Μητέρα πρόσεχε! 8ο Μέρος Κείμενο καί Ὁμιλία. Ἡ ρίζα ὅλων τῶν κακῶν. Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Π. Σάββας 2009-06-17 ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ Η ΡΙΖΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ

Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 17-06-09 (Σύναξη Νέων Μητέρων).

Γιά νά κατεβάσετε καί νά ἀποθηκεύσετε τήν ὁμιλία πατῆστε ἐδῶ (δεξί κλίκ, 'Ἀποθήκευση προορισμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Interntet Explorer ἤ Ἀποθήκευση δεσμοῦ ὡς, ἄν ἔχετε Mozilla. Στή συνέχεια δῶστε τό ὄνομα πού θέλετε καί πατῆστε ΟΚ γιά νά ἀποθηκευθεῖ ἡ ὁμιλία).

 

ΜΗΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΕ!
Μέρος Η'

Η ΡΙΖΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ

Ἡ πλεονεξία εἶναι τό δεύτερο σοβαρότερο ἁμάρτημα. Ὁ πλεονέκτης ἄνθρωπος ἀφοσιώνεται μ' ὅλη του τήν ψυχή καί τό νοῦ στό χρῆμα, στή συσσώρευση περιουσίας, μένοντας ἔτσι σκληρόκαρδος καί ἀσυγκίνητος στίς ἀνάγκες τῶν ἄλλων.

Ζήτημα εἶναι, ἄν ὑπάρχει ἄλλο τόσο συνηθισμένο ἐλάττωμα, πού ἡ σοβαρότητά του τόσο λίγο γίνεται ἀντιληπτή. Κι ὅμως! Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ὀνομάζει τή φιλαργυρία «ρίζα πάντων τῶν κακῶν» (Α' Τιμ. 6:10). Γιά κείνους πού ἐπιζητοῦν τόν πλοῦτο, ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει, ὅτι «ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλάς ἀνόητους καί βλαβεράς, αἵτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειαν» (Α' Τιμ. 6:9). 
Σέ ἄλλο σημεῖο πάλι ὁ Ἴδιος ἀπόστολος περιλαμβάνει τήν πλεονεξία ἀνάμεσα στ' ἁμαρτήματα πού ἀποκλείουν τόν ἄνθρωπο ἀπό τή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Καί γράφει: «Τοῦτο γάρ ἐστε γινώσκοντες, ὅτι πᾶς πλεονέκτης, ὅς ἐστιν εἰδωλολάτρης, οὐκ ἔχει κληρονομίαν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Χριστοῦ καί Θεοῦ» (Ἐφ. 5:5). Ἀλλά καί ὁ ἀπόστολος Πέτρος ὀνομάζει τούς πλεονέκτες «κατάρας τέκνα» (Β' Πέτρ. 2:14).

Καταλαβαίνετε λοιπόν, ὅτι κι ἐσεῖς οἱ ἴδιοι πρέπει νά φυλάγεστε ἀπό τό ἐλάττωμα αὐτό, καί τά παιδιά σας πρέπει νά προφυλάξετε. Ἐδῶ τώρα θ' ἀπαντήσουμε μόνο στό ἐρώτημα: Τί πρέπει νά κάνετε γιά νά μήν ἀποκτήσουν τά παιδιά σας τήν πλεονεξία καί τή φιλαργυρία;

Πάρα πολλές φορές οἱ ἴδιοι οἱ γονεῖς, «εἴτε ἐν γνώσει εἴτε ἐν ἀγνοίᾳ», σπέρνουν στήν ψυχή τῶν παιδιῶν τό πάθος τῆς πλεονεξίας. Σέ πολλές μάλιστα οἰκογένειες τά παιδιά δέν ἀκοῦνε ἄλλη συζήτηση, παρά μόνο γιά μισθούς, ἔσοδα, κέρδη. «Νά βροῦν μιά καλή θέση μέ μεγάλο μισθό». Αὐτό μπαίνει σάν τό βασικότερο πρόβλημα τῆς ζωῆς τους. Ὁ πλοῦτος θεωρεῖται ἡ μεγαλύτερη εὐτυχία, ἐνῶ ἡ φτώχεια θρηνεῖται σάν ἡ μεγαλύτερη δυστυχία.

