Η Ευθύνη της επιλογής μας. «7. Μεθοδεύσεις καί προγραμματισμοί» Μέρος Β΄

ΙΕΡΟΝ ΚΕΛΛΙΟΝ
ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΠΟΥΡΑΖΕΡΗ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΑΣ 

Κεφάλαιο Β΄ 

Οι Έσχατολογικοί καιροί μας
« 7. Μεθοδεύσεις καί προγραμματισμοί.»  Μέρος Α΄ (σελ. 195- 198)

           ____________________________________

                                  Βιομετρικά διαβατήρια

                                  Ἡλεκτρονικές ταυτότητες

                                   666
                                   Bar code
                                   RFID
                                   Smart cards
                                   Ἐμφυτευόμενα μικροτσιπς

Ὁμοιως «ἀπαγορεύεται ἡ συλλογή καί ἐπεξεργασία εὐαισθήτων¹⁷⁸ 

(¹⁷⁸ «Εὐαίσθητα δεδομένα», τά δεδομένα πού ἀφοροῦν στή φυλετική ἤ ἐνθνική προέλευσι (π.χ. μέλος, μειονότητος) στά πολιτικά φρονήματα (σ’ αὐτή τήν κατηγορία ἐμπίμπτουν καί οἱ δηλώσεις τοῦ αἰτοῦντος ἄσυλο, σύμφωνα μέ τό π.δ. 61/1999), στίς θρησκευτικές ἤ φιλοσοφικές πεποιθήσεις, στή συμμετοχή σέ συνδικαλιστική ὀργάνωσι (π.χ. συμμετοχή σέ ἐπιστημονικά σωματεῖα, ἐπιστημονικούς φορεῖς, φιλανθρωπικές ὀργανώσεις, ἐπαγγελματικά σωματεῖα-ἐπιμελητήρια, συνδικαλιστική δραστηριότητα), στήν ὑγεία (ἰατρικά δεδομένα), στήν κοινωνική πρόνοια (π.χ. σύνταξι, ἀσφάλισι) καί στήν ἐρωτική ζωή (π.χ. καταγραφή σεξουαλικῶν πράξεων ἤ προτιμήσεων σέ βιντεοταινίες ἤ ἡμερολόγιο (βλ. σχετικά τήν ὑπ. Ἀριθμ. 100/2000 ἀπόφασι τῆς Ἀρχῆς βλ. σχετικά, Ἰγγλεζάκη, Εὐαίσθητα προσωπικά δεδομένα 2004, σ. 139 κἑ.) ), στά σχετικά μέ ποινικές διώξεις ἤ καταδίκες καί στή συμμετοχή σέ συναφεῖς μέ τά ἀνώτερω ἑνώσεις προσώπων.   

 Ὁ ἀνωτέρω ὁρισμός χωίς τίς ἐπεξηγήσεις εἶναι ἡ ὑπό τοῦ ἄρθρου 18 παρ.1 τοῦ ν. 3471/28-6-2006/ΦΕΚ 133/Α΄ τροποποίησι τοῦ ἄρθρου 2 περ. β΄ τοῦ ν. 2472/1997.  

                     Περί τῶν εὐαισθήτων δεδομένων βλ. ἀναλυτικά, Ἀρμαμέντου/Σωτηροπούλου, Προσωπικά δεδομένα.  Ἐρμηνεία Ν.2472/1997, 2005, σ. 30 κἑ.) δεδομένων» (ἄρθρο 7 παρ.1), ἀλλά ἐπιτρέπεται κατ’ ἐξαίρεσι.  Πράγματι, ἐδῶ ὅλα κατ’ ἀρχήν ἀπαγορεύεται καί ὅλα κατ’ ἐξαίρεσιν ἐπιτρέπονται΄ καί πάντοτε μέ τήν συγκατάθεσι τοῦ ὑποκειμένου (ἄρθρο 7 παρ. 2 περ. α΄). Ἐπισημαίνοντας ἰδίως τήν περίπτωσι ε΄, ὅπου ἐπιτρέπεται ἡ ἐπεξεργασία «πού ἐκτελεῖται ἀπό Δημόσια Ἀρχή καί εἶναι ἀναγκαῖα εἴτε αα) γιά λόγους ἐθνικῆς ἀσφάλειας εἴτε ββ) γιά τήν ἐξυπηρέτηση τῶν ἀναγκῶν ἐγκληματολογικῆς ἤ σωφρονιστικῆς πολιτικῆς καί ἀφορᾶ τή διακρίβωση ἐγκλημάτων, ποινικές καταδίκες ἤ μέτρα ἀσφαλείας εἴτε...». 

