17 Iανουαρίου Συναξαριστής

Αντωνίου του Μεγάλου, Αντωνίου του Νέου, Ιουνίλλας και Τουρβώνος, Μάρτυρος, Αχιλλά Οσίου, Θεοδοσίου Μεγάλου, Αντωνίου Αρχιεπισκόπου, Αντωνίου εκ Ρωσίας, Αντωνίου Οσίου, Αντωνίου Οσίου, Φιλοθέου Οσίου, Αντωνίου Επισκόπου, Γεωργίου εξ Ιωαννίνων.



Ο Όσιος Αντώνιος ο Μέγας

Ο Μέγας Αντώνιος γεννήθηκε περί το 251 μ.Χ. στην πόλη Κομά της Άνω Αιγύπτου, κοντά στη Μέμφιδα, από γονείς ευλαβείς και εύπορους. Έζησε στα χρόνια των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) και Μαξιμιανού (285-305 μ.Χ.) μέχρι και την εποχή του ευσεβούς αυτοκράτορα Κωνσταντίνου και των παιδιών του.
Από την παιδική του ηλικία ήταν ολιγαρκής και αυτάρκης, «μόνοις δε οις εύρισκεν ηρκείτο και πλέον ουδέν εζήτει». Σε νεαρή ηλικία, περίπου 20 ετών, έχασε τους γονείς του. Έξι μήνες μετά την κοίμηση των γονέων του, άκουσε στην εκκλησία την Ευαγγελική περικοπή του πλουσίου νεανίσκου, στην οποία αναφέρεται, ότι ο Χριστός είπε στον πλούσιο νέο : «πώλησον τα υπάρχοντά σου και δος πτωχοίς».
Τόση μεγάλη εντύπωση προξένησε η Ευαγγελική αυτή προτροπή στην ψυχή του Αντωνίου, ώστε αμέσως διένειμε τα υπάρχοντά του στους πτωχούς και ενδεείς, αφού φύλαξε τα απολύτως αναγκαία για την συντήρηση αυτού και της μικρής του αδελφής, την οποία φρόντισε να παραδώσει σε Χριστιανές νέες παρθένους που είχαν αφιερωθεί στη χριστιανική αρετή, βέβαιος ότι κοντά τους θα είναι κατά πάντα ασφαλής.

