Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου. Λόγοι Γ΄ 1) «Μέ την εξομολόγηση ό άνθρωπος λυτρώνεται» 2) «Ό Θεός θέλει ό άνθρωπος νά διορθώνεται διά τον ανθρώπου»

Λόγοι Γ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" 
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 
Μέρος Πέμπτο - Κεφάλαιο 1ον

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΩΣ

Για να νιώση κανείς ανάπαυση, πρέπει να πετάξη τα μπάζα από μέσα του. Αυτό θά γίνη με την εξομολόγηση. 

Ανοίγοντας ο άνθρωπος την καρδιά του στον πνευματικό και λέγοντας τα σφάλματα του, ταπεινώνεται, και έτσι ανοίγει την πύλη του Ουρανού, έρχεται πλούσια ή Χάρις του Θεού και ελευθερώνεται!

Ή ανάγκη πνευματικού οδηγού 

«Μέ την εξομολόγηση ό άνθρωπος λυτρώνεται»

- Γέροντα, στα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού οί Χριστιανοί έκαναν δημόσια εξομολόγηση. Βοηθάει αυτό;
- Αλλά τά πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού και άλλα τώρα. Σήμερα αυτό δέν βοηθάει.
- Γιατί, Γέροντα; Τότε είχαν πιο πολύ ζήλο;
- Και πιο πολύ ζήλο είχαν και δέν είχαν αυτά πού έχουν σήμερα οί άνθρωποι. Τώρα, βλέπεις, τά ανδρόγυνα χωρίζουν στά καλά καθούμενα, δέν είναι όπως παλιά.
Έχουν απομακρυνθή οί άνθρωποι από τό μυστήριο τής εξομολογήσεως, γι' αυτό και πνίγονται από τούς λογισμούς και τά πάθη. Πόσοι έρχονται και ζητούν νά τούς βοηθήσω σέ κάποιο πρόβλημα τους, και ούτε εξομολογούνται ούτε εκκλησιάζονται!
 - «Εκκλησιάζεσαι καθόλου;» τούς ρωτάω.
 - «Όχι», μου λένε.
 - «Εξομολογήθηκες καμμιά φορά;»
 - «Όχι. Ήρθα νά μέ κάνης καλά».

 - «Μά πώς; Πρέπει νά μετανοήσης γιά τά σφάλματα σου, νά εξομολογήσαι, νά εκκλησιάζεσαι, νά κοινωνάς, όταν έχης ευλογία από τον πνευματικό σου, και εγώ θά κάνω προσευχή νά γίνης καλά.

Ξεχνάς ότι υπάρχει και άλλη ζωή και πρέπει νά ετοιμασθούμε γιά 'κει;». «Κοίταξε, πάτερ, αυτά πού λες, εκκλησίες, άλλη ζωή κ.λπ., έμενα δεν με απασχολούν. Αυτά είναι παραμύθια. Έχω πάει σέ μάγους, σε μέντιουμ και δεν μπόρεσαν νά μέ κάνουν καλά. Έμαθα ότι εσύ μπορείς νά μέ κάνης καλά».

Άντε τώρα! Τους μιλάς γιά εξομολόγηση, για την μέλλουσα ζωή, και σου λένε «αυτά είναι παραμύθια», και από τήν άλλη μεριά: «Βοήθησε με, παίρνω χάπια». Έμ πώς, μέ μαγικό τρόπο θά γίνουν καλά;

Και βλέπεις, πολλοί, ενώ έχουν προβλήματα πού τά προκάλεσαν οί αμαρτίες τους, δέν πηγαίνουν στον πνευματικό πού μπορεί νά τούς βοηθήση θετικά, αλλά καταλήγουν νά εξομολογούνται στους ψυχολόγους.
Λένε τό ιστορικό τους, τούς συμβουλεύονται γιά τά προβλήματα τους καί, άν έχουν νά περάσουν ένα ποτάμι, τούς ρίχνουν μέσα καί ή πνίγονται ή βγαίνουν, αλλά πού βγαίνουν... Ενώ, άν πάνε νά εξομολογηθούν στον πνευματικό, θά περάσουν στήν άλλη όχθη από τήν γέφυρα άνετα, γιατί μέ τό μυστήριο της εξομολογήσεως ενεργεί ή Χάρις τού Θεού καί λυτρώνονται.

