Οἱ ἀληθινοί προσκυνηταί τοῦ Θεοῦ πρέπει νά Τόν προσκυνοῦν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ. Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

 Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία καί ἡ εἴσοδός μου στόν μοναχισμό

Ὁ Σωτήρ μᾶς λέγει στό Εὐαγγέλιο ὅτι ἀληθινοί προσκυνηταί τοῦ Θεοῦ πρέπει νά Τόν προσκυνοῦν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ. Τί σημαίνει νά ζοῦν ἐν Πνεύματι κάι ἀληθείᾳ;

Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Τί σημαίνει νά ζῆς ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ, νομίζω σᾶς ἐξήγησα πολλές φορές. Ἐγώ θά ἤθελα νά σᾶς δείξω μία ἄλλη ἐξήγησι αὐτῆς τῆς προσκυνήσεως.
Ποιό εἶναι αὐτό τό Πνεῦμα καί ποιά εἶναι αὐτή ἡ Ἀλήθεια; Ἤ θά ἠμποροῦσα νά ἐρωτήσω καί ποιός εἶναι Αὐτός ὁ Ἀληθινός, διότι ἐνθυμεῖσθε ὅτι εἶπε ὁ Σωτήρ: «Ἐγώ εἰμί ἡ Ἀλήθεια»! (Ἰωάν.14,6).
Γιά τό Πνεῦμα μᾶς λέγει ὁ Σωτήρ, τό Ὁποῖον καί ὀνομάζει Παράκλητο: «Ὅταν δέ ἔλθῃ ὁ Παράκλητος ὅν ἐγώ πέμψω ὑμῖν παρά τοῦ Πατρός...ἐκεῖνος ἐλέγξῃ τόν κόσμον περί ἁμαρτίας καί περί δικαιοσύνης καί περί κρίσεως» (Ἰωάν. 15,26 καί 16,8).
Θά σταματήσω στόν πρῶτο λόγο καί συγκεκριμένα ὅτι τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ θά ἐλέγξῃ τόν κόσμον περί ἁμαρτίας.
Τό πρῶτο βῆμα στήν πνευματική ζωή εἶναι ἡ ἀποδοχή τῆς φανερώσεως τοῦ Πνεύματος, μέ τό συναίσθημα ὅτι ἐγώ εἶμαι ἁμαρτωλός.
 Γι᾿ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἔδωσε ἀνάμεσα στά ἄλλα, καί τό Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως. Λαμβάνοντας ἀπό τόν Θεό τό Πνεῦμα, τότε βλέπουμε τήν ἁμαρτία καί δέν τήν κρύβουμε, ἀλλά πηγαίνουμε νά τήν φανερώσουμε στόν Πνευματικό, ὁ ὁποῖος καί μᾶς τήν λύνει μέ τήν δύναμι τῆς ἱερωσύνης πού τοῦ ἔδωσε ὁ Κύριος διά τῆς ἱερωσύνης.
Ἀλλά μέ τό νά ἐξομολογηθῆς στόν Πνευματικό δέν εἶναι ὁ μοναδικός τρόπος νά ζήσης ἐν πνεύματι, ἐπειδή ἐμεῖς, σέ κάθε στιγμή εἴμεθα στήν ἁμαρτία, μέχρις ὅτου ὁ Θεός μᾶς ἀναστήσει μέ τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καί προπαντός μέ τήν Θεία Κοινωνία. Μέχρις ὅτου ὁ Θεός δέν μᾶς ἀναστήσει ἀκόμη μέ τό Πνεῦμα Του, παραμένουμε στόν θάνατο, ζοῦμε στήν ἁμαρτία.
Ἡ ζωή ἐν Πνεύματι εἶναι ἡ συνείδησις πού ἔχουν ὅλοι οἱ ἅγιοι καί ἰδιαίτερα ἡ συναίσθησις ὅτι ἀπό ἐκείνη τήν στιγμή εἶμαι ἕνας μεγάλος ἁμαρτωλός.
Ποιός εἶναι ἅγιος στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὁ ὁποῖος θά εἰπῆ: «Ἐλᾶτε πρός ἐμένα καί ἐγώ θά σᾶς εἶμαι παράδειγμα ἁγιότητος;» Ἄραγε ὅλοι οἱ Ἅγιοι δέν εἶπαν καί λέγουν μέχρι σήμερα: «Ἐγώ εἶμαι μεγάλος ἁμαρτωλός· ἐγώ εἶμαι ὁ μεγαλύτερος ἁμαρτωλός;»
Αὐτή εἶναι ἡ πεποίθησις τῶν Ἁγίων, ἐπειδή οἱ ἅγιοι ζοῦν ἐν Πνεύματι καί τό Πνεῦμα φανερώνει στήν καρδιά τους τήν ἁμαρτία, ἀκόμη καί ὅταν ζοῦν μία ὑψηλή πνευματική ζωή, ἀκόμη κι ὅταν κάνουν θαύματα.  Καί λαμβάνουν τήν μαρτυρία τοῦ Πνεύματος καί αὐτοκατακρίνονται ὡς ἁμαρτωλοί ἐνώπιον τοῦ ἱερέως καί ὁποιουδήποτε ἀνθρώπου.
Καί ἐμεῖς πάντοτε πρέπει νά ζοῦμε δεχόμενοι τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ στήν ζωή μας, τό Ὁποῖο θά μᾶς φανερώση τίς ἁμαρτίες μας. Αὐτός πού ξέρει ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός, λέγουν οἱ ἅγιοι Πατέρες, δέν φανερώνει τά ἁμαρτήματα τοῦ πλησίον του, οὔτε καί τά κρίνει.