Από τότε ο Άγιος Αντώνιος άρχισε να ζει ασκητικό βίο, εργαζόμενος αδιάκοπα και υποβαλλόμενος σε αυστηρή νηστεία, για να κατανικήσει τους πειρασμούς της σάρκας, αγρυπνώντας ολόκληρη τη νύχτα και τρώγοντας ελάχιστα.
Στη συνέχεια απήλθε σε τόπο έρημο και μακρινό όπου υπήρχαν μνήματα και αφού εισήλθε σε ένα από αυτά έκλεισε τη θύρα. Η τροφή του ήταν ελάχιστη και του την πήγαινε σε καθορισμένες ημέρες ένας συνασκητής του. Εκεί υπερνίκησε, με τη χάρη του Θεού, νέους πειρασμούς. Αργότερα πήγε κοντά στα ερείπια ενός φρουρίου και κατοίκησε σε σπήλαιο χωρίς να τον βλέπει κανένας και χωρίς να δέχεται κανένα παρά μόνο έναν γνωστό του, ο οποίος του έφερνε κάθε έξι μήνες ψωμί για ολόκληρο το εξάμηνο.
Μετά από είκοσι ολόκληρα χρόνια ασκήσεως και αφού έφθασε σε ύψη πνευματικής τελειώσεως, εμφανίσθηκε στον κόσμο και τότε άρχισαν να συρρέουν περί αυτόν πολλοί που τον θαύμαζαν ως ασκητή και θαυματουργό. Μαρτυρείται ότι, ενώ ο Άγιος βρισκόταν ακόμα στη ζωή, έβλεπε τις ψυχές των ανθρώπων που εξέρχονταν από το σώμα τους, καθώς και τους δαίμονες που τις οδηγούσαν. Το γεγονός αυτό είναι πολύ θαυμαστό, αφού μια τέτοια δυνατότητα είναι γνώρισμα μόνο νοερής και ασώματης φύσεως.
Το έτος 311 μ.Χ., κατά τον διωγμό του αυτοκράτορα Μαξιμίνου (307-313 μ.Χ.), κατήλθε στην Αλεξάνδρεια, για να ενθαρρύνει και να βοηθήσει τους πιστούς, τους Ομολογητές και τους Μάρτυρες. Όταν έπαυσε ο διωγμός, ο Όσιος επανήλθε στην έρημο, αλλά επειδή αισθανόταν ενοχλημένος από την παρουσία πολλών, που πήγαιναν για να τον συναντήσουν, έφυγε από εκεί και ήλθε σε τόπο έρημο, ο οποίος βρισκόταν σε όρος ψηλό, κοντά στην Ερυθρά Θάλασσα.
Και εκεί όμως προσέρχονταν πολλοί για να λάβουν την ευλογία του, να διδαχθούν και να θεραπευθούν. Θεράπευσε δε τους ασθενείς «ου προστάζων, αλλ’ ευχόμενος και τον Χριστόν ονομάζων».
Η φήμη του Οσίου Αντωνίου έφθασε μέχρι τους βασιλείς, τόσο ώστε ο Μέγας Κωνσταντίνος και οι υιοί του, Κωνστάντιος και Κώνστας, έγραφαν σε αυτόν, σαν να ήταν πατέρας τους και τον παρακαλούσαν να τους απαντήσει.
Κατά την διάρκεια του ασκητικού του βίου ποτέ δεν άλλαξε ένδυμα και ποτέ δεν ένιψε το σώμα ή τα πόδια του με νερό. Ο Όσιος, αν και αγράμματος στην ανθρώπινη σοφία, ήταν σοφός κατά Θεόν. Είχε λόγο «ηρτυμένον τω θείω άλατι και χαρίεντα».
Δίδασκε στους μαθητές του να μην θεωρούν τίποτε ανώτερο από την αγάπη του Χριστού και να μη νομίζουν ότι, επειδή απέχουν από τα κοσμικά αγαθά, στερούνται κάτι αξιόλογο. Το να αφήνει κανείς τα επίγεια αγαθά είναι σαν να καταφρονεί μια δραχμή από χαλκό, για να κερδίσει εκατό χρυσές. Δεν πρέπει, έλεγε, να λησμονάμε ότι ο ανθρώπινος βίος είναι πρόσκαιρος, συγκρινόμενος προς το μέλλοντα αιώνα.
Γι’ αυτό δεν πρέπει να κοπιάζουμε για την απόκτηση πρόσκαιρων αγαθών, τα οποία δεν μπορούμε να πάρουμε μαζί μας, αλλά για την απόκτηση αιώνιων αγαθών, δηλαδή της φρονήσεως, της δικαιοσύνης, της σωφροσύνης, της ανδρείας, της συνέσεως, της αγάπης.
Ο Μέγας Αντώνιος, αφού έζησε εκατόν πέντε έτη, κοιμήθηκε οσίως το 356 μ.Χ. Αν και, όπως λέγει ο Μέγας Αθανάσιος, μία από τις τελευταίες επιθυμίες του Οσίου Αντωνίου ήταν να μείνει κρυφός ο τόπος της ταφής του, οι μοναχοί που μόναζαν κοντά του έλεγαν ότι κατείχαν το ιερό λείψανό του, το οποίο επί Ιουστινιανού (561 μ.Χ.), κατατέθηκε στην Εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αλεξάνδρεια και από εκεί αργότερα, το 635 μ.Χ., μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη.
Η Σύναξή του ετελείτο στη Μεγάλη Εκκλησία.

Απολυτίκιο. Ήχος δ'.
Τον ζηλωτήν Ηλίαν τοις τρόποις μιμούμενος, τω Βαπτιστή ευθείαις ταις τρίβοις επόμενος, Πάτερ Αντώνιε, της ερήμου γέγονας οικιστής, και την οικουμένην εστήριξας ευχαίς σου. Διό πρέσβευε Χριστώ τω θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Κοντάκιον  Ήχος β'. Τα άνω ζητών
Τους βιωτικούς θορύβους απωσάμενος, ησυχαστικώς τον βίον εξετέλεσας, τον Βαπτιστήν μιμούμενος, κατά πάντα τρόπον Οσιώτατε, συν αυτώ ουν σε γεραίρομεν, Πατέρων Πάτερ Αντώνιε.