Στίς συζητήσεις αὐτές ἀναφέρονται παραδείγματα, πού καί τά παιδιά βλέπουν καθημερινά μπροστά τους. Ἀπό τήν παιδική τους ἡλικία παρατηροῦν, ὅτι τούς ἀνθρώπους τούς σέβονται καί τούς ἐκτιμοῦν ἀνάλογα μέ τό ἐπίπεδο τῆς οἰκονομικῆς τους καταστάσεως.

Ὕστερ' ἀπ' ὅλ' αὐτά, τά παιδιά εἶναι φυσικό νά συνηθίσουν στή σκέψη, ὅτι οἱ ἄνθρωποι ὑπάρχουν μόνο καί μόνο γιά νά κερδίζουν χρήματα, καί ὅτι τά χρήματα στόν κόσμο εἶναι πάνω ἀπ' ὅλα.

Σέ μερικές ἐνορίες, ὅπως μέ πληροφοροῦν, τ' ἀγόρια πού μαθαίνουν στά ἐνοριακά σχολεῖα τήν ἐκκλησιαστική μουσική, δέν θέλουν νά ψάλλουν δωρεάν στή χορωδία τῆς ἐνορίας τους, ἐνῶ ἀκόμα εἶναι μαθητές, ἀλλά, σύμφωνα μέ τίς νουθεσίες τῶν γονιῶν τους, ἀπαιτοῦν νά πληρώνονται γιά κάθε ἀκολουθία.

Φαίνεται ὅτι οἱ γονεῖς τῶν δυστυχισμένων αὐτῶν παιδιῶν τά βλέπουν σάν προσοδοφόρες οἰκονομικές μονάδες. Τί θά γίνουν ὅμως ὅταν μεγαλώσουν; Θά κάνουν μόνο ἐκεῖνο πού θά τούς ἐξασφαλίζει χρήματα. Στό ναό τοῦ Θεοῦ δέν θά τά δεῖ κανείς πιά, γιατί κανείς δέν πληρώνει αὐτούς πού ἔρχονται στήν ἐκκλησία...

Ἔτσι οἱ γονεῖς ἀποδεικνύονται πρωταίτιοι τῆς ἠθικῆς φθορᾶς καί τῆς ἀπομακρύνσεως τῶν παιδιῶν τους ἀπό τό Θεό. Ἐνσυνείδητα ἤ ἀσυνείδητα, τά μαθαίνουν νά ὑπηρετοῦν τό μαμωνᾶ καί νά φεύγουν μακριά ἀπό τόν Σωτήρα.

Οἱ χοροί τῶν Ἑβραίων γύρω ἀπό τό χρυσό μοσχάρι, στήν ἔρημο τοῦ Σινᾶ (Ἐξ. 32:1 κ.ε.), μᾶς δείχνουν μέ τρόπο παραστατικό τί ἐπίδραση ἀσκεῖ ἡ πλεονεξία στή θρησκευτική ζωή. Ὅπου οἱ ἄνθρωποι προσκυνοῦν τό χρυσό μοσχάρι, τά χρήματα, ἐκεῖ δέν ὑπάρχει σεβασμός καί προσκύνηση τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ!

Ἡ πλεονεξία ἐκδηλώνεται στά παιδιά μέ διάφορες μορφές. Στά μικρά παιδιά συνήθως ἐκδηλώνεται μέ τήν προσπάθεια ν' ἁρπάξουν ὅ,τι μποροῦν καί νά τό κάνουν δικό τους, ἐνῶ ἀπ' αὐτά πού παίρνουν δέν θέλουν νά δώσουν τίποτα στ' ἀδέρφια τους ἤ σέ κάποιον ἄλλο.