 - Γέροντα, μερικοί λένε: «Δέν βρίσκουμε καλούς πνευματικούς, γι' αυτό δέν πάμε να εξομολογηθούμε».
 - Αυτά είναι δικαιολογίες. Κάθε πνευματικός έχει θεία εξουσία, εφόσον φοράει πετραχήλι. Τελεί τό μυστήριο, έχει τήν θεία Χάρη καί, όταν διάβαση τήν συγχωρητική ευχή, ό Θεός σβήνει όλες τις αμαρτίες τις όποιες εξομολογηθήκαμε μέ ειλικρινή μετάνοια. Από μας εξαρτάται πόσο θά βοηθηθούμε από τό μυστήριο της εξομολογήσεως.

Ήρθε εκεί στο Καλύβι μιά φορά κάποιος πού είχε ψυχολογικά προβλήματα, μέ τον λογισμό ότι έχω διορατικό χάρισμα καί θά μπορούσα νά τον βοηθήσω.
- «Τί προβλέπεις, μού λέει, γιά μένα;».
- «Νά βρής, τού λέω, έναν πνευματικό νά έξομολογήσαι, γιά νά κοιμάσαι σάν τό πουλάκι καί νά μήν παίρνης χάπια».
- «Δέν υπάρχουν, μού λέει, σήμερα καλοί πνευματικοί. Παλιά υπήρχαν».

Έρχονται μέ καλό λογισμό, ότι θά βοηθηθούν, άλλα δέν δέχονται αυτό πού τούς λες, και κρίμα στά ναύλα.
Βλέπω όμως και μιά καινούργια τέχνη του διαβόλου. Βάζει στους ανθρώπους τόν λογισμό ότι, άν κάνουν κάποιο τάμα και τό εκπληρώσουν, άν πάνε καί κανένα προσκύνημα, είναι εντάξει πνευματικά. Και βλέπεις πολλούς νά πηγαίνουν μέ λαμπάδες καί μέ τάματα στά μοναστήρια, στά προσκυνήματα, νά τά κρεμάνε εκεί, νά κάνουν καί μεγάλους σταυρούς, νά κλαίνε καί λιγάκι, καί νά αρκούνται σ' αυτά. Δέν μετανοούν, δέν εξομολογούνται, δέν διορθώνονται, καί χαίρεται τό ταγκαλάκι.

 -  Γέροντα, ένας άνθρωπος πού δέν εξομολογείται μπορεί νά είναι εσωτερικά αναπαυμένος;
 -  Πώς νά είναι αναπαυμένος; Γιά νά νιώση κανείς ανάπαυση, πρέπει νά πετάξη τά μπάζα από μέσα του. Αυτό θά γίνη μέ την εξομολόγηση. Ανοίγοντας ό άνθρωπος τήν καρδιά του στον πνευματικό καί λέγοντας τά σφάλματα του, ταπεινώνεται, καί έτσι ανοίγει τήν πύλη του Ουρανού, έρχεται πλούσια ή Χάρις του Θεού καί ελευθερώνεται.

Πριν από τήν εξομολόγηση στήν κορυφή του υπάρχει ομίχλη, βλέπει θαμπά καί δικαιολογεί τά σφάλματα του. Γιατί, όταν ό νους του είναι σκοτισμένος άπό τις αμαρτίες, δέν βλέπει καθαρά.
Μέ τήν εξομολόγηση κάνει μιά «φούουου», φεύγει ή ομίχλη καί καθαρίζει ό ορίζοντας.
Γι' αυτό, όσους έρχονται νά συζητήσουμε ένα θέμα ή νά μου ζητήσουν μιά συμβουλή κ.λπ., άν δέν έχουν εξομολογηθή ποτέ, τούς στέλνω πρώτα νά εξομολογηθούν καί μετά νά έρθουν νά μιλήσουμε.

Μερικοί μου λένε: «Γέροντα, αφού εσύ μπορείς νά καταλάβης τί πρέπει νά κάνω γι' αυτό τό θέμα, πές μου».
 - «Καί νά καταλάβω εγώ τί πρέπει νά κάνης, τούς λέω, δέν θά καταλάβης εσύ τί θά σου πώ. Γι’ αυτό πήγαινε πρώτα νά εξομολογηθής και ύστερα έλα νά συζητηθούμε».
Γιατί, πως νά επικοινωνήσης καί νά συνεννοηθής μέ έναν άνθρωπο, όταν βρίσκεται σέ άλλη συχνότητα;
Μέ τήν εξομολόγηση πετάει ό άνθρωπος από μέσα του ό,τι άχρηστο έχει καί καρποφορεί πνευματικά. Μιά μέρα έσκαβα τον κήπο μου, γιά νά φυτέψω λίγες ντοματιές. Εκείνη τήν ώρα ήρθε κάποιος καί μου λέει: «Τί κάνεις, Γέροντα;».
 - «Τί νά κάνω; του λέω, εξομολογώ τον κήπο μου».
 - «Καλά, Γέροντα, μου λέει, χρειάζεται καί ό κήπος εξομολόγηση;».
 - «Ασφαλώς χρειάζεται. Έχω διαπιστώσει πώς, όταν τον εξομολογώ, βγάζω δηλαδή έξω πέτρες, αγριάδες, αγκάθια κ.λπ., τότε βγάζει επίσημα κηπευτικά, αλλιώς οί ντομάτες γίνονται κιτρινιάρικες, καχεκτικές!»...

«Ό Θεός θέλει ό άνθρωπος νά διορθώνεται διά τον ανθρώπου»

  - Γέροντα, όταν αντιμετωπίζω ένα θέμα καί προσεύχωμαι γι' αυτό, πώς θά καταλάβω ποιό είναι τό θέλημα του Θεού;
  - Τό θέλημα του Θεού δέν βρίσκεται έτσι. Καλύτερα νά ρωτάς γιά ένα πρόβλημα σου. Νά μή ζητάς πληροφορία από τον Θεό, εφόσον μπορείς νά συμβουλευθής κάποιον άνθρωπο, γιατί μπορεί νά πλανηθής. Κάποιος πήγαινε σέ μιά εκκλησία στεκόταν μπροστά στο εικονοστάσι καί έλεγε:  «Παναγία μου, νά πάρω τά χρήματα από τό κουτί;».
Τού έλεγε ό λογισμός: «Πάρ' τα».
«Ναί, θά τά πάρω», έλεγε καί έπαιρνε τά χρήματα.
Μιά-δυό-τρείς φορές, ένας επίτροπος προβληματίσθηκε. «Τί γίνεται; λέει. Κάποιος πρέπει νά παίρνη τά χρήματα» καί πήγε νά παρακολούθηση. Τί νά δή; Σέ λίγο ήρθε αυτός καί επανέλαβε τά ίδια: «Παναγία μου, νά πάρω τά χρήματα από τό κουτί;... Ναί, θά τά πάρω», είπε, οπότε τόν έπιασε ό επίτροπος.

Πάντοτε, όταν υπάρχη άνθρωπος πνευματικός, τόν οποίο μπορείς νά ρωτήσης, πρέπει νά ρωτήσης. Όταν δέν ύπάρχη άνθρωπος νά ρωτήσης - λ.χ. βρίσκεσαι στήν έρημο -, άλλα υπάρχη μέσα σου ή δίψα της υπακοής, τότε ό Καλός Θεός γίνεται ό Ίδιος Γέροντας καί σέ φωτίζει καί σέ πληροφορεί. Δέν μπορείς, άς υποθέσουμε, νά βρής κάποιον, γιά νά σου εξηγήση ένα χωρίο από τήν Άγια Γραφή; Τότε σέ φωτίζει ό Θεός καί τό καταλαβαίνεις.