Ο Όσιος Αντώνιος ο Νέος ο Θαυματουργός

Ο Όσιος Αντώνιος καταγόταν από ευσεβείς και πλούσιους γονείς και έζησε στο τέλος του 10ου ή στις αρχές του 11ου αιώνα μ.Χ. Νέος ακόμη, έγινε μοναχός στην σκήτη της Βέροιας, κοντά στην κοιλάδα του ποταμού Αλιάκμονα. Οι πνευματικοί του αγώνες κράτησαν εκεί είκοσι χρόνια.
Πνευματικά ώριμος, με την ευχή του ηγουμένου της Σκήτης, αποσύρθηκε σε σπήλαιο, όπου έζησε ακόμα πενήντα τέσσερα χρόνια ασκητικών γυμνασμάτων. Η Εκκλησία τιμώντας τους αγώνες και την οσιακή πολιτεία του Οσίου Αντωνίου, τον θεώρησε Μέγα και γι’ αυτό τον ονόμασε Νέο σε σχάση με τον παλαιότερο διδάσκαλο της ερήμου Άγιο Αντώνιο τον Μέγα.
Ο Όσιος Αντώνιος κοιμήθηκε με ειρήνη σε ηλικία 94 ετών. Το ιερό λείψανό του παρέμεινε άταφο και άφθαρτο για πολλές ημέρες, μέχρι που το βρήκαν κάποιοι κυνηγοί. Είναι πολιούχος της Βέροιας.




Η Αγία Ιουνίλλα και το βρέφος της Τουρβών

Η Αγία Ιουνίλλα καταγόταν από την Καππαδοκία και μαρτύρησε μαζί με την Μάρτυρα Νεονίλλη, κατά την στιγμή που έριξαν στη φωτιά τους τρίδυμους αδελφούς και εγγονούς της Νεονίλλας Πεύσιππο, Ελάσιππο και Μέσιππο. Η Αγία, αφού έριξε το βρέφος αυτής, το οποίο κρατούσε, ομολόγησε την πίστη της στον Χριστό και την αποκεφάλισαν.



Ο Άγιος Μάρτυς

Ο Άγιος Μάρτυς, επειδή κατέστρεψε τα είδωλα και διεκήρυξε ότι είναι Χριστιανός, συνελήφθη και αποκεφαλίσθηκε.




Ο Όσιος Αχιλλάς

Ο Όσιος Αχιλλάς ήταν αναχωρητής της ερήμου. Έζησε οσίως στην Αίγυπτο και κοιμήθηκε με ειρήνη.