Γιά νά προφυλάξετε τά παιδιά ἀπό τό σοβαρό αὐτό πάθος, πρέπει νά τά παρακινεῖτε σέ γενναιοδωρία. Αὐτό θά κατορθωθεῖ, ὅταν τά μαθαίνετε νά μοιράζονται μέ τούς ἄλλους ὅ,τι ἔχουν, νά δίνουν ἐλεημοσύνη στό φτωχό, νά ἐξυπηρετοῦν τόν ἀνήμπορο, κ.ο.κ.

Νά διδάσκετε ὅμως στά παιδιά σας τήν προσφορά ὄχι ἀπό ἁπλό οἶκτο ἤ ἀπό συμπόνοια, πού εἶναι ἔμφυτη σέ κάθε ἰσορροπημένο ἄνθρωπο, ἀλλά μέ τήν πεποίθηση, ὅτι αὐτό πού δίνεται στό φτωχό εἶναι σά νά τό παίρνει ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Νά τά διδάσκετε μέ τά λόγια Ἐκείνου: «Μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἤ λαμβάνειν» (Πράξ. 20:35). Ἄς συνηθίσει τό χεράκι τοῦ παιδιοῦ νά εὐεργετεῖ, γιά νά νιώσει πόση χαρά καί ἀγαλλίαση αἰσθάνεται ἐκεῖνος πού δίνει.

Ἄλλη μορφή πλεονεξίας, πού ἐκδηλώνεται στά παιδιά, εἶναι ὅτι δέν ἱκανοποιοῦνται μέ τίποτα. Γι' αὐτό, ἄν θέλετε νά τ' ἀποτρέψετε ἀπό τήν πλεονεξία, μάθετέ τα νά ἱκανοποιοῦνται μέ ὅ,τι ἔχουν. Πρέπει νά εἶναι εὐχαριστημένα μέ τό φαγητό, τά ροῦχα, τά παιχνίδια καί ὅλα ὅσα τούς παρέχετε. 
Στίς σχέσεις σας μαζί τους ἐφαρμόστε τόν ἑξῆς κανόνα: «Ὅποιος δέν εἶναι εὐχαριστημένος μ' αὐτό πού τοῦ δίνουν, δέν θά πάρει τίποτα». Δέν εἶναι ἱκανοποιημένο τό παιδί μέ τό φαγητό πού τοῦ δώσατε, μέ τά ροῦχα ἤ τά παιχνίδια πού τοῦ ἀγοράσατε; Πάρτε τα πίσω. Αὐτό θά ἐπιδράσει πάνω του εὐεργετικά, ἄν δέν ἔχει ἀκόμα χαλάσει.

Δέν εἶναι σπάνιο τό φαινόμενο, νά οἰκειοποιοῦνται τά παιδιά ξένα πράγματα. Στό σημεῖο αὐτό πρέπει νά εἶστε ἰδιαίτερα προσεκτικοί. Ἄν δεῖτε στά χέρια τους κάτι πού δέν τούς τό δώσατε ἐσεῖς, ρωτῆστε τά ποῦ τό βρῆκαν, καί, ἄν διαπιστώσετε ὅτι τό πῆραν ἀπό ἄλλους, ὑποχρεῶστε τα αὐστηρά νά τό ἐπιστρέψουν χωρίς χρονοτριβή.

Πότε-πότε ρίχνετε μιά ματιά στά σχολικά εἴδη τῶν παιδιῶν σας, μήπως βρεθοῦν ἐκεῖ ξένα πράγματα. Ἄν φέρουν στό σπίτι κάτι πού βρῆκαν στό δρόμο ἤ στό σχολεῖο, συμβουλέψτε τα νά τό δείξουν στήν τάξη, μήπως τό ἔχασε κανείς.

Μήν ἐπιτρέπετε στά παιδιά σας ν' ἀνταλλάσσουν τά πράγματά τους, οὔτε πολύ περισσότερο νά τά πουλᾶνε, γιατί ἔτσι εἶναι εὔκολο νά μάθουν στήν ἀπάτη. Διδάξτε τους, ὅσο νωρίτερα μπορεῖτε, ὅτι αὐτά πού κερδίζονται μέ ἀπάτη, προκοπή δέν φέρνουν.

