22 Μαρτίου Συναξαριστής

Βασιλείου Ἱερομάρτυρα, Δροσίδος καὶ τῶν σὺν αὐτὴ πέντε Κανονικῶν, Βασιλίσσης καὶ Καλλινίκης Μαρτύρων, Βασιλείου Θαυματουργοῦ, Εὐθυμίου Ὁσιομάρτυρα, Δημητρίου Ἱερομάρτυρα, Σοφίας Ὁσιομάρτυρος.


Ὁ Ἅγιος Βασίλειος ὁ Ἱερομάρτυρας Πρεσβύτερος Ἀγκύρας
 
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Βασίλειος ἔζησε καὶ μαρτύρησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361-363 μ.Χ.) καὶ ἐπὶ ἡγεμόνος Ἀγκύρας Σατορνίνου ἢ Σατορνίλου. Οἱ εἰδωλολάτρες τὸν διέβαλαν στὸν ἔπαρχο ὅτι εἰρωνευόταν καὶ κατηγοροῦσε τὶς ἐνέργειες τοῦ Ἰουλιανοῦ καὶ τὴν εἰδωλολατρικὴ θρησκεία. Γι’ αὐτὸ συνελήφθη καί, ἀφοῦ δὲν πείσθηκε νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Χριστό, βασανίσθηκε.
Ὅταν, λίγες ἡμέρες ἀργότερα, ἔφθασε στὴν Ἄγκυρα ὁ Ἰουλιανός, ὁδήγησαν τὸν Ἅγιο Βασίλειο ἐνώπιόν του. Ὁ αὐτοκράτορας τὸν ρώτησε ἂν ἀρνεῖται τὸν Χριστό. Ὁ Ἅγιος μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία τοῦ ἀπάντησε ὅτι πιστεύει μόνο στὴν Τριαδικὴ Θεότητα καὶ λατρεύει τὸν Ἰησοῦ Χριστό.
Μετὰ τὴν ἀπάντηση αὐτὴ ὁ βασιλέας ἔδωσε ἐντολὴ στὸν κόμητα Φλαβέντιο νὰ ἀποκόψει λουρίδες δέρματος ἀπὸ τὸ σῶμα τοῦ Ἁγίου.
Ὁ Ἅγιος ἅρπαξε μὲ δύναμη μία λουρίδα τοῦ δέρματός του, τὴν ἀπέσπασε ἀπὸ τὸ σῶμα του καὶ τὴν ἔριξε στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰουλιανοῦ. Ἐκεῖνος ἐξοργίσθηκε καὶ ἔδωσε ἐντολὴ νὰ τὸν κατακάψουν μὲ πυρακτωμένα σουβλιὰ καὶ νὰ τὸν τρυπήσουν παντοῦ.
Ἔτσι μαρτύρησε ὁ Ἅγιος Βασίλειος, τὸ ἔτος 362 μ.Χ. καὶ ἔλαβε τὸ ἁμαράντινο στέφανο τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ.


Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τὴ ἐπινεύσει, χρῖσμα ἅγιον, ἱεροσύνης, ἐπαξίως ὑπεδέξω Βασίλειε, ὅθεν ὡς θῦμα βασίλειον ἔθυσας, τῷ βασιλεῖ τῶν αἰώνων τοὺς ἄθλους σου. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.