Ὁποιαδήποτε πλέον κίνησι τοῦ ὁποιουδήποτε πολίτου μπορεῖ νά θεωρηθῇ  Ἡ ἀντιτρομοκρατική πρόνοια τῶν ἰθυνόντων γιά τή δημουργία μιᾶς «ἥσυχης» καί «δίκαιης» πολιτείας θά εἶναι ἀπό ἐδῶ καί τώρα τό προκάλυμμα γιά τά μεγαλύτερα ἠλεκτρονικά φακελώματα. 

Ἀξίζει νά σημειωθῇ ὅτι, ἐφόσον συντρέχει κάποια ἀπό τίς προϋποθέσεις τοῦ ἄρθρου 7 παρ. 2, ἡ Ἀρχή ὀφείλει κατά δ έ σ μ ι α ἁρμοδιότητα νά χορηγήσῃ ἄδεια ἐπεξεργασίας εὐαισθήτων δεδομένων.  Γεγονός πάντως εἶναι ὅτι οἰ διατάξεις αὐτές λειτουργοῦν, ὡς γενικές ρῆτρες, ἡ ἐξειδίκευσι τῶν ὁποίων ἀπόκειται ἑκάστοτε ἐφαρμοστή τοῦ δικαίου¹⁷⁹. 

(¹⁷⁹ Βλ. Ἰγγλεζάκη, ἔ,ἀ., σ. 184 κἑ.) ὕποπτη καί ἐγκληματική, ἀφοῦ ἡ κοινωνία μας μεταλλάσσεται πλέον σ’ ἕναν πληθυσμό ὑπόπτων ὑποκειμένων.

Περίεργη εἶναι ἡ τροποποίησι τοῦ ν. 2472/1997 ἀπό τό ἄρθρο 8 παρ. 4 τοῦ ν. 2819/2000, μέ τήν ὁποία προστέθηκε νέα διάταξι, τό ἄρθρο 7Α, πού προβλέπει τήν ἀπαλλαγή ἀπό τήν ὑποχρέωσι τῆς γνωστοποιήσεως τοῦ ἄρθρου 6 καί λήψεως ἀδείας τοῦ ἄρθρου 7 σέ ὁρισμένες περιπτώσεις.   

Σύμφωνα μέ τίς ε΄καί στ΄ περιπτώσεις οἱ δικηγόροι, οἱ συμβολαιογράφοι, οἱ δικαστικές ἀρχές ἤ ὑπηρεσίες ἔχουν ἀνεξέλεγκτη πρόσβασι στά δεδομένα προσωπικοῦ χαρακτῆρος, ὄταν κινοῦνται «στό πλαίσιο ἀπονομῆς τῆς δικαιοσύνης ἤ γιά τήν ἐξυπηρέτηση τῶν ἀναγκῶν τῆς λειτουργίας τους».

Ἄς ληφθῇ δέ ὑπ’ ὄψιν καί τό λεγόμενο «παραδικαστικό» πού λυμαίνεται τή χώρα μας.  Τότε γιά ποιό ἀπόρρητο μποροῦμε νά μιλᾶμε, ὅταν πολλές φορές τά πάντα ἐξαγοράζωνται;

Τά ἀρχεῖα συνδέονται (ἄρθρο 8), τά δεδομένα προσωπικῶν στοιχείων ἀνταλλάσονται, οἱ ἄδειες διασυνδέσεως χορηγοῦνται καί χάνεται κάθε εἴδους εὐαισθησία ἀπό τά εὐαίσθητα δεδομένα, ἀφοῦ γίνονται κτῆμα ὄσων τά ἐπιθυμοῦν. 

Ἡ ἰδιωτική ζωή ἀνήκει στό παρελθόν. Ἡ διαβίβασι δεδομένων προσωπικοῦ χαρακτῆρος σέ χῶρες τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως εἶναι ἐλεύθερη, ἐνῷ πρός χῶρες πού δέν ἀνήκουν στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωσι καί οἱ ὁποίες δέν ἐξασφαλίζουν ἱκανοποιητικό ἐπίπεδο προστασίας, καί πάλιν ἐπιτρέπεται κατ’ ἐξαίρεσι, μέ ἄδεια τῆς Ἀρχῆς, καί ἐφ’ ὅσον συντρέχουν κάποιες ἀόριστες προϋποθέσεις (ἄρθρο 9).