Μνήμη του ευσεβούς βασιλέως Θεοδοσίου του Μεγάλου

Ο Μέγας Θεοδόσιος καταγόταν από την Ιβηρία και γεννήθηκε το 346 μ.Χ. Ήταν υιός του στρατηγού Θεοδοσίου, Κόμητος της Αφρικής, ο οποίος είχε διαπρέψει επί του αυτοκράτορα Ουαλεντιανού (364-378 μ.Χ.) και θανατώθηκε άδικα μετά από συκοφαντίες. Τότε ο υιός του, ο οποίος, επίσης, είχε διακριθεί για την ευσέβειά του και τα στρατηγικά προτερήματά του, αποτραβήχτηκε στα πατρογονικά του κτήματα στην Ισπανία και απείχε από κάθε υπηρεσία.
Όταν ο νέος αυτοκράτορας της Δύσεως Γρατιανός κληρονόμησε και το Ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας, τον πήρε κοντά του ως συνεργάτη. Μόλις έφθασε στην αυλή ο Θεοδόσιος προήχθη σε «στρατηλάτη της ίππου» και με αυτό το βαθμό, κατόρθωσε να κερδίσει μία αρκετά εντυπωσιακή νίκη κατά των Σαρματών, που επωφελούμενοι της γενικής αναταραχής είχαν στο μεταξύ εισβάλει στο ρωμαϊκό έδαφος.
Η ανταμοιβή για τη νίκη ήταν η προαγωγή στο ύπατο αξίωμα: ο Γρατιανός τον έστεψε Αύγουστο της Ανατολής στην πόλη Σίρμιον που βρισκόταν στο κέντρο της ρωμαϊκής Ευρώπης. Η στέψη έγινε στις 19 Ιανουαρίου του έτους 379 μ.Χ. Ο Θεοδόσιος ήταν τότε τριάντα τριών ετών.
Πρώτο έργο του νέου Αυγούστου ήταν να καταπολεμήσει τους Γότθους στην Ιλλυρία. Αλλά πριν συντελεσθεί το έργο αυτό, ο Θεοδόσιος κέρδισε άλλο τρόπαιο επί του εδάφους της πίστεως και της Ορθοδοξίας.
Με διάταγμα, το οποίο εξέδωσε στις 27 Φεβρουαρίου του 380 μ.Χ., ο Θεοδόσιος καθόριζε επί δογματικού επιπέδου την έννοια της Ορθοδοξίας, διεκήρυξε ότι μόνο οι παραδεχόμενοι τις αποφάσεις της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, που συνήλθε στη Νίκαια της Βιθυνίας, δικαιούνταν να ονομάζονται Χριστιανοί και ότι στους αιρετικούς δεν επιτρεπόταν να σφετερίζονται το όνομα της Εκκλησίας. Τέλος με τη δημοσίευση ενός ακόμη νόμου, για την εφαρμογή του οποίου χρειάσθηκε να επέμβει ο στρατός, απαίτησε την απόδοση όλων των Εκκλησιών στους Ορθοδόξους.
Ήταν δε τότε στην Κωνσταντινούπολη, ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο οποίος είχε προσκληθεί από τους Χριστιανούς προς καταπολέμηση των αιρετικών και μάλιστα των Αρειανών.
Και επειδή τα φλογερά και εύγλωττα κηρύγματά του, συνδυαζόμενα με την αρετή και την αγιότητα του βίου του, είλκυσαν προς την Ορθόδοξη πίστη αμέτρητα πλήθη, οι Αρειανοί, οι οποίοι επί αυτοκράτορα Ουάλεντου είχαν γίνει πανίσχυροι στην Κωνσταντινούπολη και είχαν αρπάξει όλες τις εκκλησίες των Ορθοδόξων, εκτός του μικρού παρεκκλησίου της Αγίας Αναστασίας, σχεδίαζαν να τον διώξουν από την βασιλεύουσα.
Αλλά ο Θεοδόσιος έδωσε άλλη στροφή στα πράγματα. Εκδίωξε από τον πατριαρχικό θρόνο τον Αρειανό Επίσκοπο Δημόφιλο και παρεχώρησε την θέση του στον Άγιο Γρηγόριο.