 Ἐάν ξέρουμε ὅτι εἴμεθα ἁμαρτωλοί, τί ἔννοια ἔχει νά ἐνδιαφερώμεθα τί κάνει ὁ πλησίον μας;  Πῶς νά κατηγορήσουμε τόν ἀδελφό μας, ὁ ὁποῖος ἡμάρτησε; Ὅλοι οἱ Ἅγιοι λέγουν ὅτι, ἐάν ἐμεῖς κρίνουμε καί ὀνειδίζουμε τόν πλησίον μας καί δέν μετανοοῦμε γι᾿ αὐτή τήν ἁμαρτία μας καί ἐμεῖς θά πέσουμε γρήγορα στήν ἴδια ἁμαρτία.
Κι αὐτό τό εἶδα ἀναρίθμητες φορές στήν ζωή μου. Ἐάν δέν μετανοοῦμε γιά τήν ἁμαρτία τῆς κατακρίσεως τοῦ πλησίον μας καί ἐμεῖς θά πέσουμε στήν ἴδια ἁμαρτία στήν ὁποία πρό καιροῦ καταδικάζαμε τά πρόσωπα τῶν ἄλλων.
Καί ἔμαθα ἀκόμη ἕνα πρᾶγμα ὅτι ὁ Θεός, φανερώνοντας σέ μένα τήν ἁμαρτία μου, μέ διδάσκει νά εἶμαι ἐλεήμων καί συγκαταβατικός πρός τόν πλησίον μου. Δέν τόν ὀνειδίζω, ἀλλά προσεύχομαι γι᾿ αὐτόν: «Κύριε, ὅλοι εἴμεθα πλάσματα τῶν χεριῶν Σου.
Συγχώρεσε τόν δοῦλον Σου, ὁ ὁποῖος ἁμαρτάνει καί μή μᾶς ἀφήνης νά ζοῦμε στό σκοτάδι». Ἔτσι, ἀντί νά τόν καταδικάζουμε, ἀντί νά σκυθρωπάζουν οἱ ψυχές μας, ἀρχίζουμε μέ τήν ἐνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος νά γινώμεθα εὐσπλαγχνικοί.
Αὐτή εἶναι μία ὄψις τῆς ζωῆς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, ἐπειδή τότε πού ἐλεοῦμε τόν πλησίον μας, ὁμοιάζουμε τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος εἶναι Ἐλεήμων καί ἀπό τόν Ὁποῖον περιμένουμε τήν ἐλεημοσύνη. Καί τότε κατέρχεται σ᾿ ἐμᾶς τό Ἅγιο Πνεῦμα προσεύχεται μαζί μας καί γιά ὅλο τόν λαό τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἀπομακρύνεται ἀπ᾿ Αὐτόν, γιά τόν κόσμο πού δέν γνωρίζει τόν Θεό καί παραμένει στήν ἁμαρτία. Τό Πνεῦμα κατέρχεται στήν ψυχή αὐτοῦ πού ἐλεεῖ τόν πλησίον του καί ἀντί νά τόν ὀνειδίζη γιά τίς πράξεις του, τόν σκέπτεται μέ καλωσύνη καί προσεύχεται γι᾿ αὐτόν.
Τό Πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας. Ὅταν ἐμεῖς ζοῦμε ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι καί λαμβάνουμε τήν μαρτυρία τοῦ Πνεύματος στήν ζωή μας, λαμβάνουμε καί τήν Ἀλήθεια καί, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀναγνωρίζει μέ πόνο ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός, ὅτι εἶναι χειρότερος ἀπ᾿ ὅλους τούς ἁμαρτωλούς τοῦ κόσμου, ἔτσι ὅπως ἔλεγαν καί ἐπίστευαν οἱ Ἅγιοι, τότε εὑρίσκεται στήν Ἀλήθεια καί ἡ Ἀλήθεια εἶναι μέσα στήν καρδιά του καί τόν εὐφραίνει μέ μία θεϊκή γλυκύτητα. Τότε ἡ προσευχή μας μπορεῖ νά τρέχη μέσα μας ἡμέρα καί νύκτα.
 Γιατί; Διότι δεχόμεθα τήν φανέρωσι τοῦ Πνεύματος καί ζοῦμε μέσα στήν ἀλήθεια. Ὁ Θεός εἶναι Πνεῦμα καί τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ στεγάζεται μέσα στόν πιστό ἄνθρωπο. Ὁ Θεός εἶναι ἡ Ἀλήθεια καί τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ζῆ μέσα μας καί αὐτό τό Πνεῦμα εἶναι αἰωνιότης. Καί, ἐπειδή ἡ Ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ ζῆ μέσα μας καί ἡ ἀλήθεια εἶναι ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός, τότε στόν Χριστό, ὁ ἄνθρωπος γίνεται ἀληθινός καί ὅμοιος μέ τόν Θεό.
Συνεπῶς, νά παρακαλοῦμε τόν Θεό νά μᾶς ἀποκαλύψη τό μυστήριο αὐτό, διότι μόνο ὁ Θεός μπορεῖ νά μᾶς φωτίση καί ὄχι τά λόγια μας.

***

Γέροντος Ραφαήλ Νόϊκα

Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία   

καί ἡ  εἴσοδός μου στόν μοναχισμό

Μετάφρασις - ἐπιμέλεια ὑπό ἀδελφῶν 

Ἱερᾶς Μονῆς Ὅσιου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους 

2005

Πηγή διαδικτύου - Ἐπιμέλεια κειμένου   Αναβάσεις

__________________________________

Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας  π. Νόϊκα -Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία