Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Λόγοι Δ΄ 1) «Οἱ Ἅγιοι Ἰωακείμ καὶ Ἄννα εἶναι τὸ ἀπαθέστερο ζευγάρι» 2) «Ἡ ἐγκράτεια στὴν ἔγγαμη ζωὴ»

Λόγοι Δ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" 
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ  

 
Μέρος Δεύτερο  - Κεφάλαιο 1ον

«Οἱ γονεῖς ποὺ γεννοῦν τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς δίνου τὸ σῶμα πρέπει νὰ συντελέσουν, ὅσο μποροῦν, καὶ στὴν πνευματική τους ἀναγέννηση»

Ἡ τεκνοποιία

«Οἱ Ἅγιοι Ἰωακείμ καὶ Ἄννα εἶναι τὸ ἀπαθέστερο ζευγάρι»

Γέροντα, πέστε μας γιὰ τὴν Ἁγία Ἄννα καὶ τὸν Ἅγιο Ἰωακείμ, τοὺς Θεοπάτορες.  Κάποτε κάτι ἀρχίσατε νὰ μᾶς λέτε.
-Ἀπὸ μικρὸς εἶχα σὲ μεγάλη εὐλάβεια τοὺς Ἁγίους Θεοπάτορες.  Μάλιστα εἶχα πεῖ σὲ κάποιον ὅτι, ὅταν μὲ κάνουν καλόγερο, θὰ ἤθελα νὰ μοῦ δώσουν τὸ ὄνομα Ἰωακείμ.  Πόσα ὀφείλουμε σ’ αὐτούς!  Οἱ Ἅγιοι Ἰωακείμ καὶ εἶναι τὸ ἀπαθέστερο ἀνδρόγυνο ποὺ ὑπῆρξε ποτέ.  Δὲν εἶχαν καθόλου σαρκικὸ φρόνιμα.
Ὁ Θεὸς ἔτσι ἔπλασε τὸν ἄνθρωπο καὶ ἔτσι ἤθελε νὰ γεννιοῦνται οἱ ἄνθρωποι, ἀπαθῶς. Ἀλλὰ μετὰ τὴν πτώση μπῆκε τὸ πάθος στὴν σχέση ἀνάμεσα στὸν ἄνδρα καὶ στὴν γυναίκα.
Μόλις βρέθηκε ἕνα ἀπαθὲς ἀνδρόγυνο, ὅπως ἔπλασε ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο καὶ ὅπως ἤθελε νὰ γεννιοῦνται οἱ ἄνθρωποι, γεννήθηκε ἡ Παναγία, αὐτὸ τὸ ἁγνὸ πλάσμα, καὶ στὴν συνέχεια σαρκώθηκε ὁ Χριστός.

 Μοῦ λέει ὁ λογισμὸς ὅτι θὰ κατέβαινε καὶ νωρίτερα ὁ Χριστὸς στὴν γῆ, ἄν ὑπῆρχε ἕνα ἁγνὸ ζευγάρι, ὅπως ἦταν οἱ Ἅγιοι Ἰωακείμ καὶ Ἄννα.
Οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ φθάνουν στὴν πλάνη καὶ πιστεύουν, δῆθεν ἀπὸ εὐλάβεια, ὅτι ἡ Παναγία γεννήθηκε χωρὶς νὰ ἔχη τὸ προπατορικό ἁμάρτημα. Ἐνῶ ἡ Παναγία δὲν ἦταν ἀπαλλαγμένη ἀπὸ τὸ προπατορικὸ ἀμάρτημα, ἀλλὰ γεννήθηκε ὅπως ἤθελε ὁ Θεὸς νὰ γεννιοῦνται οἱ ἄνθρωποι μετὰ τὴν δημιουργία. Ἦταν πάναγνη[1], γιατί ἡ σύλληψη Της ἔγινε χωρὶς ἡδονή. Οἱ Ἅγιοι Θεοπάτορες μετὰ ἀπὸ θερμὴ προσευχὴ στὸν Θεὸ νὰ τοὺς χαρίση παιδί, συνῆλθαν ὄχι ἀπὸ σαρκικὴ ἐπιθυμία, ἀλλὰ  ἀπὸ ὑπακοὴ στὸν Θεό.  Αὐτὸ τὸ γεγονὸς τὸ εἶχα ζήσει στὸ Σινᾶ[2].

 «Ἡ ἐγκράτεια στὴν ἔγγαμη ζωὴ»

Ὁ Θεὸς «ἐποίησε τὰ πάντα καλά λίαν»[3] Ὁ ἄνδρας νιώθει μιὰ φυσικὴ ἕλξη πρὸς τὴν γυναίκα καὶ ἡ γυναίκα πρὸς τὸν ἄνδρα. Ἄν δὲν ὑπῆρχε αὐτὴ ἡ ἔλξη, ποτὲ δὲν θὰ ξεκινοῦσε κανεὶς νὰ κάνη οἰκογένεια.  Θὰ συλλογιζόταν τὶς δυσκολίες ποὺ θὰ εἶχε ἀργότερα στὴν οἰκογένεια μὲ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν κ.λ.π.,καὶ δὲν θὰ ἀποφάσιζε νὰ ξεκινήση.
Μετὰ τὴν πτώση τῶν Πρωτοπλάστων τὸ σαρκικὸ φρόνημα σὲ μερικοὺς ἀνθρώπους μπορεῖ νὰ ὑπάρχη πέντε τοῖς ἑκατό, σὲ ἄλλους δέκα, τριάντα κ.λ.π. Ἀλλὰ σήμερα ποῦ νὰ βρεθοῦν ἄνθρωποι νὰ ἔχουν πέντε τοῖς ἑκατὸ φρόνημα, νὰ ἔχουν δηλαδὴ ἁγνὸ φρόνημα!  Πάντως σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ἔχει δοθῆ ἀπὸ τὸν Θεὸ ἡ δυνατότητα νὰ φθάσουν στὴν ἀπάθεια, ἄν ἀγωνισθοῦν μὲ φιλότιμο.
Δὲν δικαιολογοῦνται οἱ ἔγγαμοι, ἐπειδὴ ἀκολούθησαν τὸν ἔγγαμο βίο, νὰ ξεχοῦν ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι μόνο σάρκα, ἀλλὰ εἶναι καὶ πνεῦμα, καὶ νὰ ἀφήνουν τὸν ἐαυτὸ τους ἀχαλίνωτο[4].
Πρέπει νὰ ἀγωνίζωνται νὰ ὑποτάξουν τὴν σάρκα στὸ πνεῦμα. Ἄν προσπαθοῦν νὰ ζοῦν πνευματικά, μὲ τὴν καθοδήγηση τοῦ Πνευματικοῦ τους, θὰ ἀρχίσουν νὰ γεύωνται σιγὰ-σιγὰ καὶ ἀνώτερες χαρὲς, πνευματικές, οὐράνιες, καὶ δὲν θὰ ἀναζητοῦν τὶς σαρκικές.
Ἔχουν ὑποχρέωση νὰ ἀγωνίζωνται νὰ ἐγκρατεύωνται, γιὰ νὰ μὴ  μεταδώσουν τὸ σαρκικὸ πάθος καὶ στὰ παιδιά τους.
Ἕνα παιδάκι, ποὺ οἱ γονεῖς του ἔχουν πολὺ σαρκικὸ φρόνημα, ἔχει ἀπὸ μικρὸ τέτοιες τάσεις, γιατὶ παίρνει τὸ σαρκικὸ φρόνημα ἀπὸ αὐτούς.  Στὴν ἀρχὴ αὐτὸ εἶναι ἁπαλὸ, ὅπως ὅλα τὰ κληρονομικὰ πάθη- σὰν τὴν τσουκνίδα πού, μόλις φυτρώνη, εἶναι ἁπαλὴ καὶ μπορεῖς νὰ τὴν πιάσης, ἐνῶ, ὅταν μεγαλώση, τσιμπάει –καὶ μπορεῖ νὰ θεραπευθῆ ἀπὸ ἕνα καλὸ Πνευματικὸ, ποὺ ἔχει διάκριση. Ἄν ὅμως δὲν τὸ κόψη στὴν μικρὴ ἡλικία, θὰ χρειασθῆ πολὺ νὰ ἀγωνισθῆ, ὅταν μεγαλώση, γιὰ νὰ τὸ κόψη.

______________________________________________________
1.Ἡ Θεοτόκος γεννήθηκε κατὰ φυσικό τρόπο καὶ ὄχι παρθενικῶς
«Ἦταν πάναγνη», γιατί, ὅπως γράφει καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς στὸν Λόγο του «Εἰς τὸ Γενέσιον τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θετόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας», συνελήφθη «σωφρόνως» (βλ. RG96, 669Α), ἀλλὰ καὶ αὔξησε μὲ τὸν ἀγώνα της τὴν ἁγιότητα ποὺ ἔλαβε ἀπὸ τοὺς γονεῖς της, ἀποκρούοντας «πάντα λογισμὸν περιττὸν καὶ ψυχοβαλβῆ πρίν γεύσασθαι» (αὐτόθι 676Β).
2.Ὁ Γέροντας ἀσκήτεψε στὸ Σινᾶ, ἀσκητήριο τῶν Ἁγίων Ἐπιστήμης καὶ Γαλακτίωνος, ἀπὸ τὸ 1962 μέχρι τὸ 1964.  Τὸ γεγονὸς αὐτὸ δὲν μᾶς τὸ ἀπεκάλυψε.
3.Βλ. Γέν. 1,31.
4.Σεχετικὰ μὲ τὸ θέμα τῶν συζυγικῶν σχέσεων ἔγραφε ὁ Γέροντας Παΐσιος σὲ μιὰ ἐπιστολὴ του: «Διὰ τὸ θέμα τῶν συζυγικῶν σχέσεων τῶν ἐγγάμων ἱερέων, ἀλλὰ καὶ τῶν λαϊκῶν, ποὺ μοῦ ἀναφέρεις, ἀφοῦ δὲν καθορίζουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες, τὸ πῶς ἀκριβῶς, σημαίνη ὅτι εἶναι κάτι ποὺ δὲν καθορίζεται, γιατὶ δὲν μποροῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νὰ μποῦν σὲ ἕνα καλούπι.  Οἱ Πατέρες τὸ ἀφήνουν στὴ διάκριση, τὸ φιλότιμο, τὴν πνευματικὴ εὐαισθησία καὶ τὴ δύναμη τοῦ καθενός.
Διὰ νὰ γίνω πιὸ ἀντιληπτός, γράφω περιπτώσεις ἀγωνιστῶν ἐγγάμων ἱερέων καὶ λαϊκῶν ποὺ ζοῦν καὶ γνωρίζω. Ἐξ αὐτῶν ὑπάρχουν ἐκεῖνοι ποὺ ἦρθαν σὲ ἐπαφὴ μετὰ τὸν γάμο καὶ ἀποκτήσανε ἕνα, δυό, τρία παιδιὰ καὶ μετὰ ζοῦν ἐν παρθενίᾳ. Ἄλλοι ἔρχονται μιὰ φορὰ τὸν χρόνο γιὰ τεκνογονία καὶ μετὰ ζοῦν σὰν ἀδέλφια πάλι.
Ἄλλοι ἀπέχουν τὶς περιόδους τῶν νηστειῶν καὶ μετὰ ἔρχονται σὲ ἐπαφή. Ἄλλοι δὲν μποροῦν νὰ τὸ πετύχουν οὔτε αὐτὸ. Ἄλλοι μιὰ φορὰ στὸ ἐνδιάμεσο τῆς ἑβοδμάδος, γιὰ νὰ εἶναι τρεῖς ἡμέρες πρὶν τὴν θεία Κοινωνία καὶ τρεῖς μετὰ τὴν θεία Κοινωνία.
Ἄλλοι σκοντάφτουν καὶ αὐτοῦ, δι’ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστός μετὰ τὴν Ἀνάσταση ποὺ παρουσιάσθηκε στοὺς Ἀποστόλους, ἡ πρώτη του λέξη ἦτο: «Καθώς ἀπέσταλκέ με ὁ Πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς... Λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον· ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται». Ὁ σκοπὸς εἶναι νὰ ἀγωνισθεῖ κανείς μὲ διάκριση καὶ φιλότιμο, ἀνάλογα μὲ τὶς πνευματικές του δυνάμεις.
Στὴν ἀρχὴ φυσικὰ δὲν βοηθάει ἡ ἡλικία, ἀλλὰ, ὅσο περνᾶνε τὰ χρόνια καὶ ἐξασθενεῖ ἡ σάρκα, μπορεῖ νὰ ἐπιβληθεῖ τὸ πνεῦμα καὶ παράλληλα ἀρχίζουν νὰ γεύονται καὶ οἱ ἔγγαμοι λίγες ἀπὸ τὶς θεῖες ἡδονές. Ἀποσύρονται φυσιολογικά ἀπὸ τὶς σαρικὲς ἡδονές, τὶς ὁποῖες τότε τὶς βλέπουν πολὺ τιποτένιες.
Ἔτσι ἐξαγνίζονται κατὰ κάποιοιν τρόπο καὶ οἱ ἔγγαμοι καὶ φθάνουν στὸν Παράδεισο ἀπὸ τὸ ξεκούραστο μονοπάτι μὲ τὶς στροφές.  Ἐνῶ οἱ μοναχοὶ χτυπᾶνε κατακόρυφα, σκαρφαλώνοντας στὰ βράχια, καὶ ἀνεβαίνουν στὸν Παράδεισο.
 Πρέπει νὰ ἔχεις ὑπ’ ὄχη σου ὅτι τὸ θέμα τῶν σχέσεων δὲν εἶναι θέμα μόνο δικό σου, οὔτε ἔχεις τὸ δικαίωμα νὰ τὸ ρυθμίσεις μόνος σου, ἀλλὰ «ἐκ συμφώνου», κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Ὅταν γίνεται τό αὐτὸ τὸ «ἐκ συμφώνου» πάλι χρειάζεται προσοχή.
Ὁ δυνατὸς θὰ πρέπει νὰ παίρνει τὴ θέση τοῦ ἀδυνάτου.  Πολλὲς φορές, γιὰ νὰ μὴ λυπήσει τὸ ἕνα μέρος τὸ ἄλλο, λέγει ὅτι συμφωνεῖ, ἀλλὰ ἐσωτερικά ταλαιπωρεῖται. Αὐτὸ συμβαίνει ἰδίως στὶς γυναῖκες ποὺ ἔχουν λίγο φόβο Θεοῦ καὶ ἔχουν ζωηρή σάρκα.
Πολλὲς φορὲς ἀπὸ ἀδιακρισία μερικοὶ εὐλαβεῖς ἄνδρες, ἐπειδὴ ἀκοῦνε ἀπὸ τὶς γυναῖκες τους ὅτι συμφωνοῦν, προχωροῦν ἀδιάκριτα σὲ μεγάλο διάστημα ἐγκρατείας καὶ τότε οἱ γυναῖκες ταλαιπωροτῦνται καὶ ξεσπᾶνε σὲ νευρικότητες κ.λ.π.
 Οἱ ἄνδρες νομίζουν ὅτι οἱ γυναῖκες τους ἔχουν προχωρήσει στὴν ἀρετὴ καὶ θέλουν νὰ ζοῦν πιὸ ἁγνὰ σὲ μεγαλύτερα διαστήματα καὶ μπαίνει μετὰ ὁ πειρασμὸς στὶς γυναῖκες καὶ θέλουν νὰ γνωρίσουν φίλους.  Καὶ ὅταν γίνει αὐτὸ, τὶς πιάνει ἡ τύψη τῆς συνειδήσεως γιὰ τὴν πτώση καὶ οἱ ἄνδρες προσπαθοῦν νὰ ζήσουν πιὸ ἁγνά, βλέποντας τὶς γυναῖκες νὰ μὴν ἔχουν διάθεση.
 Νομίζουν ἔτσι ὅτι ἔχουν προχωρήσει πιὸ πνευματικὰ καὶ δὲν ἐπιθυμοῦν σαρικὰ πράγματα.  Αἰτία φυσικὰ εἶναι καὶ ὁ δικαιολογημένος γυναικεῖος ἐγωισμὸς καὶ ἡ ζήλεια, ποὺ νιώθουν μειονεκτικές. Ἡ γυναίκα, ὅταν ἰδεῖ τὸν ἄνδρα νὰ θέλει νὰ ζήσει πνευματικὴ ζωή, ζορίζει τὸν ἑαυτό της, γιὰ νὰ τὸν ξεπεράσει.
 Συγχώρησε με ποὺ μπῆκα σὲ ξένα ἀμπέλια, διότι τὸ ἔργο τοῦ μοναχοῦ εἶναι τὸ κομβοσχοίνι καὶ ὄχι αὐτὰ τὰ θέματα, ἀλλὰ, γιὰ νὰ μὴ σὲ λυπήσω, ἀναγκάστηκα νὰ σοῦ γράψω μερικὰ ἀπὸ αὐτὰ (ποὺ γνωρίζω ἀπὸ μακριά), τὰ ὁποῖα ταλαιπωορῦν τὰ ἀδέλφια μας στὸν κόσμο καὶ δίνουν χῶρο στὸν ἐχθρό.
 Ἔχει μεγάλη σημασία ἐὰν εἶναι καὶ οἱ δυὸ σύζυγοι ὅμοιοι στὴν κράση. Ὅταν τύχει ὁ ἕνας νὰ ἔχει ἤπια καὶ ὁ ἄλλος ζωηρή, θὰ πρέπει νά γίνεται μιὰ θυσία ἀπὸ τὸν δυνατότερο πρὸς τὸν φιλάσθενο καὶ σιγὰ-σιγὰ νὰ βοηθηθεῖ νὰ λάβει τὴν ὑγεία ὁ φιλάσθενος, καὶ μὲ ὑγεία καὶ οἱ δυό τότε νὰ προχωροῦν. (Βλ. π. Τάτση, Ὁ Γέροντας Παΐσιος, Κόνιτσα 1995, σ. 176-178).


Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 61-64 τοῦ βιβλίου:

            ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

                                 ΛΟΓΟΙ Δ΄    

                ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

                   ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

    «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»

                ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