Η μεγάλη αυτή ευεργεσία του Αγίου Θεοδοσίου προς την Εκκλησία είχε λαμπρότερη ακόμα συνέχεια. Κατά το έτος 381 μ.Χ., με την ευσεβή φροντίδα του και ενέργεια, συγκροτήθηκε η Β’ Οικουμενική Σύνοδος που επικύρωσε τη δογματική διατύπωση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου περί του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, συμπλήρωσε το Σύμβολο της Πίστεως προσθέτοντας και τον περί Αγίου Πνεύματος Όρο, εναντίων της πνευματομάχου διδασκαλίας του Μακεδονίου και κανόνισε τα της νομίμου κατοχής διαφόρων αρχιερατικών θρόνων, η οποία είχε διαταραχθεί επί της παντοδυναμίας των Αρειανών.
Δύο ακόμη Σύνοδοι συνεκλήθησαν στην Κωνσταντινούπολη το 382 και το 383 μ.Χ. Σκοπός τους ήταν, αντίστοιχα, η υπογράμμιση της αυτονομίας της Εκκλησίας της Ανατολής και η θεαματική καταδίκη κάθε μορφής Αρειανισμού. Συμπληρώνοντας το έργο του ο θεοφρούρητος βασιλέας, εξέδωσε αλλεπάλληλα διατάγματα κατά των αιρετικών (Μανιχαίων, Αρειανών, Πνευματομάχων και άλλων), με τα οποία καθορίστηκαν και οι ποινές των αποστατών.
Οι αποφάσεις των Συνόδων εφαρμόστηκαν αυστηρά. Επανέλαβε έντονα τον νόμο περί Κυριακής αργίας, απαγόρευσε τα θεάματα του αμφιθεάτρου και του ιπποδρόμου την Κυριακή και θέσπισε μέτρα κατά της εμπορίας των λειψάνων των Αγίων Μαρτύρων.
Εμπόδισε τις ειδωλολατρικές θυσίες, τη λατρεία των ειδώλων, κάθε δημόσια και απόκρυφη τελετή των ειδωλολατρών, και κατήργησε, το 394 μ.Χ., διά νόμου, τους ολυμπιακούς αγώνες, που χρησίμευαν στη διατήρηση της πλάνης των ειδώλων.
Η αυτοκρατορία ήταν πια χριστιανική και το έργο του Αγίου Θεοδοσίου έστρεφε και παγίωνε το έργο του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Για την προσφορά του στην Εκκλησία αλλά και το τεράστιο σημαντικό πολιτικό έργο του κέρδισε τον τίτλο «Μέγας».
Και ο Παυλίνος, Επίσκοπος Νώλης, μέσα από τα γραφόμενά του εγκωμιάζει στο πρόσωπο του βασιλέως «όχι τόσο τον αυτοκράτορα, όσο τον δούλο του Χριστού, τον ισχυρό όχι στη μεγαλοπρέπεια του δυνάστου, αλλά στην ταπεινοφροσύνη του υπηρέτου, τον πρώτο πολίτη, όχι χάρη στο βασιλικό αξίωμα, αλλά χάρη στην πίστη του».
Ο Μέγας Θεοδόσιος ήταν πρότυπο ηγεμόνος, πλήρης ευσέβειας και δικαιοσύνης και είχε το χάρισμα της ταπεινώσεως και της συνεχούς μετάνοιας. Δύο περιστατικά της ζωής του ομιλούν γι’ αυτό.
Ήταν το 387 μ.Χ. που ο Άγιος αποφάσισε να τιμωρήσει αυστηρά, με ποινή αίματος, τους κατοίκους της μεγάλης Θεουπόλεως Αντιόχειας.
Οι Αντιοχειανοί είχαν εξεγερθεί και είχαν καταρρίψει όλους τους ανδριάντες που υπήρχαν προς τιμή του αυτοκράτορα και της συζύγου του Πλακίλλας. Η αυτοκράτειρα η ίδια αλλά και ο Πατριάρχης της πόλεως Φλαβιανός συμπαραστατούμενοι από τους μοναχούς της περιοχής, ικέτευαν το βασιλέα Θεοδόσιο να φανεί σπλαγχνικός και να τους συγχωρήσει. Πράγματι, ο Θεοδόσιος άλλαξε απόφαση και το Πάσχα του 387 μ.Χ. έδωσε αμνηστία.
Το άλλο γεγονός συνέβη το έτος 390 μ.Χ., όταν ο Θεοδόσιος έγινε και αυτοκράτορας της Δύσεως. Εγκαταστάθηκε στα Μεδιόλανα, το σημερινό Μιλάνο της Ιταλίας, και τιμώρησε με πολύ αυστηρό τρόπο μια εξέγερση των Θεσσαλονικέων, δίδοντας διαταγή να θανατώσουν πολλές χιλιάδες ανθρώπων στο αμφιθέατρο της πόλεως.
Κάποιος δημοφιλής ηνίοχος του ιππόδρομου είχε κατηγορηθεί για εγκληματική πράξη και είχε φυλακισθεί από τον αρχηγό της εκεί φρουράς Βουθέριχο. Αλλά το πλήθος, προκειμένου να γίνουν οι ιπποδρομίες, απαίτησε την αποφυλάκιση του ηνιόχου. Ο Βουθέριχος αρνήθηκε, αλλά ο λαός στασίασε και φόνευσε τον Βουθέριχο και πολλούς στρατιώτες.
Ο θυμός που ένιωθε ο Θεοδόσιος ήταν τόσο μεγάλος που, υπακούοντας στην παρόρμηση της στιγμής, διέταξε να περικυκλώσει ο στρατός τον ιππόδρομο την ημέρα των αγώνων και να σφάξει όλους τους θεατές. Για τη διαταγή αυτή αμέσως μετανόησε ο Θεοδόσιος, αλλά η ανάκλησή της έφτασε στη Θεσσαλονίκη αφού πια είχαν σφαγεί επτά χιλιάδες πολίτες.
Μετά από αυτό το έγκλημα, όταν ο Θεοδόσιος θέλησε να εισέλθει στον καθεδρικό ναό του Μιλάνου, ο Άγιος Αμβρόσιος στάθηκε στη θύρα και απαγόρευσε την είσοδο στον αυτοκράτορα. Όλοι περίμεναν το ξέσπασμα του θυμού του Θεοδοσίου. Όμως εκείνος υπάκουσε ταπεινά, ζήτησε με δάκρια στα μάτια συγγνώμη και ταπεινωμένος γύρισε στα ανάκτορα.
Εκτέλεσε τον κανόνα της μετάνοιας που του έβαλε ο Επίσκοπος και όταν το επιτίμιο συμπληρώθηκε, ο Θεοδόσιος, ύστερα από οκτώ μήνες, προσήλθε στην Εκκλησία, σαν ένας κοινός άνθρωπος, με έναν απλό χιτώνα, χωρίς κανένα διακριτικό του αξιώματός του, άκουσε τη συγχωρητική ευχή και κοινώνησε κατά την εορτή των Χριστουγέννων λέγοντας τον λόγο του Δαυίδ: «Εκολλήθη τω εδάφει η ψυχή μου, ζήσόν με κατά τον λόγον σου».
Καρπός της μετάνοιάς του, που παραδειγμάτισε τον λαό του, ήταν ένας νόμος που έλεγε πως κανείς καταδικασμένος σε θάνατο δεν θα εκτελείτο, αν δεν περνούσαν τριάντα ημέρες από την λήψη της καταδικαστικής αποφάσεως.
Τόση ήταν η μετάνοια του Θεοδοσίου του Μεγάλου, ώστε ο Άγιος Θεός ευδόκησε να του δωρίσει το χάρισμα της θαυματουργίας. Διηγούνται οι βιογράφοι του, ότι κατά την διάρκεια ενός προσκυνήματός του στα Ιεροσόλυμα, ο αυτοκράτορας εμφανίστηκε ενδεδυμένος σαν απλός άνθρωπος και πλησιάζοντας τις θύρες του ναού της Αναστάσεως προσευχόταν. Τότε, οι πόρτες άνοιξαν μόνες τους διάπλατα και ο ναός άστραφτε στο φως. Ο Κύριος υποδεχόταν τον ταπεινό αυτοκράτορα και δούλο Του.
Ο Θεοδόσιος είχε αντιγράψει με το χέρι του όλο το Ευαγγέλιο, το οποίο μελετούσε καθημερινά. Έλεγε πως χαιρόταν περισσότερο που ήταν μέλος της Εκκλησίας παρά επίγειος βασιλέας. Όμως οι κακουχίες των δεκαέξι χρόνων από τη διακυβέρνηση είχαν κλονίσει ανεπανόρθωτα την υγεία του Θεοδοσίου. Έτσι πέρασαν δεκαέξι χρόνια ευσεβούς βασιλείας.
Ο Άγιος κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 295 μ.Χ. Το σκήνωμά του εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα και την τεσσαρακοστή ημέρα ο Επίσκοπος Μεδιολάνων Αμβρόσιος, εξεφώνησε τον επικήδειο, που καθιέρωνε τον Θεοδόσιο ως τον τύπο του παραδειγματικού Ορθόδοξου ηγεμόνος. Ο Άγιος ενταφιάσθηκε στο ναό των Αγίων Αποστόλων, δίπλα στο μνημείο του Μεγάλου Κωνσταντίνου και των διαδόχων του.