Ἡ Ἁγία Δροσὶς καὶ οἱ σὺν αὐτὴ πέντε Κανονικὲς

Ἡ Ἁγία Μάρτυς Δροσὶς ἦταν θυγατέρα τοῦ αὐτοκράτορα Τραϊανοῦ (98-117 μ.Χ.) καὶ συμπαθοῦσε τοὺς Χριστιανούς, ποὺ τόσο ὑπέφεραν ἀπὸ τὸν διωγμό. Κάθε βράδυ ἡ Ἁγία ἐξερχόταν ἀπὸ τὰ ἀνάκτορα καὶ μαζὶ μὲ πέντε Κανονικές, δηλαδὴ πέντε μοναχές, περισυνέλεγε καὶ ἐνταφίαζε τὰ λείψανα τῶν ἄταφων Χριστιανῶν, ποὺ εἶχαν μαρτυρήσει.
Ὅμως ἕνας σύμβουλος τοῦ αὐτοκράτορα, ποὺ ἦταν καὶ μνηστῆρας τῆς Δροσίδος, ὁ Ἀδριανός, πληροφόρησε τὸν βασιλέα γιὰ τὸ ἔργο τῶν γυναικῶν. Τότε ὁ Τραϊανὸς τὶς συνέλαβε καὶ τὴν μὲν Ἁγία Δροσίδα τὴν περιόρισε στὸ παλάτι, τὶς δὲ μοναχὲς τὶς ἔριξε μέσα σὲ χωνευτῆρι μὲ λιωμένο χαλκό.
Στὸ Συναξάρι ἀναφέρεται ὅτι μὲ τὸν χαλκὸ αὐτό, μέσα στὸν ὁποῖο χωνεύθηκαν οἱ πέντε Ἁγίες, ὁ Τραϊανὸς διέταξε νὰ κατασκευασθοῦν οἱ βάσεις τῶν χάλκινων ἀγγείων τοῦ δημόσιου λουτροῦ, τὸ ὁποῖο εἶχε ἀνεγείρει καὶ ποὺ ἐπρόκειτο νὰ δοθεῖ σὲ δημόσια λειτουργία κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῶν Ἀπολλωνίων.
Ὅταν ἔγιναν τὰ ἐγκαίνια τοῦ λουτροῦ, ὁ πρῶτος ποὺ ἔσπευσε νὰ εἰσέλθει μέσα, μόλις πλησίασε, ἔπεσε κάτω νεκρός. Τὸ ἴδιος συνέβη καὶ μὲ ὅσους ἄλλους, μετὰ ἀπὸ αὐτόν, πλησίασαν τὴν θύρα.
Μόλις ὁ αὐτοκράτορας πληροφορήθηκε τὰ γεγονότα, ρώτησε τοὺς ἱερεῖς τῶν εἰδώλων μήπως οἱ Χριστιανοὶ εἶχαν κάνει καμία μαγεία.
Ἐκεῖνοι ἀπάντησαν ὅτι αὐτὸ τὸ ἔκαναν τὰ χάλκινα ἀγγεῖα, ποὺ κατασκευάστηκαν ἀπὸ τὰ λείψανα τῶν πέντε μοναχῶν. Τότε ὁ Τραϊανὸς διέταξε νὰ κατασκευασθοῦν ἄλλα χάλκινα ἀγγεῖα, ὥστε νὰ σταματήσουν οἱ θάνατοι καὶ νὰ ξαναλιώσουν τὰ ἀγγεῖα μέσα στὰ ὁποῖα μαρτύρησαν οἱ Ἁγίες, γιὰ νὰ κατασκευαστοῦν χάλκινα ὁμοιώματα τῶν πέντε ἐκείνων Μαρτύρων πρὸς ἀτίμωση καὶ ὄνειδός τους.
Ἔτσι κι ἔγινε.
Τὰ γυμνὰ ἀγάλματα στήθηκαν. Ὁ Τραϊανός, ὅμως, εἶδε στὸν ὕπνο του τὶς πέντε μοναχὲς νὰ τὸν ἐπιτιμοῦν καὶ νὰ τοῦ προαναγγέλουν τὴν κοίμηση τῆς θυγατέρας του. Ὁ ἀσεβὴς αὐτοκράτορας ἐξοργίστηκε, διότι ὁ Θεὸς ἐξευτέλισε τὶς ἀνόητες βουλές του καὶ τὶς γεμάτες παράνοια πράξεις του. Ἔδωσε, λοιπόν, ἐντολὴ νὰ ἀναφθοῦν δυὸ κλίβανοι σὲ καθένα ἀπὸ τὰ δυὸ ἄκρα τῆς πόλεως καὶ νὰ πυρακτώνονται συνεχῶς.
Μὲ διαταγή του τοποθέτησε στοὺς κλιβάνους καὶ ἐπιγραφή, ἡ ὁποία ἔγραφε: «Χριστιανοί, ποὺ προσκυνᾶτε τὸν Ἐσταυρωμένο, λυτρώσατε τοὺς ἑαυτούς σας ἀπὸ τὰ πολλὰ βασανιστήρια καὶ ἀπαλλάξατε ἐμᾶς ἀπὸ τὸν κόπο τῶν βασάνων. Ρίψατε ἑαυτοὺς στὸν κλίβανο».
Ἡ Ἁγία Δροσὶς ἀπέβαλε τὰ βασιλικὰ ἐνδύματα καὶ ἔφυγε ἀπὸ τὰ ἀνάκτορα χωρὶς νὰ τὴν ἀντιληφθεῖ κανείς. Προχωροῦσε πρὸς τὸν κλίβανο, γιὰ νὰ μαρτυρήσει ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ βρεθεῖ κοντὰ στὶς Ἁγίες, ποὺ ἀναπαύονταν στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Σκέφθηκε ὅμως ὅτι δὲν εἶχε βαπτισθεῖ. Ἔβγαλε τότε ἀπὸ τὸ θηλάκιο τοῦ χιτῶνα της τὸ μύρο, μπῆκε μέσα σὲ ἕνα λάκκο μὲ νερὸ καὶ βαπτίσθηκε στὸ Ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Στὴν συνέχεια κρύφθηκε κάπου γιὰ λίγες ἡμέρες καὶ ἐκεῖ κοιμήθηκε προσευχόμενη.