Μαθαίνετε τά παιδιά σας ἀπό μικρά νά ξεχωρίζουν τό «δικό μου» ἀπό τό «δικό σου». Γι' αὐτό, μήν ἐπιτρέπετε νά παίρνουν καί νά χρησιμοποιοῦν χωρίς ἄδεια τά πράγματα τῶν ἀδελφῶν τους. Ἔτσι χαλαρώνει τό αἴσθημα τοῦ σεβασμοῦ τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἄλλου καί ἰδιαίτερά τῆς ξένης ἰδιοκτησίας.

Ἀντίθετα, συμβουλεύετε τά παιδιά σας νά βοηθιοῦνται μεταξύ τους, καί νά δίνουν τά πράγματά τους στ' ἀδέρφια ἤ τούς φίλους τους σέ περίπτωση ἀνάγκης.

Ἄν, τέλος, θέλετε νά προφυλάξετε τά παιδιά σας γενικά ἀπό τήν πλεονεξία, μέ ὁποιαδήποτε μορφή κι ἄν ἐμφανίζεται αὐτή, ἄν θέλετε νά μή γίνουν δοῦλοι τοῦ μαμωνᾶ, νά τούς δείξετε, μέ τά λόγια καί τό παράδειγμά σας, τήν πραγμαπκή ἀξία τῶν ἐπίγειων ἀγαθῶν.

Ἐξηγῆστε τους ὅτι τά χρήματα καί ἡ περιουσία δέν εἶναι τό ὕψιστο ἀγαθό στή γῆ. Τά ὕψιστα ἀγαθά εἶναι ἡ ἀρετή καί ἡ δικαιοσύνη, γιατί αὐτά μόνο ἔχουν ἀξία γιά τό Θεό. Δῶστε τους νά καταλάβουν ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει καμιά ὠφέλεια ἄν κερδίσει τόν κόσμο ὅλο καί χάσει τήν ψυχή του.

Μήν παραμελεῖτε ὅμως καί τή δική σας πνευματική ζωή, ὅπως π. χ. τήν προσευχή ἤ τόν ἐκκλησιασμό, ἐξαιτίας τῆς πλεονεξίας. Δείχνετε μέ τήν ὅλη σας πολιτεία στά παιδιά, ὅτι κύρια φροντίδα σας δέν εἶναι ἡ ἀπόκτηση χρημάτων καί περιουσίας, ἄλλα ἡ σωτηρία καί ἡ μέλλουσα μακαριότητα τῆς ψυχῆς σας!

Σᾶς ἔδειξα λοιπόν, πῶς νά καταπολεμᾶτε τήν τάση τῶν παιδιῶν πρός τήν πλεονεξία, καί πῶς νά τά προφυλάσσετε ἀπό τό ἐπικίνδυνο αὐτό πάθος. Ἀνακεφαλαιώνω:

Μαθαίνετε τά παιδιά σας νά εἶναι γενναιόδωρα καί ὀλιγαρκῆ. Καλλιεργῆστε τους τό αἴσθημα τῆς τιμιότητος καί ἐμπνεῦστε τους τή βαθειά ἀποστροφή πρός τό ψέμα. Νά τά διδάσκετε, μέ τό λόγο καί τό παράδειγμά σας, τήν πραγμαπκή ἀξία τῶν ἐπίγειων ἀγαθῶν.

Ἀναθρέψτε λοιπόν τά παιδιά σας ὄχι μόνο γιά τή γῆ, ἀλλά καί γιά τό Θεό καί τόν οὐρανό. Ἐνδιαφερθεῖτε ὄχι μόνο γιά τό φθαρτό σῶμα, ἀλλά καί γιά τήν ἀθάνατη ψυχή. Ἐφοδιάστε τα ὄχι μόνο γιά τούτη τή σύντομη ζωή, ἄλλα καί γιά τήν ἀτέλειωτη αἰωνιότητα!

συνεχίζεται…

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ι.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά  Μονή.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

 hristospanagia3.blogspot.com