Ο Άγιος Αντώνιος Αρχιεπίσκοπος Νόβγκοροντ Ρωσίας

Ο Άγιος Αντώνιος καταγόταν από την Ρωσία και γεννήθηκε περί τα τέλη του 12ου αιώνος μ.Χ. Εξελέγη Αρχιεπίσκοπος της πόλεως Νόβγκοροντ και κοιμήθηκε το έτος 1231 ή το 1232. Το ιερό λείψανό του ενταφιάσθηκε στον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας Νόβγκοροντ.












Ο Όσιος Αντώνιος εκ Ρωσίας

Ο Όσιος Αντώνιος του Τσερνοεζέρσκιζ έζησε περί τον 14ο αιώνα μ.Χ. και ίδρυσε τη μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου και Αγίου Νικολάου στην περιοχή του Νόβγκοροντ.





Ο Όσιος Αντώνιος εκ Ρωσίας

Ο Όσιος Αντώνιος του Κρασνοχόλμκιζ έζησε περί τον 15ο αιώνα μ.Χ. και ασκήτεψε στη μονή του Αγίου Νικολάου στην περιοχή Τβερ της Ρωσίας. Κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη.





Ο Όσιος Αντώνιος Καντακουζηνός

Ο Άγιος Αντώνιος (Καντακουζηνός) υπήρξε κτήτορας και ηγούμενος της μονής του Αγίου Στεφάνου, κατά το πρώτο ήμισυ του 15ου αιώνα.
Το επώνυμο «Καντακουζηνός», το οποίο δεν είναι βέβαιο, το συναντούμε σε σημείωμα ενός λειτουργικού χειρογράφου. Επίσης, σε γράμμα του έτους 1413, που αναφέρεται στην αφιέρωση της κάρας του Αγίου Χαραλάμπους στη μονή του Αγίου Στεφάνου των Μετεώρων, γίνεται μνεία «του αρχιμανδρίτου του…μοναστηρίου (του Αγίου Στεφάνου των Μετεώρων) κυρ Αντωνίου (Καντακουζηνού)».
Ήταν υιός της βασίλισσας Μαρίας Καντακουζηνής (κοιμήθηκε μετά το 1359), θυγατέρας του αυτοκράτορα Ιωάννου ΣΤ’ Καντακουζηνού και του δεσπότου της Ηπείρου Νικηφόρου Β’ Ορσίνι (κοιμήθηκε το 1359).
Έζησε θεοφιλώς και κοιμήθηκε με ειρήνη.




Ο Όσιος Φιλόθεος

Δεύτερος κτήτορας και ανακαινιστής της μονής του Αγίου Στεφάνου Μετεώρων μαρτυρείται, κατά το πρώτο ήμισυ του 16ου αιώνα, ο ιερομόναχος Όσιος Φιλόθεος από τη Σθλάταινα ή Σκλάταινα, σημερινό χωριό Ρίζωμα της επαρχίας Τρικάλων.
Τα ιστορικά στοιχεία για τον Όσιο Φιλόθεο δεν είναι αρκετά. Η κυριότερη πηγή είναι το σιγίλλιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου Ιερεμία Α’ του έτους 1545 μ.Χ.
Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίας ο Α’, πατριάρχευσε κατά τα έτη 1522-1524, 1525-1546. Κατά την διάρκεια της μεγάλης πατριαρχείας ανέλαβε επανειλημμένως ποιμαντορικές περιοδείες κυρίως ανά την Ελλάδα: Άγιον Όρος, Μακεδονία, Βοιωτία, Μετέωρα, Ήπειρο από την οποία και καταγόταν (Ζίτσα).
Ο Πατριάρχης Ιερεμίας συνετέλεσε στην ανάκτηση της ιεράς μονής Σταυρινικήτα. Στο καθολικό της μονής αυτής σώζεται τοιχογραφία, που τον εικονίζει ως κτήτορα.
Ο Όσιος Φιλόθεος ήταν γόνος ευκατάστατης οικογένειας και διέθεσε όλη την πατρική του περιουσία για την ανακαίνιση και τον εξωραϊσμό της μονής και για τον εμπλουτισμό της.
Αφού έζησε θεοφιλώς, κοιμήθηκε με ειρήνη.




Ο Άγιος Αντώνιος Επίσκοπος Βολογκντά της Ρωσίας

Ο Άγιος Αντώνιος καταγόταν από τη Ρωσία και γεννήθηκε περί το 1526. Εξελέγη Επίσκοπος της πόλεως Βολογκντά και κοιμήθηκε οσίως το έτος 1588. η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του και στις 26 Οκτωβρίου, ημέρα της κοιμήσεώς του.




Ο Άγιος Γεώργιος ο Νεομάρτυρας εξ Ιωαννίνων


Ο Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε το 1808 στο χωριό Τζούραλη της επαρχίας Γρεβενών από γονείς φτωχούς, τον Κωνσταντίνο και την Βασιλική, και λόγω της φτώχειας της οικογένειάς του έμεινε αγράμματος. Σε μικρή ηλικία απορφανίσθηκε και μετέβη στα Ιωάννινα, όπου έγινε ιπποκόμος του Χατζή Αβδουλά, αξιωματικού του Ιμίν Πασά, πλησίον του οποίου παρέμεινε επί οκτώ χρόνια.
Κατά τον Οκτώβριο του 1836 συκοφαντήθηκε από τους Τούρκους, ότι είχε εξισλαμισθεί κατά τα προηγούμενα χρόνια και επανήλθε στην ορθόδοξη πίστη. Προσαχθείς στο κριτήριο απολογήθηκε και με πνευματική ανδρεία απέδειξε ότι ουδέποτε έγινε αρνησίθρησκος. Μετά από αυτά και επειδή τον βρήκαν και απερίτμητο, απολύθηκε.
Αργότερα έλαβε σύζυγο, την Ελένη και προσλήφθηκε ως ιπποκόμος στον μουσελίμι των Φιλιατών επί του ηγεμόνος Ιωαννίνων Μουσταφά Πασά. Χρειάσθηκε όμως να μεταβεί και πάλι στα Ιωάννινα για ιδιωτικές του υποθέσεις. Εκεί, στις 12 Ιανουαρίου 1838, ημέρα Τετάρτη, ένας Οθωμανός τον συκοφάντησε και πάλι ότι προηγουμένως ήταν Τούρκος και τώρα είναι Χριστιανός. Αφού τον συνέλαβαν τον έκλεισαν στην φυλακή και τον εκβίαζαν να αλλαξοπιστήσει. Εκείνος παρέμεινε αμετάπειστος, ομολογώντας την πίστη του στον Χριστό.
Ο κλήρος και ο λαός των Ιωαννίνων μάταια προσπάθησαν να προλάβουν την άδικη απόφαση κατά του Γεωργίου και να τον πείσουν να δραπετεύσει από τη φυλακή και να φυγαδευτεί στην ελεύθερη Ελλάδα. Το μαρτύριο άρχισε.
Του τρυπούσαν τα νύχια με βελόνες και έβαζαν στα στήθη του μεγάλες πέτρες. Εκείνος υπέμενε γενναία λέγοντας : «Είμαι Χριστιανός». Στις 17 Ιανουαρίου, ημέρα Δευτέρα, ο Άγιος απαγχονίστηκε στην αγορά και δέχθηκε από τον Σταυρωθέντα Κύριο το στέφανο του μαρτυρίου.
Το ιερό λείψανό του παρέμεινε κρεμασμένο μέχρι τις 19 Ιανουαρίου και κατόπιν δωρίθηκε από τον Μουσταφά πασά στον Μητροπολίτη Ιωαννίνων Ιωακείμ, ο οποίος τον ενταφίασε με τιμές στο ιερό βήμα του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Αθανασίου.
Επί του τάφου και στην οικία του Αγίου τελέσθηκαν πλείστα θαύματα. Στις 26 Οκτωβρίου 1971 έγινε η ανακομοιδή των ιερών λειψάνων αυτού, τα οποία εναπετέθησαν στο φερώνυμο ναό των Ιωαννίνων, όπου ήταν πριν η οικία του Αγίου.

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Τον πανεύφημον Μάρτυν Χριστού Γεώργιον, Ιωαννίνων το κλέος και πολιούχον λαμπρών, εν ωδαΐς πνευματικαίς ανευφημήσωμεν ότι ενήθλησε στερρώς και κατήνεγκεν έχθρόν, του Πνεύματος τη δυνάμει και νυν απαύστως πρεσβεύει, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.

synaxarion.gr