  - Γέροντα, πώς θά καταλάβη κανείς, άν κάτι πού συμβαίνει στον αγώνα του είναι από τόν πειρασμό ή άπό δική του απροσεξία;
  - Θά πάη νά ρωτήση.
  - Δηλαδή μόνος του δέν μπορεί νά τό καταλάβη;
  - Καί νά καταλαβαίνη κάτι, δέν μπορεί νά είναι σίγουρος. Εδώ καί ένας πού έχει εμπειρία, πάει καί ρωτάει κάποιον άλλον. Εγώ γιά ένα ατομικό μου θέμα πάντοτε θά ρωτήσω. Τήν δική μου λύση, καί σοφώτερη νά είναι, τήν θεωρώ τήν μεγαλύτερη βλακεία, όταν πρόκειται γιά προσωπικό μου θέμα. Ούτε πάω σέ κάποιον πού ξέρει τί μέ αναπαύει, αλλά σέ κάποιον πού δέν ξέρει.

Βλέπεις, καί ένας γιατρός, γιά νά είναι σίγουρος ότι έκανε καλή διάγνωση σέ μιά δύσκολη περίπτωση, συμβουλεύεται καί άλλον γιατρό, πόσο μάλλον ένας φοιτητής!
Όσο πνευματικός άνθρωπος κι άν είναι κανείς, καί όσο καλή τακτοποίηση κι άν κάνη μόνος του στά θέματα του, δέν μπορεί νά άναπαυθή, γιατί ό Θεός θέλει ό άνθρωπος νά βοηθιέται άπό τόν άνθρωπο καί νά διορθώνεται διά τοϋ άνθρωπου. Τά οικονομάει έτσι ό Καλός Θεός, γιά νά ταπεινώνεται ό άνθρωπος.

Πρέπει νά εκθέτη κανείς τούς λογισμούς του καί τις καταστάσεις πού περνάει στον πνευματικό του, νά τόν συμβουλεύεται καί νά μήν άποφασίζη μόνος του γιά τά δύσκολα θέματα ούτε νά άντιμετωπίζη μόνος του τις δυσκολίες πού συναντάει στον αγώνα του, κάνοντας πρόβες στον εαυτό του, γιατί ό πειρασμός θά τον μπερδέψη καί θά του δημιουργήση προβλήματα.
Μερικοί φθάνουν στό σημείο νά βάζουν μόνοι τους κανόνα στον εαυτό τους. Είναι πολύ επικίνδυνα αυτά τά πράγματα.

Όποιος δέν έχει πνευματικό, γιά νά τόν συμβουλεύεται στην πνευματική του πορεία, μπερδεύεται, κουράζεται, καθυστερεί καί δύσκολα θά φθάση στόν προορισμό του. Άν δίνη μόνος του λύση στα προβλήματα του, όσο σοφός καί άν είναι, επειδή κινείται μέ αυτοπεποίθηση καί υπερηφάνεια, μένει σκοτισμένος.
Ένώ, όποιος ταπεινώνεται καί πηγαίνει μέ εμπιστοσύνη καί αυταπάρνηση στόν πνευματικό καί ζητα τήν γνώμη του, βοηθιέται.
Γιατί τότε ό Θεός οπωσδήποτε φωτίζει τόν πνευματικό καί τού δίνει τήν σωστή απάντηση. Νά, όταν έρχεται κάποιος μέ ευλάβεια, μέ τόν λογισμό πώς είμαι άγιος, ένώ έγώ είμαι τενεκές, έχω προσέξει ότι νιώθω μέσα μου μιά αλλοίωση καί αυτά πού τού λέω δέν είναι δικά μου.

Άπό αυτό καταλαβαίνω ξεκάθαρα ότι ό άνθρωπος αυτός έχει έρθει μέ ευλάβεια, καί ό Θεός, γιά νά μήν τόν άδικήση, δίνει σ' εμένα αυτήν τήν καλή κατάσταση. Σέ τέτοιες περιπτώσεις, άν πρόκειται γιά ένα σοβαρό θέμα, ό Θεός σέ πληροφορεί και μπορείς να του πής θά συμβεί, πότε θα συμβεί και πως θα το αντιμετωπίση.

Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 243-248 τοῦ βιβλίου:

            ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

                                 ΛΟΓΟΙ Γ΄    

                ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

                   ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

    «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»

                ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