύω καί νά τσακώνομαι μέ τούς ἄλλους μοῦ ἄρεσε.
Στίς τελευταῖες τάξεις τοῦ λυκείου τράβηξαν τήν προσοχή μου τά ἔργα τῶν μεγάλων ρώσων κλασικῶν. Μέ ἐνθουσίασε ἡ τέχνη τοῦ ὑμνητῆ τῆς ρωσικῆς φύσεως Τουρκένιεφ. Ξεχνιόμουν διαβάζοντας τίς συναρπαστικές σελίδες τοῦ Γκόγκολ. Μέ ἔτερπαν τά ἔξοχα ποιητικά δημιουργήματα τοῦ Ποῦσκιν, τοῦ Λέρμοντωφ, τοῦ Ντερζάβιν, τοῦ Ἀποῦχτιν.
 Ἀλλά τό μεγαλύτερο ἐνδιαφέρον, τή βαθύστερη συγκίνηση, μοῦ προξενοῦσαν τά ἔργα τοῦ Ντοστογιέφσκυ. Οἱ ἤρωες τῶν ἀθανάτων δημιουργημάτων του ἔγιναν γιά τή νεανική μου καρδιά τά ὑποδείγματα τῆς πίστεως στό Θεό, τῆς ἀγάπης στούς ἀνθρώπους, τῆς φιλοπατρίας.
Σ’ αὐτά τά ἰδανικά ἀναπαυόταν ἡ ψυχή μου, καί λησμονουσα τίς πρῶτες δυσκολίες τῆς ζωῆς.
Δέν θέλησα ποτέ νά προσεγγίσω τά συνταρακτικά ἐρωτήματα γύρω ἀπό τό Θεό καί τόν ἄνθρωπο, ἀκολουθώντας τό δρόμο τοῦ φιλοσοφικοῦ στοχασμοῦ.
Ἡ φιλοσοφία, στερημένη ἀπό τά ὑπέρλογα κριτήρια τῆς καρδιᾶς καί ἐγκλωβισμένη σ’ ἕνα στεῖρο σκεπτικισμό, ὁδηγεῖ συχνά σέ λάθη καί ἀδιέξοδα. Νά γιατί ποτέ δέν συμφώνησα μέ τή φιλοσοφική δημιουργία τοῦ μεγάλου μέν συγγραφέα ἀλλ’ ἀνώφελου σκεπτικιστῆ Λέοντος Τολστόϊ. Ἦταν δημιουργός μεγαλοφηής, ἀλλά μέ μία ἔντονη ἐσωτερική κοσμοθεωριακή σύγχυση, μέ ἰδιόρρυθμη προσωπική θρησκευτική τοποθέτηση, πού τόν ὁδήγησε σέ παράτολμους ἑρμηνευτικούς ἀκροβατισμούς γύρω ἀπό τήν ὀρθόδοξη διδασκαλία.
                    
 ________________________________________________________________________

 1.Καραΐμοι: Ὀλιγομελής ἑβραϊκή αἵρεση, πού ἀπορρίπτει τό Ταλμούδ καί τή ραββινική παράδοση, καί δέχεται μόνο τή Βίβλο. Οἱ καραΐμοι ζοῦσαν στή Ν. καί ΝΔ. Ρωσία.

Μητροπολίτου Κυροβογκράντ καί Νικολάεφ Νέστορος

Ἀναμνήσεις ἀπό τήν Καμτσάτκα

Ἀπόδοση ἀπό τά ρωσικά

Ἔκδοση Τρίτη

Ἱερά Μονή Παρακλήτου Ωρωπός Ἀττικῆς 2001

σελ.27-37

Ἐπιμέλεια κειμένου και πηγή στο Διαδίκτυο  Ἀναβάσεις

 Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας  Ἀναμνήσεις ἀπό τήν Καμτσάτκα