Οἱ Ἁγίες Βασίλισσα καὶ Καλλινίκη οἱ Μάρτυρες

Οἱ Ἁγίες Βασίλισσα καὶ Καλλινίκη κατάγονταν ἀπὸ τὴ Γαλατία. Ἐπειδὴ ἡ Ἁγία Μάρτυς Βασίλισσα ἦταν πλούσια, ἔδινε χρήματα στὴν Ἁγία Καλλινίκη γιὰ νὰ πηγαίνει στὶς φυλακὲς καὶ νὰ τὰ παρέχει στοὺς ἐγκλείστους Χριστιανοὺς γιὰ τὴ διατροφή τους, μὲ σκοπὸ νὰ προσεύχονται ὑπὲρ αὐτῆς. Ἐπιθυμοῦσε νὰ τοὺς κάνει πρόθυμους γιὰ τὸ μαρτύριο καὶ νὰ τοὺς παρασταθεῖ, ὥστε νὰ μὴν χάνουν τὸ θάρρος στὶς θλίψεις τους. Κάποια, λοιπόν, μέρα, ἀφοῦ συνελήφθη ἡ Καλλινίκη καὶ ρωτήθηκε τίνος εἶναι τὰ χρήματα, ἐπειδὴ δὲν γνώριζε νὰ λέει ψέματα, ὁμολόγησε. Γι’ αὐτὸ τὴν ἔδεσαν καὶ τὴν παρέδωσαν στὸν ἄρχοντα.
Καὶ ἀφοῦ συνελήφθη καὶ ἡ Ἁγία Βασίλισσα, παρουσιάσθηκε ἐνώπιόν του στὸ δικαστήριο. Καὶ οἱ δυὸ ὁμολόγησαν μὲ παρρησία τὸν Χριστὸ καὶ ὑποβλήθηκαν σὲ διάφορα βασανιστήρια, ἐξαναγκαζόμενες νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους καὶ νὰ θυσιάσουν στὰ εἴδωλα. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν πείσθηκαν, μὲ ξίφος τοὺς ἀπέκοψαν τὶς ἱερὲς κεφαλές. Νίκησαν ἔτσι τὸν διάβολο καὶ ἀπόλαυσαν τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Τὸ μαρτύριο τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Βασιλίσσης καὶ Καλλινίκης ἔγινε τὸ ἔτος 252 μ.Χ. ἐπὶ αὐτοκράτορα Γάλλου (251-253 μ.Χ.)





Ὁ Ἅγιος Βασίλειος ὁ Ἱερομάρτυρας καὶ Θαυματουργὸς Ἐπίσκοπος Μανγκαζίας Σιβηρίας

Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Βασίλειος γεννήθηκε στὴν πόλη τοῦ Γιαροσλὰβ τῆς Ρωσίας τὸ ἔτος 1583. Ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Μανγκαζίας τῆς Σιβηρίας καὶ μαρτύρησε τὸ ἔτος 1602. Ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει στὶς 6 Ἰουνίου τὴν ἀνακομιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων αὐτοῦ καὶ στὶς 10 Μαΐου τὴ μετακομιδὴ αὐτῶν ἀπὸ τὴ Μανγκαζία στὸ Τουρουχάνκ.




Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ὁ Ὁσιομάρτυρας ὁ ἐκ Δημητσάνης

Ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυρας Εὐθύμιος, κατὰ κόσμον Ἐλευθέριος, καταγόταν ἀπὸ πλούσια οἰκογένεια τῆς Δημητσάνας. Ἐκπαιδεύτηκε στὴ σχολὴ τῆς πόλεως αὐτῆς καὶ συνέχισε τὶς σπουδές του, μαζὶ μὲ τὸν ἀδελφό του Ἰωάννη, στὴν Πατριαρχικὴ Ἀκαδημία τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Στὴν συνέχεια μετέβη στὸ Ἰάσιο τῆς Ρουμανίας, ὅπου βρισκόταν ὁ πατέρας του μὲ τὰ μεγαλύτερα ἀδέλφια του Γεώργιο καὶ Χρῆστο.
Ὁ Ἐλευθέριος ἀποφάσισε νὰ ἔλθει στὸ Ἅγιον Ὄρος, γιὰ νὰ καρεῖ μοναχός. Μὴν μπορώντας ὅμως νὰ πραγματοποιήσει τὴν ἐπιθυμία του, λόγω τῶν συνθηκῶν ποὺ ἐπικρατοῦσαν, μετέβη στὸ Βουκουρέστι, ὅπου παρέμεινε κοντὰ στὸ Γάλλο πρόξενο, ἔπειτα δὲ σὲ Ρῶσο ἀνώτερο ἀξιωματοῦχο.
Ἀργότερα προσκολλήθηκε σὲ κάποιους Τούρκους καὶ κατὰ τὴν διάρκεια ταξιδῖου του πρὸς τὴν Κωνσταντινούπολη ἀρνήθηκε τὸν Χριστό, ἐξισλαμίσθηκε καὶ ὀνομάσθηκε Ρεσίτης.
Ἀμέσως μετὰ τὴν περιτομή του, αἰσθανόμενος τύψεις συνειδήσεως, ζητοῦσε νὰ ἐπανέλθει στὴν πατρῴα πίστη. Ἦλθε, λοιπόν, στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἀπὸ ἐκεῖ, ἀφοῦ διευκολύνθηκε ἀπὸ τὴν Ρωσικὴ Πρεσβεία, ἔφθασε στὸν Ἅγιον Ὄρος, ὅπου συνάντησε στὴ Λαύρα τὸν Πατριάρχη Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Ε’, πρὸς τὸν ὁποῖο ἐξομολογήθηκε τὰ ἁμαρτήματά του καὶ ἔτυχε ἀπὸ αὐτὸν προστασίας καὶ παρηγοριᾶς.
 Ἀφοῦ περιῆλθε πολλὲς σκῆτες καὶ μονὲς ἐξομολογούμενος τὴν ἐξωμοσία του καὶ ζωντας μὲ προσευχή, ἄσκηση καὶ νηστεία, ἐκάρη μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Εὐθύμιος.
Προπεμφθεῖς ἀπὸ πολλοὺς μοναχοὺς τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἔφθασε στὸν Γαλατὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως στὶς 19 Μαρτίου τοῦ 1814, συνοδευόμενος ἀπὸ ἕναν μοναχὸ μὲ τὸ ὄνομα Γρηγόριος. Ἀφοῦ κοινώνησε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων κατὰ τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων, ἔβγαλε τὸ μοναχικὸ ἔνδυμα, ντύθηκε μὲ τούρκικα ἐνδύματα, ἔβαλε μετάνοια στὸ συνοδίτη μοναχὸ Γρηγόριο καὶ ξεκίνησε τὴν πορεία του πρὸς τὸ μαρτύριο.
Ὁ Εὐθύμιος κρατοῦσε στὰ χέρια βάγια καὶ σταυρό. Παρουσιάσθηκε ἐνώπιον τοῦ βεζίρη Ρουσοὺτ πασᾶ καί, ἀφοῦ καταπάτησε ἐνώπιον αὐτοῦ τὸ τουρκικὸ φέσι, ὁμολόγησε τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ Θεὸ ἀληθινὸ καὶ δήλωσε ὅτι ἀρνεῖται τὴν θρησκεία τοῦ Μωάμεθ.
Κατὰ διαταγὴ τοῦ βεζίρη ὁ Μάρτυς ρίχθηκε στὴν φυλακή, ὅπου βασανίσθηκε σκληρά. Καὶ ὅταν πάλι προσήχθη γιὰ δεύτερη φορὰ ἐνώπιον τοῦ ἄρχοντος, οὔτε καὶ αὐτὴ τὴν φορὰ δὲν ἐνέδωσε στὶς κολακεῖες καὶ στὶς ἀπειλές. Μὲ σταθερὸ φρόνημα καὶ γενναία ψυχὴ ὁ Ὁσιομάρτυρας Εὐθύμιος ὁμολογοῦσε τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου.
Ἔτσι ἀποκεφαλίσθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ ἔτος 1814.
Ἡ Ἐκκλησία τιμᾷ τὴν μνήμη τοῦ Ὁσιομάρτυρα Εὐθυμίου καὶ τὴν 1η Μαΐου, μαζὶ μὲ τοὺς συναθλητές του Ἰγνάτιο καὶ Ἀκάκιο.




Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ Ἱερομάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυρας Δημήτριος (Ἰβανώφ) ἦταν πατέρας τῆς Ὁσιομάρτυρος Σοφίας, ἡγουμένης ἐν Κιέβῳ. Μαρτύρησε τὸ 1934, χωρὶς νὰ ἔχουμε παρισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο καὶ τὸ μαρτύριο τοῦ Ἁγίου.




Ἡ Ἁγία Σοφία ἡ Ὁσιομάρτυς

Ἡ Ἁγία Ὁσιομάρτυς Σοφία ἦταν θυγατέρα τοῦ Ἁγίου Δημητρίου (Ἰβανώφ) καὶ ἡγούμενη σὲ μονὴ τοῦ Κιέβου. Μαρτύρησε τὸ ἔτος 1941. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο καὶ τὸ μαρτύριο τῆς Ἁγίας.

synaxarion.gr