Ἔχουμε ἀναφέρει ὅτι ἡ προστασία πού παρέχεται εἶναι πολλαπλῶς προβληματική¹⁸⁰. (¹⁸⁰ Βλ. ἀνωτ., σ. 108-130)  Τό ἄρθρο 10 ἐξασφαλίζει τό ἀπόρρητο καί τήν ἀσφάλεια τῆς ἐπεξεργασίας θεωρητικά.  

 Πρακτικά ὅμως  π ο ι ό ς  θά εἶναι ὁ ὑπεύθυνος τῆς ἐπεξεργασίας καί  π ο ι ο ί  οἱ συνεργάται του¹⁸¹, (¹⁸¹ Βλ. ἀνωτ., σ. 137-138) ὅταν - ἰδίως στή χώρα μας-ἔχουν σχεδόν ἐκλείψει τά ἀξιοκρατικά κριτήρια; 

«Ἡ Ἀρχή ἀποτελεῖ ἀνεξάρτητη δημόσια ἀρχή» (ἄρθρο 15 παρ. 2), ἡ ὁποία προβλέπεται ἀπό τό ἄρθρο 9Α τοῦ Συντάγματος. Ὁ Πρόεδρος καί τά μέλη της ὁρίζονται, σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 101 παρ. 2 τοῦ Συντάγματος, μέ μία διαδικασία θεωρητικά δημοκρατική καί διαφανῆ, ἡ δέ ἀνεξαρτησία της θεμελιώνεται καί στή συμμετοχή τοῦ Κοινοβουλίου κατά τή διαδικασία τῆς ἐπιλογῆς τῶν μελῶν της (ἄρθρο 16).  Ναί!   

Δέν παύει ὅμως νά εἶναι μία ἀρχή ὅπου οἱ κρατοῦντες - ὄπως καί σέ ὅλες σχεδόν τίς ἐπίκαιρες θέσεις -ἀνεβάζουν καί κατεβάζουν τούς «ἡμετέρους»΄ ὅποιους θέλουν.

Ὅσον ἀφορᾶ τά δικαιώματα τοῦ ὑποκειμένου γίνεται ἀναφορά στά ἄρθρα 11-14 τοῦ νόμου. Ἀπό τά παραπάνω ἀποδείχθηκε τό πόσον εἶναι εἰκονικά.  Τό κάθε ὑποκείμενο ἔχει δικαιώματα ἐνημερώσεως, προσβάσεως, ἀντιρρήσεως καί προσωρινῆς δικαστικῆς προστασίας.   

Συγκεκριμένα οἱ ἀντιρρήσεις μποροῦν ὁποτεδήποτε νά προβληθοῦν καί νά ἀπευθυνθοῦν ἐγγράφως στόν ὑπεύθυνο ἐπεξεργασίας.   

Σέ ἀποκλειστική προθεσμία δεκαπέντε (15) ἡμερῶν ὁ ὑπεύθυνος ἔχει τήν ὑποχρέωσι νά ἀπαντήσῃ ἐγγράφως ἐπί τῶν ἀντιρρήσεων πού περιέχουν αἴτημα γιά συγκεκριμένη ἐνέργεια (ἄρθρο 13). 

Ἀ λ λ ά  τονίζουμε πάλι ὄτι ἡ διαδικασία τῆς ἐπεξεργασίας δέν εἶναι πάντοτε ἀναστρέψιμη.   Συνεππῶς, ποιό τό ὄφελος; Οἱ ἡμέρες περνοῦν καί τά ἐπεξεργασμένα δεδομένα προσωπικοῦ χαρακτῆρος ταξιδεύουν σέ χώρους ἀγνώστους καί ἀνεπιθυμήτους.  

 Οἱ ἀντιρρήσεις λαμβάνονται ὑπ’ ὅψιν, ὅταν ὅμως εἶναι πολύ ἀργά.   

Τά δικαιώματα εἶναι πράγματι εἰκονικά!  Φοβούμεθα πώς οὔτε ἡ ἴδια ἡ Ἀρχή γνωρίζει - ἄν φυσικά τό ἐπιθυμῇ - π ῶ ς νά προστατεύσῃ τά ὑποκείμενά τους...

____________________

Ψηφιοποίηση κειμένου Κατερίνα